ถ้าไม่กินอาหารจะเกิดอะไรขึ้น

จากข้อมูลกระทรวงสาธารณสุขที่กำหนดให้คนไทยควรได้รับพลังงานจากอาหารให้เพียงพอ เฉลี่ย 2000 แคลอรี่ต่อวัน โดยแนะนำให้กิน ‘ข้าว’ เป็นหนึ่งกลุ่มอาหารที่สำคัญในธงโภชนาการ ที่ประกอบด้วย คาร์โบไฮเดรต (ข้าว แป้ง) , โปรตีน (เนื้อสัตว์) , ไขมันชนิดดี (น้ำมันที่มีโอเมก้าสาม)  , ไฟเบอร์-เกลือแร่ (ผักผลไม้) รวมทั้งน้ำดื่มสะอาดในสัดส่วนที่พอเหมาะ จึงจะคงความสุขภาพดีไว้ได้ แสดงถึงความจำเป็นพื้นฐานที่ร่างกายต้องได้รับสารอาหารคาร์โบไฮเดรตรูปแบบน้ำตาลเชิงซ้อนอย่าง ‘ข้าว’

สำหรับคนที่กังวลว่าข้าวมีแคลอรี่ จึงเลือกที่จะงดการกินข้าว

ทั้งที่จริงแล้วในข้าวขาว 1 ทัพพีให้พลังงานเพียง 84 แคลอรี่ (เพียงเดินไปมาครึ่งชั่วโมงก็ burn หมดแล้ว) แล้วไปกินอาหารหมวดอื่นเพิ่มแทน ซึ่งในทางปฏิบัติก็มักจะกินพวกโปรตีนเนื้อสัตว์เพิ่มเป็นเท่าตัว เพราะทำให้รู้สึกมีกำลัง เนื่องจากมีไขมันและให้พลังงานสูงกว่าการกินผักผลไม้ นั่นยิ่งเกิดผลเสียเพราะจะเกิดของเสียจากการย่อยโปรตีน จำพวกไนโตรเจนที่เป็นภาระในการกำจัดออกของอวัยวะสำคัญอย่าง ‘ไต’ ซึ่งจะทำให้เสี่ยงต่อไตอักเสบ ไตวายมากกว่าคนที่กินข้าวตามปกติ

หลักสูตรกินแบบ Ketogenic diet

ทั้งนี้ อาจมีผู้แย้งว่ามีหลักสูตรกินแบบ Ketogenic diet ซึ่งควรต้องทำความเข้าใจว่าเป็นสูตรสำหรับนักกีฬาเพาะกาย นักเล่นกล้าม ที่ลดการกินข้าวในช่วงระยะสั้น ๆ ไม่เกิน 2 สัปดาห์ เพื่อกระตุ้นให้ร่างกายดึงไขมันที่สะสมไปเป็นพลังงาน (เพื่อให้กล้ามเนื้อที่โชว์ Bicep tricep ดูเด่นชัดสวยงาม!) แต่ในระหว่างนั้น ก็จะมีสารคีโตน (ketone) ที่ร่างกายผลิตขึ้นมา ทำให้เกิดความเพลีย , เปลี้ยล้า , ปวดหัว (ซึ่งเกิดได้กับผู้ที่อดข้าวนั่นเอง) และที่สำคัญ หากใช้วิธีนี้ติดต่อกันนาน 6 เดือน มีการวิจัยยืนยันแล้วว่าจะเกิดการสูญเสียมวลกล้ามเนื้อชนิดดีและทำให้ยูริคในเลือดพุ่งสูง ซึ่งเสี่ยงต่อการเป็นโรคข้อเก๊าต์และโรคนิ่วในไตได้แม้จะอายุน้อย จะทำให้การฟื้นตัวของร่างกายทำได้ยากขึ้นด้วย

หากงดอาหารจำพวกข้าว จะเสี่ยงต่อการเป็นโรคทางสมอง

นอกจากนี้ “การไม่กินข้าว” โดยเฉพาะข้าวที่ยังไม่ขัดสี (ซึ่งมีวิตามินสูง) ยังทำให้ร่างกายขาดวิตามินบี , แร่ธาตุแมกนีเซียม , แคลเซียม , โฟเลท ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นในปฏิกริยาการเผาผลาญและบำรุงเส้นประสาทและสมอง จึงสังเกตได้ว่าคนที่งดข้าวจะไม่ค่อยร่าเริง , ความคิดช้า , ไม่ฉับไว แต่หงุดหงิดง่ายและสมาธิสั้นลง จะมีอาการคล้ายคนเป็นโรคสมองเสื่อม อัลไซเมอร์ (ซึ่งมีการศึกษาแล้วว่าหากงดอาหารจำพวกข้าว จะเสี่ยงต่อการเป็นโรคทางสมองจริง!)

