1. ประเด็นคำถาม (Q&A) ของหัวข้อการกำกับดูแลที่ดีและการนำองค์กร (Corporate Governance & Leadership : CG&Leadership)Q1 ตามเกณฑ์ Enable ใหม่ ในการจัดทำแผนดำเนินงานด้าน CSR รัฐวิสาหกิจต้องดำเนินการอย่างไรเพื่อให้ครบถ้วนตามเกณฑ์การประเมิน ตอบ การแสดงความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อมตามมาตรฐานสากลที่เป็นที่ยอมรับนั้น ได้แก่มาตรฐาน ISO 26000 ซึ่งเป็นมาตรฐานการแสดงความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อมในกระบวนการ Corporate Social Responsibility in Process ; CSR in Process) แผนแม่บทระยะยาวด้านการแสดงความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อมในกระบวนการ (CSR in Process) ควรมีองค์ประกอบสำคัญ ได้แก่
โดยแผนปฏิบัติงานประจำปีด้านการแสดงความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อมในกระบวนการ (CSR in Process) ควรมีองค์ประกอบสำคัญ ได้แก่
Q2 การเปิดเผยข้อมูลในรายงานประจำปีเกี่ยวกับโครงสร้างผู้ถือหุ้น ถ้าเป็นรัฐวิสาหกิจที่จดทะเบีบนและกระจายหุ้นในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยจำเป็นต้องจัดทำหรือไม่ ตอบ มีความจำเป็น โดยโครงสร้างผู้ถือหุ้นสะท้อนการกระจายตัวของการถือหุ้นของรัฐวิสาหกิจแต่ละแห่ง ตามตัวอย่างด้านล่าง 2.1 รายละเอียดของโครงสร้างผู้ถือหุ้น
2.2 รายละเอียดของโครงสร้างเงินทุน
Q3 ข้อมูลการถือครองหลักทรัพย์ของคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจให้ระบุในรายงานประจำปีอย่างไร ตอบ
รายละเอียดตามตัวอย่างด้านล่าง
Q4 รัฐวิสาหกิจควรเผยแพร่รายงานประจำปีเมื่อใด ตอบ ค่าเกณฑ์วัดระดับ 4 กำหนดให้รัฐวิสาหกิจมีการจัดทำและเปิดเผยรายงานประจำปีให้แล้วเสร็จและเผยแพร่รายงานประจำปีภายใน 1 เดือน หลังจากสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดินรับรองงบการเงิน (สตง.) หรือภายใน 1 เดือน นับจาก 6 เดือนหลังจากสิ้นปีบัญชีแล้ว สตง. ยังไม่ได้รับรองงบการเงิน Q5 การรายงานผลการปฏิบัติงานตามนโยบายและแนวทางการกำกับดูแลที่ดีแก่ผู้ถือหุ้นภาครัฐต้องครอบคลุมประเด็นอะไรเพื่อให้มีความครบถ้วน ตอบ รัฐวิสาหกิจกำหนดนโยบายและแนวปฏิบัติด้านการรายงานผลการปฏิบัติงานตามนโยบายและแนวทาง การกำกับดูแลที่ดีแก่ผู้ถือหุ้นภาครัฐ ย่างเป็นระบบ โดยครอบคลุมประเด็นสำคัญ ดังนี้ 1.
