แผนการ สอน อาหารและโภชนาการ ป ว ช

1

จุดประสงค์รายวิชา

1. มีความเขา้ ใจเกย่ี วกับอาหารบาบดั โรค โภชนาการสาหรบั ผ้ปู ว่ ย การกาหนดรายการอาหารบาบดั
โรค วตั ถดุ บิ สาหรบั ประกอบอาหารบาบดั โรค การเลอื กใชว้ ัตถุดบิ ทดแทน หลกั การและเทคนิคการประกอบ
อาหารบาบัดโรค การบริการอาหารบาบดั โรค การเกบ็ รักษาอาหารบาบัดโรค

2. มีความสามารถคานวณความต้องการพลังงานและสารอาหารของผปู้ ว่ ยจากตารางแสดงคุณค่า
อาหารไทย
3. มีความสามารถเตรยี มวตั ถุดิบ เลือกใช้วัตถดุ บิ ทดแทน ประกอบอาหาร เก็บรักษาอาหาร
จัดบริการอาหารสาหรบั ผู้ป่วย
4. เหน็ คุณค่าของอาหารและโภชนาการสาหรับผู้ปว่ ย

5. มกี จิ นสิ ัยในการทางาน ปฏิบตั ิงานด้วยความเป็นระเบยี บเรยี บร้อย ประณีต รอบคอบและมีความ
รบั ผดิ ชอบ

2

มาตรฐานรายวชิ า

1. เข้าใจประเภทและชนดิ ของอาหารในโรงพยาบาล อาหารบาบัดโรคอาหารผ้ปู ว่ ย และผู้พกั ฟ้ืน
การกาหนดและคานวณอาหารจากรายการอาหารแลกเปล่ยี น

2. กาหนดและประกอบอาหารชนิดตา่ ง ๆ ทใี่ ช้ในโรงพยาบาล อาหารบาบัดโรคอาหารผู้ปว่ ยและ
อาหารผู้พกั ฟ้ืน

3

คาอธบิ ายรายวชิ า

รหสั วิชา 20404 -2112 วชิ าอาหารบาบดั โรค (Therapy Food) 2(4)

คาอธิบายรายวิชา
ศึกษาและปฏิบัตเิ ก่ยี วกบั ความสาคญั ของอาหารบาบัดโรค หลกั โภชนาการสาหรับผปู้ ่วย หลกั การ

คานวณพลงั งานและสารอาหารสาหรบั ผ้ปู ว่ ย หลักการกาหนดรายการอาหารบาบัดโรค หลักการเลือกใช้และ
การเตรยี มวตั ถุดบิ สาหรบั ประกอบอาหารบาบดั โรค การเลือกใช้วัตถดุ บิ ทดแทน หลกั การและเทคนิคการ
ประกอบอาหารบาบัดโรค การจดั บริการอาหารบาบดั โรค และการเกบ็ รักษาอาหาร

4

1. ขอ้ มลู รายวิชา

รหัสและชือ่ 2 0404 – 2112 วชิ า อาหารบาบดั โรค

สภาพรายวชิ า สาขาวิชาอาหารและโภชนาการ

หลกั สูตรประกาศนียบตั รวชิ าชพี (ปวช.) พทุ ธศกั ราช 2562

ระดับรายวิชา ช้นั ปวช.3

เวลาศกึ ษา 4 ช่ัวโมง / สัปดาห์ หรือ 72 ชวั่ โมง ตลอด 18 สปั ดาห์

หนว่ ยกิจ 2 หน่วยกิต

2. ตารางแบ่งหน่วยการเรียน

หน่วยที่ เนือ้ หา ช่ัวโมง
1. 15
โภชนบาํ บดั กบั การกาํ หนดอาหาร และการจดั อาหารสาํ หรับผปู้ ่ วยและอาหาร
ผพู้ กั ฟ้ืน

1.1 ความหมายของโภชนบาํ บดั
1.2 ความสาํ คญั ของการใหโ้ ภชนบาํ บดั
1.3 ความเปลี่ยนแปลงตา่ ง ๆ ทม่ี ีผลตอ่ ภาวะโภชนาการของผปู้ ่ วย
1.4 บทบาทของอาหารตอ่ การเจบ็ ป่ วย
1.5 ความสาํ คญั ของหน่วยงานดา้ นโภชนาการในโรงพยาบาล
1.6 การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรับผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื น

2. ประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล 15
2.1 จดุ มุ่งหมายที่สาํ คญั ของการจดั บริการอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล 15
2.2 ประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล 15
2.3 ลกั ษณะและความแตกตา่ งของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล 30

3. อาหารบาํ บดั โรคและการดดั แปลงอาหารบาํ บดั โรค
3.1 ความสาํ คญั ของอาหารบาํ บดั โรค
3.2 ประเภทของการดดั แปลงอาหารเพอื่ บาํ บดั โรค
3.3 ชนิดและลกั ษณะของอาหารบาํ บดั โรค

4. การคาํ นวณคุณคา่ อาหารทางโภชนาการ
4.1 ความหมายของอาหารแลกเปล่ียน
4.2 รายการอาหารแลกเปล่ียน
4.3 รายละเอียดของอาหารในรายการอาหารแลกเปล่ียน
4.4 การคาํ นวณคุณค่าอาหารและกาํ หนดส่วนอาหาร

5. การประกอบอาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วยและผพู้ กั ฟ้ื นในโรงพยาบาล
5.1 การประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารธรรมดาหรืออาหารปกติ
5.2 การประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารธรรมดายอ่ ยงา่ ย
5.3 การประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารอ่อน
5.4 การประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารน้ึง
5.5 การประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารทางสายใหอ้ าหาร

3. ตารางกาหนดการสอน

รหัสวิชา 20404 -2112 วิชาอาหารบาบัดโรค ช้ัน ปวช.3 สาขาวชิ า อาหารและโภชนาการ

คร้ังที่ หน่วยที่ ชื่อหน่วย / หัวข้อการเรียน เวลาเรียน/ช่ัวโมง

1 1 ความหมาย และความสาํ คญั ของการใหโ้ ภชนบาํ บดั 5

2 1 บทบาทของอาหารตอ่ การเจบ็ ป่ วย 5
ความสาํ คญั ของหน่วยงานดา้ นโภชนาการในโรงพยาบาล

3 1 การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วย 5
และอาหารผพู้ กั ฟ้ืน

4 2 จุดมุ่งหมายทีส่ าํ คญั ของการจดั บริการอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล 5
ประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล

5 2 ลกั ษณะและความแตกต่างของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล 5

6 2 ลกั ษณะและความแตกต่างของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล 5

7 3 ความสาํ คญั ของอาหารบาํ บดั โรค 5
ประเภทของการดนั แปลงอาหารเพอื่ บาํ บดั โรค

8 3 ชนิดและลกั ษณะของอาหารบาํ บดั โรค 5

9 3 ชนิดและลกั ษณะของอาหารบาํ บดั โรค 5

7

คร้ังที่ หน่วยท่ี ชื่อหน่วย / หัวข้อการเรียน เวลาเรียน/ช่ัวโมง

10 4 ความหมายของอาหารแลกเปล่ียน 5
รายการอาหารแลกเปล่ียน
รายละเอียดของอาหารในรายการอาหารแลกเปลี่ยน

11 4 การคาํ นวณคุณค่าอาหารและกาํ หนดส่วนอาหาร 5

12 4 การคาํ นวณคุณค่าอาหารและกาํ หนดส่วนอาหาร 5

13 5 การประกอบอาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วยและผพู้ กั ฟ้ื นในโรงพยาบาล 5

14 5 ปฏบิ ตั กิ ารประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารธรรมดาหรือ 5
อาหารปกติ

15 5 ปฏิบตั ิการประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารธรรมดายอ่ ยงา่ ย 5

16 5 ปฏบิ ตั กิ ารประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารอ่อน 5

17 5 ปฏบิ ตั ิการประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารน้าํ 5

18 5 ปฏิบตั กิ ารประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารทางสายใหอ้ าหาร 5

รวม 90

8

4. เกณฑ์การประเมนิ ผลการเรียน

เกณฑ์การให้คะแนนผลการเรียน 8 เกรด
80 – 100 คะแนน เกรด 4
75 – 79 คะแนน เกรด 3.5
70 – 74 คะแนน เกรด 3
65 – 69 คะแนน เกรด 2.5
60 – 64 คะแนน เกรด 2
55 – 59 คะแนน เกรด 1.5
50 – 54 คะแนน เกรด 1
0 – 49 คะแนน เกรด 0

สดั ส่วนการใหค้ ะแนนอยใู่ นดุลพนิ ิจของครูผสู้ อนจะเป็น 60 : 40 หรือ 70: 3 กไ็ ด้

แตค่ ะแนนรวมแลว้ ตอ้ งไม่เกิน 100 คะแนน และใชเ้ กณฑก์ ารใหค้ ะแนนดา้ นบน

9

5. รายชื่อหนงั สืออ่านประกอบ

รัศมี คนั ธเสรี หลกั การปฏบิ ตั ดิ า้ นโภชนบาํ บดั . กรุงเทพฯ : กรุงเทพการพมิ พ,์ 2552.
รุจริ า สมั มะสุต การบริหารงานโภชนาการในโรงพยาบาล. กรุงเทพฯ : หจกโนเบิ้ล,2554.
รุจริ า สมั มะสุต หลกั การปฏบิ ตั ิดา้ นโภชนบาํ บดั . กรุงเทพฯ : ฝ่ายโภชนาการ
โรงพยาบาลรามาธิบดี, 2543
รุจิรา สมั มะสุต หลกั การปฏบิ ตั ิดา้ นโภชนบาํ บดั . พมิ พค์ ร้งั ที่ 3. กรุงเทพฯ : สุพตั รา การพมิ พ,์ 2552
สิริพนั ธ์ จลุ กรงั คะ. โภชนศาสตร์เบ้อื งตน้ . กรุงเทพฯ : มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์, 2550
อมรรตั น์ เจริญชยั มณี สุวรรณผอ่ ง และ ศรีสมร คงพนั ธ.์ โภชนบาํ บดั . พมิ พค์ ร้ังที่ 5 กรุงเทพฯ :

โรงพมิ อกั ษรสมยั , 2541.

10

6. หน่วยการเรียน

(วเิ คราะห์จากคาํ อธิบายรายวชิ า เป็นหวั ขอ้ เร่ืองตา่ ง ๆ )

รหัสวชิ า 20404 -2112 วชิ า อาหารบาบัดโรค จาํ นวน 2 หน่วยกิต 4 ชว่ั โมง/สปั ดาห์

ลาดบั หัวข้อเรื่อง แหล่งข้อมูล D
ABC
1. โภชนบาํ บดั กบั การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรบั  
ผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ืน 
 
2. ประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล 
3. อาหารบาํ บดั โรคและการดดั แปลงอาหารบาํ บดั โรค 
4. การคาํ นวณคุณคา่ อาหารทางโภชนาการ 
5. การประกอบอาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วยและผพู้ กั ฟ้ื นในโรงพยาบาล

แหล่งข้อมูล A : หลกั สูตรรายวชิ า
B : เอกสารตา่ ง ๆ
C : ประสบการณ์
D : ผเู้ ชียวชาญ

11

7. ตารางวเิ คราะห์หน่วยการเรียนรู้

รหัสวชิ า 20404 -2112 วชิ า อาหารบาบดั โรค จาํ นวน 2 หน่วยกิต 4 ชวั่ โมง/สปั ดาห์

ลาดบั หัวข้อเร่ือง พฤติกรรมท่ตี ้องการ (ชั่วโมง)

1. โภชนบาํ บดั การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหาร ความรู้ ทกั ษะ กจิ นสิ ัย จานวน
สาํ หรบั ผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื น
94 2 15
2. ประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล
3. อาหารบาํ บดั โรคและการดดั แปลงอาหารบาํ บดั โรค 8 4 3 15
4. การคาํ นวณคุณคา่ อาหารทางโภชนาการ 8 4 3 15
5. การประกอบอาหารสาํ หรับผปู้ ่ วยและผพู้ กั ฟ้ื น 8 4 3 15
15 10 5 30
ในโรงพยาบาล
รวม 90

8. ตารางวเิ คราะห์คาอธบิ ายรายวชิ า

รหัสวิชา 20404 -2112 วชิ า อาหารบาบัดโรค จาํ นวน 2 หน่วยกิต 4 ชว่ั โมง/สปั ดาห์

ลาดับ หัวข้อเร่ือง พฤตกิ รรมทต่ี อ้ งการ (ชวั่ โมง)
ความรู้ ทกั ษะ กิจนิสยั จาํ นวน
1. โภชนบาํ บดั การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหาร
สาํ หรับผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื น 9 4 2 15

2. ประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล 8 4 3 15
3. อาหารบาํ บดั โรคและการดดั แปลงอาหารบาํ บดั โรค 8 4 3 15
4. การคาํ นวณคุณค่าอาหารทางโภชนาการ 8 4 3 15
5. การประกอบอาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วยและผพู้ กั ฟ้ื น 15 10 5 30

ในโรงพยาบาล

12

9. ตารางวเิ คราะห์จดุ ประสงค์การเรียนรู้

รหัสวิชา 20404 -2112 วิชา อาหารบาบดั โรค จาํ นวน 2 หน่วยกิต 4 ชว่ั โมง/สปั ดาห์

หัวข้อเรื่อง หัวข้อเร่ืองย่อย ระดับความรู้
RAT
1. โภชนบาํ บดั กบั การกาํ หนด 1.1 ความหมายของโภชนบาํ บดั 
อาหารและการจดั อาหาร 1.2 ความสาํ คญั ของการใหโ้ ภชนบาํ บดั  
สาํ หรับผปู้ ่ วยและอาหาร 1.3 ความเปล่ียนแปลงต่าง ๆ ท่ีมีผลต่อภาวะโภชนาการ 
ผพู้ กั ฟ้ืน
ของผปู้ ่ วย 
1.4 บทบาทของอาหารต่อการเจบ็ ป่ วย 
1.5 ความสาํ คญั ของหน่วยงานดา้ นโภชนาการ

ในโรงพยาบาล
1.6 การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วย 

และอาหารผพู้ กั ฟ้ื น 

2. ประเภทและชนิดของอาหาร 2.1 จดุ มุ่งหมายทสี่ าํ คญั ของการจดั บริการอาการ

ผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล ผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล

2.2 ประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล 

2.3 ลกั ษณะและความแตกตา่ งของอาหารผปู้ ่ วย

ในโรงพยาบาล

3. อาหารบาํ บดั โรคและ 3.1 ความสาํ คญั ของอาหารบาํ บดั โรค

การดดั แปลงอาหาร 3.2 ประเภทของการดดั แปลงอาหารเพอ่ื บาํ บดั โรค

บาํ บดั โรค 3.3 ชนิดและลกั ษณะของอาหารบาํ บดั โรค

4. ชนิดความรู้ R : พ้นื ฐานความรู้

A : การประยกุ ต์

T : การส่งถ่ายความรู้

13

หัวข้อเร่ือง หัวข้อเรื่องย่อย ระดบั ความรู้
RAT
4. การคาํ นวณคุณคา่ อาหาร 4.1 ความหมายของการแลกเปลี่ยน 

ทางโภชนาการ 4.2 รายการอาหารแลกเปลี่ยน 

4.3 รายละเอียดของอาหารในรายการอาหารแลกเปลี่ยน 

4.4 การคาํ นวณคุณคา่ อาหารและคาํ นวณส่วนอาหาร 

5. การประกอบอาหารสาํ หรบั 5.1 การประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารธรรมดา 

ผปู้ ่ วยและผพู้ กั ฟ้ื นใน หรืออาหารปกติ 

โรงพยาบาล 5.2 การประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารธรรมดา

ยอ่ ยงา่ ย

5.3 การประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารอ่อน

5.4 การประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารน้าํ
5.5 การประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารทางสาย

ใหอ้ าหาร

ชนิดความรู้ R : พ้นื ฐานความรู้

A : การประยกุ ต์

T : การส่งถ่ายความรู้

14

10. ตารางวเิ คราะห์จดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรม

รหัสวชิ า 20404 -2112 วชิ า อาหารบาบดั โรค จาํ นวน 2 หน่วยกิต 4 ชวั่ โมง/สปั ดาห์

จุดประสงค์เชิงพฤตกิ รรม ระดบั ความรู้ ระดับทกั ษะ จติ
RAT I C A พิสัย
1. โภชนบาํ บดั กบั การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรบั
ผปู้ ่ วยและผพู้ กั ฟ้ื น  
1.1 อธิบายความหมายของโภชนบาํ บดั ได้  
1.2 บอกความสาํ คญั ของการใหโ้ ภชนบาํ บดั ได้  
1.3 อธิบายความเปล่ียนแปลงตา่ งๆ ที่มีตอ่ ภาวะโภชนการ
ของผปู้ ่ วยได้  
1.4 อธิบายบทบาทของอาหารต่อการเจบ็ ป่ วยได้ 
1.5 บอกความสาํ คญั ของหน่วยงานดา้ นโภชนาการใน 
โรงพยาบาลได้  
1.6 อธิบายการกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรับ
ผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ืนได้  

2. ประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล  
2.1 บอกจุดมุ่งหมายของการจดั บริการอาหารใน 
โรงพยาบาลได้
2.2 บอกประเภทของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาลได้ 
2.3 อธิบายลกั ษณะและความแตกต่างของอาหารแต่ละ 
ประเภทได้

3. อาหารบาํ บดั โรคและการดดั แปลงอาหารบาํ บดั โรค
3.1 อธิบายความสาํ คญั ของอาหารบาํ บดั โรคได้
3.2 บอกประเภทของการดดั แปลงอาหารเพอ่ื
การบาํ บดั โรคได้
3.3 บอกชนิดและลกั ษณะของอาหารบาํ บดั โรคได้

15

จดุ ประสงค์เชิงพฤตกิ รรม ระดับความรู้ ระดบั ทักษะ จิต
R A T I C A พิสัย
4. การคาํ นวณคุณค่าอาหารทางโภชนาการ
4.1 อธิบายความหมายของอาหารแลกเปล่ียนได้ 
4.2 บอกรายการอาหารแลกเปล่ียนได้ 
4.3 บอกรายละเอียดของอาหารในรายการอาหาร 
แลกเปล่ียนได้
4.4 คาํ นวณคุณค่าอาหารและกาํ หนดส่วนอาหารได้ 

5. การประกอบอาหารสาํ หรับผปู้ ่ วยและผพู้ กั ฟ้ื นในโรงพยาบาล

5.1 ประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารธรรมดาหรือ 

อาหารปกติได้

5.2 ประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารธรรมดายอ่ ยง่ายได้     

5.3 ประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารอ่อนได้ 

5.4 ประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารน้าํ ได้ 

5.5 ประกอบอาหารผปู้ ่ วยประเภทอาหารทางสาย 

ใหอ้ าหารได้

16

แบบประเมนิ ด้านคณุ ธรรม จริยธรรม ค่านิยมและคุณลักษณะอนั พึงประสงค์ (จติ พิสัย)ความ ีมม ุนษย ัสมพัน ์ธ
ความ ีมวินัย
รายการประเมินความ ัรบผิดชอบ
ภาคเรียนที่...ปี การศึกษา....ความ ื่ซอ ัสตย์ ุสจ ิรต
รหสั วชิ า...........................ความเ ่ืชอมั่นในตนเอง
ช่ือวชิ า.............................ความประหยัด
หน่วยท่ี.......ชื่อเร่ือง.........ความสนใจใ ่ฝเ ีรยน ู้ร
ละเว้น ิ่สงเสพ ิตดและการพนัน
ผสู้ อน..................... ความ ัรกสามัคคี
(......../......./.........) ความกตัญ ูํกตเว ีท
ความคิด ิรเ ิ่รมส ้รางสรรค์
ที่ 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 28 การ ่ึพงตนเอง
1 ความปลอดภัย
2 ความอดทนอดก ้ลัน
3 รวมคะแนน
4
5 คะแนนรวม × 10
6
7 ิจตพิสัย = จํานวนรายการ ่ีท ึพงประเ ิมน
8
9 20
10
11
12
13
14
15

เกณฑก์ ารประเมิน รวมคะแนนเฉล่ียทุกหน่วย

ระดบั 2 หมายถึง ปฏิบตั ิเป็นประจาํ คะแนน 75 % ข้นึ ไป ไดร้ ะดบั 2

ระดบั 1 หมายถึง ปฏิบตั ิเป็ นบางคร้งั คะแนน 60 -74 % ไดร้ ะดบั 1

ระดบั 0 หมายถึง ไม่เคยปฏบิ ตั ิ คะแนน 59 % ลงมา ไดร้ ะดบั 0

หมายเหตุ นาํ ระดบั คะแนนไปลงในแบบสรุปผลการประเมินคุณธรรม จริยธรรม

17

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1

แผนการสอนทฤษฎีและปฏิบตั ิ สาขาวชิ า อาหารและโภชนาการ

วชิ า โภชนบาํ บดั สอนคร้ังที่ 1- 3

ช่ือหน่วย โภชนบาํ บดั กบั การกาํ หนดอาหารและ จานวน 15 ชว่ั โมง

การจดั อาหารสาํ หรับผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื น ทฤษฎี 6 ปฏิบตั ิ 9

