ลักษณะสำคัญของสิ่งมีชีวิตใน Phylum Chordata
ไฟลัมคอร์ดาตา แบ่งเป็น 3 Subphylum คือ
Ex. – ซับไฟลัมเวอร์เตบราตา (Vertebrata) ได้แก่ สัตว์มีกระดูกสันหลังทุกชนิด – ซับไฟลัมยูโรคอร์ดาตา (Urochordata) ได้แก่ เพรียงหัวหอม เพรียงลอย เพรียงสาย – ซับไฟลัมเซฟาโลคอร์ดาตา (Cephalochordata) ได้แก่ แอมฟิออกซัส ความสำคัญ
ได้แก่ เพรียงหัวหอม (tunicate) แอมฟิออกซัส (lancelet) ปลาปากกลม (jawless fish) ปลากระดูกอ่อน ปลากระดูกแข็ง สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ สัตว์เลื้อยคลาน สัตว์ปีก และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนม
เพรียงหัวหอม
แอมฟิออกซัส ลักษณะสำคัญ คือ 1. การมีโนโตคอร์ด (notochord) พวกคอร์เดตทุกชนิดจะต้องมีโนโตคอร์ดอย่างน้อยช่วงหนึ่งของชีวิต พวกคอร์เดตชั้นต่ำ เช่น แอมฟิออกซัสจะมีโนโตคอร์ด ตลอดชีวิต พวกคอร์เดตชั้นสูงเช่นสัตว์ที่มีกระดูกสันหลังจะมีโนโตคอร์ดในระยะตัวอ่อนเท่านั้น พอเจริญเติบโตจะเกิดกระดูกสันหลังขึ้นมาแทนที่โนโตคอร์ด ลักษณะของโนโตคอร์ดจัดเป็นเนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่เจริญมาจากเนื้อเยื่อชั้นมีโซเดิร์ม ประกอบด้วยกลุ่มเซลล์ที่ค่อนข้างอ่อนคล้ายวุ้น แต่มีเปลือกหุ้ม (sheath) หุ้มอีกชั้นทำให้มีลักษณะเป็นแท่งแข็งแรง แต่ยืดหยุ่นได้ดี และไม่แบ่งเป็นปล้อง แท่งโนโตคอร์ดเป็นโครงสร้างค้ำจุนที่อยู่ทางด้านหลังใต้ระบบประสาทส่วนกลางแต่อยู่เหนือทางเดินอาหาร notochord = a rod-shaped supporting axis, or backbone 2. การมีช่องเหงือก (pharyngeal gill slits) คอร์เดตทุกชนิดโดยเฉพาะพวกที่อยู่ในน้ำจะมีช่องเหงือกตลอดชีวิต ส่วนพวกที่อาศัยอยู่บนบกจะพบช่องเหงือกในระยะตัวอ่อนเท่านั้น เมื่อเจริญเติบโตขึ้น ช่องเหงือกจะปิดซึ่งอาจจะพบร่องรอยเพียงเล็กน้อย (ในคนเกิดการเปลี่ยนแปลงไปเป็นท่อยูสเตเชียนเชื่อมระหว่างหูส่วนกลางกับหลอดลมบริเวณคอ) การเกิดช่องเหงือกจะเกิดขึ้นในบริเวณคอหอยของตัวอ่อน โดยบริเวณคอหอยจะโป่งออกไปนอกผิวตัวทางด้านข้างและมีรอยแตกเป็นช่องเหงือกซึ่งเป็นอวัยวะหายใจ พวกแอมฟิออกซัส ปลาปากกลม ปลาฉลาม ตลอดจนปลากระดูกแข็งจะดูดน้ำเข้าทางปากและผ่านออกทางช่องเหงือก ทำให้เกิดการหายใจขึ้น พวกสัตว์มีกระดูกสันหลังที่อยู่บนบกและหายใจด้วยปอดจะมีช่องเหงือกในระยะตัวอ่อน และ (อาจจะ) ทำหน้าที่หายใจในระยะเวลาอันสั้นเท่านั้น 3. การมีระบบประสาทด้านหลัง (Dorsal Hollow Nerve Cord) คอร์เดตทุกชนิดจะต้องมีโครงสร้างนี้ตลอดชีวิตมีลักษณะเป็นท่อยาวตลอดลำตัวทางด้านหลัง เส้นประสาททางด้านหัวอาจเปลี่ยนแปลงไปเป็นสมอง ส่วนทางด้านท้ายเจริญเป็นไขสันหลัง (spinal cord) การเกิดระบบประสาทนี้เกิดขึ้นในระยะตัวอ่อน โดยการม้วนตัวเข้าหากันของเนื้อเยื่อชั้นเอคโตเดิร์มทางด้านหลังกลายเป็นท่อฝังอยู่ใต้ผิวหนัง ที่มาของข้อมูล : http://www.skn.ac.th/skl/skn422/nature/Chordata.htm ตัวอย่าง สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
แทสมาเนียนเดวิล ตัวอย่าง ปลากระดูกอ่อน-กระดูกแข็ง
ปลาฉลาม
ปลาโรนินปลา โมลาร์หรือปลาพระอาทิตย์ ตัวอย่าง สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก
กระท่าง เป็นซาลาแมนเดอร์ชนิดเดียวที่พบในประเทศไทย บริเวณดอยอินทนนท์ ตัวอย่าง สัตว์มีกระดูกสันหลัง ปลาปากกลมและลักษณะปากของปลาปากกลม (lamprey) ตัวอย่าง สัตว์เลื้อยคลาน
ตะพาบม่านลาย |