เรียงความ แนวทางการอนุรักษ์ นาฏศิลป์ไทย

การดำรงอยู่ของนาฏศิลป์ในปัจจุบัน, นาฏศิลป์ไทยกับประเทศไทย 4.0, Existence of current Thai dance, Thai dance and Thailand 4.0

บทคัดย่อ

นาฏศิลป์ไทยไม่ได้เป็นเพียงแต่การฟ้อนรำเพื่อบวงสรวง หรือประกอบพิธีกรรมเพียงอย่างเดียว นาฏศิลป์ไทยได้ถูกบรรจุอยู่เป็นวิชาที่การศึกษาขั้นพื้นฐานบรรจุลงในหลักสูตรเพื่อให้นักเรียนได้ศึกษาเล่าเรียนวัฒนธรรมประจำชาติ อีกทั้งสามารถต่อยอดความรู้ไปจนถึงระดับอุดมศึกษาขั้นสูงสุดได้ ด้านธุรกิจต่างๆก็เช่นกัน ได้มีการนำการแสดงนาฏศิลป์เข้ามามีส่วนร่วมในการสร้างบรรยากาศและความน่าสนใจแก่ผู้รับบริการ แต่ปัญหาที่นาฏศิลป์ไทยหลีกไม่พ้นคือความสนใจและใส่ใจของเยาวชนคนไทยทุกๆคนที่จะให้ความสำคัญและความสนใจเพียงเฉพาะกลุ่มเท่านั้น ด้วยสภาพของสังคมในปัจจุบันที่มีวัฒนธรรมของต่างชาติเข้ามามีอิทธิพลอย่างมากมายในทุกๆสังคม ทุกเพศทุกวัย ดังนั้นความสนใจในเรื่องของนาฏศิลป์ไทยจึงมีเฉพาะกลุ่ม หากแต่นำนาฏศิลป์ไทยมาผนวกกับความบันเทิง อาทิละคร ภาพยนตร์ หรือรายการโทรทัศน์ต่างๆก็จะมีส่วนช่วยให้ผู้ชมเกิดความสนใจมากขึ้น แต่หากยังคงเป็นนาฏศิลป์ไทยมาตรฐานตามแบบแผนเดิมความนิยมย่อมลดน้อยลงอย่างที่เกิดขึ้นในสังคมปัจจุบัน การเปลี่ยนแปลงไปในหลากหลายปัจจัย ซึ่งส่วนใหญ่เชื่อมโยงกับการพัฒนาประเทศจากข้อมูลการสัมภาษณ์ได้มีมุมมองในการเสนอแนวคิดเพื่อพัฒนางานด้านนาฏศิลป์ไทยให้เป็นที่สนใจแก่ประชาชนโดยทั่วไป ว่าด้วยนาฏศิลป์ไทยควรเกิดการพัฒนาสร้างสรรค์ขึ้นให้เข้ากับยุคสมัย เพราะการจะให้นาฏศิลป์ดำรงอยู่ได้นั้นย่อมต้องมีผู้ที่ให้การสนใจ นาฏศิลป์ถือเป็นวัฒนธรรมที่มากด้วยคุณค่าด้วยวัฒนธรรมไทย อันถือเป็นกลุ่มเทคโนโลยีและอุตสาหกรรมเป้าหมาย ในการนำพาประเทศเดินหน้าสู่ยุคไทยแลนด์ 4.0 โดยมุ่งอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมดั้งเดิมและพัฒนาต่อยอดให้เหมาะสมกับยุคสมัยใหม่ช่วยสร้างรายได้และภาพลักษณ์ที่ดีแก่ประเทศ ดังนั้นนาฏศิลป์ไทยกับการดำรงอยู่ในประเทศไทย 4.0 นั้น ต้องเชื่อมโยงกับการเปลี่ยนแปลงของสังคม การเรียนรู้ และการทำงานอันเป็นการสร้างรายได้ และเพิ่มมูลค่าด้วยวัฒนธรรม ดังนั้นนาฏศิลป์ไทยในประเทศไทย 4.0 ต้องดำรงอยู่ด้วยการอนุรักษ์ที่ควบคู่ไปกับการพัฒนา

 

