��㹤����繨�ԧ ����ᾷ���������ʹ �е�ͧ�ç����ѹ��ҹ�� (¡��鹡óթء�Թ���繨�ԧ� ��ҹ�鹨֧���͡�����ʹ���ҧ���͡����ҧ��) ���ͧ�ҡ��Ҷ�������ʹ��ҧ���� �Ҩ�зӻ�ԡ���ҡѹ ������Դ���ᵡ�ͧ������ʹ�� Show ¡������ҧ�� �����ʹ Gr AB �Ѻ���ʹ Gr A �� ������ ����ͧ����� Antibody A 价����������ʹ����Ѻ�� ��㹹�����ʹ������� ���� Antibody B ��觨л�ԡ���ҡѺ Antigen �ͧ����ͧ�� �ѧ��鹤�������ʹ���� AB ��觹�Ҩд� ����Ѻ���ʹ��ء���� ��Ѻ�����ʹ�ҡ���ͧ�ҡ ���ʹ���껹�����������֧�������ૹ��ͧ��Ъҡ÷����� ���ҵ�ͧ�ҡ������ǡѹ�������ʹ �֧���ҡ˹��� �������� ���Դ ��ǹ��� ������� �����١ ��������ʹ���������� �ѡɳТͧ�չ�� 㹡������ʹ��ҧ� (���չ�����繵�ǡ�˹������ҧ������ҧ Antigen ���溹���������ʹᴧ) �չ���Ҵ� ��� ��� �Ѻ��� ������� ����١ ����� ���ҧ �óշ�� 1 ����ͧ���� group A �����ѹ ������ѧ��� 㹷ҧ��Ժѵ� ������ A �������Һ��͡��Ѻ ����ѹ�� AA ���� AO ����������� �����Ҩ���Ẻ� �١������͡�������� Gr A ���� O ��ҹ�� �óշ�� 2 ����ͧ���¡��� B �����ѹ �óչ�� �����١�� Gr B ��� O ��ҹ�� �óշ�� 3 ����ͧ������ AB �����ѹ ���繴ѧ��� �óչ������١GrAB50% ��� A �Ѻ B ���ҧ��� 25% ����ա��� O ��� �óշ�� 4 ����ͧ���¡��� O �����ѹ ���� �ѧ��� �óչ��������١���� O ��ҹ�� ����ա�����蹻� �óշ�� 5 ����˹�� Group A �ա���¡��� B ������ѧ��� �óչ�� ���������� ��Ҿ����� ���֧ Gr A �ա�� B �����١�� �ء������� �ó� 6 ����˹�觡��� A �ա���� AB ������ѧ��� �óչ��������� ��� ����˹���� A �ա������ AB �����١ ���� A ,AB, B �� �� ����շҧ�� Gr O �óշ�� 7 ����˹�� AB �ա���� B ������ѧ��� �óչ��������� ��� ����˹���� AB �ա������ B �����١ ���� A ,AB, B �� �� ����շҧ�� Gr O �����ѹ �Ѻ�óշ�� 4 �óշ�� 8 ����˹��GrAB�ա���� O ����ѧ��� �óչ������١ ���� A �Ѻ B ����� AB ��� O �óշ�� 9 ����˹�� Gr A �ա���� O ����ѧ��� �óչ������١ Gr A �Ѻ O ���ҧ��Ф��� ����� ���� B �Ѻ AB �óշ�� 10 ����˹�� Gr B �ա���� O ����ѧ��� �óչ������١ Gr B �Ѻ O ���ҧ��Ф��� ����� ���� A �Ѻ AB ��ػ�ҡ�Ժ�ó� ��ҧ�������٧������ �����������ö�к�件֧ �дѺ�չ���� ����繵���˹ ���ҡó���᤺ŧ���������ҧ��ҧ�� (�Ҩ�д����´٨ҡ����ѵԤ�ͺ���� �� ����� Gr A ���� Gr B ����Ҩҡ ������ ����� AB +AB ������ grA ����� �չ�� AA ���� Gr B ������չ�� BB �繵� ถ้าเพื่อน ๆ ชอบดูละครเป็นประจำ อีกหนึ่งฉากซึ้งสุดคลาสสิกที่พวกเราคุ้นเคยคงหนีไม่พ้นฉากการถ่ายเลือดแบบนี้... Cr. Tenorแต่เพื่อน ๆ รู้ไหมว่าเลือดของเรามีความซับซ้อนกว่าที่คิด แถมการถ่ายเลือดที่ปลอดภัยก็มีหลักการและปัจจัยต่าง ๆ ที่ต้องคำนึงถึงอีกมากมาย เช่น หมู่เลือดของทั้งผู้ให้และผู้รับเลือดตามระบบหมู่โลหิตต่าง ๆ แอนติเจนและแอนติบอดี ถ้าเพื่อน ๆ สงสัยว่าสิ่งเหล่านี้คืออะไร วันนี้เราจะพาเพื่อน ๆ ไปรู้จักหมู่เลือดต่าง ๆ และหลักการในการถ่ายเลือดให้มากขึ้น
มารู้จักระบบหมู่โลหิตกันก่อนระบบหมู่โลหิตคือการแบ่งเลือดออกเป็นหมวดหมู่ตามชนิดของแอนติเจน ระบบหมู่โลหิตที่สำคัญในปัจจุบันคือระบบเอบีโอ (ABO System) ซึ่งประกอบด้วยหมู่เลือดหลักสี่หมู่ ได้แก่ หมู่เอ หมู่บี หมู่เอบี และหมู่โอ นอกจากนี้ อีกสองปัจจัยที่มีบทบาทสำคัญในการถ่ายเลือดก็คือแอนติเจนและแอนติบอดีนั่นเอง
