การจัดตั้งห้างหุ้นส่วนสามัญ

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์แห่งประเทศไทย ได้จัดให้มีการจัดตั้งห้างหุ้นส่วนเช่นเดียวกับที่ระบุไว้ในกฎหมายของประเทศอื่นๆ แม้ว่า โดยปกติห้างหุ้นส่วนจะไม่อาจจัดตั้งขึ้นโดยนักลงทุนชาวต่างชาติ เพราะความยุ่งยากที่เกิดขึ้น จากพระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจของชาวต่างชาติปี พ.ศ. 2542 กล่าวโดยทั่วไป การจัดตั้งบริษัทจำกัดเป็นประโยชน์ต่อนักลงทุนชาวต่างชาติมากกว่า เนื่องด้วยบริษัทที่ชาวไทยเป็นเจ้าของเสียงส่วนใหญ่กับกรรมการแม้จะมีเป็นชาวต่างชาติ ยังถูกพิจารณาว่าเป็นบริษัท “สัญชาติไทย” เพื่อวัตถุประสงค์แห่งพระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจของชาวต่างชาติในทางตรงกันข้าม แม้ว่า ห้างหุ้นส่วนจะจัดตั้งขึ้นโดยการลงทุนด้วยเงินไทยเป็นส่วนใหญ่ยังคงถูกพิจารณาว่ามี “สัญชาติต่างชาติ” หากหุ้นส่วนผู้จัดการเป็นชาวต่างชาติ แต่อย่างไรก็ตามชาวต่างชาติสามารถดำเนินการประกอบธุรกิจในประเทศไทย ในฐานะห้างหุ้นส่วนในบางกรณี เช่น หากพวกเขากำลังดำเนินการประกอบธุรกิจที่ไม่ถูกจำกัดโดยพระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจของชาวต่างชาติ หรือหากได้รับใบอนุญาตการประกอบธุรกิจต่างชาติ หรือได้รับหนังสือรับรองการประกอบธุรกิจต่างชาติภายใต้สนธิสัญญาทางไมตรี ระหว่างราชอาณาจักรไทย-สหรัฐอเมริกา ประเด็นที่น่าสนใจเกี่ยวกับการดำเนินการของห้างหุ้นส่วน มีดังต่อไปนี้

1. ห้างหุ้นส่วนมี 3 รูปแบบ คือ ห้างหุ้นส่วนสามัญไม่จดทะเบียน, ห้างหุ้นส่วนสามัญจดทะเบียน และห้างหุ้นส่วนจำกัด
2. สำหรับห้างหุ้นส่วนสามัญที่ไม่จดทะเบียน หมายถึงหุ้นส่วนทางธุรกิจที่เกิดจากสัญญาและไม่มีสถานะเป็นนิติบุคคล หุ้นส่วนต้องรับผิดชอบร่วมกันแบบไม่จำกัดในหนี้สินของห้างหุ้นส่วนและผูกพันกันโดยเงื่อนไขข้อตกลงห้างหุ้นส่วน หากห้างหุ้นส่วนสามัญนั้นได้จดทะเบียน จะมีสถานะเป็นนิติบุคคล อย่างไรตาม หุ้นส่วนยังคงต้องรับผิดเฉพาะตัวต่อบุคคลภายนอก
3. ในทางกลับกัน ห้างหุ้นส่วนจำกัดแตกต่างจากหุ้นส่วนสามัญ ที่ความรับผิดระหว่าง หุ้นส่วนผู้จัดการและความรับผิดของหุ้นส่วนอื่น ความรับผิดของหุ้นส่วนที่มีใช้หุ้นส่วนผู้จัดการจะจำกัดเฉพาะในจำนวนเงินที่พวกเขามีส่วนร่วมเท่านั้น ในขณะที่หุ้นส่วนผู้จัดการมีความรับผิดโดยไม่จำกัดในหนี้สินของห้างหุ้นส่วน
4. ความแตกต่างอันสำคัญของห้างหุ้นส่วนสามัญ คือหุ้นส่วนต้องรับผิดโดยตรงต่อหนี้สินของห้างหุ้นส่วนหรือจำนวนเงินที่พวกเขามีส่วนร่วมทั้งนี้แล้วแต่กรณี ด้วยเหตุนี้บริษัทจำกัดจึงได้รับความนิยม เนื่องจากผู้ถือหุ้นแต่ละรายไม่ต้องเผชิญกับความรับผิดส่วนตัวเมื่อชำระเงินค่าหุ้นเต็มจำนวน