EXISTENCE OF CURRENT THAI DANCE AND THAILAND 4.0

Thai dance is not only dance with an aim for sacrifice or ritual but also is integrated into the basic course in the curriculum for students’ learning about national culture and knowledge extension towards higher education, reaching the highest level of education. Likewise, Thai dance is also used in a business sector as a factor to build good and attractive atmosphere for clients. However, an unavoidable problem facing Thai dance is insufficient attention of Thai dance among Thai youths. In other words, there are only some groups paying attention to Thai dance as current social condition has adopted international cultures which influence all society and people of all ages and genders. Therefore, the attention to Thai dance is limited to some groups of people. But if it is integrated with entertainment including dramas, movies or television programs, Thai dance will gain more attention from the audience. If Thai dance still holds the old and traditional standard, its popularity certainly is decreased as seen in present day. The changings in several factors mostly are associated with national development. Based on the interviews, the ideas were proposed to develop Thai dance that is attractive to Thai general people. Thai dance should be developed creatively to keep up with current situation. To sustain it, interested people are required. Thai dance is Thai valuable culture and as a technological and industrial target towards Thailand 4.0 with an aim of preserving traditional culture and cultural development and extension to keep up with a modern era, generating income and good image at the country level. Therefore, Thai dance and its existence in Thailand 4.0 requires the linkage of social changes, learning, and work, leading to income generation and added cultural value. Therefore, Thai dance in Thailand 4.0 must be sustainable for its conservation and development.

Downloads

Download data is not yet available.

เรียงความ แนวทางการอนุรักษ์ นาฏศิลป์ไทย

Downloads

  • PDF (English)

How to Cite

More Citation Formats

  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver

Download Citation

  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

ฉบับ

ปีที่ 5 ฉบับที่ 1 (2017): มกราคม - มิถุนายน 2560

บท

บทความวิชาการ

License

บทความทุกบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการนวัตกรรมสื่อสารสังคม มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

หนังสืออ่านเพ่มิ เตมิ

การอนุรกั ษแ์ ละสบื ทอดนาฏศิลปไ์ ทย
และนาฏศิลป์สากล

1

คานา

นาฏศิลป์ไทยเป็นมรดกทางวัฒนธรรมแสดงถึงความเป็นไทย
มีคุณค่าควรแก่การอนุรักษ์และสบื ทอด การชมการแสดงท่หี ลากหลายจะ
ช่วยให้ผู้ชมรู้จักการแสดงจากท่ีต่าง ๆ มากมาย

พชร จันทร์ทอง
โรงเรียนบ้านขุนประเทศ

2

สารบัญ 1
1
การอนุรักษ์และสบื ทอดนาฏศิลป์ไทยและนาฏศิลป์สากล 3
จุดมุ่งหมายของการแสดงนาฏศิลป์ไทยและนาฏศิลป์สากล 4
หลักการอนุรักษ์นาฏศิลป์ไทยและนาฏศิลป์สากล 6
คุณค่านาฏศิลป์ไทย 7
การสบื ทอดนาฏศิลป์ 8
การปฏิบัติตนเพ่อื รักษาและสบื ทอดการแสดงนาฏศิลป์ 10
หลักการชมการแสดงนาฏศิลป์
สาระสาคัญ

3

1

การอนรุ กั ษ์และสบื ทอดนาฏศิลป์ไทย
และนาฏศิลปส์ ากล

จดุ มงุ่ หมายของการแสดงนาฏศิลปไ์ ทยและนาฏศลิ ปส์ ากล

1. เพ่อื งานพิธีการต่าง ๆ เช่น พิธีต้อนรับแขกเมอื งคนสาคัญ พิธีแห่เทวรูปท่ีเคารพประจาปีเพ่อื เป็นสิริ
มงคล พิธีฉลองงานสาคัญ งานวันสาคัญตามเทศกาลต่าง ๆ เป็นต้น

2. เพ่อื ความบันเทิงและสร้างสรรค์นาฏศิลป์ให้ความบันเทิงแก่ผู้ร่วมงาน
ต่าง ๆ เช่น การราอวยพรในงานวันเกิดการแสดงในงานร่นื เริงต่าง ๆ

