การปรับตัวในยุคดิจิทัล ด้านการทำงาน

หลักการทำงานในโลกยุค Digital ที่ทีมงานควรรับรู้ การเตรียมความพร้อมให้ทีมงานเรียนรู้และเข้าใจการใช้เทคโนโลยีให้เกิดประโยชน์ เป็นเรื่องที่สำคัญเป็นอย่างมาก เพราะการสื่อสาร การปฏิสัมพันธ์ การเลือกใช้สินค้าและบริการ รวมถึงการทำงาน ล้วนแล้วแต่มีเทคโนโลยีเข้ามาเกี่ยวข้องอยู่ด้วยตลอดเวลา

องค์กรต้องมีการปรับตัวและเปลี่ยนแปลง โดยการเลือกใช้เทคโนโลยีให้สอดคล้องเหมาะสมกับธุรกิจของตัวเอง และควรให้บุคลากรได้รับรู้เรื่องสำคัญต่างๆ ให้เกิดการตระหนักรู้ในตัวเอง ดังนี้
• การสร้าง Digital Transformation ให้เป็นวัฒนธรรมใหม่ในองค์กร
• การสร้าง Network Society ที่สามารถสื่อสารกันได้อย่างรวดเร็ว
• การสร้าง Ecosystem ที่เรามีส่วนร่วมในชุมชนนั้นๆ อย่างเป็นระบบ
• การสร้าง Platform ที่รองรับผู้บริโภค และการตลาดยุค Digital
• การสร้าง Agility Team ที่ผลักดันนวัตกรรมออกมาได้อย่างรวดเร็ว

การทำให้บุคลากรตระหนักรู้ใช้เรื่องเหล่านี้อยู่เรื่อยๆ แล้วเปิดโอกาสให้ทุกคนมีส่วนร่วม มีโอกาส มีเวที มีอิสระ ในการสร้างนวัตกรรมเรื่องต่างๆ ให้เกิดขึ้นในองค์กรอยู่ตลอดเวลา ก็จะสามารถลดความรู้สึกในการต่อต้านการเปลี่ยนแปลงที่กำลังเกิดขึ้นได้ เพราะทุกคนได้รับรู้สิ่งต่างๆ ที่กำลังเกิดขึ้นอย่างมีข้อมูล เห็นความสำคัญที่องค์กรต้องเปลี่ยนแปลง แล้วมีส่วนร่วมในการสร้างเรื่องใดเรื่องหนึ่งตามบทบาทหน้าที่ของตัวเอง ที่เป็นทิศทางใหม่ขององค์กรย่อมเกิดการเข้าใจและยอมรับได้ด้วยตัวเอง

การนำเทคโนโลยี่มาใช้ในองค์กร ไม่ใช่เรื่องใหม่ และไม่ได้ฝืนความรู้สึกของบุคลากร เพราะทุกคนก็ใช้เทคโนโลยี่ต่างๆ ในเรื่องส่วนตัวของตัวเองอยู่แล้ว ปรเด็นสำคัญ จึงน่าจะอยู่ที่ “บุคลากรไม่เข้าใจการใช้เทคโนโลยี่ มาเปลี่ยนวิธีปฏิบัติงานที่ตัวเองทำอยู่” จึงเกิดการต่อต้าน ไม่อยากออกจากความคุ้นเคยเดิมๆ (Comfort Zone) เพราะไม่แน่ใจผลลัพธ์หลังการเปลี่ยนแปลง

หากบุคลากรทุกคนเกิดความเข้าใจ และเห็นประโยชน์ของการเปลี่ยนแปลงอย่างแท้จริง ก็จะให้ความร่วมมือ และพร้อมพัฒนาตัวเอง ด้วยการสร้างกรอบความคิดแบบเติบโต (Growth Mindset) ในการเผชิญกับเรื่องใหม่ที่กำลังจะเกิดขึ้นในองค์กร พร้อมเรียนรู้ไปพร้อมๆกัน จึงเกิดการตระหนักรู้ได้ด้วยตัวเอง ทำให้กลายเป็นวัฒนธรรมใหม่ได้

