เทคโนโลยีอวกาศ Show จัดทำโดย เทคโนโลยีอวกาศ จัดทำโดย ด.ช.กิตติภณ ก้อนวิมล พร้อมคณะ คำนำ หนังสือเล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของวิชา วิทยาศาสตร์ ว23101 ชั้น ผู้จัดทำ สารบัญ หน้า เรื่อง 1 - เส้นเวลาแสดงตัวอย่างความก้าวหน้าของ 3 เรื่อง หน้า - โครงการสำรวจอวกาศ 23 เทคโนโลยีอวกาศคืออะไรและ 1 เส้นเวลาแสดงตัวอย่างความก้าวหน้าของเทคโนโลยีอวกาศ เส้นเวลาแสดงตัวอย่างความก้าวหน้าของเทคโนโลยีอวกาศแสดงให้ 2 พ.ศ.2519 พ.ศ.2549 พ.ศ.2555 พ.ศ.2561 พ.ศ.2512 เทคโนโลยีอวกาศมีการพัฒนา พ.ศ.2500 กรีกโบราณ พ.ศ.2086 พ.ศ.2489 3 เทคโนโลยีอวกาศ (space technology) เทคโนโลยีอวกาศ หมายถึง เทคโนโลยีที่เกี่ยวกับการสำรวจสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่ 4 เรารู้หรือไม่ว่าเทคโนโลยีอวกาศ 5 1 กล้องโทรทรรศน์ (telescope) เป็นอุปกรณ์ที่ผลิตขึ้นเพื่ อขยายขอบเขตการมองเห็นด้วยสายตามนุษย์ให้ 6 กล้องโทรทรรศน์ที่สังเกตแสงที่ตามองเห็นมี 2 ประเภท แบ่งโดยใช้หลักการรวม 1.กล้องโทรทรรศน์แบบหักเหแสง (refracting telescope) กล้องประเภทนี้ใช้หลักการหักเหของแสง กล้องโทรทรรศน์แบบหักเหแสงเหมาะสำหรับการสังเกตเนบิวนาหรือกาแล็กซีซึ่งมีแสงน้อย ในกรณีที่ต้องการความสว่างของ 7 2.กล้องโทรทรรศน์แบบสะท้อนแสง (reflecting telescopes) กล้องประเภทนี้ใช้หลักการรับและรวมแสง ภาพจริงที่จุดโฟกัสของกระจกเงาเว้าภาพจะเป็น วัตถุของเลนส์ใกล้ตาทำให้เกิดภาพเสมือนขนาด คเพืม่ อช ปัจจุบัน กล้องโทรทรรศน์กำลังขยายสูง ส่วนใหญ่แบบสะท้อนแสง ซึ่งทำความสะอาดง่ายและต้นทุนต่ำ นอกจากนั้นยังมี 8 เราได้เรียนรู้มาแล้วว่า ยิ่งวัตถุอยู่ห่างจากจุดศูนย์กลาง 2 จรวด (rocket) 9 เทคโนโลยีอวกาศที่สำคัญอีกอย่างหนึ่ง คือ จรวด (rocket) ภาพ : ตัวอย่างจรวด 10 หลักกา ตัน คือ แรงกิริยาของแก๊สร้อนร้อนจากการเผาไหม้ถูกขับออกมาจะเท่ากับแรงปฏิกิริยาที่กระทำต่อจรวด จรวดที่ใช้สำหรับส่งยานอวกาศจะแบ่งเป็น 3 ท่อน 11 3 ดาวเทียม (artificial sattellite) คือสิ่งประดิษฐ์ที่มนุษย์ส่งขึ้นไปโคจรรอบโลกและดาวเคราะห์ เช่น ดาวเทียมการสื่อสาร ดาวเทียมที่ส่งขึ้นไปโคจรรอบโลกต้องมีจรวดหรือห้องบรรจุสัมภาระที่หัวจรวด ฉะนั้น ตัวดาวเทียมต้องใช้วัสดุแข็งแรงทนต่อความร้อน เนื่องจากด้านที่ถูกแสงอาทิตย์จะ 12 การใช้ประโยชน์จากดาวเทียม ปัจจุบันการส่งดาวเทียมขึ้นไปโคจรรอบโลกมีความก้าวหน้าเป็นอย่างมาก มีดาวเทียมโคจร • ด้านอุตุนิยมวิทยา ในด้านอุตุนิยมวิทยาเราใช้ดาวเทียมเพื่ อประโยชน์ในการพยากรณ์อากาศของโลกได้ ภาพ : ภาพถ่ายจากดาวเทียม 13 หรือใช้ข้อมูลจากภาพถ่ายจากดาวเทียมอุตุนิยมวิทยา นอกจากจะมีประโยชน์ด้าน ด้านอื่นอีกไหม ? 