การรายงานผลการดำเนินงานด้านการเงินและไม่ใช่การเงิน ทั้งนี้ นโยบายต้องประกอบด้วยองค์ประกอบขั้นต่ำ ได้แก่ โครงสร้างผู้รับผิดชอบ ระบบการบริหารจัดการ ระบบการส่งเสริมการดำเนินงาน และระบบติดตาม ประเมิน และรายงานผลการดำเนินงานแก่ผู้บริหารระดับสูง คณะกรรมการ และ/หรือคณะอนุกรรมการ Q6 อธิบายความหมายของ ค่าเกณฑ์วัดระดับ 4 คุณภาพการรายงานผล และ/หรือ ประสิทธิผลของกระบวนการรายงานผลการปฏิบัติงานฯ ตอบ หลักการคือรัฐวิสาหกิจ ต้องพิจารณาว่า กระบวนการที่กำหนดได้ผลสำเร็จเป็นไปตามวัตถุประสงค์ Q7 คู่มือจรรยาบรรณต้องแยกจากคู่มือกำกับดูแลหรือไม่ ตอบ ไม่จำเป็นต้องแยกจากกัน ผู้ประเมินจะพิจารณาจากเนื้อหา (Content) ว่ามีครบถ้วนหรือไม่ โดยคู่มือจรรยาบรรณควรแยกตามบทบาทหน้าที่และความรับผิดชอบระหว่างกรรมการ ผู้บริหารและพนักงาน Q8 นโยบายและคู่มือการปฏิบัติงานต้องอยู่ในคู่มือกำกับดูแลที่ดีทุกเรื่องหรือไม่ ตอบ นโยบายและคู่มือการปฏิบัติงานไม่จำเป็นต้องอยู่ในคู่มือกำกับดูแลที่ดีทุกเรื่อง อาจอยู่ในเอกสารอื่นๆที่เกี่ยวข้องได้ แต่นโยบายต้องประกอบด้วยองค์ประกอบขั้นต่ำ ได้แก่ โครงสร้างผู้รับผิดชอบระบบการบริหารจัดการ ระบบการส่งเสริมการดำเนินงาน และระบบติดตาม ประเมิน และรายงานผลการดำเนินงานกับผู้บริหารระดับสูง คณะกรรมการ และ/หรือคณะอนุกรรมการ Q9 เมื่อคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจมีการประเมินตนเองแล้ว รัฐวิสาหกิจต้องนำผลประเมินดังกล่าวเพื่อนำมาจัดทำเป็นแผนพัฒนาประสิทธิภาพการปฏิบัติหน้าที่ของคณะกรรมการ ดังนั้น ต้องนำแผนดังกล่าวให้คณะกรรมการเห็นชอบหรือไม่ ตอบ ตามเกณฑ์การให้คะแนนไม่ได้กำหนดว่าคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจต้องให้ความเห็นชอบแผนดังกล่าวแต่เนื่องจากแผนดังกล่าวเป็นแผนที่คณะกรรมการจะต้องปฏิบัติ ดังนั้น จึงควรนำเสนอคณะกรรมการเพื่อทราบรายละเอียดและวัตถุประสงค์ของแผนงานดังกล่าว Q10 การส่งวาระการประชุมล่วงหน้าก่อนการประชุม 7 วัน โดยไม่มีครั้งใดนำส่งภายใน 3 วัน หมายความว่าอย่างไร ตอบ สำหรับค่าระดับ 2 ในการนำส่งวาระการประชุมล่วงหน้าสำหรับการประชุมคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจจะต้องนำส่งล่วงหน้าไม่น้อยกว่า 7 วัน ซึ่งวิธีการคิดคะแนน จะคิดโดยใช้ค่าเฉลี่ยของการนำส่งวาระ ทั้งปีด้วยวิธี Pro Rate แต่หากมีครั้งใดที่นำส่งวาระล่วงหน้าน้อยกว่า 3 วัน จะถือว่าไม่ผ่านค่าเกณฑ์วัดระดับ 2 Q11 ในกรณีแผนการบริหารความเสี่ยงและควบคุมภายใน (RMC) ให้ความเห็นชอบแผนแล้ว จะต้องนำเสนอคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจเพื่อขอความเห็นชอบอีกครั้งหรือไม่ ตอบ ต้องนำเสนอคณะกรรมการ แต่สามารถนำเสนอเป็นวาระเพื่อให้ความเห็นชอบ หรือวาระเพื่อทราบได้ขึ้นอยู่กับบริบท อำนาจหน้าที่ และกฎบัตรของคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจนั้นๆ กำหนดไว้ Q 12 ขอสอบถามในประเด็น ดังนี้ 1 หมวด 1 การสนองบทบาทของภาครัฐ - ข้อ 1.1 การรายงานผลการปฏิบัติงานตามนโยบายและแนวทาง การกำกับดูแลที่ดีแก่ผู้ถือหุ้นภาครัฐ / ต้องรายงานถึงกระทรวงผู้กำกับดูแลหรือสามารถรายงานต่อคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจ 2 หมวด 3 สิทธิและความเท่าเทียมกันของผู้ถือหุ้น - ข้อ 3.1 นโยบายและแนวปฏิบัติด้านการบริหารสิทธิของผู้ถือหุ้นตามกฎหมาย/นโยบายและแนวปฏิบัติดังกล่าวควรมีลักษณะอย่างไร อาทิ หากองค์กรมีนโยบายหรือแนวปฏิบัติภายในที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันการใช้ข้อมูลภายในอยู่แล้ว สามารถนำมา Apply เข้ากับส่วนนี้ได้หรือไม่ 3 หมวด 8 จรรยาบรรณ - ข้อ 8.1 การจัดให้มีและเสริมสร้างพฤติกรรมตามคู่มือจริยธรรมฯ/การติดตามผลว่า คู่มือจริยธรรมฯ สามารถเสริมสร้างหรือเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของคณะกรรมการ ผู้บริหาร และพนักงานของรัฐวิสาหกิจ มีแนวทางดำเนินงานอย่างไร ตอบ 1. รายงานผลการปฏิบัติงานตามนโยบายและแนวทางการกำกับดูแลที่ดีแก่ผู้ถือหุ้นภาครัฐต้องนำเสนอ ถึงกรรมการผู้จัดการ/ผู้ว่าการ/ผู้อำนวยการหรือคณะกรรมการของรัฐวิสาหกิจ ทั้งนี้ ในอนาคต รัฐวิสาหกิจต้องนำเสนอสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสหากิจ หรือ สคร.
