ระบบทางเทคโนโลยีของ เตาแก๊ส ข้อ ใด คือ กระบวนการ

ระบบทางเทคโนโลยี

รายวชิ าเทคโนโลยพี ้ืนฐาน ว31105
ชั้นมธั ยมศึ กษาปีท่ี 4

คลกิ เพื่อเข้าสู่บทเรยี น

กรุ ณากรอกชือ่

เข้าส่รู ะบบ

ยนิ ดตี ้อนรบั

2

เข้าส่บู ทเรยี น!

เมนหู ลกั

คําช้แี จง ระบบ

แบบทดสอบ ระบบทางเทคโนโลยี

ผู้จัดทาํ การวิเคราะห์ระบบ
ทางเทคโนโลยี

คําช้ีแจง

1. ให้นักเรยี นศึ กษาบทเรยี น
2. ให้นั กเรยี นทําแบบทดสอบ
หลังเรียนทั้งหมด 20 ข้อ 20
คะแนน

1

ระบบ

2

จดุ ประสงค์การเรยี นรู้

1. นั กเรียนสามารถวิเคราะห์ระบบทาง
เทคโนโลยีของช้ินงานหรือวิธีการใน
ชีวติ ประจําวนั ได้

2. นั กเรียนสามารถประยุกต์ใช้แนวคิด
ระบบทางเทคโนโลยเี พื่อการดแู ลรกั ษา
เทคโนโลยไี ดอ้ ยา่ งเหมาะสม

3

ทบทวนความรูก้ อ่ นเรยี น

ห า ก นั ก เ รี ย น ล อ ง สั ง เ ก ต พั ด ล ม จ ะ
พบว่าประกอบด้วยส่ วนต่าง ๆ เช่น ใบพัด
มอเตอร์ สายไฟฟ้า ปุ่มกด บางครัง้ พัดลมอาจ
ไม่ทํางานซ่ึงมีสาเหตุมาจากปัญหา เช่น ไม่ได้
เสี ยบปลั๊กไฟ ปุ่มกด เสี ย มอเ ตอร์ไ ม่หมุ น
อุปกรณ์ อิเล็กทรอนิ กส์ เสี ย แสดงให้เห็นว่า
ส่ วนประกอบของพัดลมไม่ทํางานหรือทํางาน
ไดไ้ มต่ รงตามวตั ถุประสงค์

4

ทบทวนความรูก้ อ่ นเรยี น

ดั ง นั้ น ถ้ า เ ร า เ ข้ า ใ จ ร ะ บ บ ท า ง
เทคโนโลยี จะช่วยให้เราสามารถวิเคราะห์หา
สาเหตุและนํ าไปสู่การแก้ไขข้อผิดพลาดหรือ
ข้ อ บก พร่ อ ง ท่ีเ กิด ข้ึ น ส า ม า ร ถ ดู แ ล รัก ษ า
เทคโนโลยีให้ทํางานได้อย่างมีประสิ ทธิภาพ
และมอี ายกุ ารใชง้ านยาวนาน

5
ทบทวนความรูก้ อ่ นเรยี น

ในชวี ติ ประจาํ วนั นักเรยี นรูจ้ ัก
ระบบอะไรบ้าง และระบบนั้ น
มีการทํางานอยา่ งไรบา้ ง

6

ทบทวนความรูก้ อ่ นเรยี น

นั กเรียนทราบแล้วว่า เทคโนโลยีนั้ น
เป็นส่ิ งท่ีมนุษย์สร้างหรือพัฒนาข้ึน ซ่ึงอาจ
เป็นได้ทั้งช้ินงานหรือวิธกี าร เพื่อใช้แก้ปัญหา
สนองความตอ้ งการ หรือเพ่ิมความสามารถใน
การทํางานของมนุษย์ และเทคโนโลยีการ
เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ซ่ึงการเปล่ียนแปลง
นั้ นส่ งผลให้เทคโนโลยีมีส่ วนประกอบและ
การทาํ งานทแ่ี ตกตา่ งกนั ไป

