ใบงาน การใช้พลังงานเพื่อการขนส่ง

ในการดำรงชีวิตประจำวันของมนุษย์ได้มีการใช้ผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมกันอย่างแพร่หลาย  และเพิ่มมากขึ้นตามการขยายตัวทางเศรษฐกิจและสังคม  โดยเฉพาะด้านการคมนาคมขนส่ง

ใช้ผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมประเภทเชื้อเพลิง  ที่ได้มาจากเชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ์ซึ่งเป็นพลังงานสิ้นเปลือง  แต่มีอยู่อย่างจำกัดและจะหมดลงได้ในอนาคต ดังนั้นจึงนำปิโตรเลียมมาใช้อย่างประหยัดและคุ้มค่าที่สุด

พลังงาน

พลังงาน คือ  ความสามารถของสิ่งใดสิ่งหนึ่งที่จะทำงานได้  ซึ่งทำให้วัตถุเคลื่อนที่ไปในแนวของแรงสิ่งใดก็ตามที่สามารถทำให้วัตถุเปลี่ยนตำแหน่งหรือเคลื่อนที่ไปจากที่เดิมได้  สิ่งนั้นย่อมมีพลังงานอยู่ภายใน โดยทั่วไปของพลังงานมีอยู่ 2 ประการ คือ ทำงานได้ และเปลี่ยนรูปได้

รูปแบบของพลังงาน

-  พลังงานปฐมภูมิ คือ  แหล่งพลังงานที่เกิดขึ้นหรือมีอยู่ตามธรรมชาติสามารถนำมาใช้โดยตรง  ได้แก่ น้ำ แสงแดด ลม เชื้อเพลิงตามธรรมชาติ เช่น น้ำมันดิบ ถ่านหิน  และแก๊สธรรมชาติ

-  พลังงานเชิงพาณิชย์ คือ พลังงานที่ต้องอาศัยกลไกของตลาดในการส่งผ่านหรือกระจายพลังงานไปยังผู้ใช้  เป็นพลังงานที่ต้องอาศัยการซื้อขายผ่านระบบของตลาด และยังเป็นพลังงานประเภทที่มีการใช้มากที่สุดในโลก  ได้แก่ น้ำมัน ถ่านหิน และก๊าซธรรมชาติ เป็นต้น

สถานการณ์พลังงานของโลกและของประเทศไทย

ในปัจจุบันมีประชากรเพิ่มจำนวนขึ้นอย่างมาก  มีการขยายพื้นที่อยู่อาศัย การพัฒนาชุมชนเมือง ส่งผลต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม อุตสาหกรรมอย่างไม่หยุดยั้ง การผลิตสินค้าปรับเปลี่ยนจากการผลิตระดับครัวเรือนไปสู่ระดับอุตสาหกรรม  เพื่อให้พอเพียงแก่ความต้องการของประชากรที่เพิ่มขึ้น ทำให้ระบบการคมนาคมขนส่งเข้ามามีบทบาทมากขึ้น ทำให้ระบบการคมนาคมขนส่งเข้ามามีบทบาทมากกขึ้น นอกจากการคมนาคมขนส่งแล้ว ยังมีการใช้พลังงานที่ได้จากธรรมชาติทำกิจกรรมอื่นๆ อีกมากมาย  เช่น นอกจากเพื่อการอยู่รอดของชีวิตแล้วพลังงานยังเอื้ออำนวยความสะดวกสบายในด้านการคมนาคมขนส่ง  อุตสาหกรรม เกษตรกรรมอาคารพาณิชย์ บ้านอาศัย ล้วนต้องพึ่งพาพลังงานทั้งสิ้นโดยเฉพาะพลังงานไฟฟ้า

          การใช้พลังงานที่โลกต้องการใช้กิจกรรมต่างๆ ของมนุษย์จากอดีตปัจจุบันและอนาคตมีแนวโน้มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยที่ความต้องการน้ำมันดิบมีมากที่สุด  รองลงไป คือถ่านหิน ซึ่งเป็นแหล่งพลังงานที่มีราคาถูกและปริมาณมาก พลังงานจากเชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ์นับเป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญ ทั้งน้ำมันดิบ ถ่านหิน  รวมทั้งก๊าซธรรมชาติ เป็นแหล่งพลังงานสำหรับกิจกรรมต่างๆของมนุษย์ในปัจจุบันและจะมีความต้องการใช้พลังงานมากขึ้น

จะเห็นได้ว่า ประเทศไทยก็มีความต้องการพลังงานเพื่อกิจกรรมต่างๆ เช่นเดียวกับประเทศอื่นๆ พลังงานที่ใช้ในประเทศไทยมาจากหลายแหล่ง  ส่วนใหญ่มาจากธรรมชาติและใช้แล้วหมดไป ไม่สามารถสร้างขึ้นมาทดแทนได้อีก ยิ่งประชากรเพิ่มจำนวนขึ้นความต้องการใช้พลังงานก็ยิ่งมากขึ้นด้วย  ประเทศไทยใช้พลังงานเพื่อการอุตสาหกรรม และคมนาคมเป็นส่วนมาก ชีวิตประจำวันของเราจำเป็นต้องเกี่ยวข้องกับการคมนาคมขนส่ง ซึ่งส่วนใหญ่ต้องใช้พลังงานจากธรรมชาติทั้งสิ้น

