ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง หรือที่เรียกกันย่อๆ ว่า ภาษีที่ดิน เป็นภาษีที่จัดเก็บเป็นรายปีตามมูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง (เช่น บ้าน อาคาร) ที่ครอบครอง โดยมีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ได้แก่ เทศบาล, องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.), กรุงเทพมหานคร, เมืองพัทยา เป็นหน่วยงานรับผิดชอบการจัดเก็บ1 Show
ภาษีที่ดิน และสิ่งปลูกสร้าง เริ่มใช้บังคับตั้งแต่ 13 มีนาคม 2562 และจะเริ่มเก็บภาษีตั้งแต่ 1 มกราคม 2563 เป็นต้นไป โดยอัตราภาษีจะคำนวณตามประเภทการใช้ประโยชน์ ตั้งแต่ปีละ 0.01% ไปจนถึงปีละ 3% ของมูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง2 ปี 2566 กระทรวงมหาดไทยประกาศเลื่อนเก็บภาษีที่ดินออกไปอีก 2 เดือน 3 การมาของ ภาษีที่ดิน และสิ่งปลูกสร้างทำให้ต้องยกเลิกการเก็บภาษีโรงเรือนและสิ่งปลูกสร้าง และภาษีบำรุงท้องที่ด้วยเนื่องจากซ้ำซ้อนกัน4 ผู้เสียภาษีผู้เสียภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง คือ 1) เจ้าของกรรมสิทธิ์ในที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้าง หรือ 2) ผู้ครอบครองหรือทำประโยชน์ในที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่เป็นทรัพย์สินของรัฐ โดยจะเป็นบุคคลธรรมดาหรือเป็นนิติบุคคลก็ได้5 ทั้งนี้ การดูว่าเจ้าของกรรมสิทธิ์ในที่ดินจะดูจากโฉนดที่ดิน ไม่ได้ดูตามทะเบียนบ้าน ถ้าใครเป็นเจ้าของหรือครอบครองท่ีดินหรือส่ิงปลูกสร้างอยู่ในวันท่ี 1 ม.ค. ของปีไหน ก็ให้เป็นผู้มีหน้าที่เสียภาษีสำหรับปีนั้นไป6 โดยผู้เสียภาษีจะได้รับจดหมายแจ้งการประเมินภาษีว่าต้องจ่ายค่าภาษีทั้งหมดเป็นเงินจำนวนเท่าไหร่ ในกรณีที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างนั้นมีเจ้าของกรรมสิทธิ์ร่วมกันหลายคน ทุกคนจะต้องร่วมกันรับผิดชอบต่อค่าภาษีดังกล่าว โดยเจ้าของกรรมสิทธิ์ทุกคนจะได้รับจดหมายแจ้งการประเมินภาษีว่าค่าภาษีทั้งหมดว่าเป็นจำนวนเท่าไหร่ ถ้าเจ้าของที่ดินและเจ้าของสิ่งปลูกสร้างบนที่ดินนั้นเป็นคนละคนกัน ก็ให้เจ้าของที่ดินเสียภาษีเฉพาะส่วนของมูลค่าที่ดิน ส่วนเจ้าของสิ่งปลูกสร้างก็เสียภาษีเฉพาะส่วนของมูลค่าสิ่งปลูกสร้าง7 ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่ต้องเสียภาษีโดยทั่วไป ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้าง (เช่น โกดัง บ้าน อาคาร ที่คนสามารถอยู่อาศัยหรือใช้สอยได้) จะต้องเสียภาษีโดยใช้มูลค่าทั้งหมดของที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างเป็นฐานในการคำนวณภาษี โดยแยกตามรายการดังนี้8