7

ระบบ

ระบบ ( system ) คือกลุ่มของ
ส่ ว น ต่ า ง ๆ ตั้ ง แ ต่ ส อ ง ส่ ว น ข้ึ น ไ ป
ประกอบเข้าดว้ ยกนั และทาํ งานรว่ มกนั
เพ่ือให้บรรลวุ ัตถุประสงค์เดยี วกนั

8
ประเภทของระบบ

ระบบ อาจจําแนกได้ 2 ประเภท ไดแ้ ก่

ระบบทพ่ี บในธรรมชาติ ระบบทม่ี นษุ ยส์ รา้ งข้ึน

9
ระบบทพ่ี บในธรรมชาติ

ระบบท่ีพบในธรรมชาติ คือ ระบบท่ีธรรมชาติสร้างข้ึ นหรือ

เป็นไปตามธรรมชาติ เช่น

ระบบลาํ เลยี งในพืช

ระบบภมู ิคุ้มกนั รา่ งกายมนษุ ย์

ระบบยอ่ ยอาหาร
ระบบหมนุ เวียนเลือด

ระบบหายใจ

10
ระบบทม่ี นษุ ยส์ รา้ งข้ึน

ระบบที่มนุษย์สร้างข้ึน คือ
ระบบที่สร้างข้ึ นเพ่ืออํานวยความ
สะดวกหรือเพ่ิมประสิ ทธิภาพการ
ทาํ งาน เช่น

ระบบรถไฟฟ้า
ระบบบาํ บดั นาเ� สีย
ระบบการให้นาพ� ืช

11
ระบบท่มี นษุ ยส์ รา้ งข้ึน

ระบบบาํ บดั นา�เสียแบบบงึ ประดษิ ฐ์

1

ระบบทางเทคโนโลยี

2
ระบบทางเทคโนโลยี

ในการทํางานหรือทํากิจกรรม
ตา่ ง ๆ ของมนษุ ย์ อาจประสบปัญหาหรอื
มีความต้องการเกิดข้ึน ซ่ึงเป็นสาเหตุที่
ทํ า ใ ห้ ม นุ ษ ย์ คิ ด ค้ น ป ร ะ ดิ ษ ฐ์ ห รื อ
เ ลื อ ก ใ ช้ เ ท ค โ น โ ล ยี เ พ่ื อ แ ก้ ปั ญ ห า ห รื อ
ตอบสนองต่อความต้องการเหลา่ นั้น

3
ระบบทางเทคโนโลยี

เทคโนโลยชี ว่ ยให้การทาํ งานจากการทาํ กจิ กรรมต่าง ๆ มี

สะดวก แม่นยาํ

รวดเรว็ ปลอดภยั

ลดค่าใชจ้ า่ ย

4
ระบบทางเทคโนโลยี

เทคโนโลยจี งึ ต้องมกี ารประกอบ
ท่ี ทํ า ง า น ส อ ด ค ล้ อ ง แ ล ะ สั ม พั น ธ์ กั น
เพ่ือให้บรรลุวัตถุประสงค์ ซ่งึ กล่าวได้ว่า
เทคโนโลยีนั้ นจะต้องทํางานอย่างเป็น
ระบบเราเรียกว่า ระบบทางเทคโนโลยี
(technological system)

5
ระบบทางเทคโนโลยี

ระบบทางเทคโนโลยีจึงเป็นกลุ่มของส่ วนต่าง ๆ ต้ังแต่สองส่ วนข้ึนไปประกอบ
เข้าด้วยกันและทํางานร่วมกันเพ่ือให้วัตถุประสงค์ ระบบทางเทคโนโลยีมีองค์ประกอบ
คือ ตัวป้อน (input) กระบวนการ (process)และผลผลิต (output) ท่ีทําสั มพันธ์กัน
นอกจากน้ี ระบบทางเทคโนโลยีอาจมีข้อมลู ยอ้ นกลับ (feedback) เพื่อควบคุมการทํางาน
ให้ไดต้ ามวัตถุประสงค์

ตว้ ป้อน กระบวนการ ผลผลติ
( input ) ( process ) ( output )

ข้อมูลยอ้ นกลับ
( feedback )