แนวโน้นการใช้พลังงานของประเทศไทยระหว่าง พ.ศ. 2548-2558

การใช้พลังงานของประเทศไทยระหว่าง พ.ศ. 2548-2558

ที่มา : http://www.vcharkarn.com/varticle/42527  

จากภาพ จะเห็นได้ว่า ความต้องการก๊าซธรรมชาติและแหล่งพลังงานอื่นๆ มีแนวโน้นจะเพิ่มสูงขึ้นในอีกสิบปีข้างหน้า ในขณะที่การใช้พลังงานของประเทศไทยคาดว่าจะเพิ่มที่ 5% CAGR (Compound Annual Growth Rate) และก๊าซธรรมชาติจะเป็นพลังงานทางเลือกของประเทศไทยอีกด้วย และมีปริมาณการใช้เพิ่มโดยรวมเกือบ 8% ต่อปีในช่วงระหว่าง พ.ศ. 2548-2558

สำหรับการใช้พลังงานในโลกจะเติบโตต่อเนื่องและผันแปรตามจำนวนประชากรที่ เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะจีนและอินเดีย  จะเป็นประเทศที่มีการใช้พลังงานสูงสุด อัตราการเติบโตของการใช้ก๊าซธรรมชาติอยู่ที่ 1.8-2.3% ต่อปี และในพ.ศ. 2556 สัดส่วนการใช้พลังงานทั่วโลกจะเพิ่มขึ้นเป็นก๊าซธรรมชาติ 28% จากปัจจุบันอยู่ที่ 24% ส่วนน้ำมันจะมีอัตราการเติบโตต่อปีลดลงเหลือ 1.6 %

          ทั้งนี้ เป็นผลมาจาก 3 ปัจจัย คือ ราคาน้ำมันจะไม่ลดลงไปกว่าเดิม คุณสมบัติของก๊าซธรรมชาติที่ไม่เป็นพิษต่อสิ่งแวดล้อม  และเทคโนโลยีของก๊าซธรรมชาติมีการพัฒนามากขึ้น ส่งผลให้สามารถจัดข้อจำกัดของการใช้ก๊าซธรรมชาติเดิมที่มีการจำกัดการใช้ เฉพาะประเทศไทยที่อยู่ใกล้แหล่งธรรมชาติ

ปริมาณสำรวจปิโตรเลียม (Petroleum Reserves)

หมายถึง  ปริมาณปิโตรเลียมที่มีอยู่และสามารถผลิตได้ในเชิงพาณิชย์  ณ วันที่กำหนดใดๆ ภายใต้เงื่อนไขสภาวะทางเศรษฐกิจ และวิธีการผลิตในปัจจุบัน รวมถึงกฎระเบียบของรัฐ ปริมาณสำรองปิโตรเลียมแบ่งเป็นปริมาณสำรองน้ำมันดิบ และปริมาณสำรองก๊าซธรรมชาติ

การสำรวจปิโตรเลียม

ที่มา : http://www.thainews-online.com/index.php  

      ก๊าซธรรมชาติของโลกส่วนใหญ่อยู่ในแถบตะวันออกกลาง รองลงมาอยู่ คือ แถบยูเรเซีย  ส่วนบริเวณที่มีปริมาณสำรองก๊าซธรรมชาติน้อยที่สุด คือ บริเวณอเมริกากลางและอเมริกาใต้ และยุโรป

          ในช่วงเวลาที่มีการพัฒนาควบคู่ไปกับการแข่งขันในระบบเศรษฐกิจ และอุตสาหกรรมของโลก  ทำให้หลายประเทศจำเป็นต้องใช้ปิโตรเลียมมากขึ้น ทั้งเพื่อการคมนาคมขนส่ง และอุตสาหกรรมต่างๆ บริเวณที่ใช้ปิโตรเลียมค่อนข้างมากของโลก ได้แก่ ประเทศสหรัฐอเมริกา จีน และแถบทวีปยุโรป ประเทศเหล่านี้เป็นประเทศเป็นผู้ผลิตสินค้ารายใหญ่ของโลกต้องใช้น้ำมันดิบและก๊าซธรรมชาติในอุตสาหกรรมและการขนส่ง บางประเทศอยู่ในเขตหนาว ต้องใช้พลังงานจากปิโตรเลียมในการทำความร้อนในอาคาร และที่อยู่อาศัย ประเทศที่มีแหล่งปิโตรเลียม และประเทศที่ใช้ปิโตรเลียมเป็นแหล่งพลังงานสำคัญ จำเป็นต้องทราบปริมาณสำรองปิโตรเลียม

ตาราง ปริมาณสำรองปิโตรเลียมของประเทศไทยรวมทั้งพื้นที่พัฒนาร่วมไทย - มาเลเซีย ณ สิ้นปี 2556

ประเทศไทยมีการจัดหาปิโตรเลียมจากแหล่งปิโตรเลียมทั้งบนบกและในทะเล ในเดือน มกราคม - ธันวาคม 2557  มีรายละเอียดดังตาราง

ตาราง การจัดหาปิโตรเลียมจากแหล่งปิโตรเลียมทั้งบนบกและในทะเล ในเดือน มกราคม – ธันวาคม  2557