เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ gps ประโยชน์

เอกสารประกอบการเรียน กลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ วิชาสังคมศึกษา 1 ส 31101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เรื่อง “ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ”

ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง 1. อธิบายประโยชน์ของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ได้ 2. อธิบายองค์ประกอบของลูกโลกและการใช้ลูกโลกได้

3. อธิบายองค์ประกอบของเข็มทิศและการใช้เข็มทิศได้
4. อธิบายประโยชน์ของรูปถ่ายทางอากาศและภาพจากดาวเทียมได้
5. อธิบายการใช้รูปถ่ายทางอากาศและภาพจากดาวเทียมได้
6. ทำงานกลุ่มร่วมกันได้

เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ถูกออกแบบมาเพื่อตรวจสอบและบันทึกข้อมูลทางด้านภูมิศาสตร์ในปัจจุบันเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ได้มีการพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว เช่น มีการใช้ดาวเทียมในการสำรวจข้อมูล ทำให้ได้ข้อมูลที่ถูกต้อง แม่นยำ ชัดเจน ประหยัดเวลาในการสำรวจและศึกษาข้อมูล นอกจากนี้ยังได้มีการใช้คอมพิวเตอร์มาช่วยในการจัดเก็บรวบรวมข้อมูล หรือที่เรารู้จักกันในปัจจุบันว่า ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ หรือ GIS ซึ่งเป็นระบบข้อมูลที่บุคคลทั่วไปควรศึกษาเรียนรู้ เพราะจะเป็นสิ่งที่มีความจำเป็นอย่างยิ่งในอนาคต

    ประโยชน์ของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์

เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ใช้ประกอบการเก็บข้อมูล เพื่อการบรรยายเชิงปริมาณและคุณภาพ เช่น กำหนดตำแหน่งตามพิกัดบนผิวโลก วัดทิศทาง เครื่องมือบางชนิดใช้ประกอบการเรียนและการสอนในห้องเรียนหรือในห้องปฏิบัติการ และเครื่องมือบางชนิดใช้ประกอบการศึกษาและเก็บข้อมูลเฉพาะในสนามเท่านั้น เครื่องมือทางภูมิศาสตร์จึงมีทั้งแบบง่ายที่สามารถาจัดหาหรือทำขึ้นใช้เองได้ บางชนิดเป็นแบบซับซ้อนที่ได้รับการพัฒนามาเป็นระยะเวลานานจนกลายเป็นเทคโนโลยีที่จำเป็น บางครั้งการใช้เครื่องมือต้องใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ประกอบด้วย เช่น เครื่องมือระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์หรือที่รู้จักกันในปัจจุบันว่า GIS (Geograpghic Infromation System) ข้อมูลดาวเทียมหรือ SRS (Satellite Remote Sensing) หรือระบบพิกัดพื้นผิวโลก หรือ GPS (Golbal Positioning System) ซึ่งนักภูมิศาสตร์ยุคใหม่จำเป็นต้องรู้ ทั้งนี้ ถ้านักเรียนติดตามข่าวจากข้อมูล จากสื่อมวลชนประเภทต่างๆ จะเห็นได้ว่าเครื่องมือทางภูมิศาสตร์นับวันจะเข้ามามีบทบาทต่อการดำเนินชีวิตประจำวันของผู้คนมากขึ้นเรื่อยๆ เช่น หาตำแหน่งที่ตั้งของสถานที่ บอกตำแหน่งของยานพาหนะหรือให้ข้อมูลการจราจร เป็นต้นซึ่งเครื่องมือทางภูมิศาสตร์พื้นฐานที่นักเรียนควรศึกษา ที่สำคัญ ได้แก่ แผนที่ เข็มทิศ รูปถ่ายทางอากาศ และภาพจากดาวเทียม และเครื่องมือเทคโนโลยีเพื่อการศึกษาภูมิศาสตร์ 1. ลูกโลก ลูกโลกเป็นเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่ทำให้ได้เห็นภาพรวมว่า โลกมีรูปร่างและลักษณะอย่างไร หรือแสดงจากการกระจายของพื้นที่ ทวีป ประเทศ และผืนน้ำ ลูกโลกส่วนมากจะหมุนได้จึงแสดงให้เห็นช่วงเวลากลางวันและกลางคืนได้ ลูกโลกที่มีการสร้างได้มาตรฐาน จะประกอบด้วยมาตราส่วนที่นำมาใช้ประเมินขนาด และระยะทางได้