6
ระบบทางเทคโนโลยี

ตวั ป้อน (input)
คือ ส่ิงท่ปี ้อนเข้าสู่ระบบซ่งึ อาจมีมากกว่า 1 อยา่ ง

กระบวนการ (process)
คือ กิจกรรมหรอื การดาํ เนิ นการท่ีเกิดข้ึนในระบบ

เพื่อทาํ ให้เกิดผลผลิตตามวัตถุประสงค์

ผลผลติ (output)
คือ ผลท่ไี ดจ้ ากการทาํ งานรว่ มกันของตวั ป้อน และกระบวนการของระบบ

ผลผลติ ยงั รวมถึงส่ิงท่เี ป็นผลพลอยได้จากกระบวนการซ่งึ อาจเป็นส่ิงท่ี
เราตอ้ งการหรอื ไมก่ ไ็ ด้ เชน่ ของเสีย เศษวัสดุ

ข้อมลู ยอ้ นกลบั (feedback)
คือ ข้อมูลท่ีใชใ้ นการควบคุมหรอื ป้อนกลับให้ระบทาํ งาน

ได้บรรลุตามวัตถุประสงค์ ซ่งึ อาจมีได้ในบางระบบ

7
ระบบทางเทคโนโลยี

ตัวอยา่ งองค์ประกอบระบบทางเทคโนโลยขี องจักรยาน

ตวั ป้อน (input) กระบวนการ ผลผลิต (output)
(แรงถีบบันได) ( process) (จักรยานเลอ่ื นท่)ี
(การหมนุ ของจาน โซ่
ลอ้ ของจักรยาน)

8

ระบบทางเทคโนโลยี

ระบบทางเทคโนโลยขี องจกั รยาน

ระบบทางเทคโนโลยีของจักรยานมีองค์ประกอบได้แก่ ตัวป้อน คือ แรง
ท่ีเราถีบบันไดจักรยาน ส่ งผลให้เกิดกระบวนการของระบบคือ จานหน้ าหมุนทํา
ให้โซ่เคลื่อนท่ีบังคับให้จานหลังและล้อจักรยานหมุน เกิดผลผลิตของระบบคือ
การเคลอ่ื นท่ไี ป
ข้ างหน้ าของจักรยานโดยความเร็วในการเคล่ือนท่ีของจักรยาน คือข้ อมูล
ย้อนกลับของระบบ ซ่ึงส่ งผลต่อตัวป้อนหรือแรงท่ีเราถีบบันไดจักรยาน เช่น ถ้า
ตอ้ งการให้จักรยานเคล่ือนท่ีเรว็ ข้ึน ตอ้ งเพ่ิมแรงถีบบันไดจักรยานให้มากข้ึน

9
ระบบทางเทคโนโลยี

ตัวอยา่ งองค์ประกอบระบบเทคโนโลยขี องเตาแก๊ส

ตวั ป้อน (input) กระบวนการ (process) ผลผลิต (output)
แก๊สหุงต้ม ประกายไฟจุดนํา การทํางานของเตาแก๊ส เปลวไฟ ความรอ้ นบนหัวเตาแกส๊

10
ระบบทางเทคโนโลยี

ระบบเทคโนโลยขี องเตาแกส๊

ร ะ บ บ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ยี ข อ ง เ ต า แ ก๊ ส มี
องค์ประกอบได้แก่ ตัวป้อน คือ แก๊สหุงต้มท่ีไหลเข้าสู่
เตาและประกายไฟจุดนํ า กระบวนการ คือเม่อื เปิดวาลว์
ควบ คุ มแก๊ ส แก๊ส จะไ หลเ ข้ าหั วเตาและสั ม ผั สกั บ
ประกายไฟจุดนํ าบริเวณหัวเตาก่อให้เกิดเปลวไฟและ
ความรอ้ นบนหัวเตาเป็นผลผลิตของเตาแก๊ส (กรณีเตา
แก๊สแบบจุดไฟได้ในตัวจะมีวาล์วหัวจุดนํ าท่ีทําหน้ าท่ี
จุดนํ าไฟให้ตดิ บนหัวเตา)

