Show
1. การตรวจนับทั้งหมดในคราวเดียว (Physical Count) 2. การตรวจนับแบบวนรอบ (Cycle Count) เกร็ดความรู้กับธรรมนิติ : ประเภทของการตรวจนับสต๊อก ความสำคัญของการตรวจนับสินค้าคงเหลือ
สิ่งที่นักบัญชีทุกคนต้องปฏิบัติเป็นประจำทุกปีคือ การตรวจนับสินค้าคงเหลือ เพื่อลดปัญหาความผิดพลาดในเรื่องปริมาณสินค้าคงเหลือได้ และช่วยทำให้งบการเงินมีความถูกต้องแม่นยำอยู่เสมอ
การตรวจนับสินค้าคงเหลือ หรือ การนับสต็อกสินค้า เป็นสิ่งที่นักบัญชีทุกคนต้องปฏิบัติเป็นประจำอยู่ทุกปี เพราะกิจการใดที่มีการนับสต็อกสินค้าอย่างสม่ำเสมอจะช่วยลดปัญหาความผิดพลาดในเรื่องปริมาณสินค้าคงเหลือได้ จะช่วยทำให้ตัวเลขในงบการเงินมีความถูกต้องแม่นยำอยู่เสมอ ลดความเสี่ยงที่จะถูกกรมสรรพากรตรวจสอบและเสียภาษีเพิ่มเติมได้ก่อนอื่นมาทำความเข้าใจวิธีการบันทึกบัญชีของสินค้าคงเหลือกันก่อน เพื่อผู้ประกอบการจะได้เลือกใช้วิธีที่เหมาะสมในการบันทึกบัญชีเข้ากับลักษณะ ขั้นตอนการตรวจนับสินค้าคงเหลือ และความสำคัญของสินค้าคงเหลือบริการรับทำบัญชี ราคาที่ประหยัด ตามขนาดของกิจการความสำคัญของสินค้าคงเหลือสินค้าคงเหลือ หมายถึง สินค้าสำเร็จรูปได้ผ่านขั้นตอนการผลิตมาอย่างสมบูรณ์ เตรียมพร้อมสำหรับการขาย ในด้านบัญชี สินค้าคงเหลือจะหมายรวมถึง สินค้าสำเร็จรูป สินค้าระหว่างการผลิต วัตถุดิบ และวัสดุโรงงานที่ใช้ผลิต มีรายละเอียดดังนี้1.สินค้าสำเร็จรูป คือ สินค้าที่ผลิตอยู่ในสภาพพร้อมขายโดยสมบูรณ์ โดยมีต้นทุนประกอบด้วยวัตถุดิบ ค่าแรง ค่าใช้จ่ายในการผลิต2.สินค้าระหว่างการผลิต คือ สินค้าที่กำลังอยู่ในกระบวนการผลิต ที่ยังไม่เสร็จสมบูรณ์ โดยมีต้นทุนเช่นเดียวกับสินค้าสำเร็จรูป3.วัตถุดิบทางตรง คือ สิ่งที่กิจการซื้อเพื่อนำมาแปรสภาพหรือผลิตสินค้าสำเร็จรูป4.วัตถุดิบทางอ้อม หรือ วัสดุโรงงาน เป็นสิ่งที่ใช้ในการผลิตแต่ไม่ใช่ส่วนประกอบโดยตรงของสินค้าสำเร็จรูป ยากแก่การคำนวณ ส่วนใหญ่จะใช้วิธีคำนวณเป็นงวด ๆ การผลิตและส่วนที่เหลืออยู่ให้ถือเป็นสินค้าคงเหลือของงวดนั้นจะเห็นได้ว่า สินค้าคงเหลือในทางบัญชีประกอบด้วย 4 รายการหลัก ซึ่งจำเป็นต้องวัดมูลค่าของสินค้าคงเหลือเหล่านี้ และแสดงในงบการเงินให้ถูกต้องราคาที่ใช้ในการบันทึกสินค้าคงเหลือจะต้องเป็นราคาทุน เป็นค่าใช้จ่ายต่าง ๆที่เกิดขึ้นในการจัดหาหรือผลิตสินค้า ประกอบไปด้วย**ค่าวัตถุดิบที่ใช้ในการผลิต อ้างอิงจากราคาที่ซื้อตามใบกำกับภาษีจากผู้ขาย หักด้วยประมาณการของส่วนลดการค้า (จากผู้ขาย)**ค่าแรงในการผลิต ให้คิดคำนวณจากค่าจ้างรายวันหรือรายเดือน นำมาคำนวณเป็นต้นทุนในการผลิต**ค่าใช้จ่ายต่าง ๆที่ได้จ่ายไปเพื่อให้ได้สินค้านั้นมา เช่น ค่าประกันภัยสินค้าระหว่างขนส่ง ค่าภาษีอากรและเนื่องจากสินค้าคงเหลือเป็นรายการสินทรัพย์หมุนเวียนที่สำคัญ เพราะเป็นสินทรัพย์ที่สร้างรายได้และผลกำไรขาดทุนโดยตรงให้กิจการก่อนทำบัญชีเกี่ยวกับสินค้าคงเหลือ นักบัญชีควรเลือกวิธีการตีราคาสินค้าคงเหลือให้เหมาะสม โดยมีให้เลือกหลายวิธีเช่นทำบัญชี รายเดือน รายปี ราคาถูก1.วิธีเข้าก่อน ออกก่อน (First-in, First-out)วิธีเข้าก่อน ออกก่อนเป็นวิธีที่ได้รับความนิยมมาก โดยสินค้าที่เข้ามาก่อนย่อมต้องออกไปก่อนทุกครั้ง ต้นทุนของสินค้าที่ซื้อเข้ามาก่อนจะเป็นต้นทุนขายและต้นทุนสินค้าที่เข้ามาทีหลัง จึงเป็นสินค้าคงเหลือ หากทำเช่นนี้ใกล้สิ้นปีสินค้าคงเหลือจะมีมูลค่าใกล้เคียงกับตลาดมากที่สุด สะท้อนฐาะนการทางการเงินของกิจการได้ใกล้เคียงกับความจริง2.วิธีคิดราคาทุนที่ระบุเฉพาะเนื่องจากสินค้าแต่ละชิ้นจะมีมูลค่าเป็นของตัวเอง วิธีนี้เหมาะกับสินค้ามูลค่าสูงที่มีการขายไม่บ่อยนัก ซึ่งเป็นการบันทึกสินค้าคงเหลือด้วยวิธีนี้ต้องเลือกสินค้าให้เหมาะสม เพราะอาจทำให้เกิดค่าใช้จ่ายสูงเกินจำเป็นในงบการเงินส่งผลเสียต่อภาพลักษณ์สถานะการเงินของกิจการได้3.วิธีถัวเฉลี่ยถ่วงน้ำหนักวิธีเฉลี่ยต้นทุนให้กับสินค้าทุกหน่วย ๆ ละเท่า ๆ กัน โดยการนำผลรวมราคาทุนของสินค้าทั้งหมดหากด้วยจำนวนหน่วยสินค้าที่ขาย จากนั้นนำมาถ่วงน้ำหนักในแต่ละหน่วยสินค้าซึ่งเหมาะกับสินค้าย่อยปริมาณมาก ๆ ที่ปนกัน แต่ข้อเสียคือไม่สามารถสะท้อนราคาที่แท้จริงของตลาดได้ อาจทำให้งบการเงินมีความคลาดเคลื่อนวิธีการบันทึกบัญชีของสินค้าคงเหลือวิธีการบันทึกบัญชีของสินค้าคงเหลือมีด้วยกัน 2 ระบบคือ1.