การเปลี่ยนแปลงที่ดี จึงควรทำให้บุคลากรทุกคนในองค์กรมีส่วนร่วมในการช่วยให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วขึ้น ในบทบาทที่แต่ละบุคคลสามารถดำเนินการได้ โดยผู้บริหารองค์กรควรให้ความสำคัญกับความชัดเจนในเรื่องเหล่านี้ ก็แล้วดำเนินการชี้แจง ก็จะได้รับความร่วมมือในที่สุดครับ

สรุปหลักการทำงานในโลกยุค Digital Transformation
ดังนั้น เทคโนโลยีจึงไม่ใช่ปัญหาและอุปสรรค ที่ทำให้บุคลากรไม่เปลี่ยนแปลงให้ก้าวทันยุค Digital แต่เป็น “กรอบความคิด (Mindset)” ที่บุคลากรยังยึดติดกับการทำงานแบบเดิมๆ มากกว่า หากผู้บริหารสามารถชี้แจงได้ว่า “การทำงานด้วยรูปแบบใหม่ๆ นี้” จะทำให้เกิดความสะดวกและมีประโยชน์ต่อองค์กรโดยรวมได้อย่างชัด และยินดีให้ทุกคนเลือกที่จะใช้เทคโนโลยีกับหน่วยงานของตัวเองอย่างไร ที่สอดคล้องเหมาะสมของแต่ละหน่วยงาน การได้รับความร่วมมือให้เกิด Digital Transformation ก็จะสัมฤทธิ์ผลครับ

ในยุคที่อะไร ๆ รอบตัวก็เต็มไปด้วยดิจิทัล ซึ่งถือเป็นการเปลี่ยนแปลงกึ่งบังคับให้อีกหลายอย่างต้องเปลี่ยนตามไปด้วย การใช้ชีวิตของคนเปลี่ยนไป ธุรกิจก็ต้องปรับทั้งกระบวนการคิดและวิธีการในการบริหารจัดการใหม่เพื่อให้ทันและตอบสนองความต้องการที่หลากหลายและรวดเร็วของลูกค้า เมื่อธุรกิจเปลี่ยนแนวทาง ผู้บริหารเปลี่ยนแนวคิด แล้วคนทำงานหรือมนุษย์เงินเดือนในยุคดิจิทัลล่ะ จะอยู่กันอย่างไร จะต้องปรับตัวมากน้อยแค่ไหน วันนี้เรามีวิธีการปรับตัวของมนุษย์เงินเดือนในยุคดิจิทัลได้เป็นอย่างดีมานำเสนอดังต่อไปนี้

การบริหารทรัพยากรมนุษย์ (Human Resource) ในยุคนี้แตกต่างจากเมื่อ 5 ปี หรือ 10 ปีก่อนอย่างไรบ้าง

ความหลากหลายของคนมากขึ้นครับ ซัก 10 ปีก่อน หลาย ๆ องค์กรจะตื่นเต้นกับการเข้ามาของ Generation Y ซึ่งมีวิถีชีวิตและแนวคิดที่แตกต่างจากคนรุ่นก่อน ๆ องค์กรเอย ผู้บริหารเอยก็กลัวว่า  Gen Y จะเข้ามาเป็นตัวป่วนองค์กร ซึ่งก็ป่วนจริง ๆ ถึงตอนนี้หลาย ๆ องค์กรก็ยังคงกลัว Gen Y อยู่ โดยที่อาจจะไม่รู้ตัวว่าตอนนี้ Gen Y หลายคนเริ่มเข้ามามีบทบาทเป็นผู้บริหารทั้งระดับกลาง และระดับสูงในหลายองค์กรแล้ว