1. หัวข้อเรื่อง

1. ความหมายของโภชนบาํ บดั
2. ความสาํ คญั ของการใหโ้ ภชนบาํ บดั
3. ความเปล่ียนแปลงต่าง ๆ ท่ีมีผลตอ่ ภาวะโภชนการของผปู้ ่ วย
4. บทบาทของอาหารต่อการเจบ็ ป่ วย
5. ความสาํ คญั ของหน่วยงานดา้ นโภชนาการในโรงพยาบาล
6. การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรับผปู้ ่ วยและผพู้ กั ฟ้ื น

2. จดุ ประสงค์การเรียนรู้

2.1 จดุ ประสงค์ท่วั ไป
เพอื่ ใหผ้ เู้ รียนมีความรู้ความเขา้ ใจเก่ียวกบั โภชนบาํ บดั กบั การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรับ
ผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื น
2.2 จุดประสงค์เชิงพฤตกิ รรม
2.2.1 อธิบายความหมายของโภชนบาํ บดั ได้

2.2.2 บอกความสาํ คญั ของการใหโ้ ภชนบาํ บดั ได้
2.2. 3 อธิบายความเปล่ียนแปลงต่าง ๆ ทมี่ ีผลตอ่ ภาวะโภชนาการของผปู้ ่ วยได้
2.2.4 อธิบายบทบาทของอาหารต่อการเจบ็ ป่ วยได้
2.2.5 บอกความสาํ คญั ของหน่วยงานดา้ นโภชนบาํ บดั
2.2. 6 อธิบายการกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื นได้

18

3. สาระสาคญั

โภชนบาํ บดั (Diet Therapy) หมายถึง การใชอ้ าหารช่วยในการรกั ษาโรคโดยการดดั แปลงอาหาร
ธรรมดาใหเ้ ป็ นอาหารก็เหมาะสมกบั โรคที่เป็ นอยู่ และจดั อาหารใหถ้ ูกหลกั โภชนาการ จดุ มุ่งหมาย
ท่สี าํ คญั คอื ช่วยรกั ษาหรือบรรเทาอาการของโรค รวมท้งั ช่วยป้ องกนั อาการทุพโภชนาการท่อี าจเกิดข้นึ ใน
ระหวา่ งทไี่ ดร้ ับการรักษาโรคอยู่ และยงั ช่วยฟ้ื นฟสู ภาพร่างกายใหเ้ ขา้ สู่ภาวะปกตไิ ดเ้ ร็วข้ึน
ความสาคญั ของการให้โภชนบาบัด

1. เพอ่ื ใหผ้ ปู้ ่ วยมีอาหารรับประทานอยา่ งถูกตอ้ งตามหลกั โภชนาการมากทีส่ ุด
2. เพอ่ื ใหอ้ าหารทบี ทบาทในการบาํ บดั บรรเทาอาการอนั จะเป็นประโยชนใ์ นดา้ นการรกั ษาโรค

ของผปู้ ่ วย ซ่ึงอาจไดร้ บั ยาร่วมดว้ ย หรือไดร้ บั อาหารบาํ บดั อยา่ งเดียว
3. เพอ่ื เป็ นแนวทางใหผ้ ปู้ ่ วยเกิดความเขา้ ใจ และเห็นความสาํ คญั ของอาหารท่ีเป็ นส่วนหน่ึงของ

การรกั ษาและบาํ บดั โรค และสามารถนาํ ไปปฏิบตั เิ มื่อกบั ไปพกั ฟ้ื นที่บา้ น
ความเปลยี่ นแปลงต่าง ๆ ทม่ี ผี ลต่อภาวะโภชนาการของผู้ป่ วย

1. การเบ่อื อาหาร
2. ความรูส้ ึกในการรบั รสอาหาร
3. การดูดซึมอาหารเปลี่ยนแปลง
4. การสูญเสียสารอาหาร การตดิ เช้ือหรือการอกั เสบ
5. ความตอ้ งการสารอาหารบางชนิดสูงข้นึ เมื่อเกิดการเจบ็ ป่ วย
บทบาทขออาหารต่อการเจบ็ ป่ วย
1. ลกั ษณะอาหารของผปู้ ่ วย
2. อาหารบาํ บดั โรคหรืออาหารเฉพาะโรค
ความสาคญั ของหน่วยงานด้านโภชนาการในโรงพยาบาล
การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื น บคุ ลากรทเี่ ก่ียวขอ้ งในการ
กาํ หนดอาหารและจดั อาหารสาํ หรับผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื น

19

ประเภทของอาหารท่ีบริการผู้ป่ วย
1. อาหารผปู้ ่ วยสามญั
2. อาหารพเิ ศษ
3. อาหารวา่ ง
4. อาหารเสริม
วธิ ีการบริการอาหารผู้ป่ วย
1. การบริการระบบรวม (Cpntralized System)
2. การบริการระบบกระจาย (Decentralized System)
3. การบริการแบบผสม (Mixed System)
การกาหนดปริมาณอาหารผู้ป่ วย
ก. หมวดอาหาร
ข. ส่วนของอาหาร
การรายงานผลการรับประทานอาหารของผปู้ ่ วย

4. คุณลกั ษณะทตี่ ้องบูรณาการ

นกั เรียนสามารถนาํ ความรู้วชิ าอ่ืนมาใชใ้ นการเรียนการสอนวชิ าโภชนบาํ บดั โดยการบูรณาการและ
สอดแทรกไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ เช่น วชิ าอาหารครอบครวั วชิ าหลกั การประกอบอาหาร วชิ าอาหารไทย

5. คณุ ธรรม จริยธรรม และคณุ ลกั ษณะพงึ ประสงค์

ครูสงั เกต เพอ่ื วดั คุณธรรม จริยธรรม และลกั ษณะทพ่ี งึ ประสงค์ คือ การตรงตอ่ เวลา ความมีระเบยี บ
วนิ ยั ความสนใจใฝ่เรียนใฝ่รู้

20

6. กจิ กรรมการเรียนการสอน

ข้นั ตอนการสอนหรือกจิ กรรมครู ข้นั ตอนการเรียนหรือกจิ กรรมของผู้เรียน
1. นกั เรียนร่วมฟัง ร่วมคิด และซกั ถาม
การนาํ เขา้ สู่การเรียน
1. ครูกล่าวถึงจุดประสงคร์ ายวชิ า เพอ่ื ใหน้ กั เรียน 2. นกั เรียนร่วมฟัง ร่วมคิด และซกั ถาม

มีความรู้ ความเขา้ ใจท่ีถูกตอ้ งเก่ียวกบั วชิ า 3. นกั เรียนทาํ แบบทดสอบก่อนเรียน
โภชนบาํ บดั 1. นกั เรียนตอบคาํ ถาม สนทนา
2. ครูกล่าวถึงมาตรฐานรายวชิ า และคาํ อธิบาย
รายวชิ า เพอื่ ใหเ้ ขา้ ใจหลกั การและข้นั ตอน 2. นกั เรียนอ่านเอกสารประกอบการเรียนหน่วยท่ี 1
การศกึ ษารายละเอียดวชิ าโภชนบาํ บดั
3. ใหน้ กั เรียนทาํ แบบทดสอบก่อนเรียน ข้นั 3. นกั เรียนแบ่งกลุ่มและทาํ รายงาน
ปฏิบตั กิ ารเยนการสอน 4. นกั เรียนสรุปผลและนาํ เสนอผลงานหนา้ ช้นั เรียน
1. ครูสนทนา พดู คุยเรื่องโภชนบาํ บดั กบั การ 5. นกั เรียนทาํ แบบทดสอบหลงั เรียน
กาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วยและ 1. นกั เรียนสรุปผล
อาหารผพู้ กั ฟ้ืน 2. นกั เรียนทาํ รายงาน
2. ครูใหน้ กั เรียนอ่านเอกสารประกอบเรียน วชิ า
โภชนบาํ บดั หน่วยที่ 1 เรื่อง โภชนบาํ บดั กบั การ
กาํ หนดและการจดั อาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วยและอาหารผู้
พกั ฟ้ืน
3. ครูแบง่ กลุ่มผเู้ รียนและทาํ รายงาน
4. ครูใหน้ กั เรียนสรุปผลและส่งตวั แทนกลุ่ม
นาํ เสนอหนา้ ช้นั เรียน
5. ครูใหน้ กั เรียนทาํ แบบทดสอบหลงั เรียน
ข้นั สรุป
1. ครูและนกั เรียนช่วยกนั สรุปผล
2. ครูใหน้ กั เรียนทาํ รายงาน

21

7. ส่ือการเรียนการสอน

7.1 รุจิรา สมั มะสุตา การบริหารงานโภชนาการในโรงพยาบาล กรุงเทพฯ: หจก.โนเบ้ลิ , 2545
7.2 เอกสารประกอบการเรียนสอนวชิ าโภชนบาํ บดั ในหน่วยที่ 1 เรื่อง โภชนบาํ บดั กบั การกาํ หนดอาหาร

และการจดั อาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื น
7.3 การสืบคน้ จากหอ้ งสมุด

8. การวดั ผลและประเมนิ ผล

8.1 วธิ ีวดั
8.1.1 ก่อนเรียน ประเมินจากการทาํ แบบทดสอบก่อนเรียน

8.1.2 ขณะเรียน ประเมินจากการสงั เกตพฤตกิ รรม และกิจกรรมที่มอบหมาย
8.1.3 หลงั เรียน ตรวจรายงานการสรุปผล และทาํ แบบทดสอบหลงั เรียน

8.2 เครื่องมือวดั และประเมินผล
8.2.1 สงั เกตการณ์ปฏิบตั ิงานกลุ่ม โดยใชแ้ บบประเมินผลการทาํ งานกลุ่ม
8.2.2 แบบทดสอบก่อนเรียนและหลงั เรียน
8.2.3 แบบสงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนเป็นรายบุคคล
8.2.4 ประเมินการจดั ทาํ รายงาน โดยใชแ้ บบประเมินรายงานการคน้ ควา้ และสืบคน้
8.3 เกณฑก์ ารประเมิน
8.3.1 จากแบบสงั เกตพฤตกิ รรมตอ้ งผา่ นเกณฑไ์ ม่ต่าํ กวา่ รอ้ ยละ 80
8.3.2 จากแบบทดสอบก่อนเรียนและหลงั เรียนตอ้ งผา่ นเกณฑไ์ ม่ต่าํ กวา่ รอ้ ยละ 80
8.3.3 จากการปฏบิ ตั คิ น้ ควา้ ทาํ รายงานตอ้ งผา่ นเกณฑร์ อ้ ยละ 80

9. กจิ กรรมเสนอแนะ

ใหน้ กั เรียนนาํ ตารางอาหารหลกั 5 หมู่ มาใชใ้ นการจดั อาหารในโรงพยาบาล

10. บันทกึ ผลการจดั การเรียนรู้…………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………….