2

3. เพ่อื การออกกาลังกายและพัฒนาบุคลิกภาพ การฝึกซ้อมการแสดงนาฏศิลป์ทาให้ได้
เคล่อื นไหวร่างกายและเสริมสร้างบุคลิกภาพ และการทรงตัวให้มีความสง่างาม

4. เพ่อื การอนุรักษ์และเผยแพร่นาฏศิลป์ แสดงถึงเอกลักษณ์ของท้องถ่ินในท้องถ่ินจะมีการสบื
ทอดและอนุรักษ์วัฒนธรรมทางนาฏศิลป์เอาไว้มิให้สูญหาย โดยมีการสอนและการแสดงเพ่ือ
เผยแพร่นาฏศิลป์ไทยและนาฏศิลป์สากล

5

3

หลักการอนรุ ักษน์ าฏศลิ ปไ์ ทยและนาฏศิลปส์ ากล
การอนุรักษ์นาฏศิลป์ไทยและนาฏศิลป์สากล มีหลักสาคัญดังน้ี

1. การตระหนักและเข้าใจถึงความสาคัญของนาฏศิลป์ ส่ิงน้ีคอื ความจาเป็นอันดับแรกเพราะ
การท่ีเราจะดารงรักษาส่ิงใดไว้นั้น เราต้องมคี วามรู้ความเข้าใจในส่ิงนั้นเพ่อื เราจะได้ตระหนักถึงคุณ
ประโยชน์และความสาคัญของส่ิงนั้น
2. ให้การส่งเสริมสนับสนุนทุกครั้งท่มี ีโอกาส เช่น การเข้าไปชมการแสดงหรอื ร่วมกิจกรรมอ่นื ๆ
ท่ีเก่ียวข้องกับการแสดงนาฏศิลป์ไทยและนาฏศิลป์สากล

3. ให้การยอมรับและเคารพในวิชาชีพ โดยส่งเสริมให้คนในสังคมเข้าใจยอมรับและเคารพ
ในอาชีพผู้ท่ีเป็นศิลปิน ขณะเดียวกันศิลปินก็ต้องประพฤติตนเป็นแบบอย่างท่ีดี

6

4

คุณค่านาฏศิลปไ์ ทย

นาฏศิลป์ไทย เป็นมรดกทางวัฒนธรรมท่บี รรพบุรุษไทยได้สร้างสรรค์และสบื ทอดกัน
มาจนถึงปัจจุบันจึงถือเป็นส่ิงท่ีมีคุณค่าต่อคนไทย

คุณค่าของนาฏศิลป์ท่ีมตี ่อคนไทย มีดังน้ี

1. เป็นเคร่อื งหมายแสดงความเป็นเอกลักษณ์ของชาติเพราะนาฏศิลป์ไทยเป็นศิลปะการแสดงท่ี
สบื ทอดกันมาตั้งแต่โบราณมีวิวัฒนาการตามสมัยนิยมแต่ยังคงรูปแบบการแสดงท่เี ป็น

เอกลักษณ์ดั้งเดิม เช่น ใช้ท่าร่ายราแบบนาฏศิลป์ไทย ผู้แสดงแบบคนไทยสมัยก่อน
เป็นต้น

7

5

2. สะท้อนให้เห็นถึงขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรม ทาให้เราได้เรียนรู้ถึง
ขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรมในท้องถ่นิ ต่าง ๆ ผ่านการชมการแสดงนาฏศิลป์พ้ืนเมอื ง

3. ให้ความรู้ความบันเทิงแก่ผู้ชม ทาให้ผู้ชมได้รับความสนุกสนานเพลิดเพลิน และในการ
แสดงบางชุด อาจได้รับความรู้อีกด้วย เช่น การชมโขน ทาให้ได้เรียนรู้เร่อื งราวของเร่อื ง
รามเกียรต์ิ เป็นต้น

8

6

การสบื ทอดนาฏศิลป์

นาฏศิลป์ เป็นผลงานท่ีมนุษย์เราสร้างสรรค์ข้ึน เพ่อื สนองตอบไปในส่ิงท่เี ห็นว่าดีงาม
มีความสุข มีความบันเทิงและคุณค่าของนาฏศิลป์ สามารถนาไปสู่ความรู้สึกนกึ คิดของจิตใจและ
ส่งผลให้เกิดพลังในการดาเนินชีวิต