11

เกรด็ ความรู้

แก๊งหุงต้ม
“แก๊งหุงต้ม” มีช่ือทางการค้าว่า แก๊สแอลพีจี

(LPG) หรือแก๊สปิโตเลียมเหลว นิ ยมใช้เป็นเชื้อเพลิง
ในครวั เรอื นและรถยนต์ ไดม้ ากจากกระบวนการกลั่น
นา� มันดิบและจากกระบวนการแยะแก๊สธรรมชาติ
แก๊สหุงต้มไมม่ พี ิษ ไมม่ ีสี ไม่มีกล่ิน แต่ผู้ผลิตเติมกล่ิน
เพ่ือเตือนภัยเมอื่ มแี ก๊สรว่ั

12
ระบบทางเทคโนโลยี

ระบบเทคโนโลยขี องการบาํ บดั นาเ� สีย

ระบบทางเทคโนโลยีของการบําบัดนา�เสี ยโดยท่ัวไปมี
องค์ประกอบได้แก่ ตัวป้อน คือนา�เสี ยหรอื นา�ปนเป้ ือนส่ิงสกปรก
ซ่ึงไม่สามารถนํ ามาใช้ประโยชน์ ได้ จะถูกป้อนเข้าสู่กระบวนการ
ซ่ึงประกอบไปดว้ ยขั้นเตรยี มการเพ่ือแยกส่ิงสกปรกท่มี ีขนาดใหญ่
และไม่ละลายนา�โดยการใช้ตะแกรง นา�เสี ยท่ีผ่านออกมาจะถูก
นํ ามาตกตะกอนในถังตกตะกอน หลังจากนั้ นนา�เสี ยจะเข้าสู่ถัง
เดิมอากาศเพ่ือเพ่ิมออกซิเจนในนา� และเติมแบคทีเรีย เพ่ือย่อย
สลายและกําจัดสารอินทรีย์ในนา� ผลผลิตของระบบคือนา�สะอาด
ท่มี ีค่าคุณภาพระดบั ท่สี ามารถปลอ่ ยท้งิ ลงสู่แหล่งนา�ได้

13
เกรด็ ความรู้

ระบบทางเทคโนโลยีของ "กังหันนา�ชัยพัฒนา"
กังหันนา�ชัยพัฒนา ช่วยแก้ปัญหานา�เสี ย โดยการเดิมออกซิเจน
หรืออากาศในนา� เม่ือกังหันหมุน นา�เสี ยในแหล่งนา� (ตัวป้อน)
จะถูกซองคักวิดนา�ท่ีมีรูพรุน ดักวิดข้ึนไปบนผิวนา� แล้วปล่อยให้
นา�สาดกระจายเป็นฝอย และดกลงไปยังแหล่งนา�ตามเดิม อีกทั้ง
ขณะท่ีซองดักวิดนา� เคล่ือนท่ีลงสู่ผิวนา� จะเกิดการอัดอากาศ
ภายในซองดักวิดนา�ภายใต้ผิวนา� ทําให้นา�เคล่ือนท่ีผสมผสาน
ออกซิเจนใต้ผิวนา� และถ่ายเทเคล่ือนท่ีออกไปด้วยการผลักดัน
ข อ ง ซ อ ง ดั ก วิ ด น า� ( ก ร ะ บ ว น ก า ร ) ทํ า ใ ห้ น า� ไ ด้ รั บ ก า ร เ ดิ ม
ออกซิเจนอยา่ งเด็มท่แี ละมีประสิทธภิ าพ (ผลผลิต)

1

การวเิ คราะห์ระบบ
ทางเทคโนโลยี

2
การวเิ คราะห์ระบบ
ทางเทคโนโลยี

คื อ ก า ร พิ จ า ร ณ า อ ง ค์ ป ร ะ ก อ บ ข อ ง
ระบบ ซ่ึงประกอบด้วย ตัวป้อน กระบวนการ
ผลผลิต และข้อมูลย้อนกลับ ในระบบทาง
เทคโนโลยี หากส่ วนใดส่ วนหน่ึ งในระบบ
ขาดหายไปหรือทํางานบกพร่อง ระบบจะไม่
สามารถทํางานสํ าเร็จตามวัตถุประสงค์ท่ี
ต้องการได้