รูปแบบการจัดการองค์กรแบบใดแบบหนึ่ง อาจมีความเหมาะสมมากกว่ารูปแบบอื่นขึ้นอยู่กับประเภทการประกอบธุรกิจ นอกจากนี้นักลงทุนชาวต่างชาติต้องคำนึงถึงพระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจของชาวต่างชาติและเลือกรูปแบบที่เหมาะสมสอดคล้องกับการจัดการองค์กร และควรได้รับการปรึกษาจากทนายความที่มีความสามารถก่อนการเริ่มดำเนินการใดๆ

Category: กฎหมายธุรกิจ, กฎหมายแพ่ง

About the Author (Author Profile)

สยาม ลีเกิ้ล เป็นสำนักงานกฎหมายระหว่างประเทศซึ่งประกอบไปด้วยทนายความผู้มีประสบการณ์ทั้งกฎหมายไทยและกฎหมายต่างประเทศ สำนักงานในประเทศไทยนี้ให้บริการทางกฎหมายอย่างครอบคลุมต่อลูกความท้องถิ่นและต่างประเทศสำหรับคดีความ เช่น คดีแพ่งและอาญา ข้อพิพาททางแรงงาน คดีทางการค้า การหย่า การรับเป็นบุตร การส่งผู้ร้ายข้ามแดน ฉ้อโกง และคดีเกี่ยวกับยาเสพย์ติด ความเชี่ยวชาญอีกด้านหนึ่งของสำนักงานคือ บริการเกี่ยวกับกฎหมายบริษัท เช่น การจดทะเบียนบริษัท และการส่งเสริมการลงทุนในประเทศไทย กฎหมายครอบครัว ทรัพย์สิน และการสืบสวนส่วนบุคคล

คุกกี้พื้นฐานที่จำเป็น เพื่อช่วยให้การทำงานหลักของเว็บไซต์ใช้งานได้ รวมถึงการเข้าถึงพื้นที่ที่ปลอดภัยต่าง ๆ ของเว็บไซต์ หากไม่มีคุกกี้นี้เว็บไซต์จะไม่สามารถทำงานได้อย่างเหมาะสม และจะใช้งานได้โดยการตั้งค่าเริ่มต้น โดยไม่สามารถปิดการใช้งานได้

คุกกี้ในส่วนวิเคราะห์ จะช่วยให้เว็บไซต์เข้าใจรูปแบบการใช้งานของผู้เข้าชมและจะช่วยปรับปรุงประสบการณ์การใช้งาน โดยการเก็บรวบรวมข้อมูลและรายงานผลการใช้งานของผู้ใช้งาน

คุกกี้ในส่วนการตลาด ใช้เพื่อติดตามพฤติกรรมผู้เข้าชมเว็บไซต์เพื่อแสดงโฆษณาที่เหมาะสมสำหรับผู้ใช้งานแต่ละรายและเพื่อเพิ่มประสิทธิผลการโฆษณาสำหรับผู้เผยแพร่และผู้โฆษณาสำหรับบุคคลที่สาม

ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล จำพวกเดียว คือ ห้างหุ้นส่วนประเภทซึ่งมีหุ้นส่วนเป็นหุ้นส่วนทุกคนต้องรับผิดร่วมกันในบรรดาหนี้สินทั้งปวงของห้างหุ้นส่วนโดยไม่จำกัดจำนวน

