Authorครอมเวลล์, ปาทริเซีย Titleเฉลย แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐาน ภาษาอังกฤษ Smile 6 ป. 6 : ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 / Patricia Cromwell and Sophia GriffithImprint กรุงเทพฯ : อักษรเจริญทัศน์, [2555]Edition พิมพ์ครั้งที่ 2Descript 68 หน้า : ภาพประกอบ ; 29 ซม รวมแบบฝึกหัดที่สำคัญหลากหลายรูปแบบวิชาภาษาอังกฤษ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จัดทำขึ้นตรงตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 โดยมีเนื้อหาครอบคลุมในแต่ละบท และมีเฉลยให้ตรวจสอบความถูกต้องด้วยตัวเอง เพื่อให้นักเรียนใช้ในการทบทวนและทำความเข้าใจในเนื้อหาให้มีความแม่นยำมากยิ่งขึ้น เหมาะสำหรับใช้สอบในระดับต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดี ตอบ ๔๕ เมตร ๒๔ เซนติเมตร ตอบ ๑๑๘ กโิ ลเมตร ๘๐๐ เมตร ตอบ ๖๑๕ เซนตเิ มตร ๒ มลิ ลเิ มตร ตอบ ๑,๐๑๗ เซนติเมตร ๕ มิลลเิ มตร ตอบ ๒๖๒ เมตร ๕๐ เซนตเิ มตร 6 วธิ ที ำ� 7 วธิ ีทำ� 8 วิธที ำ� 9 วิธีท�ำ 10 วธิ ที ำ� กิโลเมตร เมตร เมตร เซนตเิ มตร เซนตเิ มตร มิลลเิ มตร เมตร เซนติเมตร กิโลเมตร เมตร 25 12 × 34 6105 × 89 7 × 75 7325 × 92 54 × 250 120 510 900 1869 147 5400 2520 5796 3402 ตอบ ๒๕๐ กิโลเมตร ๑๒๐ เมตร หรือ 519 หรอื 1883 7 หรอื 5425 20 หรือ 5799 402 ตอบ ๕๑๙ เมตร ตอบ ๑,๘๘๓ เซนติเมตร ๗ มิลลิเมตร ตอบ ๕,๔๒๕ เมตร ๒๐ เซนติเมตร ตอบ ๕,๗๙๙ กโิ ลเมตร ๔๐๒ เมตร 108 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 9 | การวัดความยาว คมู่ อื ครรู ายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ครูถามนกั เรยี นวา่ เนื่องจากผลคูณในหน่วยเมตรสามารถเปลี่ยนเปน็ หน่วยกิโลเมตรไดต้ ้องท�ำ อย่างไร วธิ ที ำ� กโิ ลเมตร เมตร 25 5550 × 125 2750 ตอบ ๑๒๗ กโิ ลเมตร ๗๕๐ เมตร ดังนั้น 25 กิโลเมตร 550 เมตร คูณ 5 เท่ากับ 127 กโิ ลเมตร 750 เมตร จากนน้ั ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั เขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบเกย่ี วกบั การคณู ความยาวทเ่ี ปน็ หนว่ ยผสม ในกรอบทา้ ยหนังสอื เรยี นหน้า 86 แล้วสุ่มนกั เรยี นออกมาน�ำ เสนอ ครแู ละนักเรยี นรว่ มกันตรวจสอบ ความถูกตอ้ ง หนังสอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 หน่วยเดี่ยว เชน่ 16 เซนตเิ มตร หารดว้ ย 2 เท่ากับเท่าไร 4 เมตร 20 เซนติเมตร หารดว้ ย 4 เทา่ กบั เทา่ ไร 44 20 ตอบ ๑ เมตร ๕ เซนตเิ มตร 40 มิลลเิ มตร หารด้วย 4 เท่ากบั เทา่ ไร (10 มลิ ลิเมตร) 120 กิโลเมตร 500 เมตร หารด้วย 5 เท่ากบั เท่าไร จากนน้ั ครนู �ำ เขา้ สกู่ ารหารเกย่ี วกบั ความยาวทเ่ี ปน็ หนว่ ยผสม วิธีทาำ กิโลเมตร เมตร แสดงวิธหี าคำาตอบ 1 720 เชนตเิ มตร 5 มลิ ลเิ มตร หารดว้ ย 5 เทา่ กบั เทา่ ไร | 87สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย 1 วธิ ที ำ� 2 วิธีท�ำ 3 วิธที �ำ 4 วธิ ีท�ำ 5 วิธที ำ� เซนติเมตร 5 720 5 6 6 90 9 18 540 3 48 750 7 196 91 ตอบ ๑๔๔ เซนตเิ มตร ๑ มิลลเิ มตร ตอบ ๑ เมตร ๑๕ เซนตเิ มตร ตอบ ๒ กโิ ลเมตร ๖๐ เมตร ตอบ ๑๖ กิโลเมตร ๒๕๐ เมตร ตอบ ๒๘ เมตร ๑๓ เซนตเิ มตร | 109สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ อื ครูรายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวดั ความยาว ตวั เลขแสดงจ�ำ นวนใหต้ รงกบั หน่วยความยาว เขียนการหารสนั้ หาผลหารของแต่ละหน่วยความยาว เมตร เซนติเมตร ดังน้ัน 4 เมตร 20 เซนติเมตร หารด้วย 4 เท่ากบั 1 เมตร 5 เซนติเมตร กโิ ลเมตร เมตร ดังนั้น 120 กโิ ลเมตร 500 เมตร หารด้วย 5 เทา่ กบั 24 กโิ ลเมตร 100 เมตร 110 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 9 | การวดั ความยาว คมู่ อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ 4. ครูยกตวั อยา่ งการหาผลหารเกี่ยวกับความยาว หนังสอื เรียนรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 124 กิโลเมตร 500 เมตร หารด้วย 5 เท่ากับเท่าไร วิธที าำ กโิ ลเมตร เมตร 4 กม. เทา่ กบั 4,000 ม. 124 หารดว้ ย 5 ได้ 24 เศษ 4 24 ตอบ ๒๔ กิโลเมตร ๙๐๐ เมตร แสดงวธิ หี าคาำ ตอบ 88 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เซนติเมตร มลิ ลเิ มตร เฉลย 8 162 4 1 วธิ ีท�ำ เซนติเมตร มิลลิเมตร 20 9 65 277 7 3 ตอบ ๗ เซนติเมตร ๓ มิลลิเมตร ครอู ธบิ ายตอ่ ไปว่า เศษที่ได้จากการหารในหน่วย 2 วธิ ที ำ� เซนติเมตร 3 วธิ ีทำ� เมตร 3 22 350 ตอบ ๗ กโิ ลเมตร ๓๕๐ เมตร วิธที �ำ เซนติเมตร มิลลิเมตร 4 วธิ ีท�ำ เมตร 353 ตอบ ๒๒ กโิ ลเมตร ๓๕๓ เมตร 5 วธิ ที ำ� เมตร เซนตเิ มตร 6 271 114 14 ตอบ ๒๐ เซนตเิ มตร ๓ มลิ ลเิ มตร 45 19 ตอบ ๔๕ เมตร ๑๙ เซนติเมตร ดังน้ัน 162 เซนติเมตร 4 มลิ ลิเมตร หารดว้ ย 8 | 111สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวดั ความยาว ครยู กตัวอยา่ งการหารความยาวทเ่ี ป็นหนว่ ยผสมโดยการหารสน้ั และตอ้ งกระจายเศษทไ่ี ดจ้ าก กิโลเมตร เมตร ครูอธิบายตอ่ ไปว่า เศษทไี่ ด้จากการหารในหน่วยกโิ ลเมตร คอื 4 กโิ ลเมตรหรอื 4,000 เมตรน้ ี วธิ ีทำ� กิโลเมตร เมตร ตอบ ๒๔ กิโลเมตร ๙๐๐ เมตร ดังน้ัน 124 กโิ ลเมตร 500 เมตร หารด้วย 5 เทา่ กบั 24 กิโลเมตร 900 เมตร 112 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 9 | การวดั ความยาว คมู่ ือครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณิตศาสตร์ เท่ากนั อยู่กลุ่มเดยี วกนั บันทึกบตั รโจทยข์ ้อทม่ี คี ำ�ตอบ หนังสอื เรียนรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 | 89สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หนงั สอื เรียนรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 ตรวจสอบความเขา้ ใจ สง่ิ ทไ่ี ด้เรยี นรู้ การหาผลคูณหรือผลหารเกย่ี วกบั ความยาวทำาไดโ้ ดยคณู หรอื หารความยาว แบบฝึกหดั 9.8 90 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย 1 วธิ ีทำ� 2 วิธีทำ� เมตร เซนตเิ มตร เซนตเิ มตร มลิ ลเิ มตร 26 706 × 3 59 244 19 8 หรือ 160 20 ตอบ ๑๙ เซนติเมตร ๘ มิลลิเมตร ตอบ ๑๖๐ เมตร ๒๐ เซนตเิ มตร | 113สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ ือครูรายวชิ าพื้นฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 9 | การวัดความยาว ส่ิงทไ่ี ดเ้ รียนรู้ การหาผลคณู หรอื ผลหารเกย่ี วกบั ความยาว ท�ำ ไดโ้ ดยคณู หรอื หารความยาวทลี ะหนว่ ย จากนน้ั ให้นักเรียนทำ�แบบฝึกหัด 9.8 หน้า 62 - 65 9.9 โจทย์ปญั หาเกี่ยวกับความยาว (1) (1 ชั่วโมง) จดุ ประสงค์ แสดงวิธีหาคำ�ตอบของโจทยป์ ญั หา หนังสอื เรยี นรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 9.9 โจทย์ปัญหาเก่ียวกบั ความยาว (1) ส่ือการเรยี นรู้ พัฒนาความรู้ −− แถบบารโ์ มเดล เมื่อวานแมท่ อผา้ ได้ 1 เมตร 50 เซนติเมตร วันนีท้ อผ้าไดอ้ ีก 1 เมตร 75 เซนติเมตร หาคาำ ตอบได้อย่างไร การพฒั นาความรู้ 1 ม. 50 ซม. 1 ม. 75 ซม. 1. ครทู บทวนการบวกและการลบ นาำ ความยาวมาบวกกนั รวมสองวนั ทอผ้าได้ 2 125 หรอื 3 25 ตอบ รวมสองวนั แมท่ อผา้ ได้ ๓ เมตร ๒๕ เซนติเมตร 3 เมตร 25 เซนติเมตร เป็นคาำ ตอบที่สมเหตุสมผลเพราะแตล่ ะวันทอผ้า และโจทยป์ ญั หาการลบเก่ียวกบั ความยาวตาม | 91สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 1 เมตร 50 เซนติเมตร วันนที้ อผา้ ได้อกี 1 เมตร 75 เซนติเมตร รวมสองวนั แม่ทอผา้ ได้ ก่เี มตร ก่เี ซนตเิ มตร ครูให้นักเรยี นอา่ นโจทย์ปญั หาพรอ้ มกัน แลว้ สมุ่ ถามนักเรยี นวา่ โจทย์ถามอะไร (รวมสองวนั แมท่ อผา้ ไดก้ เ่ี มตร กเ่ี ซนตเิ มตร) โจทยบ์ อกอะไร (เมอ่ื วานแมท่ อผา้ ได้ 1 เมตร 50 เซนตเิ มตร วนั นี้ทอผ้าไดอ้ กี 1 เมตร 75 เซนตเิ มตร) จะหาคำ�ตอบไดอ้ ยา่ งไร นักเรียนควรตอบไดว้ ่า หาค�ำ ตอบได้ โดยการบวก ครูอาจแสดงแนวคดิ ในการหาคำ�ตอบโดยใช้บารโ์ มเดล ครูตดิ แถบบารโ์ มเดลบนกระดาน และสนทนาเก่ยี วกับการแกโ้ จทย์ปัญหาโดยใช้บารโ์ มเดลดงั นี้ −− เมื่อวานแม่ทอผ้าไดเ้ ทา่ ไร (1 เมตร 50 เซนตเิ มตร) ครตู ิดแถบบารโ์ มเดลแสดง 1 เมตร 50 เซนตเิ มตร ดงั รูป 1 ม. 50 ซม. 114 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 9 | การวัดความยาว คู่มือครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ −− วนั น้ีแม่ทอผ้าไดอ้ ีกเท่าไร (1 เมตร 75 เซนตเิ มตร) ครูติดแถบบารโ์ มเดลแสดง 1 ม. 50 ซม. 1 ม. 75 ซม. −− จากแถบบารโ์ มเดลนักเรียนจะหาคำ�ตอบได้อย่างไร (นำ� 1 เมตร 50 เซนติเมตร กบั จากนนั้ ครแู ละนกั เรยี นช่วยกนั เขยี นแสดงวิธีหาคำ�ตอบบนกระดาน ดังน้ี วธิ ที ำ� เมตร เซนตเิ มตร เม่ือวานแมท่ อผ้าได้ 1 5705 + 3 25 ตอบ รวมสองวนั แม่ทอผา้ ได้ ๓ เมตร ๒๕ เซนติเมตร จากนน้ั ครูและนักเรียนรว่ มกันตรวจสอบความสมเหตุสมผลของค�ำ ตอบ จะได้ 3 เมตร 25 เซนติเมตรเปน็ ค�ำ ตอบทีส่ มเหตสุ มผล เพราะแต่ละวันทอผ้าได้มากกว่า 1 เมตร ดังน้ัน รวมสองวันควรทอผ้าได้มากกว่า 2 เมตร 2. ครยู กตัวอย่างการแกโ้ จทยป์ ัญหาการลบเกยี่ วกบั ความยาวทเ่ี ป็นหน่วยผสมตามหนังสือเรยี นหนา้ 92 เชน่ หนังสอื เรยี นรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 โจทย์ถาม วันที่สองช่างซ่อมผวิ ถนนไดย้ าวกว่าวันแรกเทา่ ไร หาคาำ ตอบได้อย่างไร และสมุ่ ถามนกั เรียนว่า โจทย์ถามอะไร (วันท่สี องช่างซอ่ ม วันแรก 4 กม. 570 ม. ส่วนทยี่ าวกว่า วิธีทาำ กโิ ลเมตร 1 กม. เท่ากบั 1,000 ม. วันทีส่ องซอ่ มผิวถนนได้ 54 10000 − วนั ทีส่ องซ่อมผวิ ถนนไดย้ าวกวา่ วันแรก 0 430 ตอบ วันทส่ี องซอ่ มผวิ ถนนไดย้ าวกวา่ วันแรก ๔๓๐ เมตร แสดงแนวคิดในการหาคำ�ตอบโดยใช้บาร์โมเดล ครูตดิ แถบ 430 เมตร เปน็ คาำ ตอบท่ีถกู ต้องเพราะ 430 เมตร ปัญหาโดยใช้บารโ์ มเดลดงั นี้ 92 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 115สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มอื ครูรายวิชาพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 9 | การวดั ความยาว −− วนั แรกชา่ งซอ่ มผวิ ถนนไดเ้ ทา่ ไร (4 กโิ ลเมตร 570 เมตร) ครตู ิดแถบบารโ์ มเดลแสดง วันแรก 4 กม. 570 ม. −− วนั ทส่ี องชา่ งซอ่ มผวิ ถนนไดเ้ ทา่ ไร (5 กโิ ลเมตร) โดยกอ่ นตดิ แถบบารโ์ มเดลครถู ามนกั เรยี นวา่ วนั แรก 4 กม. 570 ม. ส่วนทยี่ าวกว่า ครถู ามนกั เรยี นว่าแถบบาร์โมเดลที่เปน็ สว่ นท่ียาวกวา่ หมายถึงอะไร (หมายถึงช่างซ่อมผวิ ถนนของ จากนนั้ ครแู ละนกั เรยี นช่วยกันเขียนแสดงวธิ หี าคำ�ตอบบนกระดาน ดงั นี้ วิธที ำ� กโิ ลเมตร เมตร วนั แรกซ่อมผวิ ถนนได้ 4 วนั ทีส่ องซอ่ มผิวถนนไดย้ าวกวา่ วันแรก 0 ตอบ วนั ทส่ี องซ่อมผิวถนนไดย้ าวกว่าวนั แรก ๔๓๐ เมตร ครอู าจอธบิ ายการลบเกี่ยวกับความยาวทต่ี ้องกระจายจำ�นวนจากหน่วยหนึ่งไปยังอกี หน่วยหนึ่ง 116 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 9 | การวัดความยาว คู่มอื ครูรายวชิ าพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ ตอบ แก้วน้ำาสงู กว่าแก้วกนิ ยา ๔ เซนตเิ มตร ๙ มิลลเิ มตร 1 กระดาษสขี าวยาว 5 เมตร 25 เซนติเมตร กระดาษสีฟ้ายาวกว่ากระดาษสีขาว 2 ระยะทางจากบ้านไปวดั 5,500 เมตร ระยะทางจากบ้านไปสวนสนกุ 7 กิโลเมตร 3 กลอ่ งกระดาษทชิ ชูสงู 8 เซนตเิ มตร 6 มิลลิเมตร วางซ้อนกัน 2 กล่อง สงู เทา่ ไร 4 ระดบั นาำ้ ทอ่ี า่ วสตั หบี นาำ้ ขน้ึ สงู สดุ 2 เมตร 92 เซนตเิ มตร นาำ้ ลงตาำ่ สดุ 61 เซนตเิ มตร ตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคาำ ตอบด้วย วิธที ำ� | 93สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี แกว้ น้ำ�สูง เซนตเิ มตร มิลลเิ มตร เฉลย กระดาษสีฟา้ ยาว 6 55 4 9 ตอบ กระดาษสฟี า้ ยาว ๖ เมตร ๕๕ เซนตเิ มตร ตอบ แกว้ นำ�้ สงู กวา่ แกว้ กนิ ยา ๔ เซนติเมตร ๙ มิลลเิ มตร 2 วิธที ำ� กโิ ลเมตร เมตร 5 500 ระยะทางจากบ้านไปสวนสนกุ ยาวกวา่ 1 650 จากน้นั ให้นกั เรยี นจับคกู่ ันเขยี นแสดงวิธหี า ตอบ ระยะทางจากบา้ นไปสวนสนกุ ยาวกวา่ กล่องกระดาษทิชชสู งู 8 6 + วางซอ้ นกนั 2 กล่องสงู 16 12 หรอื 17 2 ตอบ วางซ้อนกนั ๒ กล่องสูง ๑๗ เซนตเิ มตร ๒ มิลลิเมตร 4 วธิ ีท�ำ เมตร เซนติเมตร น�้ำ ขึ้นสงู สุด 2 92 − ระดบั น้�ำ ขึ้นสงู สดุ สูงกว่าระดับนำ้�ลงต่ำ�สดุ 2 31 ตอบ ระดับน�้ำ ข้ึนสูงสุดสูงกวา่ ระดบั น้�ำ ลงต่�ำ สุด ๒ เมตร ๓๑ เซนติเมตร | 117สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มอื ครูรายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 9 | การวัดความยาว 4. ตรวจสอบความเข้าใจของนกั เรียน ตรวจสอบความเข้าใจ 2 สมชายป่นั จกั รยานชว่ งแรกได้ 15 กโิ ลเมตร 350 เมตร ช่วงที่สองป่นั จกั รยาน สิ่งทไี่ ดเ้ รียนรู้ สงิ่ ทไี่ ด้เรยี นรู้ การแกโ้ จทยป์ ญั หาท�ำ ไดโ้ ดย อา่ นท�ำ ความเขา้ ใจ การแก้โจทย์ปญั หาทำาไดโ้ ดย อ่านทาำ ความเข้าใจปัญหา วางแผนแกป้ ัญหา เฉลย 1 วธิ ีท�ำ เมตร เซนติเมตร 2 วธิ ีทำ� กิโลมตร เมตร ผนงั ห้องยาว 4 50 − สมชายป่นั จกั รยานช่วงแรกได้ 15 350 + เหลือความยาวของผนงั หอ้ ง 3 30 รวมสองช่วงสมชายปน่ั จักรยานได้ระยะทาง 27 1150 ตอบ เหลอื ความยาวของผนังหอ้ ง ๓ เมตร ๓๐ เซนตเิ มตร หรอื 28 150 ตอบ รวมสองช่วงสมชายปนั่ จกั รยานไดร้ ะยะทาง ๒๘ กโิ ลเมตร ๑๕๐ เมตร 9.10 โจทย์ปัญหาเก่ยี วกบั ความยาว (2) (1 ชว่ั โมง) แสดงวธิ ีหาคำ�ตอบของโจทย์ปญั หาเกี่ยวกบั ความยาว สอื่ การเรียนรู้ - แนวการจดั การเรียนรู้ 1. ครทู บทวนการหาผลคณู และผลหารเกยี่ วกบั ความยาวทเี่ ป็นหนว่ ยผสม เชน่ 118 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 9 | การวัดความยาว คู่มือครูรายวชิ าพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ เกีย่ วกบั ความยาวตามหนังสือเรยี นหน้า 95 เช่น ครูมี หนงั สอื เรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 พัฒนาความรู้ อา่ นโจทยป์ ญั หาพรอ้ มกนั แลว้ สมุ่ ถามนกั เรยี นวา่ โจทยถ์ าม ครมู กี ระดาษสยี าวแผ่นละ 16 เซนตเิ มตร 5 มลิ ลเิ มตร จำานวน 12 แผน่ นำามาวางต่อกัน หาคำาตอบไดอ้ ย่างไร กระดาษยาวแผ่นละ 16 เซนติเมตร 5 มิลลเิ มตร ครูให้นักเรยี นช่วยกนั คิดว่า กระดาษยาวแผ่นละ วิธที ำา เซนติเมตร มลิ ลเิ มตร นาำ มาวางต่อกันจะยาว 192 60 ตอบ นาำ มาวางตอ่ กนั จะยาว ๑๙๘ เซนตเิ มตร หาความยาวทั้งหมดได้โดยการบวก คอื นำ� 16 เซนติเมตร 198 เซนติเมตร เป็นคาำ ตอบทสี่ มเหตสุ มผลเพราะถา้ กระดาษแตล่ ะแผ่น ตอ้ งยาวมากกว่า 160 เซนติเมตร | 95สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (เป็นความหมายของการคณู ) ดังนัน้ โจทยป์ ัญหาขอ้ นีห้ าค�ำ ตอบโดยวิธีใด (หาค�ำ ตอบดว้ ยการคณู โดยนำ� 16 เซนติเมตร 5 มลิ ลิเมตร คณู 12) จากน้ันครแู ละนกั เรียนชว่ ยกันเขยี นแสดงวิธีหาค�ำ ตอบ ไดด้ งั นี้ วธิ ีทำ� เซนติเมตร มลิ ลเิ มตร กระดาษยาวแผ่นละ 16 125 × แผน่ น�ำ มาวางตอ่ กันจะยาว 192 60 หรอื 198 0 ตอบ น�ำ มาวางตอ่ กันจะยาว ๑๙๘ เซนติเมตร ครใู ห้นักเรียนสังเกตวา่ ผลคณู ของจำ�นวนในหนว่ ยมลิ ลิเมตรสามารถเปล่ียนเป็นหน่วย | 119สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ อื ครูรายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวัดความยาว 2. ครูยกตวั อย่างการแก้โจทยป์ ัญหาการหารเกยี่ วกบั ความยาวที่เปน็ หนว่ ยผสม ตามหนังสอื เรยี นหนา้ 96 เชน่ พลอยเดนิ ออกกำ�ลงั กายรอบสวนสาธารณะ 5 รอบ ไดร้ ะยะทาง 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร ถา้ แต่ละรอบพลอยเดินได้ระยะทางเทา่ กัน พลอยเดินรอบละก่กี โิ ลเมตร ก่ีเมตร ครูให้นกั เรียนอ่านโจทย์ปัญหาพรอ้ มกัน แลว้ สุ่ม หนงั สือเรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 −− โจทยถ์ ามอะไร (พลอยเดนิ รอบละก่กี โิ ลเมตร