เพื่อให้มีลักษณะเดียวกับบริษัทที่จดทะเบียน และกระจายหุ้นในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยที่ต้องรายงานผลการปฏิบัติงานฯ ต่อตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย Q 13 การบริหารจัดการทางการเงินในประเด็นการแยกบัญชีทางการเงินเชิงพาณิชย์และเชิงสังคมมีความแตกต่างกันอย่างไร (กิจกรรมเชิงสังคม ได้แก่ Social Enterprise project :SE project และกิจกรรม CSR หรือกิจกรรมบริจาคหรือไม่) ตอบ หากบริบทของรัฐวิสาหกิจมีบทบาทในการช่วยเหลือสังคมหรือได้รับนโยบายในการให้ความช่วยเหลือสังคม ต้องกำหนดแนวทางในการแยกบัญชีระหว่างเชิงพาณิชย์และเชิงสังคมให้ชัดเจน เพื่อแสดงให้เห็นผลการดำเนินงานที่แท้จริงของรัฐวิสาหกิจ โดยต้องเป็นกิจกรรมที่เน้นการช่วยเหลือสังคมและกลุ่มเป้าหมายตามนโยบายภาครัฐ โดยไม่รวมกิจกรรม CSR กับกิจกรรมบริจาค เพื่อให้ทราบต้นทุนที่แท้จริงในส่วนของการดำเนินการตามนโยบาย Q14 ผลการดำเนินงานของคณะทำงานและคณะอนุกรรมการด้านกำกับดูแลกิจการที่ดี การบริหารความเสี่ยง และการควบคุมภายใน (Governance Risk and Compliance : GRC) ต้องนำเสนอคณะกรรมการตรวจสอบ(Audit Committee: AC) พิจารณา ก่อนคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจหรือไม่ ตอบ หากการพิจารณาด้านกระบวนการปฏิบัติงาน เกณฑ์การประเมินผลไม่ได้กำหนดว่า
ต้องนำเสนอผลการดำเนินงานด้านการกำกับดูแลกิจการที่ดี การบริหารความเสี่ยง และการควบคุมภายใน (Governance Risk and Compliance : GRC) ต่อคณะกรรมการตรวจสอบภายใน (Audit Committee) พิจารณา Q15 ตัวชี้วัดที่ 1.1
การรายงานผลการปฏิบัติงานตามนโยบายและแนวทางการกำกับดูแลที่ดีแก่ผู้ถือหุ้นภาครัฐของเกณฑ์การประเมินด้านกำกับดูแลที่ดีและการนำองค์กร ที่กำหนดให้นโยบายและแนวปฏิบัติด้านการรายงานผล กำหนดนโยบายและแนวปฏิบัติด้านการรายงานผลการปฏิบัติตามนโยบายและแนวทางการกำกับดูแลที่ดีแก่ผู้ถือหุ้นภาครัฐอย่างเป็นระบบ โดยครอบคลุมประเด็นที่สำคัญ ได้แก่ 1. การรายงานผลการดำเนินงาน ตอบ การรายงานการปฏิบัติงานการกำกับดูแลที่ดี รัฐวิสาหกิจต้องสามารถอ้างอิงการรายงานผลการดำเนินงาน ในประเด็นที่เกี่ยวข้อง