22

แบบทดสอบก่อนเรียน

วชิ า โภชนบาํ บดั (2402-2004) หน่วยที่ 1

ชื่อเรื่อง โภชนบาํ บดั กบั การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื น

คาชี้แจง จงเลือกกากบาท () คาํ ตอบทีถ่ ูกตอ้ งทสี่ ุดเพยี งขอ้ เดียว
1. Diet Therapy หมายถึงอะไร
ก. การรกั ษาโรคดว้ ยยา
ข. การรกั ษาโรคดว้ ยอาหารชีวจติ
ค. การรกั ษาโรคดว้ ยการออกกาํ ลงั กาย
ง. การใชอ้ าหารและการดดั แปลงอาหารในการรักษาโรค
2. การใหโ้ ภชนบาํ บดั มีความสาํ คญั อยา่ งไร
ก. ใชอ้ าหารช่วยในการรกั ษาโรคได้
ข. ผปู้ ่ วยมีอาหารรับประทานถูกตอ้ งตามหลกั โภชนาการ
ค. ผปู้ ่ วยสามารถดูแลตวั เองไดเ้ ม่ือกลบั ไปพกั ฟ้ื นที่บา้ น
ง. ถูกทุกขอ้
3. ความเปล่ียนแปลงอะไรบา้ งที่มีผลตอ่ ภาวะโภชนาการของผปู้ ่ วย
ก. คลื่นไสอ้ าเจียน
ข. ระบบการยอ่ ยดีข้นึ
ค. การดูดซึมอาหารไดเ้ ร็ว
ง. ถูกทุกขอ้
4. ในภาวะเจบ็ ป่ วยอะไรคอื ส่วนหน่ึงที่ช่วยใหก้ ารรกั ษาไดผ้ ลเร็วข้นึ
ก. ยารักษาโรค
ข. อาหารเสริม
ค. ยาบาํ รุงร่างกาย
ง. อาหารท่ถี ูกหลกั โภชนาการ

5. ผทู้ ท่ี าํ หนา้ ทก่ี าํ หนดอาหารใหผ้ ปู้ ่ วยรับประทานคือใคร
ก. นกั กาํ หนดอาหาร
ข. แพทยผ์ ใู้ หก้ ารรักษา
ค. แม่บา้ นฝ่ายทาํ อาหาร
ง. พยาบาลผดู้ ูแลผปู้ ่ วย

23

6. บคุ ลากรทีเ่ ก่ียวขอ้ งกบั การบริการอาหารผปู้ ่ วยไดแ้ ก่
ก. แพทย์
ข. พยาบาล
ค. นกั กาํ หนดอาหาร
ง. ถูกทุกขอ้

7. อาหารทีจ่ ดั เพม่ิ ใหแ้ ก่ผปู้ ่ วยที่รบั ประทานอาหารพเิ ศษคืออะไร
ก. อาหารเบา
ข. อาหารวา่ ง
ค. อาหารหนกั
ง. อาหารเสริมพเิ ศษ

8. N.P.O มีความหมายตรงกบั ขอ้ ใด
ก. คาํ สงั่ งดอาหาร
ข. คาํ สง่ั เพมิ่ อาหาร
ค. คาํ สง่ั เปล่ียนแปลงอาหาร
ง. คาํ สง่ั เปล่ียนแปลงเวลาอาหาร

9. การบริการอาหารระบบรวม (Centralized system) คือการบริการอาหารแบบใด
ก. การบริการแบบอาหารของผปู้ ่ วยทีห่ อผปู้ ่ วย
ข. การบริการแบบอาหารของผปู้ ่ วยจะจดั ทฝี่ ่ายโภชนาการ
ค. การบริการแบบอาหารของผปู้ ่ วยท่ีฝ่ายโภชนาการและทห่ี อผปู้ ่ วย
ง. ถูกทกุ ขอ้

10. Diet slip คอื อะไร
ก. บตั รอาหารของผปู้ ่ วย
ข. บตั รสง่ั อาหารผปู้ ่ วย
ค. บตั รงดอาหารของผปู้ ่ วย
ง. บตั รผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล

24

แบบทดสอบหลงั เรียน

วชิ า โภชนบาํ บดั (2402-2004) หน่วยท่ี 1

ชื่อเร่ือง โภชนบาํ บดั กบั การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื น

คาชี้แจง จงเลือกกากบาท () คาํ ตอบทถ่ี ูกตอ้ งทีส่ ุดเพยี งขอ้ เดียว
1. Diet Therapy หมายถึงอะไร
ก. การรกั ษาโรคดว้ ยการออกกาํ ลงั กาย
ข. การใชอ้ าหารและการดดั แปลงอาหารในการรกั ษาโรค
ค. การรกั ษาโรคดว้ ยยา
ง. การรักษาโรคดว้ ยอาหารชีวจติ
2. การใหโ้ ภชนบาํ บดั มีความสาํ คญั อยา่ งไร
ก. ผปู้ ่ วยมีอาหารรบั ประทานถูกตอ้ งตามหลกั โภชนาการ
ข. ผปู้ ่ วยสามารถดูแลตวั เองไดเ้ ม่ือกลบั ไปพกั ฟ้ื นทีบ่ า้ น
ค. ใชอ้ าหารช่วยในการรักษาโรคได้
ง. ถูกทกุ ขอ้
3. ความเปล่ียนแปลงอะไรบา้ งทม่ี ีผลตอ่ ภาวะโภชนาการของผปู้ ่ วย
ก. ระบบการยอ่ ยดีข้ึน
ข. การดูดซึมอาหารไดเ้ ร็ว
ค. คลื่นไสอ้ าเจยี น
ง. ถูกทุกขอ้
4. ในภาวะเจบ็ ป่ วยอะไรคือส่วนหน่ึงท่ีช่วยใหก้ ารรกั ษาไดผ้ ลเร็วข้นึ
ก. ยาบาํ รุงร่างกาย
ข. อาหารท่ถี ูกหลกั โภชนาการ
ค. ยารกั ษาโรค
ง. อาหารเสริม
5. ผทู้ ที่ าํ หนา้ ทีก่ าํ หนดอาหารใหผ้ ปู้ ่ วยรบั ประทานคอื ใคร
ก. แพทยผ์ ใู้ หก้ ารรกั ษา
ข. นกั กาํ หนดอาหาร
ค. พยาบาลผดู้ ูแลผปู้ ่ วย
ง. แม่บา้ นฝ่ายทาํ อาหา

25

6. บคุ ลากรที่เกี่ยวขอ้ งกบั การบริการอาหารผปู้ ่ วยไดแ้ ก่
ก. นกั กาํ หนดอาหาร
ข. พยาบาล
ค. แพทย์
ง. ถูกทกุ ขอ้

7. อาหารทจี่ ดั เพม่ิ ใหแ้ ก่ผปู้ ่ วยท่รี บั ประทานอาหารพเิ ศษคอื อะไร
ก. อาหารเบา
ข. อาหารหนกั
ค. อาหารเสริมพเิ ศษ
ง. อาหารวา่ ง

8. N.P.O มีความหมายตรงกบั ขอ้ ใด
ก. คาํ สงั่ เปลี่ยนแปลงอาหาร
ข. คาํ สง่ั เปลี่ยนแปลงเวลาอาหาร
ค. คาํ สง่ั เพม่ิ อาหาร
ง. คาํ สง่ั งดอาหาร

9. การบริการอาหารระบบรวม (Centralized system) คือการบริการอาหารแบบใด
ก. การบริการแบบอาหารของผปู้ ่ วยทฝ่ี ่ายโภชนาการและท่หี อผปู้ ่ วย
ข. การบริการแบบอาหารของผปู้ ่ วยทีห่ อผปู้ ่ วย
ค. การบริการแบบอาหารของผปู้ ่ วยจะจดั ที่ฝ่ายโภชนาการ
ง. ถูกทุกขอ้

10. Diet slip คอื อะไร
ก. บตั รงดอาหารของผปู้ ่ วย
ข. บตั รผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล
ค. บตั รสง่ั อาหารผปู้ ่ วย
ง. บตั รอาหารของผปู้ ่ วย

26

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียนและหลงั เรียน

เรื่อง โภชนบาํ บดั กบั การกาํ หนดอาหารและ

การจดั อาหารสาํ หรับผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื น

ก่อนเรียน หลงั เรียน
1. ง 2. ง 3. ก 4. ง 5. ข 1. ข 2. ง 3. ค 4. ข 5. ก
6. ง 7. ง 8. ก 9. ข 10. ก 6. ง 7. ง 8. ง 9. ค 10. ง

27

แบบสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรียนเป็ นรายบคุ คล
วชิ า โภชนบาบัด

ประเมินพฤติกรรม

ช่ือ – สกลุ ความสนใจ การแสดง การอาสา การรับฟัง
ความ ตอบ
1. คิดเห็น คาํ ถาม ความ ความ สรุปผลการ
2.
3. คิดเห็น รับผดิ ชอบ ประเมนิ
4.
5. ของผอู้ ื่น
6.
7. 321 3 2 1 3213213 2 1
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.

ลงชื่อ........................................................ผปู้ ระเมิน
วนั ที่............เดือน..............................พ.ศ.................