พลอยเดนิ ออกกาำ ลงั กายรอบสวนสาธารณะ 5 รอบ ได้ระยะทาง 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร 500 เมตร ถ้าแตล่ ะรอบพลอยเดนิ ได้ระยะทางเทา่ กนั −− โจทย์บอกอะไร (พลอยเดนิ ออกก�ำ ลังกายรอบ หาคำาตอบได้อยา่ งไร สวนสาธารณะ 5 รอบ ไดร้ ะยะทาง 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร ระยะทางทั้งหมด 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร เดิน 5 รอบ ถา้ แตล่ ะรอบพลอยเดนิ ไดร้ ะยะทางเท่ากนั ) วธิ ีทาำ 16 กิโลเมตร 500 เมตร กิโลเมตร เมตร 1500 5 16 500 พลอยเดินรอบละ 3 300 ตอบ พลอยเดินรอบละ ๓ กโิ ลเมตร ๓๐๐ เมตร ไดอ้ ย่างไร (หาระยะทางแต่ละรอบได้โดยการหาร) ครถู าม 3 กโิ ลเมตร 300 เมตร เป็นคำาตอบท่สี มเหตสุ มผล เพราะถ้าเดนิ 5 รอบ หารด้วย 5) อะไรเปน็ ตวั ตัง้ อะไรเปน็ ตวั หาร (16 กโิ ลเมตร 96 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี จากนั้นครแู ละนักเรยี นชว่ ยกนั เขียนแสดงวิธีหาคำ�ตอบไดด้ งั นี้ วธิ ีทำ� พลอยเดนิ ออกกำ�ลังกายรอบสวนสาธารณะ 5 รอบ ได้ระยะทาง 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร กโิ ลเมตร เมตร พลอยเดินรอบละ 3 300 ตอบ พลอยเดนิ รอบละ ๓ กิโลเมตร ๓๐๐ เมตร ครูอธิบายเพ่ิมเติมวา่ การหารในหน่วยกโิ ลเมตรไดผ้ ลหารเป็น 3 เศษ 1 กิโลเมตร ตอ้ งนำ�เศษ 120 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 9 | การวัดความยาว ค่มู อื ครูรายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ กระเบอื้ งหนา 1 4 × ตอบ สงู ๓๕ เซนติเมตร วิธที ำ� เซนติเมตร มลิ ลเิ มตร 1 พอ่ ขับรถ 1 ชวั่ โมง ไดร้ ะยะทาง 85 กโิ ลเมตร 350 เมตร ถ้าแต่ละช่วั โมงพ่อขับรถ 3 ประเทศอติ าลที ำาพซิ ซ่าท่ยี าวท่สี ดุ ในโลกในปพี ุทธศกั ราช 2559 ซง่ึ ยาว 1 กิโลเมตร 4 แมท่ าำ ผ้าปูโต๊ะแตล่ ะผนื ใชผ้ า้ ยาว 2 เมตร 25 เซนตเิ มตร ตอ้ งการทำาผา้ ปโู ต๊ะ 6 ผนื ตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคาำ ตอบดว้ ย สงู 25 100 | 97สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หรอื 35 0 เฉลย 1 วธิ ีท�ำ กโิ ลเมตร เมตร ตอบ สูง ๓๕ เซนติเมตร พอ่ ขับรถ 1 ชว่ั โมง ไดร้ ะยะทาง 85 350 × พ่อขบั รถไดร้ ะยะทาง 340 1400 หรอื 341 400 เมือ่ ได้ค�ำ ตอบ 25 เซนติเมตร 100 มลิ ลิเมตร ตอบ พ่อขับรถไดร้ ะยะทาง ๓๔๑ กโิ ลเมตร ๔๐๐ เมตร แต่ละส่วนจะยาว 0 265 ตอบ แต่ละสว่ นจะยาว ๒๖๕ เมตร 4 วิธีทำ� เมตร เซนติเมตร แม่ทำ�ผ้าปูโตะ๊ แต่ละผนื ใชผ้ ้ายาว 2 25 × แม่ต้องใช้ผา้ ยาว 12 150 หรือ 13 50 ตอบ แม่ตอ้ งใช้ผา้ ยาว ๑๓ เมตร ๕๐ เซนติเมตร | 121สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ค่มู อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวดั ความยาว 4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรียน ตรวจสอบความเข้าใจ สิง่ ท่ไี ด้เรยี นรู้ ส่ิงท่ีไดเ้ รียนรู้ การแกโ้ จทยป์ ญั หาท�ำ ไดโ้ ดย อา่ นท�ำ ความเขา้ ใจ การแก้โจทยป์ ัญหาทาำ ไดโ้ ดย อา่ นทำาความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแก้ปัญหา เฉลย 1 วธิ ที ำ� ไมไ้ ผ่ล�ำ หน่ึงยาว 9 เมตร 60 เซนตเิ มตร ตดั ออกเปน็ 4 ทอ่ น เมตร เซนติเมตร จะไดไ้ ม้ไผ่ยาวทอ่ นละ 2 40 ตอบ จะไดไ้ ม้ไผ่ยาวท่อนละ ๒ เมตร ๔๐ เซนตเิ มตร 2 วิธที ำ� กิโลเมตร เมตร ชา่ งเทปูนถนนวันละ 2 750 × ช่างเทปูนได้ระยะทาง 14 5250 หรอื 19 250 ตอบ ช่างเทปนู ได้ระยะทาง ๑๙ กิโลเมตร ๒๕๐ เมตร 122 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 9 | การวดั ความยาว คมู่ อื ครรู ายวชิ าพ้ืนฐานคณิตศาสตร์ ร่วมคดิ ร่วมทำ� (1 ช่ัวโมง) หนังสือเรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 อปุ กรณ์ 1 ชุด ประกอบด้วย รว่ มคดิ ร่วมทำา บัตรโจทย์ที่ 1 2 และ 3 กจิ กรรม รม่ บม่ ปญั ญา นำาเสนอวธิ ีคดิ ตวั อยา่ งบตั รโจทย์ 1 ร่มชายหาดปกั เรยี งกนั เปน็ แนวตรงตามริมหาด ถ้าร่มแตล่ ะคนั ปกั ห่างกนั 3 เมตร วธิ ีจัดกจิ กรรม 3 ม. 3 ม. 3 ม. 3 ม. 3 ม. 1. ครแู บ่งนักเรยี นเป็นกล่มุ กล่มุ ละ 15 เมตร 3 กิโลเมตร แบบฝึกท้าทาย 3. ครใู ห้นักเรียนแตล่ ะกลุ่มช่วยกนั หาค�ำ ตอบของบตั รโจทยท์ ่ี 3 พรอ้ มน�ำ เสนอวธิ คี ดิ ครูและนกั เรียนร่วมกนั ตรวจสอบความถกู ต้อง จากนัน้ ครูให้นักเรยี นทำ�แบบฝึกทา้ ทายหน้า 72 - 74 | 123สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวดั ความยาว คณิตคิดท้าทาย 1. (NT 2560) บา� นจอย โรงเรยี น 755 เมตร โรงพยาบาล จากข้อมลู ถ้าระยะทางจากบ้านจอยไปโรงพยาบาลใกล้กว่าระยะทางจากบา้ นจอยไปโรงเรยี นอยู่ 2. (NT 2559) เสาธงชาตสิ ูง 10 เมตร 50 เซนตเิ มตร ประตูโรงเรียนสูง 2 เมตร 80 เซนติเมตร 124 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 9 | การวดั ความยาว ค่มู อื ครรู ายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ตวั อย่างแบบทดสอบทา้ ยบท ตัวอย่างแบบทดสอบนใี้ ชใ้ นการประเมนิ ผลระหว่างเรียนเพอ่ื พฒั นานกั เรยี นหากมีนักเรียน จดุ ประสงค์ ขอ้ ท่ี 4. คาดคะเนความยาวเปน็ เมตรและเปน็ เซนติเมตร เมตรกบั เซนติเมตร กิโลเมตรกับเมตร ตวั อยา่ งแบบทดสอบท้ายบท บทท่ี 9 ก. 5 เซนติเมตร ข. 5 เซนตเิ มตร 1 มลิ ลิเมตร ค. 5 เซนติเมตร 5 มิลลิเมตร ค่มู ือครูรายวชิ าพนื้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวดั ความยาว 2. ถ้าก้อยเดินจากจุดเรมิ่ ตน้ ไปจนถึงจุดส้ินสุด แลว้ เดนิ ย้อนกลับมาถึงจดุ พกั ก้อยเดนิ ได้ เสน� ทางเดินระยะทาง 2 กม. 600 ม. 700 ม. 200 ม. 300 ม. 800 ม. 1,800 ม. 1,700 ม. 1,500 ม. 1,200 ม. จุดพกั 2,000 ม. 1,900 ม. 1,600 ม. 1,400 ม. 1,300 ม. ข. 2 กโิ ลเมตร 800 เมตร ค. 3 กโิ ลเมตร 200 เมตร 3. บวั ตองต้องการตดั ชดุ แต่งงาน บวั ตองตอ้ งวัดความยาวรอบอก ความยาวรอบเอว บวั ตองตอ้ งใชเ้ ครื่องวดั ชนิดใดจงึ จะเหมาะสม ก. สายวัดตวั ข. ไม้เมตร ค. สายวดั ชนิดตลับ 4. สถานการณใ์ นขอ้ ใดไมเ่ กยี่ วกับการคาดคะเน ก. บัวบานสงู 120 เซนตเิ มตร ยนื อยู่ขา้ งต้หู นังสอื ทสี่ ูงกวา่ บัวบาน บวั บานคาดคะเนวา่ ตูห้ นังสอื น้นี ่าจะสงู 2 เมตร ข. บวั ตมู ใชไ้ มบ้ รรทัดทาบกับความยาวโตะ๊ เรยี น แต่โต๊ะเรียนมคี วามยาวมากกว่าไมบ้ รรทัด บวั ตมู คาดคะเนวา่ โตะ๊ เรยี นนี้น่าจะยาว 90 เซนติเมตร ค. บัวตองวดั ความยาวของกระดานได้ 2 เมตร 30 เซนตเิ มตร บวั ตองจึงคาดคะเนวา่ กระดานยาว 2 เมตร 30 เซนติเมตร 5. ขอ้ ใดกล่าวถกู ต้อง 126 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 9 | การวัดความยาว คู่มือครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ 6. รถไฟฟา้ สายสนี ้�ำ เงนิ วิง่ ไดร้ ะยะทาง 48,007 เมตร รถไฟฟา้ สายสเี ขียวว่ิงไดร้ ะยะทาง 7. ขอ้ ใดถูกต้อง 8. คลอง A ยาว 8 กิโลเมตร 350 เมตร คลอง B ส้นั กวา่ คลอง A 782 เมตร คลอง B ยาวเท่าไร คลอง A 8 กม. 350 ม. ก. 7 กิโลเมตร 568 เมตร ข. 8 กิโลเมตร 432 เมตร ค. 9 กิโลเมตร 132 เมตร 9. ในชว่ งทมี่ ีการแพร่ระบาดของโรคโควดิ -19 รา้ นค้าแห่งหนง่ึ มลี กู ค้า 10 คน ทุกคนต้องยืนตอ่ ควิ 10. เจน นุ่น โบว์ และแนนชว่ ยกันบรจิ าคผา้ ทำ�หน้ากากอนามัยรวมกัน 4,687 เมตร 80 เซนตเิ มตร | 127สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ อื ครูรายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวัดความยาว เฉลยแบบทดสอบทา้ ยบท บทท่ี 9 6. ค 7. ก 8. ก 9. ก 10. ข 128 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 10 | การวดั น�้ำ หนกั คมู่ ือครูรายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 10 การวดั นำ�้ หนกั จุดประสงคก์ ารเรียนรู้และสาระสำ�คัญ จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ สาระส�ำ คญั นกั เรียนสามารถ • การบอกนำ�้ หนกั ของสิ่งต่าง ๆ อาจบอกเปน็ 3. คาดคะเนน�ำ้ หนักเป็นกโิ ลกรมั และเป็นขีด • การคาดคะเนนำ�้ หนกั ของสิ่งตา่ ง ๆ 4. เปรยี บเทียบนำ้�หนกั โดยใช้ความสมั พันธ์ • การเปรยี บเทียบน้ำ�หนกั ทม่ี หี น่วยตา่ งกัน 5. แสดงวธิ ีหาค�ำ ตอบของโจทยป์ ญั หาเกี่ยวกับ • การแกโ้ จทยป์ ญั หาท�ำ ไดโ้ ดยอา่ นท�ำ ความเขา้ ใจ | 129สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครรู ายวชิ าพื้นฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดน้ำ�หนัก การวิเคราะหเ์ น้อื หากับทักษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์ หวั ขอ้ เนอ้ื หา ทกั ษะและกระบวนการ เตรยี มความพรอ้ ม 1 10.1 การวัดนำ�้ หนักเป็นกิโลกรัมและขดี 1 10.2 การเลือกเครือ่ งชง่ั ที่เหมาะสม 1 10.3 การคาดคะเนน้�ำ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั และเปน็ ขีด 2 10.4 ความสมั พันธ์ระหวา่ งหน่วยน�ำ้ หนกั (1) 1 10.5 ความสมั พนั ธร์ ะหว่างหนว่ ยน้ำ�หนกั (2) 1 10.6 การเปรียบเทยี บน�ำ้ หนัก 1 10.7 การบวกและการลบเกยี่ วกบั น�ำ้ หนกั 1 10.8 การคูณและการหารเกย่ี วกบั นำ�้ หนกั 1 10.9 โจทย์ปัญหาเกีย่ วกับน�ำ้ หนัก (1) 1 10.10 โจทย์ปัญหาเกยี่ วกับนำ้�หนกั (2) 1 10.11 โจทยป์ ญั หาเกย่ี วกับน�ำ้ หนกั (3) 1 รว่ มคดิ ร่วมท�ำ 1 1 การแก้ปัญหา 2 การสอ่ื สารและการสือ่ ความหมายทางคณิตศาสตร์ 130 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 10 | การวดั น�้ำ หนกั ค่มู อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณิตศาสตร์ ค�ำ ส�ำ คญั หนว่ ยวัดน�้ำ หนัก ขีด กรัม กโิ ลกรมั เมตรกิ ตนั เครอ่ื งชั่งสปริง เครอ่ื งช่ังแบบใชต้ วั เลข ความรู้หรอื ทกั ษะพืน้ ฐานของนักเรียน 1. การบวก การลบ การคณู การหาร จ�ำ นวนนับ สอื่ และแหลง่ เรียนรู้ 1. หนงั สอื เรียนหน้า 100 - 147 • ส่ิงของสำ�หรบั ทำ�กจิ กรรม เช่น ถุงทรายทีม่ ีนำ้�หนักตา่ ง ๆ ขวดบรรจุนำ�้ สงิ่ ของต่าง ๆ ทม่ี นี �้ำ หนกั แตกต่างกนั ถงุ ลกู ปัด •• เครือ่ งช่ัง เช่น เครอื่ งชั่งสปรงิ เวลาทใ่ี ช้จัดการเรยี นรู้ 14 ช่วั โมง | 131สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ ือครูรายวชิ าพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 10 | การวดั น้ำ�หนกั การจดั การเรยี นรู้ การวัดน้ำาหนกั ด�านชดง่ั า�นน้ำชหัง่นนกั ำ้ หนัก เรียนจบบทนแ้ี ลว้ นกั เรียนสามารถ 25 25 วัดและบอกนา้ำ หนักเปน็ กิโลกรัมและขดี กโิ ลกรัมและกรมั คาดคะเนนาำ้ หนกั เปน็ กิโลกรัมและเปน็ ขดี เปรยี บเทียบนำ้าหนกั โดยใชค้ วามสัมพันธ์ระหวา่ งกิโลกรมั กบั กรมั สื่อเพิม่ เตมิ แสดงวธิ ีหาคาำ ตอบของโจทย์ปญั หาเกยี่ วกบั นำ้าหนกั กก. กก. kg kg หยดุ หยดุ 15,000 กิโลกรัม มากกว่าหรือน้อยกว่า 25 ตนั 1. ใชข้ ้อมลู ในหนงั สอื เรียนหน้าเปิดบทเพอื่ กระตนุ้ ความสนใจเก่ยี วกบั การวดั นำ้�หนกั −− นักเรียนเหน็ อะไรในภาพ (ใหน้ ักเรยี นเลา่ ส่งิ ท่เี หน็ จากภาพ) 132 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 10 | การวดั นำ�้ หนัก คู่มอื ครรู ายวชิ าพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์ นำ�้ หนัก 1 กโิ ลกรัม น�ำ้ หนัก 500 กรัม และ หนงั สอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 2. ถุงทรายที่มีนำ้าหนัก 1 กโิ ลกรมั น้าำ หนัก 500 กรมั และ นำ้าหนัก 100 กรมั 3. บตั รแสดงนำ้าหนกั ตวั อย่างบตั รแสดงน้าำ หนัก กิโลกรัมและขดี ไวห้ ลาย ๆ บัตร อาจสแกน QR 2 กิโลกรัม 5 ขีด 3 กิโลกรัม 700 กรัม บตั รแสดงน้�ำ หนักทีละบตั ร แลว้ ใหน้ ักเรยี น วธิ ีจดั กจิ กรรม 2. ใหต้ ัวแทนแต่ละกลุ่มออกมาชงั่ และบอกนำ้าหนกั ของถุงทรายทั้งหมดที่ครูเตรียมไว้ 3. ครสู ุ่มหยิบบัตรแสดงนาำ้ หนกั ใหแ้ ตล่ ะกล่มุ ชว่ ยกันหาวิธีช่งั ถุงทรายเพือ่ ใหไ้ ด้ แสดงน�ำ้ หนักท่ีครเู ลือกซ่งึ แตล่ ะกลมุ่ อาจเลอื ก KILOG 0 เทา่ กัน เช่น บัตรแสดงน�้ำ หนัก 2 กิโลกรมั 5 ขีด นกั เรยี นอาจเลือกถงุ ทรายท่นี ้�ำ หนกั 1 กโิ ลกรัม แบบฝึกหัดเตรยี มความพร้อม หรอื นกั เรยี นอาจเลอื กถงุ ทรายน�ำ้ หนกั 500 กรมั 5 ถงุ เป็นตน้ จากนั้นครูใหน้ ักเรยี นช่งั นำ�้ หนกั ของถุงทรายทง้ั หมดท่เี ลือกมาเพื่อตรวจสอบวา่ ไดน้ ำ้�หนัก เทา่ กบั น�้ำ หนกั ในบตั รแสดงน้�ำ หนักหรอื ไม่ ครูอาจท�ำ กิจกรรมเปน็ รอบ รอบละ 1 บัตรแสดงน้ำ�หนกั ตรวจสอบนำ�้ หนักของถุงทรายทน่ี ักเรียนเลือกเปน็ รอบ แล้วจงึ สุ่มหยิบบตั รแสดงนำ�้ หนักในรอบตอ่ ไป ในแตล่ ะรอบครอู าจใหน้ กั เรยี นแลกเปลย่ี นวธิ กี ารหาค�ำ ตอบ โดยใหค้ วามส�ำ คญั กบั วธิ กี ารทห่ี ลากหลาย ท่นี ักเรยี นใช้ในการเลือกถุงทรายที่มนี ำ้�หนักตา่ ง ๆ แล้วน�ำ มาอภิปรายว่าแตล่ ะวิธีมีความเหมือนและ แตกต่างกันอย่างไร จากนนั้ ใหน้ ักเรียนทำ�แบบฝึกหดั เตรียมความพร้อม หน้า 75 - 76 10.1 การวัดนำ้�หนักเปน็ กิโลกรมั และขดี กโิ ลกรัมและกรมั (1 ชั่วโมง) วัดและบอกน้�ำ หนักเปน็ กิโลกรมั และขดี กิโลกรัมและกรมั สอ่ื การเรยี นรู้ −− เครอื่ งชงั่ สปรงิ และส่งิ ของส�ำ หรบั ชั่ง | 133สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มอื ครรู ายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดน้ำ�หนกั แนวการจดั การเรยี นรู้ การพฒั นาความรู้ 1. ครทู บทวนเกี่ยวกับการชั่งน้ำ�หนกั โดยใชเ้ คร่ืองช่ังสปริง น�ำ สง่ิ ของวางบนเครือ่ งช่ังแล้วให้ นักเรยี นบอกนำ�้ หนกั ของสง่ิ ของเป็นกรมั เป็นขีด เปน็ กิโลกรมั และขีด เป็นกิโลกรมั และกรัม จากน้นั ครตู ดิ บัตรภาพการช่ังสิ่งของต่าง ๆ ด้วยเครื่องชั่งสปริง บนกระดานตามภาพในหนงั สอื หนา้ 103 ทีละภาพ และให้ หนังสอื เรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 2. จากนัน้ ครยู กตวั อยา่ งการอ่านนำ้�หนักจาก ILOG 0 KILOG 36 29604 2KILOG 49 50 KILOG 1 2 34 53 26 45 20 40 3032 31 25 22 KILOG 1 2 34 52 26 | 103สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หน้าจอแสดงผล ซง่ึ จะแสดงผลเปน็ ตวั เลข เช่น การอ่าน น�้ำ หนกั ตวั จากเครอื่ งช่ังน้�ำ หนกั ตัวแบบใชต้ ัวเลข หนงั สอื เรียนรายวิชาพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 หนา้ จอแสดงผลเปน็ 50.7 อา่ นน�ำ้ หนกั ไดเ้ ปน็ หา้ สบิ จดุ เจด็ อ่านนา้ำ หนัก กโิ ลกรมั ตัวเลขหลังจุดเป็นเลขโดดตัวเดียว ตวั เลขนนั้ ขนุ หนกั 30 กิโลกรัม 4 ขีด จะแสดงนำ้�หนกั เปน็ ขีด หรือ 100 กรัม ในทีน่ ้ ี 30 31 36 50 กโิ ลกรัม 700 กรัม ตามหนงั สือเรียนหน้า 104 50.7 กโิ ลกรัม อ่านวา่ ห้าสบิ จดุ เจด็ กิโลกรมั เก้าจุดสเี่ จ็ดหา้ กิโลกรมั ตวั เลขหลังจุดเป็นเลขโดดสามตัว 9.475 กิโลกรัม อ่านว่า เกา้ จดุ สี่เจด็ ห้ากโิ ลกรมั หมายถึง 9 กิโลกรมั 475 กรัม ตามหนังสอื เรียนหนา้ 104 ตวั เลขหน้าจุดบอกน้าำ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั 104 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หนว่ ยน�ำ้ หนักเปน็ ภาษาองั กฤษ kilogram เขียนย่อวา่ kg 134 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวัดน้�ำ หนกั คมู่ อื ครูรายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ และ gram เขยี นย่อว่า g ครอู าจยกตัวอย่างการชั่งน�ำ้ หนักที่ใช้เครื่องช่งั น�้ำ หนกั แบบใชต้ วั เลข จากรูปน�้ำ หนัก 0.512 กก. อา่ นว่า ศนู ยจ์ ดุ หา้ หน่ึงสองกิโลกรมั หมายถงึ นำ้�หนกั 512 กรัม จากรูปนำ้�หนกั 1.006 กก. อ่านวา่ หนึ่งจุดศูนยศ์ นู ยห์ กกิโลกรมั หมายถงึ น�้ำ หนกั 1 กิโลกรมั 6 กรมั จากรูปน้ำ�หนัก 2.274 Kg. อา่ นวา่ สองจุดสองเจด็ ส่ีกโิ ลกรัม หมายถึง น�ำ้ หนัก 2 กิโลกรัม 274 กรัม ครอู าจเน้นยำ�้ เก่ียวกบั การอา่ นน้�ำ หนักจากเคร่อื งช่ังดจิ ิทลั ทแ่ี สดงผลเป็นตัวเลขว่า ตัวเลขหนา้ จดุ แสดงน�ำ้ หนกั เปน็ หนงั สือเรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 3. ครนู ำ�เสนอวา่ นอกจากเครื่องชงั่ ท่ีเราคุน้ เคยใน อ่านนา้ำ หนัก ชีวิตประจ�ำ วนั แล้ว