14 • ด้านการสื่อสาร ในด้านการสื่อสารเราใช้ดาวเทียมเพื่ อเชื่อมโยงการติดต่อสื่อสารจากทั่ว ทุกมุมโลกเข้าด้วยกัน ใช้ประโยชน์ในการติดต่อสื่อสารระยะไกล เช่น โทรศัพท์ รวมไปถึงการเผยแพร่สัญญาณโทรทัศน์ วิทยุ และอินเทอร์เน็ต เช่น ดาวเทียม อินเทลแซต (INTELSAT communications satellite) และดาวเทียมไทยคม (Thai communications satellite) ภาพ: ดาวเทียมไทยคม 8 15 • ด้านการกำหนดตำแหน่ง ในด้านการกำหนดตำแหน่ง ดาวเทียมนำร่องจะใช้คลื่นวิทยุและรหัส ดาวเทียมประเภทนี้นำมาใช้ระบุตำแหน่งของผู้ใช้งานได้ ภาพ : การส่งสัญญาณดาวเทียม กำหนดตำแหน่ง 16 • ด้านการสำรวจทรัพยากร ดาวเทียมสำรวจทรัพยากรได้รับการออกแบบเฉพาะเพื่ อการสำรวจ • การเกษตร เช่น วิเคราะห์ปริมาณการใช้น้ำในการปลูกพืชและติดตามปริมาณพืผลทางการเกษตร ภาพ : ภาพถ่ายจากดาวเทียม Landsat 8 • การป้องกันภัยพิบัติ เช่น วิเคราะห์และติดตามการเกิดภัยพิบัติ เพื่อหาแนวทาง 17 ภาพ : การใช้ประโยชน์จากดาวเทียมด้านการป้องกันภัยพิ บัติ 18 • ด้านดาราศาสตร์ ดาวเทียมสำรวจดาวต่างๆที่อยู่ห่างไกลโลก ใช้สังเกตดาวเคราะห์ ภาพ : กาแล็กซี NGC 5037 19 4 ยานอวกาศ (spacecraft) เป็นยานพาหนะที่สร้างขึ้นเพื่อใช้ปฏิบัติงานในอวกาศ โดย 1.ยานอวกาศที่ไม่มีนักบินอวกาศควบคุม 20 คือ ยานอวกาศที่ติดตั้งอุปกรณ์วิทยาศาสตร์และระบบ ภาพ : ยานกาลิเลโอ ภาพ : สถานีอวกาศ 2.ยานที่มีนักบินอวกาศควบคุม คือ ยานอวกาศที่นำนักบินอวกาศขึ้นไปโคจรในวงโคจร 21 ความรู้เพิ่ มเติม การสร้างสถานีอวกาศ (International Space Station : ISS) ต้องใช้จรวดบรรทุกชิ้นส่วนของ 22 โครงการสำรวจอวกาศมีมากมายตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน 23 โครงการสำรวจอวกาศ โครงการสำรวจอวกาศส่วนใหญ่จะมาจากองค์การบริหารการบินและ 24 โครงการสำรวจดวงจันทร์ ดวงจันทร์เป็นเพื่อนบ้านที่ใกล้โลกของเรามากที่สุด เราศึกษาดวงจันทร์จากการสังเกต ด้วยกล้องโทรทรรศน์มานาน จนเมื่อ พ.