27

การวเิ คราะห์ระบบ
ทางเทคโนโลยี

การวิเคราะห์ระบบทางเทคโนโลยีช่วยให้เข้าใจความสํ าคัญของการทํางานร่วมกันของ
แต่ละองค์ประกอบ นํ าไปสู่ความเข้าใจในการแก้ไขข้อบกพร่องและการดูแลรักษา
เทคโนโลยี ดังตวั อยา่ งตอ่ ไปน้ี

กระตกิ นาร� อ้ นไฟฟ้า

ตัวป้อน คือ ไฟฟ้า นา�

กระบวนการ คือ ไฟฟ้าทําให้ลวดเกิดความ

รอ้ นและถ่ายเทความรอ้ นไปยงั นาใ� นกระตกิ

ผลผลติ คือ นาร� อ้ น

ข้อมูลย้อนกลบั คือ อุณหภูมิของนา�

3 การวเิ คราะห์ระบบ
ทางเทคโนโลยี

ตวั ป้อน นา�ไฟฟ้า กระบวนการ กระแสไฟฟ้าผ่าน ผลผลิต นา�รอ้ น
ลวดความรอ้ น ทาํ ให้รวดรอ้ น และ
ถา่ ยเทความรอ้ นไปยงั นาใ� นกระตกิ

อุณหภูมขิ องนา�

แผนภาพระบบทางเทคโนโลยีของกระติกนาร� อ้ นไฟฟ้า

4

เทคโนโลยีของ
กระตกิ นาร� อ้ นไฟฟ้า

เ มื่ อ วิ เ ค ร า ะ ห์ อ ง ค์ ป ร ะ ก อ บ ร ะ บ บ ท า ง
เทคโนโลยีของกระติกนา� ร้อนไฟฟ้าท่ีต้มนา� และ
รักษาอุณหภูมิของนา�ให้ร้อนอยู่เสมอ ตัวป้อน เข้าสู่
ระบบคือ ไฟฟ้าและนา� กระบวนการของระบบคือ
กระแสไฟฟ้าผ่านไปยังลวดความรอ้ น ทําให้ลวดเกิด
ความร้อนและถ่ายเทไปยังนา�ท่ีอยู่ในกระติก ส่ งผล
ให้ น า� มี อุ ณ ห ภู มิ สู ง ข้ึ น เ รื่อ ย ๆ จ น ถึ ง อุ ณ ห ภูมิ ท่ี
กําหนดไว้ได้

5

เทคโนโลยีของ
กระตกิ นา�รอ้ นไฟฟ้า

ผ ล ผ ลิ ต คื อ น า� ร้ อ น เ ท อ ร์ โ ม ส ตั ส จ ะ ตั ด
กระแสไฟฟ้าในวงจรหลักแต่กระแสไฟฟ้าจะะผ่าน
ไปยังลวดความร้อนชุดรักษาอุณหภูมิของนา�เพ่ือทํา
ให้นาร� อ้ นคงท่ตี ลอดเวลา ดงั น้ัน อุณหภมู ขิ องนา�คือ
ข้อมูลย้อนกลับท่ีควบคุมระบบให้ทํางานบรรลุตาม
วัตถุประสงค์ แสดงให้ เห็ นว่าองค์ประกอบของ
ระบบทาํ งานสัมพันธก์ ัน

6

เทคโนโลยีของ
กระตกิ นา�รอ้ นไฟฟ้า

ดังน้ั นเม่ือเกิดปัญหาหรือข้อบกพร่อง เช่น
นา�ในกระติกไม่ร้อน เราสามารถหาสาเหตุและแนว
ทางการแก้ไขรวมทั้งแนวทางการดูแลรักษาได้จาก
การวิเคราะห์ระบบทางเทคโนโลยี เช่น พิจารณาท่ี
ตัวป้อนไฟฟ้า โดยตรวจสอบท่ีข้ัวปลั๊กหรือสั งเกตว่า
เสี ยบปลั๊กไฟแล้วหรือไม่ พิจารณาท่ีกระบวนการ
เช่น ตรวจสอบเทอรโ์ มสตัทว่าชาํ รุดเสียหายหรอื ไม่

7

เกรด็ น่ารู้

เทอรโ์ มสตทั
เทอร์โมสตัท (themostat) คือ
อุปกรณ์ ท่ีใช้สํ าหรับควบคุมอุณหภูมิที่
ต้องการรักษาในระบบ มักประกอบอยู่
ในเคร่ืองปรับอากาศ ตู้เย็น กระทะ
ไฟฟ้า เครอ่ื งทาํ นาอ� ุน่