9

7

การปฏบิ ตั ิตนเพ่ือรักษาและสบื ทอดการแสดงนาฏศลิ ป์

1. ศึกษาค้นคว้าเร่อื งราวเก่ียวกับนาฏศิลป์ท่ีสนใจเพ่อื เก็บเป็นข้อมูลในการศึกษาเรียนรู้
เก่ียวกับนาฏศิลป์ต่อไป

2. เข้าร่วมกิจกรรมท่ีเก่ียวกับนาฏศิลป์เพ่อื ช่นื ชมและหาประสบการณ์มากข้ึน
3. ฝึกเรียนการแสดงนาฏศิลป์ท่ีสนใจจนเกิดความชานาญ

4. ร่วมส่งเสริมและเผยแพร่การแสดงนาฏศิลป์ในชุมชนให้ผู้อ่นื ได้รู้จัก

10

8

หลักการชมการแสดงนาฏศิลป์

การชมนาฏศิลป์ให้ได้รับความรู้และความเพลิดเพลิน นักเรียนต้องรู้หลักการชมด้วย
โดยเฉพาะเม่อื ชมการแสดงนาฏศิลป์ชุดต่าง ๆ ควรรู้จักพิจารณาเปรียบเทยี บการแสดงท่มี าจาก

ท้องถ่ินต่าง ๆ ว่ามีความแตกต่างและเหมอื นกันอย่างไร ซ่ึงจะทาให้นักเรียนได้ความรู้
และประสบการณ์จากการชมการแสดงมากข้ึน

การเปรียบเทียบการแสดงนาฏศิลป์ อาจมีหลักสังเกตได้ดังน้ี

1. สังเกตท่ารา ควรดูว่าการแสดงนาฏศิลป์ท่ีชมนั้นมลี ักษณะการเคล่อื นไหวอย่างไร เช่น
รวดเร็ว ว่องไว อ่อนช้อยงดงาม เป็นต้น นอกจากน้พี ิจารณาดูว่ามีความแตกต่างหรอื
คล้ายคลึงกับการแสดงท่มี าจากท่ีอ่นื หรอื ไม่

11

9

2. สังเกตดนตรี ประกอบเพราะดนตรีเป็นส่วนหน่งึ ของการแสดงนาฏศิลป์ชุด
ต่าง ๆ ให้นักเรียนพิจารณาว่า เคร่ืองดนตรีท่ใี ช้ประกอบการแสดงมเี คร่อื งดนตรีชนิดใดบ้าง
และมีการบรรเลงคล้ายหรอื แตกต่างจากการแสดงท่มี าจากการแสดงชุดอ่นื อย่างไร

3. สังเกตเน้อื ร้อง ให้พิจารณาว่าจังหวะและทานองมีลักษณะอย่างไรมีความหมายหรอื ต้องการส่อื ถึงเร่อื ง
ใดแล้วดูว่าคล้ายกันหรอื แตกต่างจากการแสดงนาฏศิลป์จากท้องถ่ินอ่นื อย่างไร

4. สังเกตการแต่งกาย การแสดงนาฏศิลป์ท่ีมาจากท้องถ่ินต่าง ๆ มักมีการแต่งกายไม่เหมอื นกันให้
พิจารณาว่า ผู้แสดงของนาฏศิลป์แต่ละชุด แต่ละท้องถ่ินมีการแต่งกายอย่างไร มีองค์ประกอบ
และอุปกรณ์ในการแสดงอะไรบ้าง แล้วเปรียบเทียบกับการแสดงชุดอ่นื ว่ามคี วาม
แตกต่างและความเหมอื นกันอย่างไร

12

10

สาระสาคญั

นาฏศิลป์ไทย เป็นมรดกทางวัฒนธรรมแสดงถึงความเป็นไทยและมีคุณค่า
ควรแก่การอนุรักษ์และสบื ทอด และการชมการแสดงท่ีหลากหลายจะช่วยให้

ผู้ชมรู้จักการแสดงจากท่ีต่าง ๆ มากมาย

13

บรรณานุกรม 11

หนังสอื รายวิชาศิลปะ ชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๔ 14
สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.)

หนังสอื รายวิชาดนตรี - นาฏศิลป์ ชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๔
อักษรเจริญทัศน์ (อจท.)

11

15