ศ.2500 สหภาพโซเวียตได้ส่ง สปุตนิก (Sputnik) ดาวเทียมดวงแรกของโลกขึ้นสู่อวกาศ จึงเป็นจุดเริ่มต้นการแข่งขันเพื่ อเดินทางไปยังดวง จันทร์ ทำให้เกิดโครงการสำรวจดวงจันทร์มากมายตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน โครงการที่สำคัญๆ มีดังนี้ • โครงการลูนา (Luna) เป็นโครงการอวกาศของสหภาพโซเวียตในช่วงปี พ.ศ.2502 - • โครงการอพอลโล 11 (Apollo 11) ขององค์การนาซาประสบ 25 ภาพ : นีล อาร์มสตรอง กำลังปักธงชาติ ภาพ : ตัวอย่างหินที่เก็บได้จากดวงจันทร์ 26 โครงการสำรวจดาวอังคาร มนุษย์ยังคงมีคำถามที่ต้องการคำตอบเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตบนดาวอังคาร ดาว เคราะห์เพื่อนบ้านเรา ทั้งนี้เนื่องด้วยดาวอังคารมีสภาพเเวดล้อมใกล้เคียงกับโลกมาก ที่สุดทำให้บางคนมีแนวคิดในการตั้งอาณานิคมเป็นบ้านหลังที่สองบนดาวอังคาร มนุษย์ ประสบความสำเร็จในการส่งยานสำรวจพื้นผิวดาวอังคารต่อจากดวงจันทร์ โดยองค์การ นาซาได้ส่งยานไปสำรวจมากที่สุด เช่น ยานออปพอร์ทูนิตี (Opportunity) สำรวจหิน และดินเพื่ อศึกษาร่องรอยของน้ำบนดาวอังคารในอดีตและศึกษาสภาพทางธรณีวิทยา ยานคิวริออซิตี (Curiosity) ศึกษาสภาพเอื้อต่อการอยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิต ภูมิอากาศ ธรณีวิทยา รวมถึงเก็บภาพพื้ นผิวบนดาวอังคารเพื่ อเป็นข้อมูลสำหรับใช้วางแผน โครงการส่งมนุษย์อวกาศไปดาวอังคารในอนาคต ยานอินไซต์ (InSight) ศึกษา โครงสร้างภายในของดาวอังคารจากการวิเคราะห์ 27 คลื่นไหวสะเทือน นอกจากนี้ยังมียานมังคลายาน (Mangalyaan) ของประเทศอินเดีย ซึ่งเป็นประเทศ ภาพ : ภาพจำลองยานออปพอร์ทูนิตี ภาพ : ภาพถ่ายยานคิวริออซิตี ภาพ : ภาพจำลองยานอินไซต์ 28 โครงการสำรวจดวงอาทิตย์ ดวงอาทิตย์เป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญต่อโลกของเรา ถ้าปราศจากดวงอาทิตย์ สิ่งมีชีวิตต่างๆ 29 โครงการสำรวจดาวเคราะห์น้อย ภาพ : ยานอวกาศโอไซริสเร็กซ์ เราอาจจะเคยได้ยินข่าวดาวเคราะห์น้อยเคลื่อนที่เฉียด เข้ามาใกล้โลกและสร้างความ 30 โครงการสำรวจดาวเคราะห์ชั้นนอก มวลส่วนใหญ่ของวัตถุท้องฟ้าทั้งหมดในระบบสุริยะกว่า ร้อยละ 99.86 คือมวลของดวงอาทิตย์ ที่เหลือรองลงมาคือดาว พฤหัสบดีและดาวเสาร์ ดังนั้นการศึกษาทั้งสองดวงจะช่วยให้ เข้าใจว่ามวลส่วนใหญ่ที่ก่อให้เกิดดาวเคราะห์มีกลไกอย่างไร ยาน จูโน (JUNO) ขององค์การนาซาเป็นยานสำรวจลักษณะทาง กายภาพและองค์ประกอบทางเคมีของดาวพฤหัสบดี