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจะเป็นผู้ประกาศราคาประเมินทุนทรัพย์ของที่ดินและส่ิงปลูกสร้าง อัตราภาษีท่ีจัดเก็บ และรายละเอียดอื่นท่ีจำเป็นในการจัดเก็บภาษีในแต่ละปี ณ สำนักงาน หรือที่ทำการขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นก่อนวันที่ 1 กุมภาพันธ์ของปีน้ัน9 โดยจะแสดงไว้ ณ สํานักงานหรือที่ทําการขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และสถานที่อื่นที่ประชาชนเข้าถึงได้ รวมถึงแสดงผ่านเว็บไซต์ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้นๆ ด้วย10 ซึ่งโดยปกติแล้ว ราคาประเมินทุนทรัพย์จะเป็นราคาเดียวกับราคาประเมินทุนทรัพย์ของกรมท่ีดิน กรณีที่ดินไม่มีราคาประเมินทุนทรัพย์ก็ให้ประเมินจากราคาประเมินทุนทรัพย์ของที่ดินบริเวณใกล้เคียงที่มีสภาพคล้ายคลึงกันและมีระยะความลึกของแปลงท่ีดินใกล้เคียงกัน (กรณีเป็นที่ดินที่มีโฉนด หรือ น.ส. 3 ก.) หรือราคาที่ดินตามบัญชีกําหนดราคาประเมินทุนทรัพย์ของที่ดินรายเขตปกครองของกรมธนารักษ์หรือสํานักงานธนารักษ์พื้นที่ (กรณีเป็นที่ดินไม่มีโฉนดหรือหนังสือสำคัญแสดงกรรมสิทธิ์ที่ดิน) ทั้งนี้ หากเป็นท่ีดินที่มีสภาพเป็นบ่อลึกจากระดับพื้นดินเกิน 3 เมตร บ่อท่ีเกิดจากการทําเหมือง และบ่อน้ําบาดาล ให้ใช้มูลค่า 25% ของราคาประเมินทุนทรัพย์ ส่วนที่ดินท่ีมีแนวเขตเดินสายไฟฟ้าแรงสูงพาดผ่าน ให้ใช้มูลค่า 30% ของราคาประเมินทุนทรัพย์11 ส่วนสิ่งปลูกสร้างที่ไม่มีราคาประเมินทุนทรัพย์ ก็ให้ประเมินจากราคาประเมินทุนทรัพย์ของสิ่งปลูกสร้างของบัญชีเทียบเคียงส่ิงปลูกสร้างของกรมธนารักษ์หรือสํานักงานธนารักษ์พื้นท่ี แต่ถ้าเทียบเคียงไม่ได้จริงๆ (เป็นสิ่งปลูกสร้างที่มีลักษณะพิเศษแตกต่างจากที่มีในบัญชีสิ่งปลูกสร้างฯ จนเทียบเคียงกันไม่ได้ เช่น โรงกลั่นน้ำมัน โรงไฟฟ้า สถานีรับส่งสัญญาณภาคพื้นดิน ฯลฯ) ก็จะแจ้งให้ผู้เสียภาษีนําส่งเอกสารหรือหลักฐานที่แสดงมูลค่าสิ่งปลูกสร้างเพื่อประกอบการพิจารณากําหนดราคาของส่ิงปลูกสร้างและจัดทําเป็นบัญชีส่ิงปลูกสร้างท่ีมีลักษณะพิเศษต่อไป อนึ่ง ภาษีที่ดิน และสิ่งปลูกสร้างจะคิดภาษีเฉพาะที่ดินและสิ่งปลูกสร้างเท่านั้น ไม่คิดจากทรัพย์สินอื่นๆ ยกตัวอย่างเช่น ถ้าเป็นโรงงานก็นำเฉพาะที่ดินและสิ่งปลูกสร้างมาคำนวณภาษีโดยไม่รวมเครื่องจักรหรืออุปกรณ์ต่างๆ
วิธีคำนวณภาษีการคำนวณภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างจะใช้คำนวณแบบขั้นบันไดตามมูลค่าของฐานภาษีแต่ละขั้น โดยใช้สูตรเบื้องต้น คือ12
อนึ่ง กรณีที่ดินหลายแปลงมีอาณาเขตติดต่อกันและเป็นของเจ้าของเดียวกัน ให้คำนวณมูลค่าท่ีดินทั้งหมดรวมกันเป็นฐานภาษี13 การหักมูลค่าของฐานภาษีที่ได้รับยกเว้นการหักมูลค่าของฐานภาษีเป็นสิทธิประโยชน์เฉพาะบุคคลธรรมดาเท่านั้น ซึ่งจะได้รับเฉพาะกรณีต่อไปนี้เท่านั้น
วิธีเสียภาษีภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างใช้วิธีประเมินภาษีโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นผู้ประเมินให้ และจะส่งแบบประเมินภาษีให้แก่ผู้เสียภาษีภายในเดือน ก.พ. ของแต่ละปี18 และต้องชำระภาษีภายใน 30 เม.ย. ของปีนั้น19 ซึ่งค่าภาษีหากเป็นเงินก้อนตั้งแต่ 3,000 บาท สามารถขอผ่อนชำระเป็น 3 งวดเท่าๆ กันได้เป็นเวลา 3 เดือน โดยต้องยื่นหนังสือขอผ่อน ชำระภาษีต่อองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ณ สำนักงานหรือที่ทำการขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นก่อนชำระค่าภาษีงวดแรก20 อย่างไรก็ดี ในปี 2566 มีประกาศลดเลื่อนกำหนดการชำระภาษีออกไปถึง 30 มิ.ย. 2566 21 แบบประเมินภาษีจะประกอบด้วย
สถานที่ชำระภาษี
อย่างไรก็ดี ผู้บริหารท้องถิ่นอาจกำหนดให้ใช้สถานท่ีอื่นภายในเขตองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นน้ันเป็นสถานที่สำหรับชำระภาษีได้ตามท่ีเห็นสมควร22 วันที่ชำระภาษีโดยปกติจะให้ถือเอาตามวันที่พนักงานเก็บภาษีลงลายมือช่ือในใบเสร็จรับเงิน23 แต่ถ้าชำระโดยวิธีอื่น เช่น ชำระโดยผ่านทางธนาคารให้ถือว่าวันท่ีธนาคารได้รับเงินค่าภาษีเป็นวันท่ีชำระภาษี24 การขอเงินคืนภาษีในกรณีที่คุณเสียภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างเกินกว่าจำนวนท่ีต้องเสีย ไม่ว่าโดยความผิดพลาดของตนเองหรือจากการประเมินขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น คุณมีสิทธิขอเงินคืนภาษีได้ภายใน 3 ปีนับแต่วันที่ชำระภาษีโดยยื่นคำร้องต่อผู้บริหารท้องถิ่น25 ถ้าองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นผู้ประเมินภาษีผิดพลาด คุณมีสิทธิได้รับดอกเบี้ยในอัตรา 1% ต่อเดือน (เศษของเดือนของเงินปัดเป็น 1 เดือน) ของเงินภาษีท่ีได้รับคืนโดยไม่คิดทบต้นนับแต่วันที่ยื่นคำร้องขอรับคืนเงินจนถึงวันที่คืนเงิน ทั้งนี้ กฎหมายกำหนดเพดานดอกเบี้ยไว้สูงสุดไม่เกินจำนวนเงินภาษีที่จะได้รับคืน26 อัตราภาษีที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างกำหนดอัตราภาษีจำแนกตามประเภทการใช้ประโยชน์และตัวผู้เสียภาษี27 ทั้งนี้ อัตราภาษีจะใช้คำนวณแบบขั้นบันไดตามมูลค่าของฐานภาษีแต่ละขั้น อนึ่ง หากที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างมีการใช้ประโยชน์หลายประเภท ภาษีจะคำนวณตามสัดส่วนพื้นที่การใช้ประโยชน์ในท่ีดินหรือส่ิงปลูกสร้างแต่ละประเภท28 1. ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่ใช้ประโยชน์ในการประกอบเกษตรกรรมการใช้ประโยชน์ในการประกอบเกษตรกรรม ต้องเป็นการทำนา ทำไร่ ทำสวน เลี้ยงสัตว์ เลี้ยงสัตว์น้ำ และกิจการอื่นตามหลักเกณฑ์ท่ีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยร่วมกันประกาศกำหนด29 ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่มีการใช้ประโยชน์ในการประกอบเกษตรกรรม ให้หมายความรวมถึงการปลูกพืช การเลี้ยงปศุสัตว์ การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ การทำนาเกลือสมุทร การทำสวนป่า การเพาะเลี้ยงแมลงเศรษฐกิจ การปลูกหม่อนเลี้ยงไหม โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อการบริโภค หรือจำหน่าย หรือใช้งานในฟาร์ม และให้รวมถึงที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างในพื้นที่ต่อเนื่องที่ใช้ประโยชน์ในการประกอบเกษตรกรรมนั้นด้วย และระยะเวลาในการประกอบเกษตรกรรมให้รวมถึงช่วงเวลาพักการเกษตร เพื่อฟื้นฟูสภาพที่ดิน หรือการพักที่ดินระหว่างฤดูกาลผลิต หรือการตัดวงจรโรคด้วย ทั้งนี้ ถ้าเป็นบริษัทต้องขึ้นทะเบียนว่าทำเกษตรกรรมแล้ว ถ้าเป็นบุคคลธรรมดาต้องขึ้นทะเบียนเป็นเกษตรกรแล้วหรือเป็นเป็นที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่อื่นที่เพาะปลูกพืชหรือเลี้ยงสัตว์ตามจำนวนขั้นต่ำที่เป็นการใช้ประโยชน์ในการประกอบเกษตรกรรม ก. บุคคลธรรมดาเป็นเจ้าของที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่ใช้ประโยชน์ในการประกอบเกษตรกรรมพ.ศ. 2563-256530 มูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ไม่จำกัดยกเว้นพ.ศ. 2566 เป็นต้นไป31 มูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿50 ล้านยกเว้น32>฿50 – ฿125 ล้าน0.01%>฿125 ล้าน – ฿150 ล้าน0.03%>฿150 ล้าน – ฿550 ล้าน0.05%>฿550 ล้าน – ฿1,050 ล้าน0.07%>฿1,050 ล้าน0.10%ข. กรณีอื่นพ.ศ. 2563-256433 มูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿75 ล้าน0.01%>฿75 ล้าน – ฿100 ล้าน0.03%>฿100 ล้าน – ฿500 ล้าน0.05%>฿500 ล้าน – ฿1,000 ล้าน0.07%>฿1,000 ล้าน0.10%พ.ศ. 2565 เป็นต้นไป34 มูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿75 ล้าน0.01%>฿75 ล้าน – ฿100 ล้าน0.03%>฿100 ล้าน – ฿500 ล้าน0.05%>฿500 ล้าน – ฿1,000 ล้าน0.07%>฿1,000 ล้าน0.10%หลักเกณฑ์ขั้นต่ำที่เข้าลักษณะใช้ประโยชน์ในการประกอบเกษตรกรรม ปลูกพืชการประกอบการเกษตรที่เป็นการทําไร่ การปลูกผัก การปลูกไม้ผลยืนต้น การปลูกสวนป่า การปลูกป่าเศรษฐกิจ แบบสวนเฉพาะ หรือการปลูกไม้ผลหรือไม้ยืนต้นแบบสวนผสมที่มีชนิดพืชดังต่อไปนี้ จะต้องประกอบการเกษตรให้ได้อัตราขั้นต่ำตามที่กําหนดไว้ในตารางนี้ จึงจะถือว่าเป็นการใช้ประโยชน์ในการประกอบการเกษตรกรรม35 ชนิดพืชอัตราขั้นต่ำของการประกอบการเกษตร (ต่อไร่)กล้วยหอม200 ต้นกล้วยไข่200 