ทำไม ถึง อยาก เรียน โภชนาการและการกำหนดอาหาร

นักกำหนดอาหารคืออะไร??

จริงๆแล้ว"นักกำหนดอาหาร"ก็ไม่ใช่อาชีพใหม่อะไร เพราะแนวคิดด้านการใช้อาหารในการบำบัดรักษาโรคนั้นมีมานานมากๆแล้ว ดังจะเห็นได้จากการที่ Hippocrates - บิดาแห่งการแพทย์ เคยกล่าวไว้ว่า "Let your food be your medicine and your medicine be your food" และในฝั่ง Asia เองก็มีแนวคิดด้านการใช้อาหารในการบำบัดโรคนี้มาตั้งแต่สมัยจีนโบราณแล้วเช่นเดียวกัน ดังจะเห็นด้านจากอาหารจีนหลายๆเมนู และถ้าน้องๆเคยดู "แดจังกึม จอมนางแห่งวังหลวง" พี่ก็อยากจะบอกว่า นั่นหละคือ "นักกำหนดอาหาร"

ถ้าจะพูดถึงรายละเอียดเพิ่งอีกซักนิดนึง นักกำหนดอาหาร ก็คือ บุคลากรทางการแพทย์ที่มีความรู้เฉพาะทางด้านอาหาร โดยเฉพาะด้านการใช้อาหารในการบำบัดโรคที่เรียกว่า โภชนบำบัด

ในโรงพยาบาลต่างๆจะมีนักกำหนดอาหารประจำอยู่เสมอ เพื่อช่วยให้การดูแลรักษาผู้ป่วยเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ นักกำหนดอาหารจะเป็นผู้กำหนดปริมาณพลังงานและสารอาหารต่างๆ ที่เหมาะสมกับโรคและภาวะที่เป็นอยู่ของผู้ป่วยแต่ละคน ตลอดจนกำหนดอาหารที่เหมาะสมกับบุคคลทั่วไปเพื่อให้มีสุขภาพที่ดี ร่างกายแข็งแรง นอกจากนี้ยังมีหน้าที่ให้ความรู้ และคำปรึกษาแก่ผู้ป่วย บุคคลทั่วไป และบุคลากรทางการแพทย์ในการป้องกัน และบำบัดโรคต่างๆ โดยเฉพาะโรคที่เกิดจากภาวะทุพโภชนาการและโรคเรื้อรังต่างๆเช่น โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน โรคเอดส์ หรือโรคไต เป็นต้น

นักกำหนดอาหาร แตกต่างกับ นักโภชนาการ ยังไง??

                นักกำหนดอาหารเป็น วิชาชีพเฉพาะ ส่วนนักโภชนาการเป็น อาชีพทั่วไป ใครจบมาทางด้านอาหาร ถ้าเรียนโภชนาการมาบ้าง ก็เป็นนักโภชนาการได้  พูดกันง่ายๆก็คือ นักกำหนดอาหารเป็น"ขั้นกว่า"ของนักโภชนาการ เพราะผู้ที่จะเป็น"นักกำหนดอาหาร" ถ้าไม่ได้จบ "โภชนาการและการกำหนดอาหาร" มาโดยตรง ก็จะต้องไปเป็น นักโภชนาการก่อน 1ปี-6ปี แล้วแต่ว่าจะจบวุฒิอะไรมา จึงจะสามารถสอบขึ้นทะเบียนวิชาชีพนักกำหนดอาหาร (CDT) ได้ และเมื่อกฎหมายวิชาชีพนักกำหนดอาหารเสร็จสมบูรณ์เมื่อไหร่ นักโภชนาการที่ไม่ได้สอบขึ้นทะเบียนวิชาชีพนักกำหนดอาหาร ก็จะไม่สามารถขึ้น Ward ดูคนไข้ได้และไม่สามารถเขียนใบสั่งอาหารเพื่อกำหนดอาหารให้ผู้ป่วยรับประทานในแต่ละมื้อได้

นักกำหนดอาหาร แตกต่างจาก Food Sci หรือ Food Tech ยังไง??

                อันนี้ต่างมากๆ เพราะ Food Sci หรือ Food Tech เรียนเกี่ยวกับสมบัติทางเคมี ทางกายภาพ ทางชีวภาพ (เช่นจุลินทรีย์) ของอาหาร เพื่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร การผลิต-แปรรูปอาหารในเชิงอุตสาหกรรม

เรียนจบไปแล้วสามารถทำงานอะไรได้บ้าง

                สายงานด้านนี้กว้างมากๆขอบอก เรามาดูตัวอย่าง"ส่วนหนึ่ง" ของงานที่พี่ๆที่จบไปแล้ว ว่าเค้ากำลังทำงานอะไร เป็นอะไร อยู่ที่ไหนกันบ้าง ดีกว่า^^

-          เป็นนักกำหนดอาหารสายคลินิก (Clinical Dietitian) มีหน้าที่ ประเมินภาวะโภชนาการของผู้ป่วยแต่ละคนตั้งแต่เริ่มเข้ามารักการรักษาจนกระทั่งหายดี ขึ้นWardดูคนไข้เพื่อติดตามผลการรักษา และกำหนดอาหารให้ผู้ป่วยทานในทุกๆมื้อ

-          เป็นนักกำหนดอาหารสายโภชนบริการ (Food Service Dietitian) มีหน้าที่รับใบสั่งอาหารจาก Clinical Dietitian หรือแพทย์ แยกประเภทใบสั่งอาหาร ออกเป็น ผู้ป่วยทั่วไป กับ ผู้ป่วยที่มีความต้องการทางด้านโภชนาการเป็นพิเศษ สำหรับผู้ป่วยที่มีความต้องการทางด้านโภชนาการเป็นพิเศษ ก็แปลงใบสั่งอาหารให้พ่อครัวแม่เข้าใจได้ง่ายด้วยการกำหนดไปเลยว่า อาหารจานนี้ใส่ไก้กี่ชิ้น ใส่เกลือเท่าไหร่ นำตาลเท่าไหร่ น้ำปลาเท่าไหร่ พริกเท่าไหร่  ในผักอะไรบ้าง กี่ต้นกี่กรัม หรือว่าจำเป็นจะต้องให้อาหารทางการแพทย์เลย

-          เป็นนักกำหนดอาหารสายโภชนาการชุมชน (Community Dietitian) มีหน้าที่ให้การดูแลภาพรวมของภาวะโภชนาการของประชาชนในชุมชน - สังคม – ประเทศ ประเภทว่าออกนโยบาย อะไรอย่างงี้ ส่วนใหญ่จะทำในกองโภชนาการ กรมอนามัย

-          ทำงานประเภท Nursing home หรือก็คือ ดูแลผู้ป่วยเรื้อรังประจำบ้าน

-          เป็นนักกำหนดอาหารสายโภชนาการเพื่อการกีฬา (Sport Nutrition) มีหน้าที่ดูแลภาวะโภชนาการให้กับนักกีฬา ในสโมสรกีฬาประเภทต่างๆ

-          เป็นนักกำหนดอาหารในสถานฟื้นฟูสมรรถภาพ มีหน้าที่ดูแลผู้ที่อยู่ระหว่างการพักฟื้นร่างกายจากการบาดเจ็บหรือการผ่าตัด

-          ควบคุมการให้บริการอาหารในสายการบิน สายงานนี้จะเน้นหนักไปในเรื่องของ Food Service, Food Safety และ กฎหมายอาหาร มากเป็นพิเศษ

-          ทำงานในองค์การอาหารและยา(อย.) สายงานนี้จะเน้นหนักไปในเรื่องของ Food Safetyและ กฎหมายอาหาร มากเป็นพิเศษ

-          ทำงานเป็นฝ่ายดำเนินการขอขึ้นทะเบียนกับ อย. ให้กับบริษัทเอกชนที่ผลิตหรือจัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์อาหาร ทั้งประเภทที่ผลิตในประเทศ และเป็นสินค้านำเข้าจากต่างประเทศ สายงานนี้จะเน้นหนักไปในเรื่องของ Food Safety และ กฎหมายอาหาร มากเป็นพิเศษ