28

เกณฑ์การประเมนิ พฤติกรรมของนักเรียนเป็ นรายบุคคล

ความสนใจ แบ่งคะแนนออกเป็ น 3 ระดับ

- ให้ 1 เม่ือนกั เรียนต้งั ใจเรียนแต่ขาดความกระตอื รือรน้
- ให้ 2 เมื่อนกั เรียนต้งั ใจเรียนและกระตือรือร้น
- ให้ 3 เมื่อนกั เรียนต้งั ใจเรียนดีและมีความกระตือรือรน้ ทีจ่ ะมีส่วนร่วมในการเรียนอยา่ ง

สม่าํ เสมอ เช่น การตอบคาํ ถาม การอภิปราย การแสดงความคดิ เห็น

การแสดงความคดิ เห็นในการอภิปราย แบ่งคะแนนออกเป็ น 3 ระดับ ดังนี้
- ให้ 1 เม่ือนกั เรียนแสดงความคิดเห็นไม่ถูกตอ้ งโดยไม่มีเหตุผลและไม่มีหลกั เกณฑ์
- ให้ 2 เมื่อนกั เรียนแสดงความคดิ เห็นถูกตอ้ งบางส่วนโดยมีเหตุผลและหลกั เกณฑ์
- ให้ 3 เม่ือนกั เรียนแสดงความคดิ เห็นถูกตอ้ งท้งั หมด โดยมีเหตผุ ลและหลกั เกณฑ์

การรับฟังความคดิ เห็นของผู้อ่ืน แบ่งคะแนนออกเป็ น 3 ระดับ
- ให้ 1 เมื่อนกั เรียนไม่รับฟังความคิดเห็นของผอู้ ่ืน
- ให้ 2 เมื่อนกั เรียนรบั ฟังความคดิ เห็นของผอู้ ่ืนบางคร้งั
- ให้ 3 เมื่อนกั เรียนรบั ฟังความคิดเห็นของผอู้ ่ืนทุกคร้ัง

ความรับผิดชอบ แบ่งคะแนนออกเป็ น 3 ระดับ ดงั นี้
- ให้ 1 เม่ือนกั เรียนไดร้ บั มอบหมายนอ้ ยคร้ัง
- ให้ 2 เมื่อนกั เรียนทาํ งานท่ไี ดร้ ับมอบหมายบางคร้งั
- ให้ 3 เม่ือนกั เรียนทาํ งานที่ไดร้ ับมอบหมายทกุ คร้งั

สรุปผลการประเมิน 8 – 15 แสดงวา่ ผา่ น
ระดบั คุณภาพ ดี ไดค้ ะแนน 5 – 7 แสดงวา่ ผา่ น
ระดบั คุณภาพ ปานกลาง ไดค้ ะแนน
ระดบั คุณภาพ ตอ้ งปรบั ปรุง ไดค้ ะแนนต่าํ กวา่ 5 แสดงวา่ ไม่ผา่ น

29

1 เนอื้ หาสาระครบถ้วนตรงตามประเด็น แบบประเมินรายงานการค้นคว้า/การสืบค้น
2 ความถูกต้องของเนอื้ หาสาระ วชิ า โภชนบาบัด
3 ภาษาถูกต้องเหมาะสม
4 ค้นคว้าจากแหล่งเรียนรู้หลากหลาย รายงานการประเมนิ
5 รูปแบบนาเสนอน่าสนใจ
6 ประเมนิ ปรับปรุงและแสดงความรู้สึกที่ ช่ือ – สกลุ
7 ต่อชิน้ งาน
8
9 รวมจานวนรายการที่
10 ผ่านเกณฑ์ข้นั ตา่
11
12 ผ่าน
13
14 ไม่ผ่าน
15

ลงช่ือ...........................................ผปู้ ระเมิน
(..........................................)

สรุป

30

เกณฑ์การให้คะแนนรายงานการค้นคว้า/การสืบค้น

องค์ประกอบที่ 1 เนื้อหาสาระครบถ้วน ตรงตามประเด็น
4 หมายถึง มีเน้ือหาสาระครบถว้ น ตามประเด็นทก่ี าํ หนดท้งั หมด
3 หมายถึง มีเน้ือหาสาระคอ่ นขา้ งครบถว้ นตามประเดน็ ทก่ี าํ หนดท้งั หมด
2 หมายถึง มีเน้ือหาสาระไม่ครบถว้ นตามประเด็นแต่ภาพรวมของสาระท้งั หมดอยใู่ นเกณฑพ์ อใช้
1 หมายถึง มีเน้ือหาสาระไมค่ รบถว้ น ภาพรวมของสาระท้งั หมดอยใู่ นเกณฑต์ อ้ งปรับปรุง

องค์ประกอบที่ 2 ความถูกต้องของเนือ้ หาสาระ
4 หมายถึง เน้ือหาสาระท้งั หมดถูกตอ้ งตามขอ้ เทจ็ จริงและหลกั วชิ า
3 หมายถึง เน้ือหาสาระเกือบท้งั หมดถูกตอ้ งตามขอ้ เทจ็ จริงและหลกั วชิ า
2 หมายถึง เน้ือหาสาระบางส่วนถูกตอ้ งตามขอ้ เทจ็ จริงและหลกั วชิ าตอ้ งแกไ้ ขบางส่วน
1 หมายถึง เน้ือหาสาระส่วนใหญไ่ มถ่ ูกตอ้ งตามขอ้ เทจ็ จริงหลกั วิชาตอ้ งแกไ้ ขเป็นส่วนใหญ่

องค์ประกอบที่ 3 ภาษาถูกต้องเหมาะสม
4 หมายถึง สะกดการนั ตถ์ ูกตอ้ ง ถอ้ ยคาํ สาํ นวนเหมาะสมดีมาก ลาํ ดบั ความชดั เจน เขา้ ใจงา่ ย
3 หมายถึง สะกดการนั ตถ์ ูกตอ้ งเป็นส่วนใหญ่ ถอ้ ยคาํ เหมาะสมดี ลาํ ดบั ความได้ ดีพอใช้
2 หมายถึง สะกดการันตผ์ ดิ อยบู่ างถอ้ ยคาํ สาํ นวนเหมาะสมพอใชล้ าํ ดบั ความพอเขา้ ใจ
1 หมายถึง สะกดการันตผ์ ิดมาก ถอ้ ยคาํ สาํ นวนไมเ่ หมาะสม ลาํ ดบั ความไมช่ ดั เจน

องค์ประกอบที่ 4 ค้นคว้าจากแหล่งความรู้หลากหลาย
4 หมายถึง คน้ ควา้ จากแหล่งความรู้หลากหลายต้งั แต่ 4 แหล่งข้นึ ไป
3 หมายถึง คน้ ควา้ จากแหล่งความรู้หลากหลายต้งั แต่ 3 แหล่ง
2 หมายถึง คน้ ควา้ จากแหล่งความรู้ 2 แหล่ง
1 หมายถึง ใชค้ วามรู้เพียงแหล่งเดียว

31

องค์ประกอบท่ี 5 รูปแบบการนาเสนอน่าสนใจ
4 หมายถึง รูปแบบการนาํ เสนองาน แปลกใหม่ น่าสนใจ ลาํ ดบั เรื่องราวไดด้ ีมาก
3 หมายถึง รูปแบบการนาํ เสนองาน น่าสนใจ ลาํ ดบั เรื่องราวไดด้ ี
2 หมายถึง รูปแบบการนาํ เสนองาน น่าสนใจพอใช้ ลาํ ดบั เร่ืองราวไดด้ ีพอใช้
1 หมายถึง รูปแบบการนาํ เสนองาน ไม่น่าสนใจ ลาํ ดบั เรื่องราวไดไ้ ม่ดี

องค์ประกอบท่ี 6 ประเมินปรับปรุงและแสดงความรู้สึกต่อชิ้นงาน
4 หมายถึง วเิ คราะห์ขอ้ ดี ขอ้ เสียของงานไดช้ ดั เจน ปรับปรุงพฒั นางานไดเ้ หมาะสม และแสดง

ความรูส้ ึกต่อชิ้นงานท้งั กระบวนการทาํ งานและผลงานไดช้ ดั เจน
3 หมายถึง วเิ คราะห์ขอ้ ดี ขอ้ เสียของงานไดบ้ างส่วน ปรบั ปรุงพฒั นางานไดบ้ า้ ง และ

แสดงความรู้สึกต่องานไดแ้ ตไ่ ม่ครบถว้ น
2 หมายถึง วเิ คราะห์ขอ้ ดี ขอ้ เสียของงานไดเ้ ล็กนอ้ ยไม่ปรับปรุงพฒั นางาน แสดงความ รูส้ ึกต่อ

งานไดเ้ ล็กนอ้ ย หรือไม่แสดงความรู้สึกตอ่ งาน
1 หมายถึง วิเคราะหข์ อ้ ดี ขอ้ เสียของงานไมไ่ ด้ ไม่ปรับปรุงพฒั นางานแสดงความรู้สึกตอ่ งานไมไ่ ด้

หรือไม่แสดงความรู้สึกต่องาน

สรุปผลการประเมนิ 20 – 25 แสดงวา่ ผา่ น
ระดบั คุณภาพ ดี ไดค้ ะแนน 14 – 19 แสดงวา่ ผา่ น

ระดบั คุณภาพ ปานกลาง ไดค้ ะแนน 14 แสดงวา่ ไม่ผา่ น
ระดบั คุณภาพ ตอ้ งปรบั ปรุง ไดค้ ะแนนต่าํ กวา่

32

แบบประเมนิ การทางานเป็ นกล่มุ

วิชา โภชนบาบดั
เรื่อง โภชนบาํ บดั กบั การกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรับผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื น

รายการประเมนิ สรุป

ที่ ชื่อ – สกลุ การ ่รวมกันวางแผนการทางาน
ทางานตามห ้นาที่ที่ไ ้ด ัรบมอบหมาย
เ ็ปน ้ผู ูพดและ ้ผู ัฟงท่ีดี
แสดงความคิดเ ็หนอ ่ยางมีเห ุตผล
ยอม ัรบ ้ขอส ุรปและผลงานของก ่ลุม
และ ่รวมกันป ัรบป ุรง

รวมจานวนรายการท่ี ่ผานเกณ ์ฑ
่ผาน
ไ ่ม ่ผาน

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15

ลงช่ือ...........................................ผปู้ ระเมิน
(..........................................)

33

เกณฑ์การประเมนิ หรือแนวทางให้คะแนนพฤติกรรมการทางานเป็ นกล่มุ

องค์ประกอบท่ี 1 การร่วมกนั วางแผนการทางาน
4 หมายถึง ร่วมมือวางแผนการทาํ งานทกุ ข้นั ตอน มีขอ้ เสนอที่เป็ นประโยชนใ์ นการวางแผน

งานดีมาก
3 หมายถึง ร่วมมือวางแผนการทาํ งานครบทกุ ข้นั ตอน มีขอ้ เสนอทเ่ี ป็ นประโยชนใ์ นการวางแผน

ทด่ี ี
2 หมายถึง ร่วมมือวางแผนการทาํ งานบา้ ง แตไ่ ม่ครบทกุ ข้นั ตอน มีขอ้ เสนอท่ีเป็นประโยชนใ์ นการ

วางแผนดีพอสมควร
1 หมายถึง ร่วมมือวางแผนการทาํ งานนอ้ ยมาก หรือไมม่ ีขอ้ เสนอแนะท่ีเป็นประโยชน์

ในการวางแผน

องค์ประกอบที่ 2 ทางานตามหน้าที่ท่ีได้รับมอบหมาย
4 หมายถึง ทาํ งานในหนา้ ท่ีท่ไี ดร้ ับมอบหมายครบถว้ น เตม็ ความสามารถ พยายามแกป้ ัญหา

การทาํ งานดว้ ยตนเองและมุ่งมนั่ จนงานสาํ เร็จ
3 หมายถึง ทาํ งานในหนา้ ทท่ี ่ไี ดร้ ับมอบหมายครบถว้ น แกป้ ัญหาการทาํ งานดว้ ยตนเองเป็ น