ต้นกล้วยน้ำว้า200 ต้นกะท้อนเปรี้ยว 25 ต้นกะท้อนพันธุ์ทับทิม 25 ต้นกะท้อนพันธุ์ปุยฝ้าย 25 ต้นกาแฟ170 ต้นกาแฟพันธุ์โรบัสต้า 170 ต้นกาแฟพันธุ์อราบิก้า 533 ต้นกานพลู20 ต้นกระวาน100 ต้นโกโก้150-170 ต้นขนุน25 ต้นเงาะ20 ต้นจำปาดะ25 ต้นจันทร์เทศ25 ต้นชมพู่45 ต้นทุเรียน20 ต้นท้อ45 ต้นน้อยหน่า170 ต้นนุ่น25 ต้นบ๊วย45 ต้นปาล์มน้ำมัน22 ต้นฝรั่ง45 ต้นพุทรา80 ต้นแพสชั่นฟรุ๊ต (เสาวรส)400 ต้นพริกไทย400 ต้นพลู100 ต้นมะม่วง20 ต้นมะพร้าวแก่20 ต้นมะพร้าวอ่อน20 ต้นมะม่วงหิมพานต์45 ต้นมะละกอ (ยกร่อง)100 ต้นมะละกอ (ไม่ยกร่อง)175 ต้นมะนาว50 ต้นมะปราง25 ต้นมะขามเปรี้ยว25 ต้นมะขามหวาน25 ต้นมังคุด16 ต้นยางพารา80 ต้นลิ้นจี่20 ต้นลำไย20 ต้นละมุด45 ต้นลางสาด45 ต้นลองกอง45 ต้นส้มโอ45 ต้นส้มโอเกลี้ยง45 ต้นส้มตรา45 ต้นส้มเขียวหวาน45 ต้นส้มจุก45 ต้นสตอเบอรี่10,000 ต้นสาลี่45 ต้นสะตอ25 ต้นหน่อไม้ไผ่ตง25 ต้นหมาก (ยกร่อง)100-170 ต้นพืชกลุ่มให้เนื้อไม้100 ต้นหมายเหตุ : (1) กรณีที่ไม่ปรากฏชนิดพืชตามบัญชีแนบท้ายนี้ ให้ใช้อัตราขั้นต่ำของการประกอบการเกษตรต่อไร่ โดยเทียบเคียงจากชนิดพืชที่มีลักษณะใกล้เคียงที่สุด (2) กรณีที่ไม่สามารถเทียบเคียงจากชนิดพืชที่มีลักษณะใกล้เคียงตาม (1) ได้ให้พิจารณาตาม ลักษณะการประกอบการเกษตรในแต่ละท้องถิ่น เลี้ยงสัตว์การประกอบการเกษตรที่เป็นการเลี้ยงปศุสัตว์ และการเพาะเลี้ยงแมลงเศรษฐกิจและเกษตรอื่น ๆ ที่มีชนิดสัตว์ ดังต่อไปนี้ ต้องประกอบการเกษตรให้ได้อัตราขั้นต่ำตามที่กําหนดไว้ในตารางนี้ จึงจะถือว่าเป็นการใช้ประโยชน์ในการประกอบการเกษตรกรรม36 ชนิดสัตว์พื้นที่คอกหรือโรงเรือนการใช้ที่ดินโคขนาด 7 ตารางเมตรต่อตัว1 ตัวต่อ 5 ไร่กระบือโตเต็มวัยขนาด 7 ตารางเมตรต่อตัว1 ตัวต่อ 5 ไร่แพะ-แกะโตเต็มวัยขนาด 2 ตารางเมตรต่อตัว1 ตัวต่อ 1 ไร่สุกรพ่อพันธุ์คอกเดี่ยว ขนาด 7.5 ตารางเมตรต่อตัวสุกรแม่พันธุ์คอกเดี่ยว ขนาด 1.5 ตารางเมตรต่อตัวสุกรอนุบาลขนาด 0.5 ตารางเมตรต่อตัวสุกรขุนขนาด 1.5 ตารางเมตรต่อตัวคอกคลอดใช้พื้นที่ไม่น้อยกว่า 6 ตารางเมตรต่อตัวซองอุ้มท้องใช้พื้นที่ไม่น้อยกว่า 2 ตารางเมตรต่อตัวสัตว์ปีกเลี้ยงปล่อย (เป็ดและไก่)4 ตารางเมตรต่อตัว (ตามมาตรฐานปศุสัตว์อินทรีย์)กวาง2 ไร่ต่อตัวหมูป่า5 ตารางเมตรต่อตัว (เลี้ยงในโรงเรือน)0.25 ไร่ต่อตัว (เลี้ยงปล่อย) ผึ้งบริเวณที่มีพืชอาหารเลี้ยงผึ้ง เช่น เกสร และน้ําหวานดอกไม้ที่สมดุล กับจํานวนรังผึ้งจิ้งหรีดบริเวณพื้นที่เพียงพอและเหมาะสมกับขนาดและจำนวนบ่อหมายเหตุ: (1) กรณีที่ไม่ปรากฏชนิดสัตว์ตามบัญชีแนบท้ายนี้ให้ใช้อัตราขั้นต่ำของการเลี้ยงปศุสัตว์และการเพาะเลี้ยงแมลงเศรษฐกิจและเกษตรอื่น ๆ โดยเทียบเคียงจากชนิดสัตว์ที่มีลักษณะใกล้เคียงที่สุด กรณีการประกอบการเกษตรที่เป็นการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ให้ถือว่าการใช้ประโยชน์ในที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่มีลักษณะดังต่อไปนี้ เป็นการใช้ประโยชน์ในการประกอบการเกษตรกรรม37
2. ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่ใช้ประโยชน์เป็นที่อยู่อาศัยที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่ใช้ประโยชน์เป็นที่อยู่อาศัย ได้แก่ ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่เจ้าของใช้อยู่อาศัยเอง บ้านหลังที่ 2 ให้ญาติพี่น้องอยู่อาศัย ให้เช่าเพื่ออยู่อาศัยแบบรายเดือน (เช่น บ้านเช่า อพาร์ทเม้นท์ หอพัก คอนโด เป็นต้น) และโฮมสเตย์ ให้เสียภาษีในอัตราที่อยู่อาศัย นอกจากนี้ สถานะของที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่ใช้ประโยชน์เป็นที่อยู่อาศัยให้ครอบคลุมถึงช่วงเวลาระหว่างการก่อสร้าง หรือปรับปรุงต่อเติมสิ่งปลูกสร้างบนที่ดินที่ใช้เพื่อการอยู่อาศัยด้วย เช่น บ้านที่อยู่ระหว่างการก่อสร้าง หรือคอนโดมิเนียมที่อยู่ระหว่างการตกแต่ง เป็นต้น 38 หมายเหตุ: ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่ใช้ประโยชน์เป็นที่อยู่อาศัยไม่รวมถึงโรงแรมตามกฎหมายว่าด้วยโรงแรม และที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างของผู้ประกอบการที่อยู่ระหว่าง การพัฒนา หรือสร้างเสร็จแล้วแต่ยังไม่ได้ขาย ก. บุคคลธรรมดาเป็นเจ้าของทั้งที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง และมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านในวันที่ 1 มกราคมของปีภาษีนั้น (บ้านหลัก)พ.ศ. 2563-256439 มูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿50 ล้านยกเว้น40>฿50 – ฿75 ล้าน0.03%>฿75 – ฿100 ล้าน0.05%>฿100 ล้าน0.10%พ.ศ. 2565 เป็นต้นไป41 มูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿50 ล้านยกเว้น42>฿50 – ฿75 ล้าน0.03%>฿75 – ฿100 ล้าน0.05%>฿100 ล้าน0.10%ข. บุคคลธรรมดาเป็นเจ้าของเฉพาะสิ่งปลูกสร้าง และมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านในวันที่ 1 มกราคมของปีภาษีนั้น (บ้านหลัก)พ.ศ. 2563-256443 มูลค่าสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿10 ล้านยกเว้น44>฿10 – ฿50 ล้าน0.02%>฿50 – ฿75 ล้าน0.03%>฿75 – ฿100 ล้าน0.05%>฿100 ล้าน0.10%พ.ศ. 2565 เป็นต้นไป45 มูลค่าสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿10 ล้านยกเว้น46>฿10 – ฿50 ล้าน0.02%>฿50 – ฿75 ล้าน0.03%>฿75 – ฿100 ล้าน0.05%>฿100 ล้าน0.10%ค. กรณีอื่น เช่น บ้านหลังที่สอง (บ้านรอง)พ.