องค์ประกอบของลูกโลก  องค์ประกอบหลักของลูกโลกจะประกอบไปด้วย

1.1 เส้นเมริเดียนหรือเส้นแวง เป็นเส้นที่ลากจากขั้วโลกเหนือไปยังขั้วโลกใต้ ซึ่งกำหนดให้มีค่าเป็น 0 องศา ที่เมืองกรีนิช ประเทศอังกฤษ 1.2 เส้นขนาน เป็นเส้นที่ลากรอบลูกโลกทุกเส้นจะขนานกับเส้นศูนย์สูตร

    การใช้ลูกโลก  ลูกโลกใช้ประกอบการอธิบายตำแหน่งหรือสถานที่ของจุดหรือพื้นที่ของส่วนต่างๆ ของโลกโดยประมาณ เช่น กรุงเทพมหานคอยู่ที่จุดพิกัดเท่าใด หรือประเทศไทยอยู่ส่วนไหนของโลก หรือประเทศนั้นๆ มีรูปร่างลักษณะอย่างไร


2. เข็มทิศ  

เข็มทิศเป็นเครื่องมือสำหรับใช้ในการหาทิศทางของจุดหรือวัตถุ โดยมีหน่วยวัดเป็นองศาเปรียบเทียบกับจุดเริ่มต้น เข็มทิศใช้ในการหาทิศทางโดยอาศัยแรงดึงดูดระหว่างสนามแม่เหล็กขั้วโลก (Magnetic Pole) กับเข็มแม่เหล็ก ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญที่สุดของเครื่องมือนี้ เข็มแม่เหล็กจะแกว่งไปได้โดยอิสระในแนวนอน เพื่อให้แนวเข็มชี้อยู่ในแนวหรือเหนือ – ใต้ ไปยังขั้วแม่เหล็กโลกตลอดเวลา หน้าปัดเข็มทิศซึ่งคล้ายกับหน้าปัดนาฬิกาจะมีการแบ่งโดยรอบเป็น 360 องศา สำหรับหาทิศทางจากแนวทิศเหนือแม่เหล็ก การออกแบบหน้าปัดแตกต่างกัน แต่ส่วนมากจะเป็นแบบแบนและเห็นเข็มทิศแกว่งได้ แต่บางแบบอาจเป็นทรงกลมเพื่อความสวยงามและสะดวกในการพกพา เช่น นิยมติดไว้ในรถ

1.ประโยชน์ของเข็มทิศ  เข็มทิศใช้ประโยชน์ในการเดินทาง ได้แก่ การเดินเรือทะเล เครื่องบิน การใช้เข็มทิศจะต้องมีแผนที่ประกอบ และต้องหาทิศเหนือก่อน เพื่อจะได้รู้ทิศอื่น แต่ก็มีเข็มทิศบางประเภทที่ออกแบบมาเพื่อใช้สำหรับวัดมุมเอียงของหินหรือความลาดชันของพื้นที่ได้ด้วย เช่น เข็มทิศบรุนตัน (Brunton) เป็นต้น

2.การใช้เข็มทิศ เนื่องจากการหาทิศทางจริงในแผนที่ต้องใช้เข็มทิศ เพื่อหาทิศเหนือก่อน จึงต้องวางแผนที่ให้ตรงทิศตามเข็มทิศ จากนั้นจึงใช้แผนที่ได้ตามวัตถุประสงค์

    3. รูปถ่ายทางอากาศและภาพจากดาวเทียม

รูปถ่ายทางอากาศและภาพจากดาวเทียมเป็นรูปหรือข้อมูลตัวเลขที่ได้จากการเก็บข้อมูลภาคพื้นดินจากกล้องที่ติดอยู่กับยานพาหนะ เช่น เครื่องบินหรือดาวเทียม โดยมีการบันทึกข้อมูลอย่างละเอียดหรือหยาบในเวลาแตกต่างกัน จึงทำให้เห็นภาพรวมของการใช้พื้นที่และการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ตามที่ปรากฏบนพื้นผิวโลก เช่น การเกิดอุทกภัย ไฟป่า การเปลี่ยนแปลง การใช้ที่ดิน การก่อสร้างสถานที่ เป็นต้น