รวมถึง ภาพ : ภาพถ่ายบริเวณขั้วใต้ ศึกษาโครงสร้างภายในดาวพฤหัสบดีว่ามีแกนกลางเป็นหินหรือไม่ ระบบสุริยะต่อไป 31 ดาวบริวารของดาวเคราะห์ชั้นนอกก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่นักวิทยาศาสตร์ให้ความสนใจ ภาพ : พายุรูปหกเหลี่ยมบนดาวเสาร์ ภาพ : พื้นผิวบนดวงจันทร์ไททันของดาวเสาร์ 32 การสำรวจอวกาศต้องมีการวางแผนล่วงหน้าในระยะยาวเป็นอย่างดี เพราะถึงแม้ยานอวกาศจะ ภาพ : ภาพวาดแสดงตำแหน่งของยานวอยเอเจอร์ 1 และ 2 ในปี พ.ศ.2561 พวกเราหวังว่าท่านจะได้รับความ จัดทำโดย ด.ช.กิตติภณ ก้อนวิมล เลขที่ 11 ด.ช.วรพนธ์ อนุอัน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ห้อง 1 แหล่งที่มา • หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เล่ม 1 สิ่งใดที่เป็นเทคโนโลยีอวกาศประเภทของเทคโนโลยีอวกาศ. ดาวเทียมสื่อสาร (communications satellite) ... . ดาวเทียมสังเกตการณ์โลก. (earth observation satellite). ดาวเทียมพ้องคาบโลก (geosynchronous satellite). ดาวเทียมการทหาร (military satellite) ... . ดาวเทียมนำทาง (navigation satellite). ดาวเทียมติดตามและถ่ายทอดข้อมูล (tracking and data relay satellite). เทคโนโลยรอวกาศคืออะไรเทคโนโลยีอวกาศ การศึกษาดาราศาสตร์และห้วงอวกาศที่อยู่นอกเหนืออาณาเขตของโลก เพื่อการเรียนรู้และการทำความเข้าใจต่อจักรวาล ปรากฏการณ์ และดวงดาวต่าง ๆ ยังรวมไปถึงการศึกษาค้นคว้าเพื่อพัฒนานวัตกรรมและเทคโนโลยีต่าง ๆ ที่เป็นประโยชน์แก่มนุษยชาติ
ผลจากเทคโนโลยีอวกาศมีอะไรบ้างความก้าวหน้าของการสำรวจอวกาศอาจทำให้เกิดผลดี ดังนี้ มนุษย์มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์ดีขึ้น และช่วยเปิดเผยความลี้ลับของวัตถุท้องฟ้าในอดีต เทคโนโลยีอวกาศได้รับการพัฒนาและนำมาใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น เซลล์เชื้อเพลิง (fuel cell) เซลล์สุริยะ (solar cell) เป็นต้น ภาพเซลล์เชื้อเพลิง
เทคโนโลยีอวกาศมีความสําคัญอย่างไรประโยชน์ของเทคโนโลยีอวกาศ
มนุษย์เฝ้ามองท้องฟ้า สังเกตดวงดาว และพยายามทำความเข้าใจต่อปรากฏการณ์และความลี้ลับเกี่ยวกับห้วงอวกาศมาเนิ่นนาน ทำให้เกิดการศึกษาดาราศาสตร์และการพัฒนาทั้งเครื่องไม้เครื่องมือและเทคโนโลยีต่าง ๆ เรื่อยมา จนกระทั่งในปัจจุบัน เทคโนโลยีอวกาศถูกนำมาใช้ประโยชน์เพื่อมนุษยชาติในหลากหลายด้าน เช่น
|