นิราศ แปลว่า การจากไป การพรากจาก ในทางฉันทลักษณ์หมายถึง บทประพันธ์ที่พรรณนาถึงการจากถิ่นฐานที่อยู่ไปในที่ต่างๆ ต้องมีการบรรยายถึงสิ่งที่ได้พบเห็นตลอดการเดินทาง และ ต้องรำพึงรำพันถึงคนรักหรือภรรยา ถ้าไม่มีก็ต้องสมมุติขึ้นจึงจะถูกต้องตามแบบการแต่งนิราศ ในการบรรยาย และพรรณนาตลอดเส้นทางการเดินทางนั้น กวีมักจะบรรยายถึงสิ่งที่ได้พบเห็น แล้วเปรียบเทียบกับความในใจของตน เมื่อต้องพลัดพรากจากหญิงอันเป็นที่รัก ทั้งในด้านความรัก และความทุกข์หรือวิถีชีวิต Show
วรรณกรรมนิราศ ใช้คำประพันธ์ได้หลากหลายประเภท แต่ที่นิยมคือ “โคลง” และ “กลอน” ถ้าแต่ด้วยกลอนจะเรียกว่า “กลอนนิราศ” ถ้าแต่งด้วยโคลงจะเรียกว่า “โคลงนิราศ” เป็นต้น สุนทรภู่ได้แต่งนิราศไว้ถึง ๙ เรื่อง ได้แก่ นิราศเมืองแกลง, นิราศพระบาท, นิราศภูเขาทอง, นิราศเมืองเพชร, นิราศวัดเจ้าฟ้า, นิราศอิเหนา, นิราศสุพรรณ, นิราศพระประธม และ รำพันพิลาป กฎการแต่นิราศ ๑. กลอนนิราศเหมือนกับกลอนเพลงยาว คือ ขึ้นต้นด้วยวรรครับของบาทแรก (หรือบาทเอก) ส่วนวรรคสลับ(สดับ) ให้เว้นไว้ ๒. วรรคหนึ่งใช้คำตั้งแต่ ๗ – ๙ คำ ๓. สัมผัสและความไพเราะอื่นๆ เหมือนกลอนแปด บบทดสอบก่อนเรียน https://www.dek-d.com/quiz/supertest/64901/เรื่อง นิราศ (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});คำว่า นิราศ เป็นศัพท์สันนิษฐานกันหลายนัย ยังไม่ยุติได้ว่า มีที่มา จากรากศัพท์ที่ใด อาจมาจากคำว่า นิร แล้วเปลี่ยนสระให้ยาวขึ้น และมีการเติม ศ เข้า ลิลิต จาก นิร-นิรา-นิราศ ในพจนานุกรม ของ มอเนีย วิลเลียมซ์ นิราศ แปลว่า ปราศจากหวัง ในวรรณคดี มีความหมายถึง การจากไป สันนิษฐานว่า ต้นเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดการแต่งนิราศคือ การเดินทางในสมัยก่อนนั้นต้องใช้เวลานาน การสื่อสารต่างๆ ยังไม่สะดวกรวดเร็วเหมือนปัจจุบัน กวีจึงแต่งคำประพันธ์เพื่อพรรณนาหนทางที่เดินทางผ่านไปควบคู่กับการพรรณนาความรัก ความอาลัยที่มีต่อนางผู้เป็นที่รัก แก่นของนิราศจึงเป็นเรื่องของความรักกลอนนิราศ คือ คำกลอนที่แต่งขึ้นเพื่อเล่าเรื่องการเดินทางไปยังแห่งใดแห่งหนึ่งโดยรำพันถึงการจากคนที่รักไปยังแห่งนั้น และไม่จำเป็นว่าคนที่รักจะมีตัวตนจริงหรือไม่ การประพันธ์ต้องใช้ศิลปะในการรำพันให้ไพเราะกินใจผู้อ่าน กลอนนิราศที่นิยมว่าแต่งดีได้แก่ นิราศของสุนทรภู่ เช่น นิราศภูเขาทอง นิราศพระบาท เป็นต้น ส่วนนิราศเรื่องอื่นที่นับว่าไพเราะด้วยความพรรณนา เช่น นิราศลอนดอน ของหม่อมราโชทัย นิราศรอบโลก ของแสงทองชื่อนิราศ มีวิธีการตั้งดังนี้ แผนผังนิราศ
ลักษณะบังคับของกลอนนิราศ มีดังนี้ ๑. นิราศเมืองแกลง 2350 ตัวอย่างนิราศ นิราศห่างถิ่น นิราศออกเดินทางห่างจากถิ่น ออกไปมองโลกกว้างลองโบยบิน ออกไปหาทรัพย์สินทางปัญญา
แบบทดหลังเรียน นิราศมีที่มาจากคําประพันธ์ประเภทใด
กลอนนิราศจะขึ้นต้นด้วยวรรคใดและจบด้วยอะไรลักษณะบังคับของกลอนนิราศ มีดังนี้
กลอนนิราศมีลักษณะบังคับอย่างกลอนทั่วไป กำหนดลักษณะเฉพาะเช่นเดียวกับกลอนเพลงยาว คือขึ้นต้นด้วยวรรครับ และลงท้ายบทด้วยคำว่าเอย ๑. วรรคหนึ่งๆ มีจำนวนคำ ๘-๑o คำ สองวรรคเป็น ๑ คำกลอน หรือ ๑ บาท
กลอนนิราศมีกี่วรรคคณะ : กลอนนิราศ ๑ บท มี๔ วรรค หรือ ๒ บาท ในแต่ละ วรรคมี ๘ คํา ในบทแรก จะขึ้นต้นด้วยวรรครับ เมื่อสิ้นสุดคําประพันธ์ให้ลงท้ายด้วยคําว่า “เอย”
กลอนนิราศขึ้นต้นด้วยอะไรและลงท้ายด้วยอะไร๕. ค าประพันธ์ของกลอนนิราศมีความแตกต่าง จากคาประพันธ์ประเภทอื่นอย่างไร ๑) ขึ้นต้นด้วยวรรครับ ๒) จานวนคาและสัมผัสบังคับเหมือนกลอนสุภาพ ๓) จานวนบทจะแต่งกี่บทก็ได้แต่จะลงท้ายคาในบทสุดท้ายว่า “เอย”
|
คำประพันธ์ประเภทนิราศจะขึ้นต้นด้วยวรรคใด
ลิขสิทธิ์ © 2024 toptenid.com Inc.