-          รับผิดชอบงานด้านการจัดทำฉลากโภชนาการของผลิตภัณฑ์อาหารทุกชนิด

-          เป็น Medical Representative หรือ ผู้แทนจำหน่ายผลิภัณฑ์อาหารทางการแพทย์ (หรือก็คือ Detail นั่นหละ) ทั้งแบบที่ให้ผ่านทางสายยาง หรือแบบที่ให้ผ่านทางหลอดเลือด มีหน้าที่เสนอผลิตภัณฑ์ให้กับโรงพยาบาล เพื่อให้โรงพยาบาลนำไปใช้ในการบำบัดดูแลผู้ป่วย

-          เป็นนักวิจัย ในหน่วยงานของรัฐเช่น สถาบันวิจัย หรือมหาวิทยาลัย หรือทำวิจัยกับบริษัทเอกชน เพื่อวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารทางการแพทย์ และอาหารเสริมประเภทต่างๆ

-          เป็นผู้ให้คำปรึกษาทางด้านโภชนาการแก่ลูกค้า ของบริษัทอาหารทางการแพทย์ หรือบริษัทผู้ผลิตหรือจัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์เสริมอาหารต่างๆ ทั้งในส่วนที่เป็นนักกำหนดอาหารประจำศูนย์ให้คำปรึกษาทางด้านโภชนาการของบริษัท หรือ เป็น Call Center  (ในส่วนของ Call Center นั้น คนที่ทำงานนี้ในตอนนี้ ส่วนใหญ่ไม่ใช่นักกำหนดอาหาร ไม่ใช่แม้กระทั่งนักโภชนาการ ซึ่งไม่ได้มีความรู้อะไรเลย ดีแต่โฆษณาผลิตภัณฑ์ของบริษัทจนเกินจริง...ขอบ่นเป็นการส่วนตัว เพราะอยากให้มีนักกำหนดอาหารตัวจริงไปทำกันเยอะๆ เพื่อประโยชน์ของผู้บริโภค)

-          เป็น Columnist เขียนบทความเกี่ยวกับโภชนาการลงนิตยสารต่างๆ (คนที่ทำงานนี้ในตอนนี้ ส่วนใหญ่ไม่ใช่นักกำหนดอาหาร ไม่ใช่แม้กระทั่งนักโภชนาการ ซึ่งเขียนได้มั่วมาก ให้ข้อมูลเท็จที่ copy จาก internet ที่ไม่มีแหล่งอ้างอิงที่เชื่อถือได้รองรับเสียเป็นส่วนใหญ่...ขอบ่นเป็นการส่วนตัว เพราะอยากให้มีนักกำหนดอาหารตัวจริงไปทำกันเยอะๆ เพื่อประโยชน์ของประชาชน)

-          ทำงานในสถาบันลดน้ำหนัก จำพวก Slim Up Center มีหน้าที่กำหนดอาหารให้ผู้ที่เข้ามาใช้บริการ (ใครอยากทำงานแนวนี้ จำเป็นมากที่จะต้องหุ่นดี ผอมเพรียว ถ้าเป็นผู้ชายควรมีกล้ามให้ดูเท่ๆ ยิ่งถ้ามีประวัติว่าเคยอ้วนมาก่อนแต่ปัจจุบันหุ่นดีแล้ว จะยิ่งน่าเชื่อถือ^^)

-          เป็นอาจารย์ในมหาวิทยาลัย เพื่อผลิตนักกำหนดอาหารที่มีคุณภาพออกมาดูแลสุขภาพประชาชน^^

เป็นต้น....(เยอะจริงๆ เห้อ~ เหนื่อย)

มีเรียนทำอาหาร หรือ จำเป็นว่าจะต้องทำอาหารเป็นไหม??

                จริงๆก็มีเรียนทำอาหารนะ แต่เราไม่ได้มุ่งหมายให้เป็น Chef และจะไม่ได้เรียนหนักเท่าผู้ที่เรียนสาขาคหกรรมศาสตร์แน่นอน แต่เรียนเพียงเพื่อให้รู้วิธีทำกับข้าวเพื่อจะแนะนำผู้ป่วยหรือญาติผู้ป่วยได้รู้ว่าอาหารอะไรอร่อยไม่อร่อยจะทำอย่างไร