ความปั่นป่วนจาก Gen Y ยังไม่ทันหายดี ตอนนี้ Gen Z  ก็เริ่มเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของวัยทำงานกันแล้ว ก็เป็นการปรับตัวอีกระลอกหนึ่งของฝ่ายบริหารและ HR ซึ่งปัญหาใหญ่หลังจากนี้ก็คือ จะทำอย่างไรให้ทั้ง Gen Y  ตอนปลายและ Gen  Z ตอนต้นโดยเฉพาะคนที่มีศักยภาพ อยากจะเข้ามาร่วมงานกับองค์กร ในขณะที่ Trend ของ Startup มาแรงมากและมุมมองของความมั่นคงในมนุษย์เงินเดือนเริ่มเปลี่ยนแปลงไป ผู้บริหารต้องรีบจับทางให้อยู่ รีบสร้าง Employer Brand ให้เป็นที่สนใจของคนรุ่นใหม่ เราจะเริ่มเห็นการทำโฆษณาในลักษณะของบริษัทนี้ดีอย่างนั้น บริษัทนั้นดีอย่างนี้มากขึ้น ไม่ใช่โฆษณาสินค้าหรือบริการของบริษัท แต่เป็นการโฆษณาว่า บริษัทน่าร่วมงานด้วยขนาดไหน

อาชีพไหนที่กำลังจะหายไปในยุคดิจิทัลที่มีการใช้หุ่นยนต์ และเทคโนโลยีมากขึ้น

ถ้าตอบง่าย ๆ ก็คือ พวกงานเอกสาร งานแอดมินทั้งหลาย มีโอกาสที่จะไปก่อน ถ้าเอาให้เห็นภาพชัดขึ้นกว่าเดิม คนที่ตามข่าวจะเริ่มเห็นว่า ธนาคารเริ่มปรับเปลี่ยนรูปแบบเป็น Online Banking มากขึ้น ลูกค้าธนาคารสามารถลงทุนได้ด้วยตัวเอง โดยไม่ต้องพึ่งคนวิเคราะห์ เพราะให้ระบบคิดคำนวณให้แทน เมื่อเทคโนโลยีมาแทนที่ งานบริการในลักษณะนี้ก็จะค่อย ๆ ลดลง และอาจจะหายไปเลย

ผมว่า สุดท้ายคนบางกลุ่มก็อาจจะโหยหาอะไรที่ไม่ใช่กระแส Back to Basic หรือการให้บริการแบบพรีเมียมก็น่าจะยังมีอยู่ เพียงแต่รูปแบบคงมีการเปลี่ยนแปลงไป ความสามารถของคนที่ต้องการเพื่อทำงานในตำแหน่งเหล่านี้ก็จะเปลี่ยนแปลงไปด้วย

หากเรารู้ตัวว่า เราอยู่ในกลุ่มอาชีพเหล่านั้น เราควรมีแนวทางในการรับมืออย่างไร

ข้อแรก ต้องมองให้ออกว่า เกมจะเดินไปทางไหน ไม่ว่าจะอยู่บริษัทไหน ก็ต้องรู้ให้ได้ว่า บริษัทมีแนวทางที่จะปรับเปลี่ยนไปในทางไหนบ้าง คนที่ทำงานทางด้านสื่อสิ่งพิมพ์ ถ้าไม่ตามข่าวสารเลยว่า แนวโน้มของสื่อสิ่งพิมพ์จะเปลี่ยนไปเป็นสื่อดิจิทัลมากขึ้น พอถึงเวลาที่บริษัทเปลี่ยนจริง ๆ  เราก็ตกกระแส ก็ไม่แปลกที่จะโดนเขาทิ้งเอาไว้ เพราะตัวบริษัทเองบางทีก็แทบเอาตัวไม่รอดจากการเปลี่ยนแปลง การต้องแบกกันไปหมดก็อาจจะทำให้โอกาสรอดน้อยลงไปเรื่อย ๆ

ข้อที่สอง คือ เราต้องพัฒนาตัวเองให้ทันความต้องการของตลาดด้วย ไม่ได้มองแค่บริษัทเราอย่างเดียว เพราะถ้าบริษัทเราเองก็ไม่รอดจากการเปลี่ยนแปลง แต่เรามีความรู้ความสามารถ และศักยภาพที่จะสู้ได้ ทางเลือกเราก็มีมากขึ้น ยิ่งทางเลือกมากขึ้น ก็ไม่ยากที่เราจะไปต่อได้

