ยอมรับได้ว่าเป็นเรื่องปกติที่เราจะพูดภาษา "พ่อขุนราม" กับเพื่อนๆ ของเรา หรือไม่ก็พี่น้องที่สนิทชิดเชื้อ ..ในที่รโหฐาน!! เนื่องจากเป็นอารมณ์ของความสนุกสนาน ผ่อนคลาย และแสดงออกถึงความรักความเป็นกันเอง "ป้าเอง" *** เกมประลองใจ 1 ในกิจกรรม จาก "การเดินทางบนเกาะปลาวาฬ กระบวนการทำงานสุขภาพจิตในโรงเรียน โดย สสส. ***
เมื่อทุกคนยอมรับ ก็เริ่มกันได้เลย
คำพูดเพียงคำเดียวอาจส่งผลให้ผู้ฟังรู้สึกดีหรือแย่ก็เป็นไปได้ นั่นขึ้นอยู่กับประสบการณ์ที่แต่ละคนเคยประสบพบเจอมา จึงเป็นที่มาของการออกแบบกิจกรรมเรื่อง "พลังของภาษา" ในคาบนี้ นักเรียนไม่ได้เห็นแค่พลังของภาษาที่ส่งผ่านออกมาผ่านตัวอักษรหรือเสียงเท่านั้น มันยังทำให้พวกเขาได้อยู่กับตัวเอง และเราในฐานะครู ได้รู้จักเขามากขึ้นด้วย เรื่องที่อ่านเป็นสารคดีเกี่ยวกับพลังของภาษา ให้ข้อคิดว่าความหมายของคำ นอกจากจะสื่อถึงสิ่งต่างๆ แล้ว ยังสื่อไปถึงความรู้สึก ความคิด ค่านิยม วัฒนธรรม ประเพณี และสิ่งที่สังคมสั่งสมกันมาด้วย ภาษามีพลังอำนาจต่อจิตใจของคนเรา มีอิทธิพลทำให้พฤติกรรมของคนในสังคมเปลี่ยนแปลงไปได้ การกระทำใด ถ้ามีคนบอกว่าดี ผู้ทำก็จะรู้สึกเป็นสุข หากมีผู้ติ ว่า หรือวิพากษ์วิจารณ์ว่าไม่ดี ก็จะทำให้ใจคอห่อเหี่ยว เศร้าสร้อย ไม่เป็นสุข คำพูดของคนมีพลังสร้างอารมณ์ให้รัก ชอบ เกลียด หรือเคียดแค้นได้ ท่านจึงสอนให้รู้จักใช้คำพูด ถ้าพูดดีก็จะทำให้คนรัก ทำให้คนเมตตา หรือพูดให้คนคิดดี คิดช่วยเหลือเกื้อกูลกัน ให้อภัยกัน สามัคคีกัน ถ้าพูดไม่ดี คำพูดนั้นก็อาจทำลายตนได้จึงต้องคิดก่อนพูด คิดให้ดีว่าคำที่จะพูดออกไปนั้นจะก่อให้เกิดผลดีหรือผลเสียแก่ตนหรือสังคมหรือไม่ คิดดีแล้วพูดดี ผลก็จะออกมาดี ถ้าพูดโดยไม่คิด ผลเสียก็อาจเกิดขึ้นได้ จึงมีคำกล่าวว่า “ก่อนพูด เราเป็นนายคำพูด เมื่อพูดแล้ว คำพูดเป็นนายเรา” พลังภาษา คือ อำนาจของภาษา ภาษาทำให้คนเราสื่อสารกันได้ บอกเรื่องราวและความรู้สึกนึกคิดให้กันได้ คนจึงเรียนรู้สิ่งต่างๆ จนสามารถพัฒนาตนและสังคม สามารถประดิษฐ์สิ่งอำนวยความสะดวกและสิ่งสวยงามต่างๆ ภาษาเป็นวัฒนธรรมที่คนเรียนรู้จากสังคม มีพ่อแม่สอน มีครูสอน มีสื่อมวลชนและสังคมสอน คนเรียนรู้ภาษาจากทุกคนและจากทุกสิ่งรอบตัว ภาษาทำให้คนเป็นส่วนหนึ่งของสังคมและเป็นผู้สร้างสังคมด้วย ภาษาบอกให้คนต้องทำอย่างนี้ ไม่ทำอย่างนั้น ต้องพูดอย่างนี้ ไม่พูดอย่างนั้น ไปจนถึงว่าให้คิดอย่างนั้นๆ รู้สึกอย่างนั้นๆ คนอยู่ในสังคมใดก็ต้องปฏิบัติตนให้สอดคล้องไปกับสังคมนั้น ภาษาจึงมีอำนาจบังคับให้คนเราต้องปฏิบัติตามสังคม ต้องเป็นหรือไม่เป็นอย่างใดตามความต้องการของสังคม การใช้ภาษาในสังคมหนึ่งๆ เกี่ยวพันกับวัฒนธรรมของคนในสังคมนั้น ในภาษาไทยการเลือกใช้คำใดคำหนึ่งต้องคำนึงถึงวัฒนธรรม การมีสัมมาคารวะการเคารพสถานที่ การเข้าใจสถานการณ์และอื่นๆ ในภาษาไทย เราใช้คำว่า “ถือ” เป็นคำอธิบายว่าต้องใช้ภาษาแบบใดและไม่ใช้ภาษาแบบใด พูดอย่างใดเหมาะ อย่างใดไม่เหมาะ ส่วนใหญ่เป็นเรื่องของวัฒนธรรมซึ่งอาจไม่เกี่ยวกับเหตุผลไม่เกี่ยวกับความจริง หลักธรรมชาติ หรือหลักวิทยาศาสตร์ใดๆ เลยก็ได้ ภาษาสะท้อนความคิดความเป็นตัวตนของคน คนที่มีจิตใจดี ภาษาที่ใช้ก็จะเป็นภาษาสร้างสรรค์ ภาษาก่อประโยชน์ ภาษาสร้างคนดี เป็นวาจาสุจริต ทำให้คนที่ได้ฟังได้อ่านมีความสุข ประกอบกรรมดี สร้างประโยชน์ให้สังคมมนุษย์ ถ้าคนที่ใช้ภาษาเป็นคนที่มีจิตใจไม่ดี ภาษาที่ใช้ก็จะเป็นไปในทางทำลาย สร้างความเดือดร้อน เป็นวาจาทุจริตทำให้คนรอบข้างเป็นทุกข์ และสังคมเสื่อมสลาย ภาษาจึงสามารถสร้างสรรค์หรือทำลายสังคมมนุษย์ได้ เมื่อคนเราเรียนรู้ว่าภาษาสามารถบังคับหรือทำให้คนทำอย่างใดอย่างหนึ่งได้ คนที่มีความสามารถใช้ภาษาได้ดังใจ ควบคุมภาษาได้ จึงใช้ประโยชน์จากภาษา นำภาษามาใช้เป็นเครื่องมือ ทำให้ผู้อื่นปฏิบัติตามที่ตนต้องการ เมื่อเข้าใจว่าภาษามีพลัง อาจโน้มน้าวจิตใจหรือความคิดของผู้ฟังให้คล้อยตามได้ การรับภาษา ฟังภาษาที่ผู้อื่นพูดมาจึงต้องใช้วิจารณญาณพิจารณาไตร่ตรองว่า คำพูดนั้นถูกต้องตามทำนองคลองธรรมดีหรือไม่ เป็นคำพูดที่สร้างสรรค์ ก่อให้เกิดความสุข ความรักใคร่ ช่วยเหลือเกื้อกูลกันของสังคมหรือไม่ หรือเป็นคำพูดที่หลอกลวง ไม่สมเหตุสมผล ไม่สมควรเชื่อ การพิจารณาคำพูดของผู้อื่นด้วยเหตุผลและจิตใจที่เป็นธรรม จะทำให้เรารู้เล่ห์ทันคนและดำรงชีวิตอย่างเป็นสุขได้ พลังของภาษามีด้านใดบ้าง ภาษาช่วยธำรงสังคม ภาษาใช้กำหนดแนวทางปฏิบัติให้สังคมธำรงอยู่ได้. ภาษาแสดงความเป็นปัจเจกบุคคล การใช้สำนวนภาษาของแต่ละคนแสดงถึงลักษณะเฉพาะตน. ภาษาช่วยให้มนุษย์พัฒนา ภาษาถ่ายทอดความรู้และพัฒนาความคิด ให้เกิดสิ่งใหม่ๆ. ภาษาช่วยกำหนดเหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต. ภาษาช่วยจรรโลงใจ เช่น บทเพลง นิทาน นิยาย คำอวยพร. พลังทางภาษาหมายถึงอะไรพลังภาษา คือ อำนาจของภาษา ภาษาทำให้คนเราสื่อสารกันได้ บอก เรื่องราวและความรู้สึกนึกคิดให้กันได้ คนจึงเรียนรู้สิ่งต่างๆ จนสามารถพัฒนาตน และสังคม สามารถประดิษฐ์สิ่งอำนวยความสะดวกและสิ่งสวยงามต่างๆ ภาษา เป็นวัฒนธรรมที่คนเรียนรู้จากสังคม มีพ่อแม่สอน มีครูสอน มีสื่อมวลชนและ สังคมสอน คนเรียนรู้ภาษาจากทุกคนและจากทุกสิ่งรอบตัว ...
ทำไมภาษาจึงเป็นพลังภาษาช่วยให้มนุษย์เกิดการพัฒนา โดยใช้ภาษาในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น การอภิปรายโต้แย้งเพื่อนไปสู่ผลสรุป มนุษย์ใช้ภาษาในการเรียนรู้ จดบันทึกความรู้ แสวงหาความรู้ และช่วยจรรโลงใจด้วยการอ่านบทกลอน ร้องเพลง ภาษาจึงมีพลังในตนเอง เพราะภาษาประกอบด้วยเสียงและความหมาย การใช้ภาษา ถ้อยคำ จึงทำให้เกิดความรู้สึกต่อผู้รับสาร เช่นเกิด ...
อะไรคือแก่นของคำว่าภาษามีพลังพลังภาษามนุษย์ย่อมหมายถึง ภาษาเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดอำนาจและมีอิทธิพลต่อมนุษย์ ภาษาเป็นสมบัติของมนุษย์ เป็นเครื่องมือช่วยให้มนุษย์มีพลังในการสร้างสรรค์สิ่งต่างๆที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม ช่วยให้มนุษย์สามารถถ่ายทอดสิ่งที่คิดค้นและประดิษฐ์ได้ไปสู่คนรุ่นต่อไปโดยไม่ต้องมาตั้งต้นใหม่ พลังภาษาช่วยให้เกิดสิ่งต่อไปนี้
|