ศ. 2563-256447 มูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿50 ล้าน0.02%>฿50 – ฿75 ล้าน0.03%>฿75 – ฿100 ล้าน0.05%>฿100 ล้าน0.10%พ.ศ. 2565 เป็นต้นไป48 มูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿50 ล้าน0.02%>฿50 – ฿75 ล้าน0.03%>฿75 – ฿100 ล้าน0.05%>฿100 ล้าน0.10%3. ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่ใช้ประโยชน์อื่น เช่น ใช้เชิงพาณิชย์พ.ศ. 2563-256449 มูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿50 ล้าน0.30%>฿50 – ฿200 ล้าน0.40%>฿200 – ฿1,000 ล้าน0.50%>฿1,000 – ฿5,000 ล้าน0.60%>฿5,000 ล้าน0.70%พ.ศ. 2565 เป็นต้นไป50 มูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿50 ล้าน0.30%>฿50 – ฿200 ล้าน0.40%>฿200 – ฿1,000 ล้าน0.50%>฿1,000 – ฿5,000 ล้าน0.60%>฿5,000 ล้าน0.70%4. ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่ทิ้งไว้ว่างเปล่าหรือไม่ได้ทำประโยชน์ตามควรแก่สภาพที่ดินรกร้างว่างเปล่าหรือไม่ได้ทำประโยชน์ตามควรแก่สภาพที่ต้องเสีย ภาษีที่ดิน คือ ที่ดินที่โดยสภาพแล้วสามารถทําประโยชน์ได้ แต่ไม่มีการทําประโยชน์ในที่ดินน้ันตลอดปีที่ผ่านมา (เว้นแต่เกิดจากเหตุธรรมชาติหรือเหตุพ้นวิสัยจนไม่สามารถทำประโยชน์ได้) หรือที่ดินที่โดยสภาพสามารถทําประโยชน์ในการประกอบเกษตรกรรมได้ แต่การทําประโยชน์ตลอดปีที่ผ่านมาไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ประกาศกําหนดร่วมกัน51 สิ่งปลูกสร้างรกร้างว่างเปล่าหรือไม่ได้ทำประโยชน์ตามควรแก่สภาพที่ต้องเสียภาษีที่ดินฯ คือ ส่ิงปลูกสร้างท่ีโดยสภาพสามารถทําประโยชน์ได้ แต่ถูกทิ้งร้างและไม่ใช้ประโยชน์ในสิ่งปลูกสร้างนั้นตลอดปีท่ีผ่านมา หรือสิ่งปลูกสร้างที่ก่อสร้างหรือปรับปรุงเสร็จแล้วและโดยสภาพสามารถทําประโยชน์ในการประกอบเกษตรกรรมหรือเป็นที่อยู่อาศัยหรือทําประโยชน์อื่นได้แต่ไม่ใช้ประโยชน์ตลอดปีท่ีผ่านมา52 พ.ศ. 2563-256453 มูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿50 ล้าน0.30%>฿50 – ฿200 ล้าน0.40%>฿200 – ฿1,000 ล้าน0.50%>฿1,000 – ฿5,000 ล้าน0.60%>฿5,000 ล้าน0.70%พ.ศ. 2565 เป็นต้นไป54 มูลค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างอัตราภาษี฿0 – ฿50 ล้าน0.30%>฿50 – ฿200 ล้าน0.40%>฿200 – ฿1,000 ล้าน0.50%>฿1,000 – ฿5,000 ล้าน0.60%>฿5,000 ล้าน0.70%อนึ่ง ถ้าทิ้งร้างว่างเปล่าเวลา 3 ปีติดต่อกัน อัตราภาษีจะเพิ่มขึ้นอีก 0.3% และจะขึ้นภาษีอีก 0.3% ในทุกๆ 3 ปี แต่กำหนดเพดานภาษีท่ีเสียรวมท้ังหมดสูงสุดไม่เกิน 3%55 อย่างไรก็ดี ที่ดินที่อยู่ระหว่างเตรียมการเพื่อทําประโยชน์ หรือสิ่งปลูกสร้างท่ีอยู่ระหว่างการก่อสร้าง