ไขทุกข้อสงสัยว่าอะไรคือ 'ฮาลาล' และทำไมพี่น้องมุสลิมถึงต้องกินแต่อาหารฮาลาลเท่านั้น? หลายคนน่าจะเคยได้ยินคำว่า ‘อาหารฮาลาล’ กันมาบ้าง และมีจำนวนไม่น้อยเลยที่เข้าใจว่าอาหารฮาลาลเป็นอาหารของคนมุสลิม ซึ่งจริงๆ แล้วไม่ใช่อย่างนั้นนะคะ เพราะอาหารฮาลาลเป็นอาหารประเภทหนึ่งเท่านั้น ทุกคนสามารถรับประทานได้ แล้วอาหารฮาลาลก็ไม่ใช่แค่ไม่มีหมูแล้วจะเป็นฮาลาลได้เหมือนที่หลายๆ คนเข้าใจ แต่ยังมีข้อห้ามมากมายกว่านั้น โดยอิงจากหลักศาสนาอิสลาม พูดโดยง่าย อาหารฮาลาลเป็นอาหารที่ผ่านกรรมวิธีในการทำ ผสม ปรุง ประกอบ หรือแปรสภาพ ตามศาสนบัญญัติ ซึ่งเป็นการรับประกันว่าชาวมุสลิมโดยทั่วไปสามารถบริโภคอาหาร หรืออุปโภคสินค้าและบริการต่างๆ ได้โดยสนิทใจ ตามหลักศาสนาอิสลาม เพราะคำว่า ‘ฮาลาล’ แปลว่า ‘อนุมัติ’ ซึ่งหมายความว่าอนุมัติให้ดื่ม อนุมัติให้ทำ อนุมัติให้รับประทาน ที่กินความกว้างไกลกว่าแค่เรื่องอาหาร แต่หมายรวมถึงวิถีชีวิตของชาวมุสลิมนั่นเลย แต่วันนี้เราจะพูดถึงฮาลาลในแง่ของอาหารกัน ‘ฮาลาล’ มีความหมายตรงข้ามคำกับว่า ‘ฮารอม’ ที่แปลว่า ‘ต้องห้าม’ หรือ ‘ไม่อนุมัติ’ อาหารฮารอมก็หมายความว่าเป็นอาหารที่ห้ามบริโภคตามหลักศาสนาอิสลาม โดยข้อห้ามต่างๆ ของศาสนาอิสลามมีดังนี้ ห้ามบริโภคสัตว์เหล่านี้
แม้จะเป็นสัตว์ที่บริโภคได้ สัตว์ต่างๆ เหล่านั้นก็ยังจะต้องผ่านการเชือดอย่างถูกวิธีตามหลักศาสนาอิสลาม ดังนี้ 1. ในส่วนของสัตว์ที่เชือดต้องมีคุณลักษณะดังนี้
2. ในส่วนของผู้กระทำการเชือด
3. อุปกรณ์ที่ใช้เชือดต้องเป็นของมีคม ที่ไม่ได้ทำมาจากเล็บและกระดูก 4. วิธีการเชือด
และยังมีอาหารอื่นๆ ที่ศาสนาอิสลามห้ามบริโภคอีก เช่น 1. เลือดที่มาจากการเชือดหรือไหลออกจากร่างกาย ในทางศาสนาถือว่าเป็นสิ่งที่น่ารังเกียจต่อความรู้สึกของมนุษย์ และอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพด้วยเช่นกัน 2. อาหารและเครื่องดื่มที่ก่อให้เกิดความมึนเมาหรือเป็นพิษ และก่อให้เกิดอันตราย 3. อาหารและเครื่องดื่มที่มีส่วนประกอบจากการดัดแปรงพันธุกรรม (GMO) จากพันธุกรรมของสัตว์ที่ไม่ได้รับอนุญาตตามหลักศาสนาอิสลาม นอกจากข้อห้ามต่างๆ ก่อนนำมาปรุงอาหารฮาลาล ในขณะที่กำลังจะทำอาหารฮาลาลก็ยังต้องคำนึงถึงวัตถุดิบอื่นๆ ที่ต้องสะอาด การจัดเก็บวัตถุดิบต้องแยกสัดส่วนชัดเจนไม่ปะปนกับอาหารอื่นๆ กระบวนการผลิต การปรุงและการประกอบอาหารจะต้องสะอาด องค์ประกอบไม่มีสารปรุงแต่งตามหลักศาสนา สำหรับในประเทศไทยการยื่นขอ ‘ตราฮาลาล’ ต้องผ่านกระบวนการมากมาย เริ่มตั้งแต่ตรวจสอบว่ามีสำนักงานอิสลามประจำจังหวัดหรือไม่ จากนั้นเตรียมเอกสารให้พร้อม ซึ่งประกอบไปด้วยเอกสารคำขอ HL.Cicot OC 01-08 ได้แก่ คู่มือฮาลาลเพื่อการรับรอง สัญญาคำขอเครื่องหมายฮาลาล หลังจากยื่นเอกสารเรียบร้อยแล้ว จะมีการตรวจสอบความถูกต้องของเอกสาร จากนั้นผู้ประกอบการจะต้องจ่ายค่าธรรมเนียมตรวจสอบสถานประกอบการ และเจ้าหน้าที่ก็จะมาตรวจรับรองสถานประกอบการ ในขั้นตอนนี้จะตรวจสอบกันอย่างละเอียดตั้งแต่วัตถุดิบ ขั้นตอนการผลิต คลังสินค้า ตลอดจนการขนส่ง หากเจ้าหน้าที่วิทยาศาสตร์ฮาลาลซึ่งเป็นหนึ่งในคณะผู้ตรวจสอบเกิดข้อสงสัยในส่วนผสมบางอย่าง จะต้องส่งส่วนผสมไปตรวจที่ห้องปฏิบัติการเพื่อความชัดเจน เมื่อผ่านขั้นตอนการตรวจสอบเรียบร้อย คณะกรรมการจึงจะทำการอนุมัติเครื่องหมายฮาลาล ‘ตราฮาลาล’ จะประทับหรือแสดงบนฉลาก ผลิตภัณฑ์ หรือกิจการใดๆ โดยใช้สัญลักษณ์ภาษาอาหรับว่า ‘ฮาลาล’ ภายในกรอบสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน หลังกรอบเป็นลายเส้นแนวตั้ง ใต้กรอบภายในเส้นขนานมีคำว่า ‘สนง.คณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทย’ จะออกให้กับผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่ม รวมถึงผลิตภัณฑ์ที่ไม่ใช่อาหารด้วย ปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์ในประเทศไทยมากกว่า 1 แสนผลิตภัณฑ์ที่ใช้ตราฮาลาล ทำให้ไทยเป็นประเทศที่ตราฮาลาลถูกแสดงบนฉลากสินค้าที่หลากหลายมากมายที่สุดในโลก ข้อมูลจาก
กราฟิกโดย วิภาดา พัชรธนาโสภณ อ่านบทความเพิ่มเติม
|