    1)  ประโยชน์ของรูปถ่ายทางอากาศและภาพจากดาวเทียม  ที่นิยมใช้กันมากจะเป็นรูปหรือภาพถ่ายที่ได้จากการสะท้อนคลื่นแสงของดาวเทียม การบันทึกข้อมูลอาจจะทำโดยใช้ฟิล์ม เช่น รูปถ่ายทางอากาศสีขาว – ดำ หรือรูปร่างทางอากาศสีธรรมชาติ การบันทึกข้อมูลจากดาวเทียมจะใช้สัญญาณเป็นตัวเลขแล้วจึงแปลงค่าตัวเลขเป็นภาพจากดาวเทียมในภายหลัง เนื่องจากข้อจำกัดด้านการสะท้อนเคลื่อนแสงดังกล่าว สัญญาณหรือรูปถ่ายจึงมักมีปัญหาเมฆปกคลุมพื้นที่ ดังนั้นจึงต้องเลือกเวลาการบินถ่ายรูปทางอากาศในช่วงที่ไม่มีเมฆปกคลุม หรือเลือกข้อมูลดาวเทียมที่มีเมฆปกคลุมน้อย ซึ่งมักจะเป็นช่วงฤดูแล้ง ปัจจุบันมีการพัฒนาการบันทึกข้อมูลมากขึ้นจนสามารถบันทึกข้อมูลทะลุเมฆได้แล้ว แต่ยังมีปัญหาทางด้านเทคนิคการแปลความหมายของข้อมูล
เนื่องจากการถ่ายรูปถ่ายทางอากาศหรือการับสัญญาณจากดาวเทียมอาศัยคลื่นแสงเป็นหลักดังนั้น รูปถ่ายทางอากาศหรือภาพจากดาวเทียมจึงไม่ทะลุลงไปใต้ดินมากนัก แต่รูปถ่ายทางอากาศและภาพจากดาวเทียมจะให้ข้อมูลพื้นผิวของเปลือกโลกได้เป็นอย่างดี จึงเหมาะสำหรับการศึกษาและพัฒนาทรัพยากรดิน เช่น ป่าไม้ การใช้ประโยชน์ที่ดิน หิน และแร่ แหล่งน้ำ อย่างไรก็ตาม จากข้อมูลพื้นผิวที่สำคัญ เช่น โครงสร้างทางธรณีวิทยาได้นำไปสู่การตีความหมายทรัพยากรใต้ผิวดินได้เป็นอย่างดี เช่น น้ำใต้ดิน ถ่านหิน แร่บางชนิด และแหล่งน้ำมัน เป็นต้น
    2)  การใช้รูปถ่ายทางอากาศและภาพจากดาวเทียม  ผู้ที่ใช้จะต้องได้รับการฝึกหัดเพื่อแปลความหมายของข้อมูล  การแปลความหมายอาจใช้การแปลด้วยสายตาตามความสามารถของแต่ละบุคคล  หรือใช้เครื่องคอมพิวเตอร์และโปรแกรมเข้ามาช่วย

แบบฝึดหัด กลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ วิชาสังคมศึกษา 1 ส 31101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เรื่อง “ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ”

ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง 1. อธิบายประโยชน์ของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ได้ 2. อธิบายองค์ประกอบของลูกโลกและการใช้ลูกโลกได้

3. อธิบายองค์ประกอบของเข็มทิศและการใช้เข็มทิศได้
4. อธิบายประโยชน์ของรูปถ่ายทางอากาศและภาพจากดาวเทียมได้
5. อธิบายการใช้รูปถ่ายทางอากาศและภาพจากดาวเทียมได้
6. ทำงานกลุ่มร่วมกันได้

คำชี้แจง ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ 1. การใช้ดาวเทียมในการสำรวจข้อมูล มีผลดีอย่างไร ……………………………………………………………………………………………….. 2 เครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีประโยชน์อย่างไร ……………………………………………………………………………………………….. 3. GIS คืออะไร …………………………………………………………………………….. 4. GPS คืออะไร ……………………………………………………………………………. 5. ลูกโลกที่สร้างได้มาตรฐาน มีลักษณะอย่างไร ……………………………………………………………………………………………….. 6. องค์ประกอบหลักของลูกโลก ประกอบด้วยอะไรบ้าง ……………………………………………………………………………………………….. 7. ลูกโลก มีประโยชน์อย่างไร ……………………………………………………………………………………………….. 8.เครื่องมือในการหาทิศทางของจุด หรือวัตถุคืออะไร
……………………………………………………………………………………………….. 9. เข็มทิศ มีประโยชน์อย่างไร …………………………………………………………… 10. นักเรียนจะใช้เข็มทิศหาทิศทางในแผนที่ อย่างไร ……………………………………………………………………………………………….. 11. เพราะเหตุใดการการบินถ่ายรูปทางอากาศ หรือข้อมูลดาวเทียม จึงมักทำในช่วงฤดูแล้ง ……………………………………………………………………………………………….. 12. เพราะเหตุใดภาพถ่ายทางอากาศ และภาพจากดาวเทียมจึงเหมาะสำหรับศึกษาและพัฒนาดิน ………………………………………………………………………………………………..