แอนติเจนและแอนติบอดีคืออะไรแอนติเจน (Antigen) คือโปรตีนที่อยู่บนผิวของเม็ดเลือดแดง มี 2 ชนิดคือแอนติเจนเอและแอนติเจนบี โดย คนที่มีหมู่เลือด A จะมีแอนติเจน A คนที่มีหมู่เลือด B จะมีแอนติเจน B คนที่มีหมู่เลือด AB จะมีทั้งแอนติเจน A และแอนติเจน B ส่วนคนที่มีหมู่เลือด O จะไม่มีแอนติเจนทั้งสองชนิด แอนติบอดี (Antibody) หรือสารภูมิต้านทานที่อยู่ในพลาสมาซึ่งเป็นองค์ประกอบของน้ำเลือด โดยหมู่เลือดต่าง ๆ จะมีแอนติบอดีดังนี้ คนที่มีหมู่เลือด A จะมีแอนติบอดี B คนที่มีหมู่เลือด B จะมีแอนติบอดี A คนที่มีหมู่เลือด AB จะไม่มีทั้งแอนติบอดี A และแอนติบอดี B คนที่มีหมู่เลือด O จะมีทั้งแอนติบอดีเอและแอนติบอดีบี เพื่อน ๆ สามารถดูสรุปเรื่องแอนติบอดีและแอนติเจนในแต่ละหมู่เลือด ได้ในคลิปข้างล่างเลย แค่ 1 นาทีเท่านั้น
ซึ่งหลักการสำคัญในการถ่ายเลือดก็คือ ‘แอนติเจนบนผิวเม็ดเลือดแดงของผู้ให้ ต้องไม่ตรงกับแอนติบอดีในพลาสมาของผู้รับ’ ดังนั้นจะสรุปได้ว่า
แล้วถ้ารับเลือดผิดหมู่จะเกิดอะไรขึ้น?การได้รับเลือดผิดหมู่มีโอกาสเกิดขึ้นได้แต่ก็น้อยมากๆ ถ้าร่างกายได้รับเลือดผิดหมู่จะเกิดการจับกันของแอนติเจนและแอนติบอดี ทำให้เม็ดเลือดแดงแตกเป็นจำนวนมาก เลือดตกตะกอน นำไปสู่ภาวะโลหิตจางจากการแตกของเม็ดเลือดแดง (Hemolytic anemia) ความดันผิดปกติ ไตวายเฉียบพลัน ปัสสาวะเป็นสีน้ำตาล และอาจเสียชีวิตได้ ดังนั้นบุคลากรทางการแพทย์จะต้องตรวจสอบความเข้ากันได้ของเลือดระหว่างผู้ให้และผู้รับอย่างละเอียดทุกครั้งก่อนจะทำการถ่ายเลือด Cr. The language nerd จะเห็นได้ว่าความรู้เรื่องหมู่เลือดนั้นมีส่วนสำคัญต่อชีวิตเรามากๆ แต่นอกจากระบบหมู่โลหิตแบบ ABO แล้ว ก็ยังมีระบบหมู่โลหิตแบบอาร์เอช (Rh) อีกนะ ถ้าเพื่อน ๆ อยากเรียนรู้บทเรียนและสาระดี ๆ เพิ่มเติมก็กดติดตามพวกเราได้ที่แอปพลิเคชัน StartDee ได้เลย หรือจะอ่านบทเรียนออนไลน์เรื่องการแข็งตัวของเลือด หรือ ความเครียดของพืช ต่อก็ได้นะ ข้อใดคือหมู่เลือดในระบบ ABOในระบบ ABO มีหมู่โลหิต 4 ชนิด คือ A B AB และ O โดยเรียกชื่อตามชนิดของแอนติเจนที่พบบนผิวของเม็ดโลหิตแดง เช่น หมู่ A คือมี A แอนติเจน และมี anti-Bในพลาสมาซึ่งเป็นส่วนน้ำของโลหิต หมู่ B คือมี Bแอนติเจน และมี anti-Aในพลาสมา หมู่ AB คือมี Aและ Bแอนติเจน แต่ไม่มี anti-A หรือ anti-B ในพลาสมา หมู่ O ไม่มี Aและ Bแอนติเจน แต่มี ...
ข้อใดถูกต้องเกี่ยวกับหลักการให้เลือดผู้ให้เลือดต้องมีหมู่เลือดที่ตรงกับผู้รับเลือดเท่านั้น ผู้ให้เลือดต้องมีแอนติเจนที่ตรงกับแอนติบอดีที่ผูัรับเลือดมี ผู้ให้เลือดต้องมาจากเครือญาติเดียวกันของผู้รับเลือดเท่านั้น
การกำหนดหมู่เลือด ABO มีหลักการพิจารณาอย่างไร1. หมู่โลหิตระบบ ABO
หมู่เอ: มีแอนติเจนเอบนผิวเม็ดโลหิตแดง มีแอนติบอดีบีในพลาสมา หมู่บี: มีแอนติเจนบีบนผิวเม็ดโลหิตแดง มีแอนติบอดีเอในพลาสมา หมู่โอ: ไม่มีแอนติเจนทั้งเอและบีบนผิวเม็ดโลหิตแดง แต่มีทั้งแอนติบอดีเอและบีในพลาสมา หมู่เอบี: มีแอนติเจนทั้งเอและบีบนผิวเม็ดโลหิตแดง แต่ไม่มีทั้งแอนติบอดีเอและบีในพลาสมา
ข้อใดเป็น multiple alleles4. มัลติเพิลแอลลีล (Multiple Alleles) คือ ลักษณะที่ถูกควบคุมด้วยยีนที่มี มากกว่า 2 แอลลีลขึ้นไป เช่น ระบบหมู่เลือด ABO ที่มีทั้งแอลลีล I. A. , I. B.
|