หลักการใช้เครื่องมือช่างอย่างปลอดภัยมีวิธีอย่างไร

เครื่องมือที่ไม่ก่อให้เกิดประกายไฟ ( Non Sparking Tools ) สามารถจัดเป็นอุปกรณ์เครื่องมือป้องกันอันตรายจากการทำงานชนิดหนึ่ง โดยเฉพาะเมื่อเราต้องปฏิบัติงานในสภาพแวดล้อมที่เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ ในพื้นที่อันตรายโดยเฉพาะพื้นที่ที่เสียงต่อการเกิดระเบิด หรือเสี่ยงต่อการลุกไหม้ของวัสดุ โดยการเกิดอุบัติเหตุเหล่านี้มักเกิดจาการลุกไหม้ของประกายไฟของเครื่องมือแบบปรกติทั่วไปในการปฏิบัติงานในพื้นที่เสี่ยง การใช้เครื่องมือแบบทั่วไปนี้ทำให้เกิดแรงเสียดทานซึ่งอาจทำให้เกิดประกายไฟ ซึ่งการเกิดประกายไฟแม้แต่ครั้งเดียวก็เพียงพอที่จะทำให้เกิดการระเบิดที่หนักหน่วงเกิดความเสียหายเป็นวงกว้างได้  นอกจากนี้ยังมีสาเหตุอื่นๆ ที่อาจทำให้เกิดการระเบิดในพื้นที่เสี่ยง เช่น การทำเครื่องมือตกจากโต๊ะทำงานลงไปกระทบพื้น เนื่องจากเครื่องมือทั่วไปวัสดุที่นำมาใช้จะผลิตขึ้นจากเหล็กเพราะฉะนั้นไม่ว่าจะเป็น การกระทบกัน หรือ การกระแทก ของเครื่องมือที่ทำจากเหล็กกับวัสดุมวลแข็งอื่นๆ ก็สามารถทำให้เกิดประกายไฟได้ทุกเมื่อ

เครื่องมือที่ไม่ก่อให้เกิดประกายไฟ เป็นเครื่องมือช่างชนิดหนึ่งที่ถูกพัฒนาขึ้นด้านการออกแบบและการเลือกใช้วัสดุได้อย่างชาญฉลาด และที่สำคัญวัสดุที่นำมาผลิตจะไม่ใช้แร่เหล็กมาเป็นองค์ประกอบ ในการผลิตเครื่องมือช่างชนิดนี้ ถือเป็นนวัตกรรมของเครื่องมือช่างที่สำคัญมาก เพราะเครื่องมือมีองค์ประกอบที่ไม่ใช่เหล็กส่วนประกอบนี้ช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดประกายไฟและการจุดไฟจากการใช้เครื่องมือได้เป็นอย่างดี
โดยเครื่องมือที่ไม่ก่อให้เกิดประกายไฟ ส่วนใหญ่ทำมาจาก ทองเหลือง ทองแดง หรือ อัลลอยผสมทองแดง และ นิกเกิลทองแดง และ อลูมิเนียมหรือทองแดงและเบริลเลียม แต่เครื่องมือที่ไม่ก่อให้เกิดประกายไฟเหล่านี้มีความแข็งแรงน้อยกว่าเครื่องมือทั่วไปที่ทำมาจากเหล็ก เนื่องจากความทนทานแข็งแรงที่น้อยกว่าของเครื่องมือชนิดนี้จึงต้องได้รับการบำรุงรักษาเป็นพิเศษกว่าเครื่องมือปรกติ

เครื่องมือที่ไม่ก่อให้เกิดประกายไฟ ถูกนำมาใช้ในงานอุตสาหกรรมต่างๆ อย่างหลากหลายตั้งแต่อุตสาหกรรมเคมี โรงกลั่นน้ำมัน การวางท่อส่งน้ำมันเชื้อเพลิง หรือการใช้งานที่เกี่ยวข้องกับแก๊สไปจนถึงการใช้งานด้านการบิน

โดยจากความพิเศษของเครื่องมือที่ก่อให้เกิดประกายไฟดั้งข้อความในข้างต้นนั้น จึงทำให้เกิดเคล็ดลับในการดูแลรักษาเครื่องมือชนิดนี้เพื่อให้เครื่องมือมีความพร้อมในการใช้งานอยู่และ สามารถใช้งานเครื่องมือนี้ได้อย่างปลดอดภัยมากขึ้น