เฉลยแบบฝึดหัด กลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ วิชาสังคมศึกษา 1 ส 31101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เรื่อง “ เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ”

ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง 1. อธิบายประโยชน์ของเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ได้ 2. อธิบายองค์ประกอบของลูกโลกและการใช้ลูกโลกได้

3. อธิบายองค์ประกอบของเข็มทิศและการใช้เข็มทิศได้
4. อธิบายประโยชน์ของรูปถ่ายทางอากาศและภาพจากดาวเทียมได้
5. อธิบายการใช้รูปถ่ายทางอากาศและภาพจากดาวเทียมได้
6. ทำงานกลุ่มร่วมกันได้

คำชี้แจง ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ 1. การใช้ดาวเทียมในการสำรวจข้อมูล มีผลดีอย่างไร

การใช้ดาวเทียมในการสำรวจข้อมูล  มีผลดี คือ  ได้ข้อมูลที่ถูกต้อง  แม่นยำ  ชัดเจน  ประหยัดเวลาในการสำรวจข้อมูล

2 เครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีประโยชน์อย่างไร

เครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีประโยชน์ คือ  ใช้ประกอบการเก็บข้อมูล เพื่อการบรรยายเชิงปริมาณและคุณภาพ

1. GIS คืออะไร
   GIS คือ เครื่องมือระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
2. GPS คืออะไร
   GPS คือ ระบบพิกัดพื้นผิวโลก

3. ลูกโลกที่สร้างได้มาตรฐาน มีลักษณะอย่างไร ลูกโลกที่สร้างได้มาตรฐาน มีมาตราส่วนที่นำมาใช้ประเมินขนาด และระยะทางได้

4. องค์ประกอบหลักของลูกโลก ประกอบด้วยอะไรบ้าง องค์ประกอบหลักของลูกโลก ประกอบด้วย เส้นเมอริเดียน หรือเส้นแวง และเส้นขนาน

5. ลูกโลก มีประโยชน์อย่างไร ประโยชน์ของลูกโลก คือ ใช้ประกอบการอธิบายตำแหน่ง หรือสถานที่ของจุด
6. เครื่องมือในการหาทิศทางของจุด หรือวัตถุคืออะไร
   เครื่องมือในการหาทิศทางของจุด หรือวัตถุคือ เข็มทิศ
7. เข็มทิศ มีประโยชน์อย่างไร
   เข็มทิศ มีประโยชน์ ในการเดินทาง และใช้ประกอบแผนที่
8. นักเรียนจะใช้เข็มทิศหาทิศทางในแผนที่ อย่างไร จะใช้เข็มทิศหาทิศทางในแผนที่ ต้องวางแผนที่ให้ทิศตรงตามเข็มทิศ
9. เพราะเหตุใดการการบินถ่ายรูปทางอากาศ หรือข้อมูลดาวเทียม จึงมักทำในช่วงฤดูแล้ง การการบินถ่ายรูปทางอากาศ หรือข้อมูลดาวเทียม จึงมักทำในช่วงฤดูแล้ง เพราะมีเมฆปกคลุมน้อย ทำให้ได้ภาพชัดเจน
10. เพราะเหตุใดภาพถ่ายทางอากาศ และภาพจากดาวเทียมจึงเหมาะสำหรับศึกษาและพัฒนาดิน ถ่ายทางอากาศ และภาพจากดาวเทียมจึงเหมาะสำหรับศึกษาและพัฒนาดิน เพราะ จะให้ข้อมูลพื้นผิวของเปลือกโลกได้ดี

ตอบได้มั๊ยคะนักเรียน ใช้เข็มทิศดูทางนำเรือไปให้ถึงเส้นชัยนะคะ ตอบถูกข้อละ 1 คะแนน ถ้าตอบถูกทุกข้อถึงเส้นชัยแน่ ๆ

GPS ใช่เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ไหม

เครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีอะไรบ้าง

ข้อใดเป็นเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่นิยมใช้มาก

เครื่องมือทางภูมิศาสตร์มีอะไรบ้างพร้อมความหมาย