รวมถึงที่ดินหรือส่ิงปลูกสร้างที่ถูกรอนสิทธิในการทําประโยชน์โดยกฎหมายหรือโดยคําส่ังหรือคําพิพากษาของศาล และที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างท่ีอยู่ระหว่างการพิจารณาคดีของศาลเกี่ยวกับกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครอง จะได้รับยกเว้นไม่ถือเป็นที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างรกร้างว่างเปล่า56 ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่ได้รับยกเว้น ภาษีที่ดินที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างต่อไปนี้ได้รับยกเว้นไม่ต้องเสียภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง57
ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างที่ได้รับสิทธิลดภาษีลดภาษี 50%ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างต่อไปนี้ได้รับสิทธิลดภาษีลง 50% จากภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างที่คำนวณได้60
ลดภาษี 90%ที่ดินหรือสิ่งปลูกสร้างต่อไปนี้ได้รับสิทธิลดภาษีลง 90% จากภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างที่คำนวณได้61
บทลงโทษเบี้ยปรับเบี้ยปรับ คือ ค่าปรับที่เกิดจากการชำระภาษีไม่ครบถ้วนภายในเวลาที่กำหนด ซึ่งแบ่งกรณีได้ดังนี้
เงินเพิ่มเงินเพิ่ม คือ ดอกเบี้ยที่เกิดจากการชำระภาษีล่าช้ากว่าเวลาที่กำหนด โดยจะคิดในอัตรา 1% ต่อเดือน (เศษของเดือนของเงินปัดเป็น 1 เดือน) ของเงินภาษีท่ีค้างชำระโดยไม่คิดทบต้น โดยเริ่มนับเมื่อพ้นกำหนดเวลาชำระภาษีจนถึงวันที่ชำระภาษี ทั้งนี้ กฎหมายกำหนดเพดานดอกเบี้ยไว้สูงสุดไม่เกินจำนวนเงินภาษีที่จะชำระ (แต่ถ้าได้รับการขยายกำหนดเวลาชำระภาษี และชำระภาษีภายในกำหนดนั้น อัตราเงินเพิ่มจะลดลงเหลือ 0.5% ต่อเดือน)65 โทษทางอาญาการแจ้งข้อความอันเป็นเท็จหรือนำพยานหลักฐานอันเป็นเท็จมาแสดงเพื่อหลีกเลี่ยงการเสียภาษี อาจต้องรับโทษจำคุกสูงสุด 2 ปี ปรับสูงสุด ฿40,00066 และในกรณีนิติบุคคลเป็นผู้กระทำความผิดก็อาจส่งผลให้กรรมการ หรือผู้จัดการ หรือบุคคลที่รับผิดชอบในการดำเนินงานของนิติบุคคลนั้นต้องรับโทษทางอาญาเช่นเดียวกันด้วย67 ข้อยกเว้นหากเป็นกรณีที่ชำระภาษีล่าช้ากว่าที่กฎหมายกำหนดเนื่องจากประชาชนไม่ได้รับใบประเมินเรียกเก็บภาษี หรือเนื่องจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นผู้ขยายหรือเลื่อนกำหนดเวลาในการชำระภาษีออกไปเอง ผู้เสียภาษีไม่มีความผิดจึงไม่ต้องเสียเบี้ยปรับและเงินเพิ่ม การอุทธรณ์ในกรณีที่ผู้เสียภาษีไม่เห็นด้วยกับการประเมินภาษี สามารถยื่นอุทธรณ์ต่อผู้บริหารท้องถิ่นได้ภายใน 30 วันนับแต่วันที่ได้รับแจ้งการประเมินภาษีหรือการเรียกเก็บภาษี68
เรื่องที่มักเข้าใจผิดบ่อย
อ้างอิง
|