บางคร้งั และทาํ งานจนสาํ เร็จ
2 หมายถึง ทาํ งานที่ไดร้ ับมอบหมายบา้ ง แตไ่ มค่ รบถว้ น แกป้ ัญหาการทาํ งาน รับผิดชอบเองไม่ได้

ตอ้ งไดร้ ับความช่วยเหลือจึงจะทาํ งานไดส้ าํ เร็จ
1 หมายถึง รับผิดชอบในงานที่ไดร้ ับมอบหมายนอ้ ยมาก ตอ้ งควบคมุ และกระตุน้ บอ่ ย ๆ งานไม่

สาํ เร็จ

องค์ประกอบที่ 3 เป็ นผ้พู ูดและผู้ฟังท่ดี ี
4 หมายถึง มีมารยาทในการพดู การฟัง ยอมรับฟังความคิดเห็นของผอู้ ่ืนเสมอ ใชค้ าํ พดู และ

น้าํ เสียงไดเ้ หมาะสมดีมาก
3 หมายถึง มีมารยาทในการพดู การฟัง ยอมรับฟังความคิดเห็นของผูอ้ ่ืนบ่อยคร้ัง ใชค้ าํ พดู และ

น้าํ เสียงไดเ้ หมาะสม
2 หมายถึง มีมารยาทในการพดู การฟัง ยอมรบั ฟังความคิดเห็นของผอู้ ื่นเป็ นบางคร้งั ใชค้ าํ พดู

และน้าํ เสียงไดเ้ หมาะสมพอใช้
1 หมายถึง มีมารยาทในการพดู การฟัง ยอมรบั ฟังความคดิ เห็นของผอู้ ื่นนอ้ ยมาก ใชค้ าํ พดู

ไม่เหมาะสมทาํ ใหบ้ รรยากาศการทาํ งานและความรู้สึกของผรู้ ่วมงานไม่ดี

34

องค์ประกอบท่ี 4 แสดงความคดิ เหน็ อย่างมเี หตุผล
4 หมายถึง ใชเ้ หตผุ ลในการแสดงความคดิ เห็นไดด้ ีมาก และมุ่งประโยชนเ์ พอ่ื การพฒั นาคุณภาพ

งานเป็นสาํ คญั
3 หมายถึง ใชเ้ หตผุ ลในการแสดงความคิดเห็นไม่ดี
2 หมายถึง ใชเ้ หตผุ ลในการแสดงความคิดเห็นไดบ้ างพอสมควร
1 หมายถึง ใชค้ วามรู้สึกส่วนตวั ในการแสดงความคิดเห็นมากกวา่ ใชเ้ หตผุ ล

องค์ประกอบที่ 5 ยอมรับข้อสรุปและผลงานของกลุ่มและร่วมปรับปรุงงาน
4 หมายถึง มีส่วนร่วมในการสรุป ยอมรบั ขอ้ สรุปของกลุ่ม ร่วมรับผดิ ชอบปรบั ปรุง แกไ้ ข

งานของกลุ่มท้งั หมดดว้ ยความเตม็ ใจ
3 หมายถึง มีส่วนร่วมในการสรุป ยอมรบั ขอ้ สรุปของกลุ่ม ร่วมรับผดิ ชอบปรับปรุงแกไ้ ข

งานส่วนใหญ่ของกลุ่ม
2 หมายถึง มีส่วนร่วมในการสรุปบา้ ง ยอมรบั ขอ้ สรุปของกลุ่ม ร่วมรับผดิ ชอบและปรับปรุง

แกไ้ ขผลงานของกลุ่มพอสมควร
1 หมายถึง เกือบจะไม่มีส่วนร่วมในการสรุปยอมรับขอ้ สรุปของกลมุ่ ร่วมรับผิดชอบและปรับปรุง

แกไ้ ขงานของกลมุ่ เพยี งเลก็ นอ้ ย

สรุปผลการประเมนิ 16 – 20 แสดงวา่ ผา่ น
ระดบั คุณภาพ ดี ไดค้ ะแนน 10 – 15 แสดงวา่ ผา่ น

ระดบั คุณภาพ ปานกลาง ไดค้ ะแนน 10 แสดงวา่ ไม่ผา่ น
ระดบั คุณภาพ ตอ้ งปรับปรุง ไดค้ ะแนนต่าํ กวา่

35

บันทกึ ผลการจัดการเรียนรู้ท่ี 1

รหสั วชิ า 2402 – 2004 วชิ า โภชนบาบดั แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 1

การสอน ช้ัน ปวช.1 ช่ือเร่ือง โภชนบาบัดกบั การกาหนด จานวน 15 ช่ัวโมง

อาหารและการจดั อาหารสาหรับผ้ปู ่ วยและอาหารผ้พู กั ฟื้ น

เรื่อง มากทีส่ ุด มาก ปานกลาง น้อย ปรับปรุง หมายเหตุ

1. ผลการใช้แผนการจดั การเรียนรู้
1.1 เน้ือหามีความเหมาะสม
1.2 ข้นั ตอนการจดั การเรียนการสอน
เหมาะสมกบั เน้ือหา
1.3 กิจกรรมเสริมสอดคลอ้ งกบั
เน้ือหาการเรียนรู้
1.4 ความเหมาะสมของเวลาทใ่ี ช้
ในการสอน
1.5 ความเหมาะสมของเร่ือง
การสอน
1.6 ความหลากหลายเหมาะสม
ของวธิ ีการประเมินผล
1.7 อื่น ๆ

2. ผลการเรียนของนักเรียน
2.1 การมีส่วนร่วมและให้
ความร่วมมือในการทาํ กิจกรรม
2.2 ความกระตือรือร้น
2.3 ความรบั ผดิ ชอบ
2.4 การแกป้ ัญหาเฉพาะหนา้
2.5 ความมีวนิ ยั
2.6 ประสิทธิภาพของงาน/ผล
การเรียนผา่ นเกณฑป์ ระเมิน
2.7 อื่น ๆ

36

เรื่อง มากท่สี ุด มาก ปานกลาง น้อย ปรับปรุง หมายเหตุ

3. ผลการสอนของครู
3.1 สอนไดเ้ น้ือหาครบถว้ น
ตรงตามแผน
3.2 สอนทนั เวลาท่ีกาํ หนด
3.3 ความพร้อมของวสั ดุอุปกรณ์
3.4 ผลสมั ฤทธ์ิของการสอน
3.5 อื่น ๆ

4. นักเรียนได้อะไรจากการเรียนในหน่วยการสอนนี้
4.1 นกั เรียนอธิบายความหมายของโภชนบาํ บดั ได้
4.2 นกั เรียนบอกความสาํ คญั ของการใหโ้ ภชนบาํ บดั ได้
4.3 นกั เรียนอธิบายความเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ที่มีผลต่อภาวะโภชนาการของผปู้ ่ วยได้
4.4 นกั เรียนอธิบายบทบาทของอาหารตอ่ การเจบ็ ป่ วยได้
4.5 นกั เรียนบอกความสาํ คญั ของหน่วยงานดา้ นโภชนาการในโรงพยาบาลได้
4.6 อธิบายการกาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วยและอาหารผพู้ กั ฟ้ื นได้

5. ข้อจากัดในการสอน / ปัญหา / อปุ สรรค
บรรลุจุดประสงคก์ ารสอนเป็นไปตามข้นั ตอนทเ่ี หมาะสม

6. ข้อเสนอแนะ / แนวทางการแก้ไข

นาง..................................... นาย.................................
( สุมณฑา จนั ทร์อินทร์ ) ( สุเทพ พงษช์ า้ งอยู่ )
ครูผสู้ อน รองผอู้ าํ นวยการฝ่ายวชิ าการ

37

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2

แผนการสอนทฤษฎแี ละปฏบิ ัติ สาขาวชิ าอาหารและโภชนาการ
วชิ า โภชนบาบดั สอนคร้ังท่ี 4 – 6
ช่ือหน่วยประเภทและชนิดของอาหารผ้ปู ่ วยในโรงพยาบาล จานวน 15 ชั่วโมง

ทฤษฎี 6 ปฏบิ ตั ิ 9

1. หวั ข้อเรื่องและงาน

1. จุดมุ่งหมายทีส่ าํ คญั ของการจดั บริการอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล
2. ประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล
3. ลกั ษณะและความแตกต่างของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล

2. จุดประสงค์การเรียนรู้

จุดประสงคท์ ว่ั ไป
เพอื่ ใหผ้ เู้ รียนมีความรู้ความเขา้ ใจเก่ียวกบั อาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล
จุดประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรม

1. บอกจุดมุ่งหมายของการจดั บริการอาหารในโรงพยาบาลได้
2. บอกประเภทของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาลได้
3. อธิบายลกั ษณะและความแตกต่างของอาหารแตล่ ะประเภทได้

3. สาระสาคญั

การจดั บริการอาหารในโรงพยาบาลมีจดุ มุ่งหมายท่สี าํ คญั ดงั น้ี
1. ใหผ้ ปู้ ่ วยมีอาหารรับประทานที่ถูกตอ้ งตามหลกั โภชนาการและโภชนบาํ บดั
2. สนบั สนุนการรักษาของแพทย์ โดยเฉพาะผปู้ ่ วยที่ตอ้ งใชอ้ าหารบาํ บดั โรค
3. ป้ องกนั อาการแทรกซอ้ นหรือกลบั มาเป็ นใหม่
4. ป้ องกนั การเกิดภาวะทพุ โภชนาการของผปู้ ่ วยขณะรับการรกั ษา

38

5. ส่งเสริมใหผ้ ปู้ ่ วยเกิดความเขา้ ใจในเรื่องโภชนาการและอาหารที่รบั ประทานและสามารถนาํ
กลบั ไปฏบิ ตั ิต่อได้

ประเภทและชนิดของอาหารผู้ป่ วยในโรงพยาบาล
อาหารท่ีบริการใหแ้ ก่ผปู้ ่ วยในโรงพยาบาลแบง่ ไดเ้ ป็ น 3 ประเภท ดงั น้ี
1. อาหารทวั่ ไป (general diet)
2. อาหารบาํ บดั โรคหรืออาหารเฉพาะโรค (therapeutic diet)

