สูตร ฟิสิกส์ ม.4 การเคลื่อนที่ แนวตรง

การเคลื่อนที่แนวตรง

การเคลื่อนที่แนวตรง เป็นพื้นฐานของบทกลศาสตร์ที่สำคัญในเรื่องของการเคลื่อนแบบต่างๆ ที่จะได้ศึกษาในระดับต่อไป เนื่องจากการเคลื่อนที่รูปแบบต่างๆได้พิสูจน์และประยุกต์ใช้มาจากการเคลื่อนที่แนวตรงเป็นพื้นฐานก่อนเสมอ ทำให้เรื่องการเคลื่อนที่แนวตรง เป็นหัวข้อที่สำคัญมาก และพื้นฐานที่สำคัญในวิชาฟิสิกส์ต่อไป

ทบทวนความจำ

ปริมาณทางฟิสิกส์ มีด้วยกัน 2 ชนิดคือ

  • ปริมาณสเกลาร์ คือ ปริมาณที่มีแต่ขนาด
  • ปริมาณเวกเตอร์ คือ ปริมาณที่มีทั้งขนาดและทิศทาง

ในหัวข้อการเคลื่อนที่แนวตรงการรู้ชนิดของตัวแปรว่า เป็นปริมาณเวกเตอร์ หรือ สเกลาร์นัั้นสำคัญมากต่อการทำโจทย์

ตัวแปรที่ควรทราบ

สเกลาร์

เวกเตอร์

ระยะทาง (s) คือ ความยาวตามเส้นทางจริงของวัตถุ มีขนาดเพียงอย่างเดียว มีหน่วยเป็น เมตร (m)

การกระจัด (s) คือ ความยาวเส้นตรงที่ที่เชื่อมระหว่างจุดเริ่มเต้นและจุดสิ้นสุด ต้องคำนึงถึงขนาดและทิศทาง มีหน่วยเป็นเมตร (m)

อัตราเร็ว (v) คือ ระยะทางที่วัตถุเคลื่อนที่ได้ในหนึ่งหน่วยเวลา ไม่จำเป็นต้องบอกทิศทางการเคลื่อนที่ มีหน่วยเป็น (m/s)

ความเร็ว (v) คือ การกระจัดที่วัตถุเคลื่อนที่ได้ในหนึ่งหน่วยเวลา จำเป็นต้องบอกทิศทางการเคลื่อนที่ มีหน่วยเป็น (m/s)

อัตราเร่ง (a) คือ การเปลี่ยนแปลงอัตราเร็วในหนึ่งหน่วยเวลา มีหน่วยเป็น (m/s2)

ความเร่ง (a) คือ การเปลี่ยนแปลงความเร็วในหนึ่งหน่วยเวลา มีหน่วยเป็น (m/s2)


ตำแหน่ง
  คือบริเวณที่ตั้งของวัตถุในระบบพิกัดฉาก

สูตร ฟิสิกส์ ม.4 การเคลื่อนที่ แนวตรง

สมการการเคลื่อนที่เมื่อความเร็วคงที่

v = s/t

สมการการเคลื่อนที่ในแนวราบของวัตถุ

v = u + at

s = ut + (1/2)at2

v2 = u2+ 2as

s = ( u + v )t/2

สมการการเคลื่อนที่ในแนวดิ่งของวัตถุ

v = u + gt

s = ut + (1/2)gt2

v2 = u2+ 2gs

s = ( u + v )t/2

โดย

s = ระยะกระจัด (m) 

u = ความเร็วต้น (m/s) 

v = ความเร็วปลาย (m/s)

a = ความเร่ง (m/s2) 

t = เวลา (s)

หมายเหตุ : เครื่องหมายของปริมาณเวกเตอร์ทั้งหลาย ขึ้นอยู่กับทิศอ้างอิงโดยปกติแล้ว มักจะชั้นทิศทาง ของ a และ g เป็นทิศอ้างอิง

สูตร ฟิสิกส์ ม.4 การเคลื่อนที่ แนวตรง

การวิเคราะห์กราฟการเคลื่อนที่

การแปลความหมายจากกราฟ ให้พิจารณา 2 กรณี

1. ความชัน (slope)

2. พื้นที่ใต้กราฟ

โดยกราฟแต่ละชนิดสามารถวิเคราะห์ได้ดังนี้

  • กราฟ s – t

ความชั้น = v

  • กราฟ v – t

ความชัน = a

พื้นที่ใต้กราฟ = s

  • กราฟ a – t

พื้นที่ไต้กราฟ = v

สูตร ฟิสิกส์ ม.4 การเคลื่อนที่ แนวตรง

กราฟการเคลื่อนที่

การหาความหมายของกราฟและความสัมพันธ์ของกราฟ

สูตร ฟิสิกส์ ม.4 การเคลื่อนที่ แนวตรง

สูตร ฟิสิกส์ ม.4 การเคลื่อนที่ แนวตรง

สูตร ฟิสิกส์ ม.4 การเคลื่อนที่ แนวตรง

สูตร ฟิสิกส์ ม.4 การเคลื่อนที่ แนวตรง

เนื้อหาอื่นๆ

สูตร ฟิสิกส์ ม.4 การเคลื่อนที่ แนวตรง