1.การรักษาความสะอาด

เครื่องมือชนิดนี้ควรได้รับการดูแลให้ห่างจากอนุภาคและฝุ่นละอองที่ไม่พึงประสงค์ และการจัดเก็บให้แยกจากเครื่องมือชนิดอื่นๆ เพราะด้วยความที่เครื่องมือที่ไม่ก่อให้เกิดประกายไฟทำมาจากวัสดุที่มีความอ่อนนุ่มกว่าในแง่ของอนุภาค เมื่อการกระทบกันกับเครื่องมือช่างอื่นๆที่ทำมาจากเหล็ก ทำให้มีโอกาสที่แร่เหล็กจะแทรกเข้ามาในเนื้อเครื่องมือที่ไม่ก่อให้เกิดประกายไฟได้ ทำให้เมื่อนำไปใช้งานจะทำให้เกิดความเสี่ยงอย่างยิ่งยวดในการเกิดอุบัติแหตุจากแร่เหล็กที่แทรกตัวเข้าไปแม้เพียงเล็กน้อยก็ตาม

2.ใช้งานอย่างระมัดระวัง

เครื่องมือที่ไม่ก่อให้เกิดประกายไฟ มีแข็งแรงน้อยกว่าเมื่อเทียบกับเครื่องมือทั่วไปที่ผลิตขึ้นจากเหล็ก ดั้งนั้นในระหว่างการใช้งานควรคำนึงถึงข้อนี้ข้อเพื่อความระมัดระวังในการใช้งาน โดยเฉพาะ การวางหรือโยนเครื่องมือชนิดนี้เมื่อเลิกใช้งาน

3.มีระบบระบายอากาศที่ดี (Cross ventilation)

ฝุ่นละอองเป็นอีกหนึ่งสิ่งที่เราควรให้ความสำคัญ เพราะฝุ่นละอองมักจะมีอยู่ในการปฏิบัติงาน เมื่อมันเข้ามาและจะไม่ออกไปเองตามธรรมชาติ ในที่ที่มีฝุ่นทำให้อัตราความเสี่ยงต่อการระเบิดของสารเคมีมีโอกาสสูงขึ้น เพราะละอ่องฝุ่นอาจมีอนุภาคที่เอื้อให้เกิดการติดไฟ เพราะฉะนั้นควรมีการออกแบบระบบระบายอากาศในสถานที่ปฏิบัติงานดีที่

4.การตรวจสอบสถานที่ปฏิบัติงานก็สำคัญ

นอกจากการตรวจสอบเครื่องมืออุปกรณ์แล้วตรวจสอบสภาพสถานที่ปฏิบัติงานอย่างสม่ำเสมอหรือก่อนเข้าปฏิบัติงานทุกครั้งเพื่อเป็นการลดปัจจัยเสี่ยงทางสภาพแวดล้อมที่ไม่ได้รับการแก้ไขจนทำให้เกิดอุบัติเหตุ

5.ปฏิบัติตามขั้นตอนของคู่มืออย่างเคร่งครัด

อุปกรณ์หรือเครื่องมือ มักจะมาพร้อมกับคู่มือของผู้ใช้งาน การศึกษาคู่มือเป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน เพื่อเรียนรู้และทำความเข้าใน รวมถึงข้อแนะนำหรือข้อห้ามต่างๆของอุปกรณ์ และปฏิบัติตามคู่มืออย่างเคร่งครัด เพื่อไม่ให้เกิดความสูญเสียจากอุบัติเหตุ

ถ้าปฏิบัติตามคำแนะนำด้านความปลอดภัยที่ได้กล่าวมาข้างต้นคุณก็สามารถใช้เครื่องมือที่ไม่ก่อให้เกิดประกายไฟได้อย่างมั่นใจว่าจะไม่เกิดประกายไฟขึ้นมาในระหว่างการใช้งาน และข้อที่สำคัญอีกข้อคือควรเลือกซื้อเครื่องมืออุปกรณ์เครื่องมือช่างจากแบรนด์ที่น่าเชื่อถือ ที่มีคุณภาพ มีมาตรฐานตามหลักสากล เพราะ