ยังมีเคร่อื งชัง่ ที่ใช้ส�ำ หรับชัง่ สงิ่ ของทมี่ ี กก. นำ้�หนกั ทม่ี พี ิกดั นำ้�หนักมากทีห่ ลากหลายเพอ่ื ใหน้ ักเรียน kg ทอ่ นเหลก็ หนกั 4,880 กิโลกรัม และเครือ่ งชง่ั แบบแขวนตามหนังสือเรยี นหน้า 105 โดยอธิบายวา่ การอา่ นน�้ำ หนกั ใหอ้ ่านแบบเดยี วกบั การอา่ น อา่ นนาำ้ หนกั 2 kg kg เสาปูนหนกั 3,460 กโิ ลกรมั รถบรรทุกหนกั 10,180 กิโลกรมั | 105สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 135สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครรู ายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 10 | การวดั น�ำ้ หนัก รถบรรทกุ หนกั 23,680 กโิ ลกรมั อา่ นวา่ รถบรรทกุ หนกั สองหมน่ื สามพนั หกรอ้ ยแปดสบิ กโิ ลกรมั การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนงั สอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 52 26 ทเุ ร4ีย7นหนัก 53 กิโลกรัม 2 ขดี 3 แมวหนกั 6 กโิ ลกรัม 103 กรัม ท่อหนัก 4,798 กโิ ลกรัม สงิ่ ทไี่ ด้เรียนรู้ แบบฝึกหัด 10.1 การบอกนำ้าหนกั ของสิ่งต่าง ๆ อาจบอกเป็นกิโลกรมั และขีด 106 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 10.2 การเลือกเคร่อื งชงั่ ทเี่ หมาะสม (1 ชัว่ โมง) เลอื กใชเ้ ครอ่ื งชง่ั ทเ่ี หมาะสมกบั สง่ิ ทต่ี อ้ งการชง่ั และบอกน�ำ้ หนกั โดยใชห้ นว่ ยน�ำ้ หนกั ทเ่ี หมาะสม สอื่ การเรียนรู้ −− บัตรภาพเครอ่ื งชั่งชนดิ ต่าง ๆ 136 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 10 | การวดั น�้ำ หนัก คมู่ ือครรู ายวชิ าพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ แนวการจัดการเรียนรู้ การพัฒนาความรู้ 1. ครสู นทนากับนกั เรียนเกี่ยวกบั เคร่อื งชัง่ ทพี่ บในชวี ติ จรงิ โดยให้นักเรียนบอกชนิดของ เครอ่ื งชง่ั ตา่ ง ๆ เชน่ เครอ่ื งชง่ั สปรงิ เครอ่ื งชง่ั น�ำ้ หนกั ตวั ครอู าจเตรยี มบตั รภาพเครอ่ื งชง่ั ชนดิ ตา่ ง ๆ ไว้ หากนกั เรยี นพดู ถงึ เครอ่ื งชง่ั ชนดิ ใดใหต้ ดิ บตั รภาพเครอ่ื งชง่ั ชนดิ นน้ั บนกระดาน ครนู �ำ อภปิ รายเกย่ี วกบั เคร่อื งชงั่ น�้ำ หนักที่ตดิ บนกระดานตามหนงั สือเรยี นหนา้ 107 ว่ามีความเหมือนหรอื แตกตา่ งกัน อยา่ งไร ครูสรุปเก่ยี วกบั ประเภทของเคร่อื งช่งั ว่า เคร่ืองช่งั มหี ลากหลายประเภท เชน่ เครอ่ื งช่งั น้�ำ หนกั ตวั มที ั้งแบบ หนังสือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 พฒั นาความรู้ บอกน�้ำ หนักสูงสดุ ทีเ่ ครอื่ งช่งั นน้ั สามารถชงั่ ได้ เช่น ถา้ ตอ้ งการชง่ั แตงโม 1 ผล ตอ้ งใชเ้ ครอ่ื งช่ังชนดิ ใด −− ถา้ ต้องการชงั่ แตงโม 1 ผล ควรเลือกใช้เครอ่ื งชัง่ ถา้ ตอ้ งการชงั่ ส่งิ ของทีม่ ีนำา้ หนักมาก เช่น กระสอบขา้ ว ลงั ผลไมข้ นาดใหญ่ KILOG 1 2 34 53 26 เครื่องชง่ั สปรงิ เครือ่ งชง่ั นำา้ หนกั รถ เครือ่ งชัง่ นา้ำ หนักตวั มีท้งั แบบมเี ขม็ และแบบใช้ตัวเลข เช่น คำาวา่ พิกัด ในท่ีนเ้ี ป็นคาำ ที่ ใช้บอกนาำ้ หนักสูงสดุ ท่ีเครอ่ื งช่งั นนั้ 99 0 1 สามารถชัง่ ได้ ส่วนใหญ่ ใชใ้ นการซอ้ื ขายเครอื่ งช่ัง ชนดิ ใด เพราะเหตุใด การวดั น้าำ หนักของสิง่ ต่าง ๆ ควรเลือกใชเ้ คร่ืองชั่งใหเ้ หมาะสม เครื่องช่ังชนดิ ใด เพราะเหตใุ ด −− ถ้าตอ้ งการช่ังหอมหวั ใหญ่ 1 หวั ควรเลอื กใชเ้ ครอื่ งช่งั ชนดิ ใด เพราะเหตุใด −− ถา้ ตอ้ งการชั่งรถยนต์ 1 คนั ควรเลือกใช้เครอื่ งชงั่ ชนดิ ใด เพราะเหตุใด ครูและนักเรียนร่วมกนั สรปุ ว่า ถา้ ต้องการชง่ั ส่งิ ของทม่ี ีน้�ำ หนกั มาก เชน่ กระสอบข้าว ลังผลไม้ ขนาดใหญ่ หรอื รถยนต์ตอ้ งใชเ้ ครื่องชง่ั ท่สี ามารถช่ังสิ่งของน้นั ได้หรอื เป็นเครื่องช่งั ทม่ี พี กิ ดั น�ำ้ หนักสูง ถ้าตอ้ งการชง่ั สงิ่ ของที่มีน้�ำ หนกั น้อย เช่น ส่วนผสมของยา ส่วนผสมตา่ ง ๆ ในการทำ�ขนม ท่ีต้องใช้ เครื่องชง่ั ท่ีมคี วามละเอียดอาจตอ้ งใช้เครื่องชง่ั ดจิ ทิ ลั ที่สามารถชั่งน�้ำ หนกั เปน็ กรมั ได้ ดังนน้ั ในการช่งั นำ้�หนกั ของส่ิงตา่ ง ๆ ควรเลอื กเครอื่ งชัง่ ใหม้ คี วามเหมาะสมกบั ส่งิ ทต่ี อ้ งการช่งั | 137สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ อื ครรู ายวิชาพนื้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 10 | การวดั นำ�้ หนัก 3. ครยู กตัวอยา่ งเกยี่ วกับการใชห้ น่วย เครอื่ งชง่ั แบบแขวน เครือ่ งชัง่ แบบแขวน จะวดั นา้ำ หนกั ของสิง่ ใด ควรใช้หน่วยน้ำาหนกั ใหเ้ หมาะสม น้ำตาล ต้นกล้าหนกั 25 กิโลกรัม น้าำ ตาลหนกั 500 กรมั ขนมกรบุ กรอบหนกั 75 กรัม แตงโมหนัก 1 กโิ ลกรัม 700 กรัม เลอื กหน่วยน้ำาหนักท่เี หมาะสม กโิ ลกรมั กรมั ไก่ 10 นอ่ ง หนกั 2 ไก่ 10 น่อง หนัก 2 กโิ ลกรัม 1 ขา้ วสาร 1 ถงุ หนกั 5 กิโลกรมั 2 จกั รยาน 1 คนั หนกั 10 กโิ ลกรมั 3 ถว่ั เขยี ว 1 ถงุ หนกั 500 กรมั 4 สม้ เขยี วหวาน 1 ลกู หนกั 170 กรมั 5 เดก็ แรกเกดิ หนกั 3,200 กรัม 6 พะยนู 1 ตวั หนกั 200 กิโลกรัม 7 กะหลาำ่ ปลี 1 หวั หนกั 330 กรมั 8 สตรอวเ์ บอรร์ ี 1 ถงุ หนกั 250 กรัม | 109สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 138 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 10 | การวัดน�้ำ หนกั ค่มู ือครูรายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ จากนนั้ ให้นกั เรยี นทำ�แบบฝกึ หัด 10.2 หน้า 79 - 81 2) ตเู้ ย็น 1 ตู้ หนัก 56 กิโลกรัม 3) ฟักทอง 1 ลกู หนกั 2 กโิ ลกรัม 4) จดหมาย 1 ฉบับ หนกั 15 กรัม สงิ่ ทไี่ ด้เรยี นรู้ แบบฝึกหดั 10.2 110 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 10.3 การคาดคะเนนำ�้ หนักเปน็ กิโลกรมั และเป็นขีด (2 ชวั่ โมง) จุดประสงค์ หนังสือเรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 พัฒนาความรู้ ส่อื การเรยี นรู้ กิจกรรม คาดคะเนน้ำาหนักเป็นขีด 1. ครแู บ่งนักเรียนเป็นกลมุ่ และแจกอุปกรณ์ข้อ 2 ถงึ 5 กลุ่มละ 1 ชุด 2. นกั เรยี นวางขวดนาำ้ บนแถบกระดาษตามนาำ้ หนกั 5 ขดี 10 ขดี 15 ขดี และ 20 ขดี 3. นกั เรยี นคาดคะเนนำา้ หนกั ของสง่ิ ของในรายการอุปกรณข์ อ้ 3 แลว้ เขียนชอ่ื สงิ่ ของ สม� 5 ขดี 10 ขดี แตงโม 15 ขดี 20 ขดี 0 กก. 1 กก. 2 กก. 4. ครแู ละนักเรยี นร่วมกันช่ังนาำ้ หนักของสง่ิ ของที่คาดคะเนน้ำาหนกั ไว้แล้ว การคาดคะเนน้ำาหนกั ของสง่ิ ตา่ ง ๆ เปน็ ขีด เป็นการบอกนาำ้ หนักเปน็ ขดี | 111สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 1. ครใู หน้ กั เรียนฝกึ การคาดคะเนน้�ำ หนักเป็นขีดโดยการทำ�กิจกรรมเร่อื ง คาดคะเนน้ำ�หนกั เปน็ ขดี ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 111 ครแู บง่ นกั เรยี นเปน็ กลมุ่ และแจกอปุ กรณก์ ลมุ่ ละ 1 ชดุ จากนน้ั วาง แถบกระดาษบนโต๊ะและวางขวดน�ำ้ ทมี่ นี ำ้�หนกั 5 ขดี 10 ขีด 15 ขดี และ 20 ขีด ใหต้ รงตามขีดบอก น้�ำ หนักบนแถบกระดาษ | 139สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มอื ครูรายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดน้�ำ หนกั ครูใหน้ ักเรียนคาดคะเนน้ำ�หนกั ของส่งิ ต่าง ๆ ที่ครูเตรียมไว้ให้ ซง่ึ ในการคาดคะเนน�ำ้ หนกั ของสง่ิ ตา่ ง ๆ นน้ั ครอู าจใหน้ กั เรยี นลองยกขวดน�ำ้ ทท่ี ราบน�ำ้ หนกั แลว้ และลองยกสง่ิ ตา่ ง ๆ เทยี บกบั น�ำ้ หนกั ของขวดน้ำ�เพื่อเทียบนำ�้ หนักและคาดคะเนน�้ำ หนกั ของส่ิงต่าง ๆ ประกอบการตดั สินใจวา่ นำ�้ หนัก ของสิ่งนัน้ ควรจะหนกั เทา่ ไร นักเรียนสามารถยกขวดนำ�้ เพ่ือทดสอบกค่ี ร้ังก็ได้จนกว่าจะมน่ั ใจใน การคาดคะเนน�ำ้ หนกั ของสง่ิ นน้ั จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นวางบตั รค�ำ ทร่ี ะบชุ อ่ื ของสง่ิ นน้ั บนแถบกระดาษ ในต�ำ แหน่งทค่ี าดคะเนว่าจะเปน็ นำ�้ หนักของสง่ิ นน้ั ดังภาพตัวอยา่ งในหนังสือเรียนหนา้ 111 ใหน้ กั เรยี นท�ำ เชน่ เดยี วกนั กบั สง่ิ ของทค่ี รกู �ำ หนดใหท้ กุ ชน้ิ ครอู าจใหน้ กั เรยี นบนั ทกึ น�ำ้ หนกั ทค่ี าดคะเน ของสิง่ ของทกุ ชน้ิ ลงในแบบบนั ทึกกิจกรรม เมอ่ื ทุกกลุม่ วางบัตรคำ�ของสิ่งต่าง ๆ ในต�ำ แหนง่ ที ่ คาดคะเนน้ำ�หนกั ของสิ่งนั้นเสรจ็ เรียบรอ้ ยแล้ว ให้นักเรียนตรวจสอบนำ�้ หนกั จริงของส่ิงต่าง ๆ ทกุ ชิน้ ด้วยเคร่อื งช่งั สปริง ครอู าจให้นกั เรยี นบนั ทึกนำ�้ หนักจรงิ ของสงิ่ ตา่ ง ๆ เพื่อตรวจสอบ ผลการคาดคะเน จากนั้นครแู ละนกั เรยี นรว่ มกันสรุปว่า การคาดคะเนนำ้�หนักของสิง่ ตา่ ง ๆ เปน็ ขีด เปน็ การบอกน�ำ้ หนกั ใหใ้ กลเ้ คยี งกบั น�ำ้ หนกั จรงิ เปน็ ขดี โดยไมใ่ ชเ้ ครอ่ื งชง่ั อาจเทยี บกบั น�ำ้ หนกั ของสง่ิ ตา่ ง ๆ ทเ่ี ราทราบน�ำ้ หนกั แลว้ ในทน่ี น้ี กั เรยี นทราบน�ำ้ หนกั ของขวดน�ำ้ แตล่ ะขวดวา่ หนกั เทา่ ไร แลว้ ลองยก สง่ิ ของทต่ี อ้ งการคาดคะเนน�ำ้ หนกั เทียบกับขวดน�ำ้ แตล่ ะขวดแล้วคาดคะเนน้�ำ หนกั ของสิง่ นั้น 2. ครใู หน้ กั เรยี นฝกึ การคาดคะเนน�ำ้ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั หนงั สือเรยี นรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 ตัวอยา่ งแบบบนั ทกึ กจิ กรรม −− จะคาดคะเนน�้ำ หนักของสิ่งตา่ ง ๆ ตอ้ งรู้อะไรบา้ ง สง่ิ ของ น้าำ หนักท่คี าดคะเน น้ำาหนักทชี่ ่ังจริง นาำ้ หนักทีค่ าดคะเน −− ตอ้ งรนู้ ำ�้ หนกั ของสิ่งท่ีจะน�ำ มาเทียบอยา่ งนอ้ ย กสี่ ง่ิ เพราะอะไร (อย่างนอ้ ย 1 ส่งิ เพราะต้องเทียบวา่ การคาดคะเนนาำ้ หนกั ของสิ่งตา่ ง ๆ เปน็ กโิ ลกรมั เป็นการบอกนา้ำ หนัก 112 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ครอู ธบิ ายเพม่ิ เตมิ วา่ ถา้ ทราบน�ำ้ หนกั ของสง่ิ ทจ่ี ะน�ำ มาเทยี บอยา่ งนอ้ ย 2 สง่ิ นกั เรยี นจะสามารถ คาดคะเนช่วงของน�ำ้ หนกั ของสิง่ ทต่ี อ้ งการคาดคะเนได้ใกลเ้ คียงกบั นำ�้ หนกั จริงมากขน้ึ จากนน้ั ครูให้ นกั เรยี นท�ำ กจิ กรรม คาดคะเนน�ำ้ หนักเป็นกิโลกรัม ตามหนังสอื เรียนหน้า 112 โดยครูกำ�หนดน้�ำ หนกั สงิ่ ทจี่ ะเทียบให้ 2 สิง่ ทม่ี นี �ำ้ หนกั 1 กิโลกรมั และนำ�้ หนัก 5 กิโลกรมั ให้นกั เรียนลองยกน้ำ�หนกั ของ สิ่งของ 2 ส่ิงนี้ แล้วให้นักเรียนคาดคะเนน้ำ�หนักของส่ิงต่าง ๆ ท่ีอยู่ในหอ้ งเรียนว่ามนี �้ำ หนักก่ีกโิ ลกรัม 140 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวดั น้ำ�หนกั ค่มู อื ครูรายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์ โดยเทยี บกบั น้ำ�หนกั 1 กโิ ลกรมั และ 5 กิโลกรมั และบันทึกลงในแบบบนั ทกึ กจิ กรรม ครูควรเน้นย้ำ� ให้นักเรยี นคาดคะเนโดยอ้างอิงกบั นำ้�หนักของขวดน�ำ้ ท่คี รเู ตรยี มให ้ เมือ่ ทกุ กลมุ่ คาดคะเนนำ�้ หนัก ของสิง่ ตา่ ง ๆ เรียบรอ้ ยแล้ว ให้นกั เรยี นแตล่ ะกล่มุ ใช้เคร่ืองชง่ั สปริงช่งั น้ำ�หนักจรงิ ของสิง่ นนั้ และ บันทกึ นำ�้ หนักในแบบบนั ทกึ กิจกรรม จากน้ันระบุว่าน�้ำ หนักทคี่ าดคะเนนั้นมากกว่าหรอื นอ้ ยกวา่ น�้ำ หนกั จริงของสิ่งนั้น ครูอาจให้นกั เรยี นแต่ละกลมุ่ น�ำ เสนอวธิ ีการคาดคะเน และใหก้ ลุ่มอ่ืนนำ�เสนอ วธิ กี ารที่แตกต่าง จากนนั้ ครูและนกั เรียนร่วมกนั สรุปวา่ การคาดคะเนน้�ำ หนกั ของส่งิ ต่าง ๆ เป็น กโิ ลกรัม เปน็ การบอกน้ำ�หนกั ให้ใกล้เคยี งกับนำ้�หนักจริงเป็นกิโลกรมั โดยไม่ใชเ้ ครอ่ื งช่งั อาจเทียบกบั น�ำ้ หนักของส่ิงตา่ ง ๆ ท่เี ราทราบน�ำ้ หนกั แล้ว ในทนี่ ีเ้ ราทราบนำ�้ หนักของขวดน�ำ้ 1 กโิ ลกรัม และขวดน�้ำ 5 กิโลกรมั เราจึงคาดคะเนน�ำ้ หนักของสง่ิ ตา่ ง ๆ เทียบกับน้ำ�หนกั 1 กิโลกรมั และน�ำ้ หนกั 5 กิโลกรมั โดยเทียบน้�ำ หนกั ของส่งิ น้ันวา่ มีนำ�้ หนกั มากกวา่ 1 กิโลกรมั แตน่ ้อยกว่า 5 กโิ ลกรัม และน�ำ้ หนักของส่งิ นน้ั ใกล้เคียง 1 กิโลกรมั หรอื ใกล้เคยี ง 5 กโิ ลกรมั มากกว่ากัน ถา้ น�ำ้ หนกั ของสงิ่ น้ันใกลเ้ คียง 5 กิโลกรมั มากกวา่ อาจคาดคะเนน้�ำ หนักของส่ิงนั้นเป็น 4 กิโลกรัม เป็นต้น ดังนั้นการคาดคะเนนำ้�หนกั ของสิ่งต่าง ๆ เมอ่ื เทยี บกบั สง่ิ ทท่ี ราบน�ำ้ หนกั 2 สง่ิ เราจงึ สามารถ คาดคะเนน�ำ้ หนกั ของสง่ิ นน้ั ไดใ้ กลเ้ คยี งน�ำ้ หนกั จรงิ มากข้ึน หนังสือเรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 จา่ ยตลาด ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 113 และแจกบตั รน�ำ้ หนกั กจิ กรรม ช่วยแมจ่ า่ ยตลาด วธิ ีจัดกิจกรรม 1. ครูแบง่ นักเรียนเป็นกลมุ่ และแจกบัตรน้ำาหนักกลมุ่ ละ 1 บัตร 2. นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ เลอื กผกั และผลไมใ้ หไ้ ดน้ าำ้ หนกั ตามบตั รนาำ้ หนกั 3. ทำากจิ กรรมข้อ 2 โดยใชบ้ ตั รนาำ้ หนกั เดิมอกี 2 ครง้ั แลว้ ให้เลือก ครใู หน้ ักเรียนเลือกผักและผลไม้ใหม่อีก 2 คร้ัง เพอ่ื ใหไ้ ด ้ 4 กิโลกรมั ตวั อยา่ งบัตรนาำ้ หนกั 15 ขดี 2 กิโลกรัม 5 กโิ ลกรัม แต่ละกลมุ่ นำ�เสนอวธิ กี ารเลือกผกั และผลไมท้ ี่ใกลเ้ คียงกบั สิง่ ของ ตัวอยา่ งแบบบันทกึ กิจกรรม อภิปรายเกี่ยวกับการคาดคะเนนำ�้ หนกั เป็นกโิ ลกรมั และ เป็นขีด ครอู าจใช้คำ�ถามตอ่ ไปน้ใี นการอภิปราย เชน่ | 113สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี −− หน่วยนำ�้ หนกั นนั้ ช่วยในการเลอื กส่งิ ของอยา่ งไร เป็นต้น ครแู ละนกั เรียนรว่ มกนั สรปุ วา่ หน่วยของนำ�้ หนกั ช่วยในการคาดคะเนนำ�้ หนกั ของสงิ่ ของท่ี ต้องการได้ โดยพิจารณาจากน้ำ�หนักเปน็ กิโลกรมั และเปน็ ขดี | 141สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คูม่ ือครรู ายวิชาพื้นฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดนำ�้ หนัก 4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี นเปน็ รายบคุ คล ตรวจสอบความเข้าใจ การคาดคะเนน้�ำ หนักของสง่ิ ตา่ ง ๆ เปน็ การบอก และบนั ทกึ ผล และเป็นขีดนี้ อาจใชก้ ารสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนขณะทาำ กจิ กรรม สงิ่ ที่ได้เรยี นรู้ การคาดคะเนนำ้าหนักของสงิ่ ตา่ ง ๆ เป็นการบอกน้ำาหนักให้ใกลเ้ คยี งน้ำาหนกั จริง แบบฝกึ หัด 10.3 114 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 10.4 ความสัมพันธ์ระหว่างหน่วยน้ำ�หนกั (1) (1 ชั่วโมง) เปล่ยี นหน่วยนำ�้ หนกั โดยใชค้ วามสัมพนั ธร์ ะหว่างกโิ ลกรัมกับกรัม สื่อการเรียนรู้ −− ลูกปดั แนวการจัดการเรียนรู้ 1. ครูทบทวนความสมั พันธข์ องหน่วยน้�ำ หนัก 142 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวดั น้�ำ หนกั คมู่ อื ครรู ายวิชาพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ แลว้ แบ่งนกั เรยี นเป็นกล่มุ ให้แตล่ ะกลุ่มทำ�กจิ กรรม หนังสือเรยี นรายวิชาพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 พัฒนาความรู้ นำ�้ หนักเท่ากัน แล้วตรวจสอบนำ้�หนกั ลกู ปดั แตล่ ะถงุ โดยใช้ กจิ กรรม แบง่ ลูกปดั ขาย 1. ครูแบ่งนักเรียนเป็นกลมุ่ และแจกอปุ กรณข์ อ้ 1 และ 2 พร้อมบอกราคาลกู ปดั 2. นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มคิดวธิ แี บ่งลกู ปดั เป็น 10 ถงุ ท่ีแต่ละถุงมนี า้ำ หนกั เท่ากัน 3. ครแู ละนกั เรยี นร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องของนาำ้ หนกั ลกู ปัดแต่ละถงุ 4. นักเรยี นแต่ละกลุม่ เขียนนำ้าหนกั ติดหน้าถุง และกำาหนดราคาขาย นา� หนกั .............................. นา� หนัก.............................. ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท ออกเป็น 10 สว่ น เท่า ๆ กนั เมอ่ื นำ�แตล่ ะสว่ นไปช่ังจะได้ | 115สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 1,000 กรมั ครใู หน้ ักเรยี นใช้ความสัมพนั ธ์ “1 กโิ ลกรัม เทา่ กบั 1,000 กรมั ” ตอบคำ�ถามตอ่ ไปน้ี −− ลูกปัดหนกั 2 กิโลกรัม คดิ เปน็ กกี่ รมั (2,000 กรมั ) −− ลกู ปัดหนกั 3 กิโลกรัม คิดเป็นกี่กรมั (3,000 กรัม) −− ลกู ปดั หนัก 2 กิโลกรัม 500 กรมั คดิ เปน็ กก่ี รัม (2,500 กรมั ) ครูใหน้ ักเรยี นอภปิ รายร่วมกนั เพือ่ หาค�ำ ตอบทีถ่ ูกตอ้ งและควรใหโ้ อกาสนกั เรียนแสดงคำ�ตอบ และวิธคี ิดที่หลากหลาย 2. ครูติดแผนภาพแสดงความสมั พันธ์ระหว่าง หนงั สือเรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 3 กก. 012 กับ กรัม) ครถู ามนกั เรยี นวา่ 1 กิโลกรัม เท่ากับกี่กรัม 0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 ก. แตงโม หนกั 2,500 กรัม หรอื 2 กิโลกรมั 500 กรมั จากแผนภาพ บอกนำา้ หนกั เป็นกิโลกรมั และกรมั และเป็นกรัม 3 กก. ปลาสวาย ปลากะพง 500 1,000 1,500 2,000 2,500 นำ�้ หนกั เป็นเสน้ เดยี วกัน เช่น 2 กิโลกรัม กับ 2,000 กรัม 1 ปลาสวายหนัก 1 กโิ ลกรมั 500 กรมั หรอื 1,500 กรมั | 143สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครูรายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 10 | การวัดนำ�้ หนัก เปน็ กิโลกรัมใหอ้ ่านน้ำ�หนกั จากแถบตัวเลขดา้ นบน แตถ่ ้าตอ้ งการอ่านน�้ำ หนักเปน็ กรมั ใหอ้ า่ นนำ�้ หนกั อา่ นน�ำ้ หนกั เงาะ มะม่วง และ แตงโม เปน็ กโิ ลกรัม เปน็ กรัม หรอื เป็นกิโลกรัมและกรัม สงิ่ ของ อา่ นจากแถบตัวเลขด้านบน อา่ นจากแถบตัวเลขด้านลา่ ง จากนนั้ ครใู หน้ กั เรยี นช่วยกนั บอกน้ำ�หนักของสิ่งตา่ ง ๆ ตามแผนภาพในกรอบทา้ ยหนังสือเรียน 1) ปลาสวายหนกั 1 กิโลกรมั 500 กรมั หรือ 1,500 กรมั 3. ครใู ห้นกั เรียนใชค้ วามสมั พนั ธ ์ หนังสือเรยี นรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 2. บอกนำ้าหนกั เป็นกโิ ลกรมั และกรัม | 117สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวัดน�ำ้ หนัก คูม่ ือครูรายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ 5 กโิ ลกรัม 750 กรัม 5,750 กรมั ส่งิ ท่ไี ดเ้ รียนรู้ สิง่ ที่ไดเ้ รียนรู้ การบอกน้ำ�หนักของสง่ิ ตา่ ง ๆ อาจบอกเปน็ การบอกน้ำาหนักของสิง่ ตา่ ง ๆ อาจบอกเปน็ กโิ ลกรัมและกรมั 10.5 ความสมั พนั ธ์ระหวา่ งหน่วยน�ำ้ หนัก (2) (1 ชัว่ โมง) จดุ ประสงค์ หนังสือเรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 ระหวา่ งเมตรกิ ตนั กบั กโิ ลกรมั 10.5 ความสมั พนั ธ์ระหว่างหนว่ ยน้ำาหนกั (2) พัฒนาความรู้ ส่ือการเรียนรู้ ร้านค้าขายปนู ซีเมนต์ 1 เมตริกตนั ราคา 2,500 บาท แนวการจัดการเรยี นรู้ เมตริกตนั เปน็ หนว่ ยน้าำ หนกั ชา้ ง แรด ทีโ่ ตเตม็ ท่อี าจมนี ้าำ หนักมากถึง 3 ตนั หรือ 3,000 กโิ ลกรมั เมตริกตนั (metric ton) หรือ ตัน (ton) ใชอ้ ักษรยอ่ ต. (t) | 119สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 145สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ค่มู อื ครูรายวิชาพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดน้ำ�หนัก นอกจากจะบอกน้ำ�หนักของสง่ิ เหลา่ นีเ้ ปน็ กโิ ลกรมั แลว้ ยงั สามารถบอกน�ำ้ หนกั เป็นเมตรกิ ตัน โดยครอู ธบิ ายวา่ น�ำ้ หนกั 1 เมตรกิ ตนั เทา่ กบั น�ำ้ หนกั 1,000 กโิ ลกรมั หนว่ ยเมตรกิ ตนั เรยี กสน้ั ๆ วา่ ตนั ครยู กตวั อยา่ งสง่ิ ของทม่ี นี �ำ้ หนกั เปน็ ตนั ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 119 เชน่ รถยนตข์ นาดเลก็ หรอื รถยนตอ์ โี ค (Eco car) มนี ำ้�หนักประมาณ 1 ตนั หรือ 1,000 กิโลกรัม หรอื ถุงปูนซีเมนตถ์ งุ ละ 50 กิโลกรัม จ�ำ นวน 20 ถงุ จะหนกั เทา่ กับ 1 ตนั หรือ 1,000 กโิ ลกรมั จากน้ันครถู ามนักเรียนวา่ สตั วข์ นาดใหญ่ เชน่ ช้าง หรือ แรด ตัวโตเตม็ ทอ่ี าจมีน้�ำ หนกั ถึง 3,000 กิโลกรัม คดิ เป็นกี่ตัน (3 ตัน) ครอู ธบิ าย เพิม่ เตมิ วา่ หน่วยเมตริกตัน หรือ ตัน เขียนเปน็ อกั ษรย่อว่า ต. สามารถเขยี นเป็นภาษาอังกฤษว่า ton หรือเขยี นเปน็ อกั ษรย่อว่า t 2. ครตู ิดแผนภาพแสดงความสมั พนั ธ์ หนงั สือเรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 2 3 ตนั โดยเน้นให้นกั เรยี นสงั เกตวา่ แผนภาพน้ีมี 0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 กก. ถุงทรายบิ๊กแบค หนัก 1 ตัน หรือ 1,000 กโิ ลกรัม รถบรรทกุ หนัก 2,400 กโิ ลกรัม หรือ 2 ตนั 400 กโิ ลกรมั แสดงน�้ำ หนกั 1 ตนั ด้านบนจะบอกนำ้�หนัก จากแผนภาพ บอกนำ้าหนักเปน็ ตันและกโิ ลกรมั และเปน็ กโิ ลกรมั 3 ตนั ดังน้นั เสน้ ทแ่ี สดงน�ำ้ หนัก 1 ตนั กับเสน้ ทีแ่ สดง น้ำ�หนัก 1,000 กโิ ลกรมั จึงเป็นเสน้ เดียวกนั 0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 กก. 2 รถบดถนนหนกั 3 ตัน กโิ ลกรัม หรือ 3,000 กิโลกรัม 2,000 กโิ ลกรมั หรอื 3 ตนั กบั 3,000 กโิ ลกรมั 3 รถตูห้ นัก 2 ตนั 200 กิโลกรมั หรอื 2,200 กิโลกรมั ครูอธิบายการอา่ นนำ้�หนักจากแผนภาพดังน้ี 120 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ถ้านักเรยี นตอ้ งการอา่ นนำ�้ หนกั เปน็ ตันใหอ้ า่ น น�ำ้ หนกั จากแถบตัวเลขด้านบน แตถ่ ้าต้องการอ่านน้ำ�หนกั เปน็ กโิ ลกรมั ให้อา่ นน�ำ้ หนกั จากแถบ ตัวเลขด้านล่าง นักเรียนสามารถอา่ นน้�ำ หนักโดยผสมกันระหว่างหนว่ ยเป็นตนั และหน่วยเป็นกโิ ลกรมั ตามแผนภาพได้ดังน้ี อา่ นน�ำ้ หนักวาฬ ถุงทรายบิ๊กแบค และ รถบรรทกุ เปน็ ตัน เปน็ กโิ ลกรัม หรือ เปน็ ตนั และกิโลกรัม สง่ิ ของ อ่านจากแถบตัวเลขด้านบน อา่ นจากแถบตวั เลขดา้ นล่าง 146 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 10 | การวัดน�้ำ หนกั คู่มือครูรายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ 1) รถยนต์หนกั 1 ตัน 500 กโิ ลกรมั นำ้าหนัก 1 ตัน 240 กโิ ลกรมั เท่ากับนำา้ หนักกก่ี ิโลกรมั นาำ้ หนัก 1,000 กิโลกรัม เท่ากับ นาำ้ หนัก 1 ตนั 3. ครใู ห้นักเรียนใชค้ วามสัมพันธ ์ 2. บอกนำา้ หนกั เป็นตนั และกิโลกรัม ในหนังสือเรยี นหนา้ 121 เช่น นำ้�หนกั 1 ตัน 1 2,534 กโิ ลกรัม 2 ตัน 534 กโิ ลกรมั 2 11,005 กโิ ลกรัม 11 ตนั 5 กโิ ลกรัม | 121สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กบั กโิ ลกรมั จะไดว้ า่ 1 ตนั เทา่ กบั 1,000 กโิ ลกรมั ดงั นน้ั 1 ตนั 240 กโิ ลกรมั เทา่ กบั 1,000 กโิ ลกรมั กบั 240 กโิ ลกรมั เปน็ 1,240 กโิ ลกรมั ครูอาจถามในทางกลับกัน เช่น น้ำ�หนกั 3,592 กโิ ลกรมั เท่ากบั นำ้�หนักก่ตี ัน กก่ี โิ ลกรัม นักเรยี น อาจใชแ้ ผนภาพแสดงความสัมพนั ธ์ระหว่างตันกบั กโิ ลกรัม จะได้วา่ 3 ตนั เท่ากบั 3,000 กโิ ลกรัม ดงั นนั้ 3,592 กโิ ลกรัม เท่ากับ 3 ตัน กบั 592 กิโลกรมั หรือ 3 ตนั 592 กโิ ลกรมั จากนนั้ ครใู ห้ นักเรียนช่วยกันเปลีย่ นหนว่ ยน้�ำ หนักให้เปน็ หนว่ ยน�ำ้ หนกั ตามท่กี �ำ หนดในกรอบท้ายหนังสอื เรียน หน้า 121 | 147สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครูรายวชิ าพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 10 | การวดั น�้ำ หนกั 4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี นเปน็ รายบคุ คล ตรวจสอบความเข้าใจ จากนน้ั ให้นักเรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 10.5 หนา้ 87 - 89 แบบฝกึ หัด 10.5 122 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 10.6 การเปรียบเทียบน�้ำ หนกั (1 ช่ัวโมง) เปรยี บเทียบน้�ำ หนักโดยใช้ความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งกโิ ลกรมั กบั กรัม เมตริกตนั กบั กิโลกรมั ส่ือการเรยี นรู้ หนงั สือเรยี นรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 นาำ้ หนกั 3,120 กรมั หรอื 3 กโิ ลกรมั 120 กรมั การเปรยี บเทยี บนำา้ หนักที่มหี นว่ ยตา่ งกนั ตอ้ งเปล่ียนหนว่ ยให้เป็นหน่วย | 123สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวัดน้ำ�หนัก คู่มือครรู ายวิชาพื้นฐานคณติ ศาสตร์ จากน้ันครยู กตัวอยา่ งการเปรยี บเทยี บน้�ำ หนกั ของส่งิ ของทเี่ ป็นหนว่ ยเดยี วกันกอ่ น เชน่ −− องุน่ หนักเทา่ ไร (2 กิโลกรมั 500 กรมั ) | 149สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ อื ครรู ายวชิ าพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 10 | การวัดนำ�้ หนัก ปา้ ยก�ำ หนดน้ำ�หนกั รถทต่ี ิดบนสะพาน หนังสือเรยี นรายวิชาพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 ก�ำ หนดน�ำ้ หนกั สงู สดุ ของรถทส่ี ามารถใชส้ ะพานน้ี ป้ายนี้หมายความวา่ หา้ มรถทุกชนดิ 77ตตัน มนี ้ำ�หนกั ได้ไมเ่ กนิ 7 ตัน ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั กก. นาำ้ หนกั 8,800 กโิ ลกรมั หรอื 8 ตนั 800 กโิ ลกรมั มากกวา่ นาำ้ หนกั 7 ตนั นกั เรียนเปรียบเทียบน้�ำ หนักของรถบรรทกุ การเปรียบเทยี บนาำ้ หนักเป็นตนั และกิโลกรัม สิง่ ท่ีมนี ้าำ หนักเป็นตัน −− รถบรรทกุ หนกั เท่าไร นาำ้ หนกั รถบรรทกุ 8,800 กโิ ลกรมั ปา้ ยกาำ หนดนาำ้ หนกั ไว้ 7 ตนั หรอื 7,000 กโิ ลกรมั การเปรียบเทยี บนาำ้ หนักอาจเปลย่ี นหน่วย (8,800 กิโลกรมั ) ตอบคาำ ถาม −− ป้ายก�ำ หนดนำ�้ หนักรถไวเ้ ทา่ ไร 1 7,000 กโิ ลกรมั มากกว่าหรอื นอ้ ยกว่า 9 ตัน 500 กโิ ลกรมั นอ้ ยกว่า −− จะรไู้ ด้อย่างไรว่า รถคนั น้สี ามารถ 124 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ใชส้ ะพานน้ไี ด้หรอื ไม่ (เปรยี บเทยี บนำ�้ หนัก 8,800 กิโลกรัม กบั 7 ตัน) −− เปรยี บเทยี บนำ�้ หนกั 8,800 กิโลกรัม กับ 7 ตนั ไดอ้ ย่างไร (เปลย่ี นหนว่ ยน้ำ�หนกั กิโลกรัม เปน็ ตนั หรอื เปลี่ยนหนว่ ยน้�ำ หนักตนั เป็นกโิ ลกรมั ) −− น�ำ้ หนัก 8,800 กิโลกรมั เท่ากับกต่ี นั กี่กโิ ลกรัม (8 ตนั 800 กโิ ลกรัม) −− นำ�้ หนักรถ 8 ตัน 800 กิโลกรัม มากกว่าหรอื นอ้ ยกวา่ นำ�้ หนัก 7 ตนั ทปี่ ้ายก�ำ หนด (มากกวา่ ) หรืออาจเปลี่ยนหนว่ ยน�ำ้ หนกั ดังนี้ −− น�้ำ หนกั 7 ตัน เทา่ กับก่ีกิโลกรัม (7,000 กิโลกรมั ) −− นำ�้ หนัก 8,800 กิโลกรมั มากกวา่ หรือน้อยกว่า น�ำ้ หนัก 7,000 กโิ ลกรมั (มากกวา่ ) −− ดงั นน้ั รถบรรทกุ คนั น้สี ามารถใชส้ ะพานนีไ้ ด้หรอื ไม่ เพราะเหตใุ ด (ไมไ่ ด้ เพราะมีนำ�้ หนัก เกินจากทป่ี ้ายก�ำ หนดนำ�้ หนกั ไว้) ครูยกตวั อย่างการเปรียบเทียบน�ำ้ หนักทเ่ี ปน็ หน่วยตา่ งกนั เพิ่มเติมอีก 2 - 3 ตัวอย่าง เช่น นำ�้ หนัก 9 ตัน 780 กโิ ลกรัม มากกว่าหรือน้อยกวา่ น้ำ�หนัก 9,980 กิโลกรมั จากนนั้ ครแู ละนกั เรยี น ร่วมกันสรปุ เกีย่ วกบั การเปรยี บเทยี บนำ้�หนักที่เปน็ หนว่ ยต่างกนั ว่า การเปรยี บเทียบนำ้�หนักทมี่ ีหน่วย ตา่ งกันต้องเปลี่ยนหน่วยให้เป็นหนว่ ยเดียวกนั ก่อนแลว้ จงึ นำ�มาเปรียบเทยี บกนั เช่น ถา้ ตอ้ งการ เปรียบเทยี บนำ้�หนักท่มี หี น่วยน�้ำ หนกั เปน็ ตนั และกิโลกรมั กับน�ำ้ หนักที่มีหนว่ ยนำ�้ หนกั เป็นกิโลกรมั ตอ้ งเปลีย่ นหนว่ ยให้เปน็ หนว่ ยกโิ ลกรมั เหมอื นกัน สิ่งใดหนักกว่าส่งิ นัน้ จะมนี ำ้�หนักมากกวา่ หรอื 150 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวัดนำ�้ หนัก คู่มอื ครูรายวชิ าพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ เปลีย่ นหนว่ ยใหเ้ ป็นตันและกิโลกรัมเหมือนกนั ส่งิ ใดมนี ำ�้ หนักเป็นตันมากกว่าจะหนกั กว่า ถา้ นำ้�หนกั เปน็ ตนั เทา่ กัน สิ่งใดมนี �้ำ หนักเปน็ กโิ ลกรัมมากกว่าจะหนกั กวา่ จากนนั้ ครใู ห้นักเรียนเปรียบเทียบ น้ำ�หนักทม่ี หี น่วยตา่ งกนั ในกรอบทา้ ยหนงั สือเรียนหนา้ 124 หนังสือเรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 3. ครูใหน้ กั เรียนช่วยกนั ตอบคำ�ถามเกีย่ วกบั 1 นา้ำ หนกั ของต้คู อนเทนเนอรท์ ี่ใช้บรรจสุ นิ คา้ 1) ตู้คอนเทนเนอร์ต้ใู ดมนี า้ำ หนกั มากท่ีสดุ ต ู้ B 2) ต้คู อนเทนเนอร์ตู้ใดมนี าำ้ หนักน้อยทส่ี ุด ต ู้ A 3) เรียงลำาดับน้าำ หนกั ของต้คู อนเทนเนอร์จากน้อยไปมาก 2 นาำ้ หนักแรกเกิดของสตั วช์ นดิ ต่าง ๆ สัตวช์ นดิ ตา่ ง ๆ นา้ำ หนัก กิโลกรัมและกรัมกับน�ำ้ หนักท่ีมหี น่วยน�้ำ หนกั เป็นกรมั ต้อง ตอบคาำ ถาม 3) เรียงลาำ ดบั นา้ำ หนักแรกเกิดของสตั วช์ นิดตา่ ง ๆ จากมากไปน้อย | 125สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เหมือนกัน สิง่ ใดมีนำ้�หนกั เปน็ กโิ ลกรมั มากกว่าจะหนกั กวา่ ถ้านำ�้ หนักเปน็ กิโลกรมั เท่ากัน ส่งิ ใดมีน�้ำ หนกั เปน็ กรัมมากกว่าจะหนกั กว่า ถ้าต้องการเปรยี บเทยี บน้ำ�หนกั ทมี่ หี น่วยน�ำ้ หนักเป็นตนั และกิโลกรมั กบั นำ้�หนักทีม่ หี น่วย น�ำ้ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั ตอ้ งเปลย่ี นหนว่ ยใหเ้ ปน็ หนว่ ยกโิ ลกรมั เหมอื นกนั สง่ิ ใดหนกั กวา่ สง่ิ นน้ั จะมนี �ำ้ หนกั มากกวา่ หรอื เปลย่ี นหนว่ ยใหเ้ ปน็ ตนั และกโิ ลกรมั เหมอื นกนั สง่ิ ใดมนี �ำ้ หนกั เปน็ ตนั มากกวา่ จะหนกั กวา่ ถ้าน้�ำ หนักเป็นตนั เท่ากนั สงิ่ ใดมนี ้�ำ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั มากกว่าจะหนักกวา่ จากน้ันครูและนกั เรียน ร่วมกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนงั สือเรยี นรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 ซอสหอยนางรม ผงซักฟอก ขา้ วสาร 4,500 กรมั 8 กิโลกรัม 500 กรมั 20 กโิ ลกรัม รถกระบะ รปู ปัน� ไดโนเสาร์ 1 ตัน 500 กโิ ลกรมั 10 ตนั 250 กิโลกรมั สงิ่ ท่ีไดเ้ รียนรู้ ส่งิ ท่ไี ด้เรยี นรู้ การเปรียบเทยี บนำ้�หนกั การเปรยี บเทียบน้ำาหนกั • ถา้ มหี น่วยต่างกนั ตอ้ งเปลี่ยนหนว่ ยให้เป็นหน่วย ถา้ มีหนว่ ยต่างกันตอ้ งเปล่ียนหนว่ ยใหเ้ ปน็ หนว่ ยเดียวกนั กอ่ น ถา้ มหี นว่ ยเปน็ ตนั และกโิ ลกรมั สง่ิ ทม่ี นี าำ้ หนกั เปน็ ตนั มากกวา่ จะหนกั กวา่ แบบฝึกหดั 10.6 126 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 151สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คูม่ ือครรู ายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดน�้ำ หนัก • ถา้ มีหนว่ ยเปน็ กิโลกรมั และกรมั สงิ่ ที่มนี �้ำ หนกั เปน็ กิโลกรัมมากกวา่ จะหนกั กว่า ถ้าน�้ำ หนัก เป็นกิโลกรัมเทา่ กัน สิ่งทีม่ นี ำ�้ หนักเปน็ กรมั มากกว่าจะหนักกวา่ • ถา้ มีหนว่ ยเปน็ ตนั และกิโลกรมั ส่งิ ทีม่ นี �ำ้ หนกั เป็นตันมากกวา่ จะหนกั กว่า ถา้ นำ้�หนกั เป็นตัน เท่ากัน สิง่ ท่มี ีนำ้�หนักเป็นกโิ ลกรัมมากกว่าจะหนกั กวา่ 10.7 การบวกและการลบเกี่ยวกับน้�ำ หนัก (1 ชัว่ โมง) หนงั สือเรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 หาผลบวกและผลลบเกี่ยวกบั นำ้�หนกั ส่ือการเรยี นรู้ 10.7 การบวกและการลบเกี่ยวกบั นาำ้ หนัก −− บัตรโจทย์ พัฒนาความรู้ 1,750 กโิ ลกรมั เท่ากบั 1 ตัน 750 กิโลกรมั แนวการจัดการเรยี นรู้ 2 ตนั บวก 1 ตัน ได้ 3 ตัน 1. ครูทบทวนการบวกและการลบเกยี่ วกับนำ�้ หนกั แสดงวิธีหาคำาตอบ ดงั นี้ −− 1,420 กรมั ลบดว้ ย 872 กรัม เทา่ กบั เท่าไร 3 750 | 127สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย 1 วธิ ที �ำ 2 วิธีทำ� กิโลกรมั กรมั ตนั กโิ ลกรัม 5 960000 + 3 550000 + 6 1500 4 1000 หรือ 7 500 หรอื 5 ตอบ ๗ กโิ ลกรมั ๕๐๐ กรัม ตอบ ๕ ตนั 152 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวัดนำ�้ หนัก คูม่ ือครูรายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์ −− 20 กโิ ลกรัม 430 กรัม บวก 10 กิโลกรัม 120 กรัม เท่ากบั เทา่ ไร นักเรยี นอาจเขยี นแสดง กิโลกรัม กรมั 20 143200 + ดงั น้นั 20 กโิ ลกรัม 430 กรัม บวก 10 กโิ ลกรมั 120 กรมั เทา่ กับ 30 กิโลกรมั 550 กรมั วธิ ที ำ� ตัน กโิ ลกรัม 2 7500 + ตอบ ๓ ตัน ๗๕๐ กิโลกรัม ซ่งึ ในการสอนการบวกเก่ยี วกับน้ำ�หนกั ที่เป็นหนว่ ยตา่ งกนั นน้ั ครูอาจเน้นย้ำ�โดยการให้นักเรยี น −− 2 ตัน บวก 750 กิโลกรัม เท่ากับเท่าไร | 153สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ อื ครูรายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดน�ำ้ หนัก แล้วใหน้ กั เรยี นรว่ มกันอภิปรายเกย่ี วกับวิธกี ารหาคำ�ตอบเปน็ กลุ่ม ครูให้แตล่ ะกลุ่มน�ำ เสนอ บนกระดาน และร่วมกนั สรุปวา่ ในการหาผลบวกเกยี่ วกบั น้ำ�หนัก ให้น�ำ น้ำ�หนกั หน่วยเดียวกนั บวกกัน ครูยกตวั อยา่ งการบวกเก่ยี วกับนำ้�หนักเพม่ิ เตมิ อีก 2 - 3 ตัวอย่าง แล้วใหน้ กั เรยี นช่วยกนั เขยี น |