การลดปริมาณข้าว อาจเป็นสิ่งที่ทำได้ หากเราได้คาร์โบไฮเดรตจากอาหารอื่น แต่ไม่ควรตัดขาดข้าวออกจากเมนูอาหารเพียงเพราะต้องการลดน้ำหนัก เพราะจะเกิดปัญหาสุขภาพตามมาทั้งในระยะสั้นและระยะยาวทีเดียว

หลังจากที่ทุกคนรอคอยและลุ้นด้วยความหวังมานานกว่า 10 วันกับภารกิจค้นหาเด็กๆทีมหมูป่าอะคาเดมี่ที่หายเข้าไปในถ้ำ ในที่สุดทีมกู้ภัยก็ได้สร้างความดีใจให้กับผู้คนทั่วโลกที่เฝ้าติดตามข่าวการค้นพบเด็กๆทั้ง13คนแล้ว

อย่างไรก็ตาม ภารกิจต่อไปคือการช่วยเหลือและฟื้นฟูร่างกายพวกเขาให้แข็งแรง อันเป็นภารกิจที่สำคัญไม่แพ้กัน จึงเกิดการตั้งคำถามขึ้นมาว่า

Q: จะต้องฟื้นฟูอย่างไร เจอเด็กๆแล้วให้ทานอาหารเลยได้มั้ย?

A:  สำหรับผู้ที่ผ่านการอดอาหารมานานหลายวัน อย่างเช่นในเคสนี้ ควรได้รับการดูแลจากทีมแพทย์อย่างใกล้ชิด เนื่องจากการฟื้นฟูในขั้นตอนแรกนั้นสำคัญมาก และจะต้องเป็นไปอย่างระมัดระวังเพื่อมิให้เกิดภาวะอันตรายถึงแก่ชีวิตได้จากภาวะ Refeeding Syndrome

เนื่องมาจากภาวะการขาดสารอาหารเป็นระยะเวลานาน จะทำให้ร่างกายพร่องสารอาหารและเกลือแร่เป็นทุนเดิมอยู่แล้ว หากได้รับอาหารเพิ่มพลังงานมากๆในวันแรก ร่างกายจะถูกกระตุ้นให้หลั่งอินซูลินออกมาจำนวนมากเพื่อนำพาน้ำตาลกลูโคสเข้าสู่เซลล์ตามกระบวนการปกติ แต่เนื่องด้วยกระบวนการเหล่านี้และการหลั่งอินซูลินนั้นจำเป็นที่จะต้องอาศัยเหล่าบรรดาเกลือแร่ที่อยู่ในเลือด เช่น ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม โพแทสเซียม แคลเซี่ยม และวิตามินบี1 เป็นตัวช่วยในกระบวนการ จึงส่งผลให้เกลือแร่ในเลือดซึ่งลดลงมากอยู่แล้วจากการขาดสารอาหารยิ่งลดลงอย่างทวีคูณ เกิดภาวะขาดเกลือแร่อย่างรุนแรง อันนำมาซึ่งภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะถึงเสียชีวิตได้

ดังนั้นการดูแลควรจะเริ่มด้วยการตรวจเช็คปริมาณเกลือแร่ในเลือดเพื่อประเมินความเสี่ยงของภาวะ Refeeding syndromeจากนั้นจึงให้รับประทานหรือฉีด วิตามินB1, วิตามินBรวม, หรือ วิตามินรวม ก่อนที่จะเริ่มให้สารอาหารซึ่งไม่ว่าจะเป็นการให้ทางปากหรือทางเส้นเลือดโดยจะเริ่มด้วยพลังงานเพียงประมาณ25%จากปกติ และค่อยๆเพิ่มพลังงานมากขึ้นอย่างระมัดระวังใน4-7วัน รวมถึงคอยตรวจเช็คปริมาณเกลือแร่เป็นระยะๆจึงจะปลอดภัย