8
ตู้อบพลงั งานแสงอาทิตย์

ตัวป้อน คือ แสงอาทิตย์ อาหารท่ีต้องการอบแห้ง
กระบวนการ คือ พ้ืนท่อี ะลูมิเนียมสีดาํ ดูดกลืนความรอ้ น
จากแสงอาทิตย์ ทาํ ให้เกิดความรอ้ นสะสมและการ
หมนุ เวียนอากาศภายในต้อู บ

ผลผลติ คือ อาหารอบแห้ง

9
ตู้อบพลงั งานแสงอาทติ ย์

ตัวป้อน กระบวนการ ผลผลติ

แสงอาทติ ย์ พ้ืนอะลมู ิเนียมสีดําดดู กลนื อาหารอบแห้ง
อาหารทตี่ อ้ งการ ความรอ้ นจากแสงอาทิตย์ เกิด

อบแห้ง ความรอ้ นสะสม และการ
หมุนเวยี นอากาศภายในตอู้ บ

10

ตู้อบพลงั งานแสงอาทติ ย์

เม่ือวิเคราะห์ระบบทางเทคโนโลยขี องตู้อบพลงั งานแสงอาทติ ยจ์ ะพบวา่

ตวั ป้อน ผลผลติ

ตวั ป้อนเข้าส่รู ะบบคือแสงอาทิตยแ์ ละอาหารทตี่ อ้ งการอบแห้ง อาหารอบแห้ง
เชน่ พรกิ กลว้ ย ปลาสลดิ

กระบวนการ

โดยกระบวนทํางานของตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์ อาศั ยหลักการไหลเวียน
ความร้อนเพ่ือระเหยนา�หรือความชื้นออกจากอาหารเมื่อแสงอาทิตย์ส่ องผ่านตู้อบ วัสดุ
ผิวสี ดําภายในตู้อบจะทําหน้ าท่ีดูดกลืนความร้อนสะสมไว้ ทําให้อุณหภูมิในตู้อบสูงข้ึน
ส่ งผลให้นา�หรือความช้ืนที่อยู่ในอาหารระเหยออกมาและลอยตัวสูงข้ึนออกไปทางช่อง
ลมด้านบนตู้อบ อากาศเย็นภายนอกจะไหลเข้าทางช่องลมที่อยู่ส่ วนทางด้านหน้ าของ
ตู้อบ ทาํ ให้เกิดการหมุนเวียนถ่ายเทความชน้ื ออกจากอาหารภายในตอู้ บตลอดเวลา

11
ตู้อบพลงั งานแสงอาทิตย์

ดังน้ั นเม่ือเกิดปัญหาหรือข้อบกพร่อง เช่น
อาหารในตู้อบไม่แห้งตามท่ีต้องการ เราสามารถหา
สาเหตุแนวทางการแก้ไขและแนวทางการดูแลรักษา
ไ ด้ จ า ก ก า ร วิ เ ค ร า ะ ห์ ร ะ บ บ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ยี ข อ ง ตู้ อ บ
พลังงานแสงอาทิตย์ เช่น พิจารณาท่ีตัวป้อนโดย
สั งเกตว่าแสงอาทิตย์เพียงพอต่อการอบแห้งหรือไม่
พิจารณาท่ีกระบวนการโดยสั งเกตวัสดุของตู้อบ เช่น
กระจก ว่าอย่ใู นสภาพท่ีสามารถใชง้ านไดด้ อี ย่หุ รอื ไม่

12
เกรด็ น่ารู้

ความสั มพันธ์ของสี กับการ
ดดู กลนื ความรอ้ น

วัตถุที่มีผิวสี ดําหรือสี เข้ม
จะดูดกลืนความร้อน และคาย
ความร้อนได้ดีกว่าวัตถุท่ีมีผิวสี
ขาวหรอื สีออ่ น