ให้สอดคล้องกับคู่มือหลักการและแนวทางการกำกับดูแลกิจการที่ดีในรัฐวิสาหกิจ Q16 การกำหนดช่องทางรับข้อร้องเรียนและการชดเชยในกรณีคู่แข่งและเจ้าหน้าที่ถูกละเมิดสิทธิทางกฏหมาย สามารถใช้เเนวทางการบริหารจัดการข้อร้องเรียนและแนวทางการเยียวยาด้านสิทธิมนุษยชนได้หรือไม่ ตอบ ในกรณีดังกล่าว สามารถดำเนินการโดยเเนวทางการบริหารจัดการข้อร้องเรียนและแนวทางการเยียวยาด้านสิทธิมนุษยชน Q17 ตัวชี้วัดที่ 8.1 การจัดให้มีและเสริมสร้างพฤติกรรมตามคู่มือจริยธรรมจรรยาบรรณในรัฐวิสาหกิจ โดยค่าเกณฑ์วัดระดับที่ 1 ได้กำหนดให้ “คณะกรรมการรัฐวิสาหกิจกำกับให้รัฐวิสาหกิจจัดทำคู่มือจริยธรรม จรรยาบรรณที่ครบถ้วนและสอดคล้องกับมาตรฐานสากลทั้งระดับคณะกรรมการ ผู้บริหาร หรือพนักงาน จึงขอสอบถามว่า รัฐวิสาหกิจมีการจัดทำคู่มือกรรมการแล้ว โดยมีรายละเอียดของแนวปฏิบัติที่ดีของกรรมการ และจรรยาบรรณกรรมการ ดังนั้น รัฐวิสาหกิจดำเนินการตามค่าเกณฑ์วัดระดับที่ 1 ใช่หรือไม่ ตอบ หากรายละเอียดของคู่มือกรรมการรัฐวิสหากิจได้ระบุแนวปฏิบัติที่ดีของกรรมการ เพื่อให้การปฏิบัติหน้าที่ของคณะกรรมการเป็นไปตามหลักการกำกับดูแลที่ดี จึงจะเป็นการดำเนินการตามค่าเกณฑ์ชี้วัดระดับที่ 1 Q18 นโยบายเมื่อได้มีการนำเสนอให้คณะกรรมการรัฐวิสาหกิจลงนามเห็นชอบแล้ว
ให้ผู้บริหารสูงสุด ตอบ สามารถให้ผู้บริหารสูงสุดของรัฐวิสาหกิจลงนามได้ Q19 ในกรณีที่เกิดวิกฤต เช่น กรณีโควิด จะมีผลต่อการให้คะแนน ในข้อ 1 หรือไม่ ตอบ ไม่มีผลกระทบ เนื่องจากผลคะแนนในหัวข้อ CG
จะกล่าวถึงในกรณีที่เกี่ยวกับการแต่งตั้ง Q20 การพิจารณาผลสิ้นปีของรัฐวิสาหกิจนั้น เนื่องจากรัฐวิสาหกิจเพิ่งแต่งตั้งคณะกรรมการรรัฐวิสาหกิจ ตอบ ประเมินเต็มรูปแบบ ไม่ได้ลดหย่อนให้ในกรณีที่ไม่ได้มีคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจดำรงตำแหน่ง Q21 การใช้ข้อมูลภายในมีนโยบายอยู่หลากหลายที่
แนวทางในการตอบสามารถดึงนโยบายดังกล่าว ตอบ นโยบายการใช้ข้อมูลภายในอาจอยู่ในเอกสารใดๆ ขององค์กรได้ แต่จะสามารถนำมาแสดง Q22 ในการรายงานการเงิน หรือไม่ใช่การเงิน ควรชี้แจงอะไรบ้าง ผู้ประเมินจะดูอะไร ตอบ การติดตามผลการดำเนินงานด้านการเงินและไม่ใช่การเงิน (ข้อ 10.1)
และคุณภาพของรายงาน Q23 รายงานการพัฒนาความยั่งยืนที่ต้องได้รับการยอมรับ (ข้อ 9.3) ต้องให้ third party ตอบ ตามเกณฑ์ไม่ได้บังคับว่าเป็น third party ที่ประเมิน โดยอาจจะให้ third party Q24 สคร. มีกำหนดการ Site Visit เมื่อไหร่ ตอบ การ Site Visit จะมีในช่วง 2-3 เดือนหลังสิ้นปีบัญชีของรัฐวิสาหกิจ Q25 จำเป็นจะต้องทบทวนการทบทวนกฎบัตรภายในไตรมาสแรกของปีหรือไม่ ตอบ ตามเกณฑ์การประเมินผลในหัวข้อการกำกับดูแลที่ดีและการนำองค์กรนั้น ไม่ได้มีการวัดผล Q26 ในหัวข้อที่ 