อดอาหารนาน รับมืออย่างไรดี ให้ร่างกายฟื้นตัว

เมื่อร่างกายขาดอาหาร ย่อมส่งผลกระทบต่อระบบการทำงานของอวัยวะต่างๆ อย่างแน่นอน ซึ่งผลกระทบที่เกิดนั้น ขึ้นอยู่กับว่าร่างกายขาดอาหารอย่างไร ขาดอาหารเพราะลดน้ำหนักมุ่งหวังร่างกายที่ผอมเพรียว แต่ยังรับประทานเครื่องดื่มเกลือแร่ ผักผลไม้อยู่ หรืออีกกรณีคือ อดอาหารเพราะภาวะจำเป็น

เมื่อร่างกายไม่ได้รับสารอาหาร จะเป็นอย่างไร

เมื่อร่างกายเราไม่สามารถได้รับสารอาหารตามจำนวนที่จำเป็นในแต่ละวัน ผลที่ตามมาคือ อวัยวะภายในจะมีการปรับตัวอันดับแรกคือน้ำตาลในกระแสเลือด ซึ่งส่วนใหญ่เป็นกลูโคสจะถูกดึงนำมาใช้เป็นพลังงาน

กลูโคส เป็นสารอาหารในหมู่คาร์โบไฮเดรต ประเภทน้ำตาลเชิงเดียว/โมเลกุลเดียวจะมีมากในผักผลไม้ ในภาวะที่ร่างกายอดอาหาร อวัยวะในส่วนอื่นๆ จะต้องแบ่งกลูโคสไปให้สมอง ซึ่งเป็นอวัยวะสำคัญที่สุดของร่างกายที่ต้องได้รับกลูโคสตลอดเวลา

Did You Know :  โดยปกติสมองใช้กลูโคสเป็นพลังงานในอัตรา 5.6 Mg/น้ำหนักสมอง 100g/นาที

ถ้าเป็นการอดอาหารเพียงช่วงระยะเวลาสั้นๆ ไม่เกิน 1สัปดาห์ และดื่มน้ำสะอาดอย่างเดียวร่างกายต้องปรับการทำงานอย่างหนักเพื่อให้ได้พลังงานมาทดแทน แต่หากดื่มน้ำผสมอาหารเสริมตลอดเวลา ผลกระทบต่อร่างกายที่อาจเกิดจากการอดอาหารจะแสดงอาการเด่นชัดเท่าไรนัก แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับบรรยากาศและอุณหภูมิรอบร่างกาย อากาศร้อนจัดทำให้เสียเหงื่อมาก เสียเกลือแร่ และยิ่งไม่ได้พลังงานมาชดเชยก็ส่งผลให้ร่างากายอ่อนเพลียลงได้รวดเร็ว แต่หากอยาในอุณหภูมิเย็นจัดและร่างกายไม่ได้รับความอบอุ่นเพียงพอ ร่างกายต้องเผาผลาญอาหารสะสมในร่างกายให้เกิดเป็นพลังงานต่อต้านความหนาวมากขึ้น

ข้อควรระวังสำหรับภาวะการณ์อดอาหาร

การอดอาหารที่นานจนเกินไป แล้วร่างกายเผาไหม้ไขมันเป็นพลังงานมากเกินไปจะก่อให้เกิดการคั่งของสารประเภทคีโตน (KETONE BODIES) ซึ่งสารตัวนี้เมื่อมีอยู่มากเกินไปจะกลายเป็นพิษต่อร่างกายและอันตรายจะเพิ่มทวีคูณขึ้นเมื่อมีการดึงเอาโปรตีนจากโครงสร้างเนื้อเยื่อต่างๆ เช่นกล้ามเนื้อมาเผาผลาญเพื่อให้ได้พลังงาน และจะรู้สึก อ่อนเพลีย เหนื่อย มีความรู้สึกหดหู่เศร้าสร้อย  เส้นผมแห้งและร่วง ตาลึก ดวงตาไม่วาวเพราะน้ำหล่อเลี้ยงตาน้อย กระดูไหปลาร้าและลำตัวจะเด่นชัด ผิวหนังแห้งและหยาบ กล้ามเนื้อชา ระบบภูมิคุ้มกันสูญเสีย ระบบทางเดินหายใจบกพร่อง ชีพจรเต้นช้าและเบา แต่ยังคงเต้นเป็นจังหวะดี ฟังได้ชัดเจนเพราะเนื้อหุ้มกระดูกซี่โครงบางลง

ถ้าไม่กินข้าวหลายวันจะเกิดอะไรขึ้น

ถ้าไม่กินข้าวจะเป็นยังไง

ถ้าเราไม่กินข้าว1วันจะเกิดอะไรขึ้น

ไม่กินอะไรเลย 2 อาทิตย์