3. อาหารทางสายใหอ้ าหาร (tube Fecding)
ลักษณะและความแตกต่างของอาหารผู้ป่ วยในโรงพยาบาลมี ดังนี้
1. อาหารทวั่ ไป (qeneral diet)
1.1 อาหารธรรมดาหรืออาหารปกติ (reqular normal dict)
1.2 อาหารธรรมดายอ่ ยง่าย (Light diet)
1.3 อาหารอ่อน (Soft diet)
1.4 อาหารน้าํ (Liquid diet)
2. อาหารบาํ บดั โรคหรืออาหารเฉพาะโรค
2.1 ความสาํ คญั ของอาหารบาํ บดั โรคหรืออาหารเฉพาะโรค
2.2 การดดั แปลงอาหารเพอื่ การรกั ษาโรค
2.3 หลกั ในการพจิ ารณาเพอื่ ดดั แปลงอาหาร
2.4 ชนิดของอาหารบาํ บดั โรค
2.5 สิ่งท่นี กั กาํ หนดอาหารตอ้ งรู้ในการดดั แปลงอาหารบาํ บดั โรค
3. อาหารทางสายใหอ้ าหาร
3.1 การพจิ ารณาใหอ้ าหารทางสายใหอ้ าหารแก่ผปู้ ่ วย
3.2 ขอ้ หา้ มใชอ้ าหารทางสายใหอ้ าหาร
3.3 ประเภทของอาหารทางสายใหอ้ าหาร
3.4 ลกั ษณะทีด่ ีของอาหารสายใหอ้ าหาร
3.5 ขอ้ ควรระวงั ในการเตรียมอาหารทางสายใหอ้ าหาร
3.6 โรคแทรกซอ้ นทีเ่ กิดจากการใหอ้ าหารทางสายใหอ้ าหาร

39

4. คุณลกั ษณะทตี่ ้องบูรณาการ

นกั เรียนสามารถนาํ ความรู้วชิ าอื่นมาใชใ้ นการเรียนการสอนวชิ าโภชนบาํ บดั ไดโ้ ดยการบรู ณาการ
และสอดแทรกไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ เช่น วชิ าอาหารครอบครัว วชิ าอาหารไทย วชิ าโภชนาการเบ้อื ตน้

5. คณุ ธรรม จริยธรรม และคุณลกั ษณะพงึ ประสงค์

ครูสงั เกต เพอ่ื วดั คุณธรรม จริยธรรม และลกั ษณะที่พงึ ประสงค์ คอื การตรงต่อเวลา ความมีระเบียบ
ความสนในใฝ่เรียน ใฝ่รู้ ความรับผดิ ชอบ

6. กจิ กรรมการเรียนการสอน ช้ันตอนการเรียนหรือกจิ กรรมผู้เรียน

ข้นั ตอนการสอนหรือกจิ กรรมครู 1. นกั เรียนฟังและคดิ พรอ้ มซกั ถาม
การนาเข้าสู่บทเรียน
2. นกั เรียนทาํ แบบทดสอบก่อนเรียน
1. ครูทบทวนบทเรียนเร่ืองโภชนบาํ บดั กบั การ
กาํ หนดอาหารและการจดั อาหารสาํ หรบั ผปู้ ่ วย 1. นกั เรียนอ่านเอกสารประกอบการเรียนหน่วยท่ี 2
และอาหารผพู้ กั ฟ้ืน
2. นกั เรียนสืบคน้ ขอ้ มูลเรื่องประเภทและชนิดของ
2. ครูใหน้ กั เรียนทาํ แบบทดสอบก่อนเรียน อาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาลจากหอ้ งสมุดและ
อินเตอร์เน็ต
ข้นั ปฏบิ ัติการเรียนการสอน
3. นกั เรียนสรุปผลและทาํ รายงาน
1. ครูใหน้ กั เรียนอ่านเอกสารประกอบการเรียน 4. นกั เรียนนาํ เสนอผลงานหนา้ ช้นั เรียน
หน่วยท่ี 2 เรื่อง ประเภทและชนิดของอาหาร 5. นกั เรียนทาํ แบบทดสอบหลงั เรียน
ผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล
1. นกั เรียนสรุปผล
2. ครูใหน้ กั เรียนศึกษาคน้ ควา้ เร่ืองประเภทและ 2. นกั เรียนทาํ รายงาน
ชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาลจาก
หอ้ งสมุดและทางอินเตอร์เน็ต

3. ครูใหน้ กั เรียนสรุปผล และทาํ รายงาน
4. ครูใหน้ กั เรียนส่งตวั แทนกลุ่มนาํ เสนอ

หนา้ ช้นั เรียน
5. ครูใหน้ กั เรียนทาํ แบบทดสอบหลงั เรียน

ข้นั สรุป

1. ครูและนกั เรียนช่วยกนั สรุปผล
2. ครูใหน้ กั เรียนทาํ รายงาน

40

7. สื่อการเรียนการสอน

1. เอกสารประกอบการเรียนวชิ าโภชนบาํ บดั หน่วยท่ี 2
2. การสืบคน้ ขอ้ มูลจากหอ้ งสมุด
3. การสืบคน้ ขอ้ มูลทางอินเตอร์เน็ต

8. การวดั ผลและการประเมนิ ผล

8.1 วธิ ีวดั
8.1.1 ก่อนเรียน ประเมินจากการทาํ แบบทอสอบก่อนเรียน
8.1.2 ขณะเรียน ประเมินจากการสงั เกตพฤติกรรมและกิจกรรมที่มอบหมาย
8.1.3 หลงั เรียน ตรวจรายงานการสรุปผล การทาํ แบบทดสอบหลงั เรียน

8.2 เคร่ืองมือวดั ผลและการประเมินผล
8.2.1 ใบความรูเ้ ร่ืองประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล
8.2.2 แบบทดสอบก่อนเรียนและหลงั เรียน
8.2.3 แบบสงั เกตพฤตกิ รรมของนกั เรียนเป็นรายบคุ คล
8.2.4 แบบประเมินรายงานการคน้ ควา้
8.2.5 แบบประเมินการทาํ งานเป็ นกลุ่ม

8.3 เกณฑก์ ารประเมิน
8.3.1 จากแบบสงั เกตพฤตกิ รรมตอ้ งผา่ นเกณฑไ์ ม่ต่าํ กวา่ รอ้ ยละ 80
8.3.2 จากแบบทดสอบก่อนเรียนและหลงั เรียนตอ้ งผา่ นเกณฑไ์ ม่ต่าํ กวา่ ร้อยละ 80

9. กจิ กรรมเสนอแนะ

ใหน้ กั เรียนศึกษาคน้ ควา้ เพม่ิ เติมชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาลจากหอ้ งสมุดและ
ทางอินเตอร์เน็ต

10. บนั ทกึ ผลการจดั การเรียนรู้………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………

41

แบบทดสอบก่อนเรียน

วชิ า โภชนบาํ บดั (2402-2004) หน่วยที่ 2
ชื่อเรื่อง ประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล

คาชี้แจง จงเลือกกากบาท () คาํ ตอบทีถ่ ูกตอ้ งทส่ี ุดเพยี งขอ้ เดียว
1. จดุ มุ่งหมายของการจดั บริการอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาลไดแ้ ก่
ก. ผปู้ ่ วยตอ้ งไดอ้ าหารบาํ บดั โรค
ข. ป้ องกนั อาหารแทรกซอ้ นของโรค
ค. ผปู้ ่ วยไดร้ บั อาหารถูกหลกั โภชนาการป้ องกนั อาหารแทรกซอ้ นของโรค
ง. ถูกทุกขอ้
2. อาหารทีบ่ ริการใหแ้ ก่ผปู้ ่ วยในโรงพยาบาลแบง่ ออกเป็นกี่ประเภท
ก. 2 ประเภท
ข. 3 ประเภท
ค. 4 ประเภท
ง. 5 ประเภท
3. general diet คืออาหารประเภทใด
ก. อาหารทว่ั ไป
ข. อาหารเฉพาะโรค
ค. อาหารทางสายใหอ้ าหาร
ง. ถูกทุกขอ้
4. Therapeutic diet
ก. อาหารทวั่ ไป
ข. อาหารเฉพาะโรค
ค. อาหารทางสายใหอ้ าหาร
ง. ถูกทกุ ขอ้

42

5. tube feeding คืออาหารประเภทใด
ก. อาหารทวั่ ไป
ข. อาหารเฉพาะโรค
ค. อาหารทางสายใหอ้ าหาร
ง. ถูกทุกขอ้

6. รายการอาหารตอ่ ไปน้ี รายการอาหารใดจดั วา่ เป็ นอาหารอ่อน
ก. ขา้ วสวย แกงจืดวนุ้ เสน้ ไข่ลูกเขย มนั เชื่อม
ข. ขา้ วสวย แกงจืดเตา้ หูอ้ ่อน ไขต่ ๋นุ มะละกอสุก
ค. ขา้ วสวย แกงสม้ มะละกอ หมูทอด เงาะแช่อิ่ม
ง. ขา้ วสวย แกงจืดผกั กาดขาว ปลาทอด สม้ เขียวหวาน

7. ผปู้ ่ วยหลงั ผา่ ตดั ควรไดร้ บั อาหารประเภทใด
ก. อาหารอ่อน
ข. อาหารเหลว
ค. อาหารธรรมดายอ่ ยงา่ ย
ง. อาหารผพู้ กั ฟ้ืน

8. ผปู้ ่ วยท่มี ีการเจบ็ ป่ วยอยา่ งรุนแรง และไม่รูส้ ึกตวั ควรไดร้ บั อาหารประเภทใด
ก. อาหารอ่อน
ข. อาหารเบา
ค. อาหารเฉพาะโรค
ง. อาหารทางสายใหอ้ าหาร

9. อาหารทางสายใหอ้ าหารแบง่ ออกเป็นก่ีประเภท
ก. 2 ประเภท
ข. 3 ประเภท
ค. 4 ประเภท
ง. 6 ประเภท

10. อาการทพี่ บบอ่ ยมากในการใหอ้ าหารทางสายใหอ้ าหาร คือ
ก. ทอ้ งเสีย
ข. อาเจยี น
ค. อ่อนเพลีย
ง. ขาดอาหาร

43

แบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยที่ 2

วชิ า โภชนบาํ บดั (2402-2004)
ชื่อเร่ือง ประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล

คาชี้แจง จงเลือกกากบาท () คาํ ตอบท่ีถูกตอ้ งทสี่ ุดเพยี งขอ้ เดียว
1. จุดมุ่งหมายของการจดั บริการอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาลไดแ้ ก่
ก. ผปู้ ่ วยไดร้ บั อาหารถูกหลกั โภชนาการป้ องกนั อาหารแทรกซอ้ นของโรค
ข. ผปู้ ่ วยตอ้ งไดอ้ าหารบาํ บดั โรค
ค. ป้ องกนั อาหารแทรกซอ้ นของโรค
ง. ถูกทุกขอ้
2. อาหารทบี่ ริการใหแ้ ก่ผปู้ ่ วยในโรงพยาบาลแบง่ ออกเป็นก่ีประเภท
ก. 5 ประเภท
ข. 4 ประเภท
ค. 3 ประเภท
ง. 2 ประเภท
3. general diet คอื อาหารประเภทใด
ก. อาหารทางสายใหอ้ าหาร
ข. อาหารทว่ั ไป
ค. อาหารเฉพาะโรค
ง. ถูกทกุ ขอ้
4. Therapeutic diet
ก. อาหารทางสายใหอ้ าหาร
ข. อาหารเฉพาะโรค
ค. อาหารทวั่ ไป
ง. ถูกทุกขอ้