13 การรดนาอ� ัตโนมัติแบบ

วดั ความช้ืนของดิน

ตัวป้อน คือ ค่าความช้นื ใน ดนิ นา�

กระบวนการ คือ เซน็ เซอรต์ รวจวัดความชื้น
ในดนิ ส่งสัญญาณให้ป๊ ัมนาท� าํ งาน

ผลผลิต คือ ละอองนาจ� ากหัวสปรงิ เกอร์
ข้อมลู ยอ้ นกลบั คือ ค่าความชนื้ ในดนิ

14

การรดนาอ� ตั โนมัตแิ บบ
วดั ความช้นื ของดนิ

ตวั ป้อน กระบวนการ ผลผลติ
ค่าความชนื้ ในดิน นา� เซน็ เซอรต์ รวจวดั ความชน้ื ในดนิ ส่ง ละอองนาจ� ากหัว

สัญญาณให้ป๊ ัมนา�ทํางาน สปรงิ เกอร์

ข้อมลู ย้อนกลบั ค่าความชนื้ ในดิน

15

การรดนาอ� ตั โนมตั ิแบบ

วดั ความชน้ื ของดิน

เม่ื อ วิ เค รา ะ ห์ ร ะ บบ ท า ง เทค โ น โ ล ยีก า ร ร ด นา� อั ต โ น มั ติ
แบบวัดความช้ืนของดินจะพบว่า ตัวป้อนเข้าสู่ระบบคือค่าความชื้น
ในดินและนา� กระบวนการ คือเม่ือค่าความช้ืนในดินตา�กว่าค่าท่ี
กําหนด เซ็นเซอร์ของเคร่ืองตรวจวัดความชื้นจะส่ งสั ญญาณไปท่ี
ตู้ควบคุมและสั่ งให้ป๊ ัมนา�ทํางาน นา�จึงถูกส่ งผ่านทางท่อไปยังหัว
สปริงเกอร์และถูกปล่อยออกมาเป็นละอองนา�ซ่ึงเป็นผลผลิตของ
ระบบ ถ้าความช้ืนในดินยังไม่ถึงค่าท่ีต้องการ ระบบจะยังทํางาน
ต่อไป ดังน้ั นค่าความชื้นในดินคือข้อมูลย้อนกลับ ซ่ึงเป็นข้อมูลท่ี
ควบคุมระบบให้ทํางานบรรลุวัตถุประสงค์ตามท่ีต้องการ แสดงให้
เห็นวา่ องค์ประกอบของระบบมกี ารทํางานสัมพันธก์ ัน

16

การรดนาอ� ตั โนมัตแิ บบ

วดั ความชนื้ ของดนิ

ดังน้ั นเม่ือเกิดปัญหาหรอื ข้อบกพรอ่ ง เช่น ไม่มี
ละอองนา�ออกจากหัวปริงเกอร์ หรือละอองนา�ถูกปล่อย
ออกจากหัวสปรงิ เกอรม์ ากเกนิ ความต้องการ เราสามารถ
หาสาเหตุ แนวทางการแก้ไขและแนวทางการดูแลรักษา
เทคโนโลยีได้จากการวิเคราะห์ระบบทางเทคโนโลยีของ
ระบบรดนา�อัตโนมัติ เช่น ตรวจสอบตัวป้อนโดยสั งเกต
ปริมาณนา� ในแหล่งนา� ว่าเพียงพอหรือไม่ พิจารณาท่ี
กระบวนการ เช่น เคร่ืองตรวจวัดความชื้นหรือป๊ ัมนา�
เสียหายหรอื ไม่

17

ระบบทางเทคโนโลยีจ ะทํางาน จะต้องทํางานสั มพันธ์กัน หากส่ วนใดส่ วน
บ ร ร ลุ วั ต ถุ ป ร ะ ส ง ค์ ไ ด้ น้ั น ห น่ึ ง ข อ ง ร ะ บ บ ข า ด ห า ย ไ ป ห รื อ ทํ า ง า น
องค์ประกอบของระบบเทคโนโลยี บกพร่อง ระบบจะไม่สามารถทํางานบรรลุวัตุ
ไดแ้ ก่ ตัวป้อน (input) ประสงค์ได้ ดังน้ั นเราสามารถนํ าความรู้เร่ือง
ระบบทางเทคโนโลยีน้ี ไปประยุกต์ใช้ในการ
กระบวนการ (process) วิเคราะห์หาสาเหตุของปัญหาหรือข้อบกพร่อง
ท่ีอาจเกิดข้ึนจากตัวป้อนหรือกระบวนการ ซ่ึง
ผลผลิต (output) นํ าไปสู่แนวทางการแก้ไขและแนวทางการ
ดูแลรกั ษาเทคโนโลยี
ข้อมลู ย้อนกลบั (feedback)