9.1 นวัตกรรมและความยั่งยืน หากรัฐวิสาหกิจกำหนดผู้รับผิดชอบ ตอบ สามารถดำเนินการได้ Q27 ข้อ 6.9 การประเมินคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจแล้วจำเป็นต้องมีการประเมินคณะกรรมการชุดย่อย ตอบ ตามเกณฑ์การประเมินผลจะพิจารณาเฉพาะการประเมินตนเองของคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจ Q28 เกณฑ์ด้านการกำกับดูแลที่ดีและการนำองค์กร ข้อ 6.3 การกำหนดทิศทาง กลยุทธ์
ตอบ 1. จะต้องวิเคราะห์ออกมาตามกระบวนการของด้านการวางแผนเชิงกลยุทธ์ และมีองค์ประกอบ
Q29 นโยบายและคู่มือการกำกับดูแลที่ดีและการนำองค์กร
มีอย่างใดอย่างหนึ่งก็ถือว่าเพียงพอ ตอบ จะต้องมีทั้งนโยบายและคู่มือการกำกับดูแลที่ดีและการนำองค์กร เนื่องจากทั้งนโยบาย Q30 ตามเกณฑ์กฎบัตรและแผนการดำนินงานจะต้องให้คณะกรรมการรัฐวิสาหกิจเห็นชอบนั้น ตอบ ตามเกณฑ์การประเมินผลหัวข้อ CG มีเกณฑ์ที่กำหนดให้คระกรรมการรัฐวิสาหกิจ Q31 ข้อ 3.1 นโยบายและแนวการบริหารสิทธิของผู้ถือหุ้น ในกรณีที่กระทรวงการคลังถือหุ้นเพียง ตอบ เกณฑ์การประเมินในข้อนี้
จะใช้บังคับกับรัฐวิสาหกิจที่มีผู้ถือหุ้นอื่นมากกว่ากระทรวงการคลัง Q32 กรณีที่รัฐวิสาหกิจได้จัดทำคำสั่งเรื่องการรายงานความขัดแย้งทางผลประโยชน์แล้ว ตอบ ต้องพิจารณาว่าคำสั่งดังกล่าวมีรายละเอียดที่ครบถ้วนตามองค์ประกอบของนโยบาย Q33 ในหัวข้อที่ 6 คณะกรรมการ หัวข้อย่อยที่ 6.5 การติดตามความเพียงพอของระบบบริหาร ตอบ ให้นำผลที่ได้จากการกำกับดูแลและติดตามผลการปฏิบัติงานของคณะกรรมการตรวจสอบ Q34 ในเรื่องของนโยบายการจ่ายค่าตอบแทนกรรมการ ต้องจัดทำเป็นนโยบายเลยหรือไม่ ตอบ ต้องจัดทำโดยอาจอ้างอิงตามมติคณะรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้องในเรื่องการจ่ายค่าตอบแทน ซึ่งรัฐวิสาหกิจจะต้องมีรายละเอียดเกี่ยวกับการจ่ายค่าตอบแทนกรรมการ
จึงอาจไม่จำเป็น Q35 ข้อ 6 คณะกรรมการ ในข้อย่อย 6.7 ประสิทธิภาพการประชุมของคณะกรรมการ ในระดับที่ 4 ตอบ นับเฉพาะอนุกรรมการที่เป็นกรรมการรัฐวิสาหกิจ Q36 หัวข้อที่ 9 ความยั่งยืนและนวัตกรรม ข้อย่อย 9.1 การจัดให้มีนโยบายและคู่มือการปฏิบัติงาน ตอบ ตามเกณฑ์การประเมินผล หัวข้อที่ 9.1 ไม่ได้กำหนดว่าจะต้องเป็นประธานคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจลงนาม แต่ขึ้นอยู่กับบริบทของแต่ละรัฐวิสาหกิจในการกำหนดอำนาจหน้าที่ Q37 ในเรื่องการระบุอำนาจหน้าที่ของคณะอนุกรรมการในกฎบัตรว่าให้อำนาจหน้าที่ของ ตอบ |