44

5. tube feeding คืออาหารประเภทใด
ก. อาหารทางสายใหอ้ าหาร
ข. อาหารเฉพาะโรค
ค. อาหารทว่ั ไป
ง. ถูกทกุ ขอ้

6. รายการอาหารต่อไปน้ี รายการอาหารใดจดั วา่ เป็ นอาหารอ่อน
ก. ขา้ วสวย แกงจดื ผกั กาดขาว ปลาทอด สม้ เขยี วหวาน
ข. ขา้ วสวย แกงสม้ มะละกอ หมูทอด เงาะแช่อ่ิม
ค. ขา้ วสวย แกงจืดเตา้ หูอ้ ่อน ไขต่ ๋นุ มะละกอสุก
ง. ขา้ วสวย แกงจดื วนุ้ เสน้ ไขล่ ูกเขย มนั เช่ือม

7. ผปู้ ่ วยหลงั ผา่ ตดั ควรไดร้ บั อาหารประเภทใด
ก. อาหารผพู้ กั ฟ้ืน
ข. อาหารอ่อน
ค. อาหารธรรมดายอ่ ยงา่ ย
ง. อาหารเหลว

8. ผปู้ ่ วยทีม่ ีการเจบ็ ป่ วยอยา่ งรุนแรง และไม่รูส้ ึกตวั ควรไดร้ ับอาหารประเภทใด
ก. อาหารเฉพาะโรค
ข. อาหารอ่อน
ค. อาหารเบา
ง. อาหารทางสายใหอ้ าหาร

9. อาหารทางสายใหอ้ าหารแบง่ ออกเป็ นก่ีประเภท
ก. 6 ประเภท
ข. 4 ประเภท
ค. 3 ประเภท
ง. 2 ประเภท

10. อาการทพี่ บบ่อยมากในการใหอ้ าหารทางสายใหอ้ าหาร คือ
ก. ทอ้ งเสีย
ข. อ่อนเพลีย
ค. ขาดอาหาร
ง. อาเจียน

45

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียนและหลงั เรียน

เร่ือง ประเภทและชนิดของอาหารผปู้ ่ วยในโรงพยาบาล

ก่อนเรียน หลงั เรียน
1. ง 2. ข 3. ก 4. ข 5. ค 1. ก 2. ค 3. ข 4. ข 5. ก
6. ข 7. ข 8. ง 9. ข 10. ก 6. ค 7. ง 8. ง 9. ค 10. ก

46

แบบสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนเป็ นรายบคุ คล
วชิ า โภชนบาบดั

ประเมินพฤติกรรม

ช่ือ – สกลุ ความสนใจ การแสดง การอาสา การรับฟัง ความ สรุปผล
ความ ตอบ ความ รับผิดชอบ การ
1. คดิ เหน็ คาถาม คดิ เหน็
2. ของผ้อู ่ืน ประเมนิ
3.
4. 321 3 2 1 3213213 2 1
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.

ลงช่ือ........................................................ผ้ปู ระเมิน
วนั ท่ี............เดอื น..............................พ.ศ.................

47

เกณฑ์การประเมนิ พฤติกรรมของนักเรียนเป็ นรายบุคคล

ความสนใจ แบ่งคะแนนออกเป็ น 3 ระดับ

- ให้ 1 เม่ือนกั เรียนต้งั ใจเรียนแต่ขาดความกระตอื รือรน้
- ให้ 2 เมื่อนกั เรียนต้งั ใจเรียนและกระตือรือร้น
- ให้ 3 เมื่อนกั เรียนต้งั ใจเรียนดีและมีความกระตือรือรน้ ทีจ่ ะมีส่วนร่วมในการเรียนอยา่ ง

สม่าํ เสมอ เช่น การตอบคาํ ถาม การอภิปราย การแสดงความคดิ เห็น

การแสดงความคดิ เห็นในการอภิปราย แบ่งคะแนนออกเป็ น 3 ระดับ ดังนี้
- ให้ 1 เม่ือนกั เรียนแสดงความคิดเห็นไม่ถูกตอ้ งโดยไม่มีเหตุผลและไม่มีหลกั เกณฑ์
- ให้ 2 เมื่อนกั เรียนแสดงความคดิ เห็นถูกตอ้ งบางส่วนโดยมีเหตุผลและหลกั เกณฑ์
- ให้ 3 เม่ือนกั เรียนแสดงความคดิ เห็นถูกตอ้ งท้งั หมด โดยมีเหตผุ ลและหลกั เกณฑ์

การรับฟังความคดิ เห็นของผู้อ่ืน แบ่งคะแนนออกเป็ น 3 ระดับ
- ให้ 1 เมื่อนกั เรียนไม่รับฟังความคิดเห็นของผอู้ ่ืน
- ให้ 2 เมื่อนกั เรียนรบั ฟังความคดิ เห็นของผอู้ ่ืนบางคร้งั
- ให้ 3 เมื่อนกั เรียนรบั ฟังความคิดเห็นของผอู้ ่ืนทุกคร้ัง

ความรับผิดชอบ แบ่งคะแนนออกเป็ น 3 ระดับ ดงั นี้
- ให้ 1 เม่ือนกั เรียนไดร้ บั มอบหมายนอ้ ยคร้ัง
- ให้ 2 เมื่อนกั เรียนทาํ งานท่ไี ดร้ ับมอบหมายบางคร้งั
- ให้ 3 เม่ือนกั เรียนทาํ งานที่ไดร้ ับมอบหมายทกุ คร้งั

สรุปผลการประเมิน 8 – 15 แสดงวา่ ผา่ น
ระดบั คุณภาพ ดี ไดค้ ะแนน 5 – 7 แสดงวา่ ผา่ น
ระดบั คุณภาพ ปานกลาง ไดค้ ะแนน
ระดบั คุณภาพ ตอ้ งปรบั ปรุง ไดค้ ะแนนต่าํ กวา่ 5 แสดงวา่ ไม่ผา่ น

47

1 เนอื้ หาสาระครบถ้วนตรงตามประเด็น แบบประเมินรายงานการค้นคว้า/การสืบค้น
2 ความถูกต้องของเนอื้ หาสาระ วชิ า โภชนบาบัด
3 ภาษาถูกต้องเหมาะสม
4 ค้นคว้าจากแหล่งเรียนรู้หลากหลาย รายงานการประเมนิ
5 รูปแบบนาเสนอน่าสนใจ
6 ประเมนิ ปรับปรุงและแสดงความรู้สึกที่ ช่ือ – สกลุ
7 ต่อชิน้ งาน
8
9 รวมจานวนรายการที่
10 ผ่านเกณฑ์ข้นั ตา่
11
12 ผ่าน
13
14 ไม่ผ่าน
15

ลงช่ือ...........................................ผปู้ ระเมิน
(..........................................)

สรุป

49

เกณฑ์การให้คะแนนรายงานการค้นคว้า/การสืบค้น

องค์ประกอบท่ี 1 เนือ้ หาสาระครบถ้วน ตรงตามประเด็น

4 หมายถึง มีเน้ือหาสาระครบถว้ น ตามประเด็นทก่ี าํ หนดท้งั หมด
3 หมายถึง มีเน้ือหาสาระค่อนขา้ งครบถว้ นตามประเด็นทก่ี าํ หนดท้งั หมด
2 หมายถึง มีเน้ือหาสาระไม่ครบถว้ นตามประเด็นแตภ่ าพรวมของสาระท้งั หมดอยใู่ นเกณฑพ์ อใช้
1 หมายถึง มีเน้ือหาสาระไม่ครบถว้ น ภาพรวมของสาระท้งั หมดอยใู่ นเกณฑต์ อ้ งปรับปรุง

องค์ประกอบที่ 2 ความถูกต้องของเนื้อหาสาระ

4 หมายถึง เน้ือหาสาระท้งั หมดถูกตอ้ งตามขอ้ เทจ็ จริงและหลกั วชิ า
3 หมายถึง เน้ือหาสาระเกือบท้งั หมดถูกตอ้ งตามขอ้ เทจ็ จริงและหลกั วชิ า
2 หมายถึง เน้ือหาสาระบางส่วนถูกตอ้ งตามขอ้ เทจ็ จริงและหลกั วชิ าตอ้ งแกไ้ ขบางส่วน
1 หมายถึง เน้ือหาสาระส่วนใหญ่ไม่ถกู ตอ้ งตามขอ้ เทจ็ จริงหลกั วิชาตอ้ งแกไ้ ขเป็นส่วนใหญ่

องค์ประกอบท่ี 3 ภาษาถูกต้องเหมาะสม
4 หมายถึง สะกดการนั ตถ์ ูกตอ้ ง ถอ้ ยคาํ สาํ นวนเหมาะสมดีมาก ลาํ ดบั ความชดั เจน เขา้ ใจงา่ ย
3 หมายถึง สะกดการันตถ์ ูกตอ้ งเป็นส่วนใหญ่ ถอ้ ยคาํ เหมาะสมดี ลาํ ดบั ความได้ ดีพอใช้
2 หมายถึง สะกดการนั ตผ์ ดิ อยบู่ างถอ้ ยคาํ สาํ นวนเหมาะสมพอใชล้ าํ ดบั ความพอเขา้ ใจ
1 หมายถึง สะกดการันตผ์ ิดมาก ถอ้ ยคาํ สาํ นวนไมเ่ หมาะสม ลาํ ดบั ความไมช่ ดั เจน

องค์ประกอบท่ี 4 ค้นคว้าจากแหล่งความรู้หลากหลาย
4 หมายถึง คน้ ควา้ จากแหล่งความรู้หลากหลายต้งั แต่ 4 แหล่งข้นึ ไป
3 หมายถึง คน้ ควา้ จากแหล่งความรูห้ ลากหลายต้งั แต่ 3 แหล่ง
2 หมายถึง คน้ ควา้ จากแหล่งความรู้ 2 แหล่ง
1 หมายถึง ใชค้ วามรู้เพียงแหล่งเดียว

องค์ประกอบท่ี 5 รูปแบบการนาเสนอน่าสนใจ
4 หมายถึง รูปแบบการนาํ เสนองาน แปลกใหม่ น่าสนใจ ลาํ ดบั เรื่องราวไดด้ ีมาก
3 หมายถึง รูปแบบการนาํ เสนองาน น่าสนใจ ลาํ ดบั เรื่องราวไดด้ ี
2 หมายถึง รูปแบบการนาํ เสนองาน น่าสนใจพอใช้ ลาํ ดบั เร่ืองราวไดด้ ีพอใช้
1 หมายถึง รูปแบบการนาํ เสนองาน ไมน่ ่าสนใจ ลาํ ดบั เร่ืองราวไดไ้ ม่ดี

50