18

เกรด็ น่ ารู้

เซน็ เซอร์
เซน็ เซอร์ (sensor) คืออปุ กรณ์ตรวจจบั

ปริมาณทางฟิสิ กส์ เช่น แสง เสี ยง ความช้ืน
อุณหภูมิ ความดัน ความเร็ว การเคล่ือนไหว
การสัมผัส และแปลง และแปลงเป็นสัญญาณท่ี
สามารถวัดค่าได้

19

สรุปทา้ ยบท

ระบบทางเทคโนโลยีมีองค์ประกอบคือ ตัวป้อน (input) กระบวนการ
(process) ผลผ ลิต (output) และบางระบบ มีข้ อ มูลย้อน กลับ ( feedback)
องค์ประกอบทั้งหมดจะทํางานสั มพันธ์กันเพื่อให้เทคโนโลยีน้ั นทํางานสํ าเร็จ
ตามวัตุประสงค์ การเรียนรู้ลทําความเข้าใจระบบทางเทคโนโลยีช่วยให้เรา
สามารถแก้ไขข้อบกพร่อง รวมท้ังดูแลรักษาเทคโนโลยีให้ทํางานได้อย่างมี
ประสิทธภิ าพและมอี ายกุ ารใชง้ านยาวนาน

แบบทดสอบ
20 ข้อ 20 คะแนน

เร่มิ ทาํ แบบทดสอบ

ข้อใดคือกระบวนการของระบบทางเทคโนโลยีของเตาแก๊ส

ระบบทางเทคโนโลยีของเตาแก๊สมีองค์ประกอบ ได้แก่ ตัวป้อน คือ แก๊สหุงต้มที่ไหลเข้าสู่เตาและประกายไฟจุดนำ กระบวนการ คือ เมื่อเปิดวาล์วควบคุมแก๊ส แก๊สจะไหลเข้าหัวเตาและสัมผัสกับประกายไฟจุดนำบริเวณหัวเตาก่อให้เกิดเปลวไฟและความร้อนบนหัวเตาเป็นผลผลิตของเตาแก๊ส

ระบบทางเทคโนโลยีของพัดลม ข้อใด คือ กระบวนการ

แนวคำาตอบ ระบบทางเทคโนโลยีของพัดลม ประกอบด้วย ตัวป้อน (input) คือ ไฟฟ้าและการกดสวิตช์ กระบวนการ (process) คือ ไฟฟ้าทำาให้มอเตอร์พัดลมทำางาน ส่งผลให้แกนเพลาและใบพัดเกิดการหมุน ทำาให้เกิดลม นั่นคือ ผลผลิต (output) ของระบบ

ข้อใดคือระบบทางเทคโนโลยี (Technology System)

ระบบทางเทคโนโลยี(technological system) คือ มนุษย์ประดิษฐ์หรือสร้างเทคโนโลยีขึ้นมาเพื่อใช้ ในกระบวนการแก้ปัญหา หรือสนองความต้องการ เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ซึ่งกล่าวได้ว่าเทคโนโลยีนั้น จะต้องทางานอย่าง เป็นระบบ

กระบวนการทางเทคโนโลยีมีกี่ขั้นตอน อะไรบ้าง

กระบวนการเทคโนโลยี เป็นขั้นตอนการทำงานเพื่อสร้างสิ่งของเครื่องใช้หรือวิธีการอย่างใดอย่างหนึ่งขึ้นมาเพื่อแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการของมนุษย์ กระบวนการเทคโนโลยี ประกอบด้วย 7 ขั้นตอน ดังนี้ กำหนดปัญหาหรือความต้องการ (Identify the problem) รวบรวมข้อมูล(Information gathering) เลือกวิธีการ (Selection)