วิธีบันทึกบัญชีสินค้าคงเหลือแบบต่อเนื่อง (Perpetual Inventory Method)เป็นวิธีการบันทึกบัญชีสินค้าคงเหลือทุกครั้งที่มีความเคลื่อนไหวของสินค้า ทำให้ยอดสินค้าคงเหลือ อัปเดตเป็นปัจจุบันตลอดเวลาโดยการบันทึกรายการที่เกี่ยวของกับสินค้าคงเหลือได้แก่ รายการซื้อขาย ส่งคืน รับคืนสินค้า ไว้ในบัญชีสินค้าคงเหลือ และบันทึกราคาทุนของสินค้าที่ขายไว้ในบัญชีต้นทุนขายวิธีนี้จะเหมาะสำหรับธุรกิจขายส่ง ธุรกิจที่ต้องการทราบยอดเคลื่อนไหวของสินค้าตลอดเวลา หรือ ธุรกิจที่มีต้นทุนสินค้าราคาแพงธุรกิจที่ขายสินค้าที่มีปริมาณขายไม่สูงมากนักแต่ราคาขายต่อหน่วยสูง และคำนวณต้นทุนต่อหน่วยได้ง่าย เช่น ธุรกิจรถยนต์ บ้าน เครื่องใช้ไฟฟ้า2.วิธีบันทึกบัญชีสินค้าคงเหลือแบบสิ้นงวด (Periodic Inventory Method)เป็นวิธีการบันทึกบัญชีสินค้าคงเหลือเมื่อถึงสิ้นงวด โดยจะไม่มีการบันทึกบัญชีสินค้าคงเหลือระหว่างงวด โดยจะบันทึกเมื่อมีการซื้อสินค้าที่บัญชีซื้อและไม่บันทึกบัญชีต้นทุนขายทุกครั้งที่มีการขาย กิจการสามารถทราบจำนวนสินค้าคงเหลือ ณ เวลาปัจจุบันได้จากการตรวจนับสินค้าซึ่งกิจการจะทำการตรวจนับ ณ วันสิ้นงวดบัญชี และ สำหรับธุรกิจซื้อมาขายไป ต้นทุนขายคำนวณจากผลต่างของสินค้าที่มีไว้เพื่อขายกับสินค้าคงเหลือปลายงวดวิธีนี้เหมาะสำหรับธุรกิจที่มีสินค้าหลากหลายชนิด มีราคาขายต่อหน่วยไม่สูงมาก แต่ปริมาณการขายในแต่ละวันมีจำนวนมาก และมีความถี่ในการขายเช่น ร้านค้าปลีก ร้านขายยา ร้านเครื่องเขียน ห้างสรรพสินค้า วิธีนี้เป็นวิธีที่สะดวกต่อการทำงานของนักบัญชีเพราะไม่ต้องบันทึกรายการทุกครั้งที่มีการขายสินค้าช่วยประหยัดเวลาในการบริหารจัดการสินค้าคงเหลือของกิจการ โดยผู้ประกอบการสามารถใช้สต็อกการ์ด หรือ รายงานสินค้าคงเหลือมาเป็นตัวช่วยบันทึกการเคลื่อนไหวของสินค้าคงเหลือในระหว่างงวดได้การตรวจนับสินค้าคงเหลือ จึงมีความสำคัญ โดยเฉพาะกิจการที่ใช้การบันทึกบัญชีสินค้าคงเหลือแบบ Periodic การตรวจนับสินค้าจะทำให้ทราบจำนวนสินค้าคงเหลือณ วันสิ้นงวดและนำไปใช้คำนวณต้นทุนขายของสินค้าได้อย่างถูกต้อง ซึ่งกิจการส่วนใหญ่วิธีการตรวจนับสินค้าคงเหลือปีละครั้ง แต่มีบางกิจการที่ตรวจนับสินค้าทุกสิ้นงวดแล้ว ยังมีการตรวจนับเป็นรายวัน รายสัปดาห์ รายเดือน เป็นต้นแนะนำอ่านบริการรับวางระบบบัญชีขั้นตอนการการตรวจนับสินค้าคงเหลือ1.