คนที่ประสบความสำเร็จในหน้าที่การงาน ในความคิดของคุณ น่าจะเป็นคนแบบไหน

คนที่พัฒนาตัวเองอยู่เสมอครับ อนาคต คือ สิ่งที่ไม่แน่นอน วันนี้เราอยู่กับโลกดิจิทัล วันข้างหน้าก็อาจจะมีอะไรที่ More than Digital ก็ได้ คนที่ไม่หยุดพัฒนาตัวเอง สนุกกับการพัฒนาตัวเอง ก็จะสนุกกับอะไรใหม่ ๆ ที่จะเข้ามา

ยิ่งเราพัฒนาตัวเราเองมากแค่ไหน เราก็จะยิ่งมีทางให้เลือกเดินมากขึ้นเท่านั้น ทางที่เคยเดินไปแล้วมันไม่ใช่ ถ้าเราไม่มีทางเลือกอื่นเลย เราก็คงต้องยอมเดินต่อไป ทั้ง ๆ ที่รู้ว่า มันจะไม่สามารถพาเราไปให้ถึงจุดหมายได้แน่ ๆ แต่ถ้าเรามีทางเลือก ถึงเราจะต้องย้อนกลับมาตั้งต้นใหม่ แต่เราก็มีทางใหม่ให้เดิน ถูกไม่ถูก จะประสบความสำเร็จหรือไม่ก็ยังไม่รู้ แต่ก็ยังดีกว่าเดินไปในทางที่เรารู้ว่ายังไงมันก็ไม่ประสบความสำเร็จแน่ ๆ

มีอะไรอยากฝากคนที่กำลังจะเริ่มงาน (First Jobber) ในยุคนี้บ้าง

คนเราจะเป็นแฟนกันได้ แปลว่า สองฝ่ายตัดสินใจเลือกและคิดแล้วว่าคนนี้แหละที่เราอยากอยู่ด้วย ศีลเสมอกัน คิดอะไรคล้าย ๆ กัน อาจจะมีขัดแย้งกันบ้างระหว่างทาง แต่ปลายทางก็น่าจะมองไปที่เป้าหมายเดียวกัน คนที่จะมาเป็นแฟนเรา อาจจะไม่จำเป็นต้องสวยที่ 1 ต้องหล่อที่สุด แต่เป็นคนที่เหมาะกับเราที่สุดต่างหาก

หางานก็เหมือนหาแฟน บางคนอาจจะได้งานที่ทุกคนอิจฉา แต่พออยู่ ๆ ไปก็อาจจะไม่ใช่สิ่งที่เหมาะกับเรา ก็ไม่ใช่เรื่องแปลกที่ลาออกจากงานที่ทุกคนอิจฉานั้นมา หรือกระทั่งเรามั่นใจว่าเราเก่งมาก เก่งที่สุดในรุ่น เก่งกว่าทุกคนที่มาลงแข่ง แต่มันก็ไม่ใช่เรื่องแปลกถ้าคนที่ถูกเลือกไม่ใช่เรา

ถ้าเราไม่ได้งาน ไม่ได้แปลว่า เราไม่เก่ง แค่แปลว่า เราไม่เหมาะก็เท่านั้นเอง ขอให้เจอคนที่เหมาะ ๆ ไว ๆ จะได้อยู่ด้วยกันได้นาน ๆ ครับ

ความรู้ และทักษะที่จำเป็นต้องใช้ในการ ปฏิบัติ งานในยุคดิจิทัล มีอะไรบ้าง

ยุคดิจิทัล มีลักษณะอย่างไร

ทักษะการปรับตัวมีความสำคัญอย่างไร

คุณลักษณะของผู้ ประกอบ การ ในยุคดิจิทัล ควร เป็น อย่างไร