วางแผนการตรวจนับสินค้าคงเหลือก่อนนับสินค้าให้ครอบคลุมสินค้าคงเหลือทุกประเภท1.1 Trading Company ที่มีการจัดเก็บสินค้าหลายแห่ง หรือมีหลายสาขา ต้องรวบรวมสินค้าคงเหลือที่มีอยู่กระจายหลายที่มาให้ครบถ้วน1.2 Manufacturing มีสินค้าอยู่ในกระบวนการผลิต ได้แก่ วัตถุดิบ งานระหว่างทำ และสินค้าสำเร็จรูป บริษัทต้องตรวจนับให้ครบทุกกระบวนการผลิตสินค้าที่ค้างอยู่ในไลน์การผลิตด้วย และวันตรวจนับบริษัทควรหยุดผลิตสินค้า เพราะถ้าผลิตไปพร้อมกับตรวจนับอาจทำให้สินค้าในแต่ละกระบวนการผลิตเคลื่อนที่ไปตลอด ส่งผลให้การตรวจนับอาจผิดพลาดได้เช่น นับซ้ำ ลืมนับ.1.3 กำหนดบุคลากรในการตรวจนับ ควรกำหนดให้เพียงพอต่อปริมาณสินค้าที่ตรวจนับ และต้องมีบุคลากรที่ไม่เกี่ยวข้องกับการดูแลสินค้าร่วมตรวจนับ2.การดำเนินการขณะตรวจนับ2.1 สินค้าที่อยู่ใน List กับของจริงต้องมีจำนวนเท่ากัน และไม่มีสินค้าชนิดที่ไม่ถูกตรวจนับ หรือมีสินค้าแต่ไม่มี่อยู่ใน List หรือมีอยู่ใน List แต่ไม่มีสินค้า2.2 ควรจัดเรียงสินค้าให้ง่ายต่อการตรวจนับ มี Tag ของสินค้าแต่ละประเภทติดกับตัวสินค้า2.3 ตรวจดูสภาพสินค้าว่ามีสภาพสมบูรณ์จริง ไม่ชำรุดเสียหาย หมดอายุหรือเสื่อมสภาพ หากมีให้คิดแยกออกมา3.หาสาเหตุหากมีผลต่างสาเหตุของผลต่าง อาจเกิดได้จากการนับผิดพลาด คลาดเคลื่อน หรือ การบันทึกบัญชีซื้อและขายไม่ถูกต้อง หรือสินค้าสูญหายกรณีหาสาเหตุได้แล้ว ให้แก้ไขให้ถูกต้องโดยการปรับปรุงรายการ และสำหรับกรณีสินค้าสูญหาย ให้ยื่นเสียภาษีมูลค่าเพิ่มสำหรับสินค้าที่ขาดเกินบัญชีการตรวจนับสินค้าคงเหลือ จึงมีประโยชน์อย่างมากสำหรับนักบัญชีและผู้ประกอบการ เพื่อช่วยในการบริหารสินค้าคงคลังของกิจการกิจการสามารถควบคุมต้นทุนได้ มีสินค้าขายเพียงพอต่อความต้องการของลูกค้า และกิจการทราบข้อมูลสินค้าหมดอายุสินค้าชำรุดเสื่อมสภาพ สินค้าสูญหาย เป็นประโยชน์ต่อการวางแผนการบริหารสินค้าคงคลังได้อย่างมีประสิทธิภาพ.สนใจปรึกษา ติดต่อโทรศัพท์ : 097 236 2994Add Line : p2paccบริการรับจดทะเบียนบริษัทบริษัทสำนักงานบัญชี พีทูพี จำกัด |