ห้างหุ้นส่วนจำกัด คือ ห้างหุ้นส่วนประเภทซึ่งมีหุ้นส่วน 2 จำพวก ดังนี้

1. หุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิด ได้แก่ ผู้เป็นหุ้นส่วนคนเดียวหรือหลายคนซึ่งรับผิดจำกัดเพียงจำนวนงินที่ตนรับว่าจะลงทุนในห้างหุ้นส่วนเท่านั้น
2. หุ้นส่วนจำพวกไม่จำกัดความรับผิด ได้แก่ หุ้นส่วนคนเดียวหรือหลายคนซึ่งรับผิดในบรรดาหนี้สินทั้งปวงของห้างหุ้นส่วนโดยไม่จำกัดจำนวน

บริษัทจำกัด คือ บริษัทประเภทซึ่งขึ้นด้วยแบ่งทุนเป็นหุ้นมีมูลค่าหุ้นละเท่า ๆ กัน โดยมีผู้ถือหุ้นรับผิดจำกัด เพียงไม่เกินจำนวนเงินที่ตนยังส่งใช้ไม่ครบมูลค่าของหุ้นที่ตนถือ

การจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล ห้างหุ้นส่วนจำกัด และบริษัทจำกัด ผู้ขอจดทะเบียนจะต้องดำเนินการ ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์กำหนด พร้อมทั้งปฏิบัติตามระเบียบสำนักงานทะเบียนหุ้นส่วนบริษัทกลาง ว่าด้วย การจดทะเบียนจัดตั้งห้างหุ้นส่วนและบริษัท พ.ศ. 2538

ส่วนใหญ่การเริ่มต้นทำธุรกิจรูปแบบนิติบุคคล เจ้าของธุรกิจมักนิยมจดทะเบียนบริษัทประเภท “บริษัทจำกัด” และ จดทะเบียนห้างหุ้นส่วน ประเภท “ห้างหุ้นส่วนจำกัด” ทว่ายังมีประเภท “ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล” ที่หลายคนอาจไม่คุ้นเคยมากเท่าไหร่นัก

แต่เป็นอีกหนึ่งทางเลือก สำหรับเจ้าของธุรกิจที่ประกอบธุรกิจในลักษณะที่เข้าเงื่อนไข สามารถเลือกจดทะเบียนห้างหุ้นส่วน ประเภทห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคลได้เช่นกัน (สามารถอ่านเพิ่มเติมความแตกต่างระหว่าง “ห้างหุ้นส่วนจำกัด” กับ “ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล”ได้จากบทความ “ห้างหุ้นส่วน แบบไหนเหมาะกับธุรกิจของคุณ) ลิงก์

ดังนั้น ธุรกิจใดและใครเหมาะที่จะ จดทะเบียนห้างหุ้นส่วน ประเภทไหน รวมถึงขั้นตอนการจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนจะยากหรือไม่ ไปทำความรู้จักกันค่ะ

ลักษณะห้างหุ้นส่วนเป็นอย่างไร

ห้างหุ้นส่วน คือ รูปแบบการจดทะเบียนนิติบุคคลรูปแบบหนึ่ง  ซึ่งรูปแบบนี้ต้องมีบุคคลตั้งแต่ 2 คนขึ้นไปตกลงทำธุรกิจร่วมกัน ผู้ที่ร่วมกันก่อตั้งขึ้นมาสามารถจัดสรร และทำการตกลงกันตั้งแต่เริ่มต้นได้ว่าจะลงทุนด้วยเงิน ลงทุนด้านทรัพย์สิน หรือฝีมือแรงงาน

และต้องทำการตกลงกันตั้งแต่เริ่มแรก เนื่องจากการลงทุนและเมื่อตกลงกัน ทุกอย่างต้องตีราคาของสิ่งที่ลงทุนร่วมกันเป็นจำนวนเงิน โดยทางกฎหมายห้างหุ้นส่วนจะสามารถแบ่งได้ 2 ประเภท คือ

1.ห้างหุ้นส่วนจำกัด

ห้างหุ้นส่วนจำกัด จะมีเงื่อนไขสำหรับเจ้าของธุรกิจที่ต้องการจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนแบบ “ห้างหุ้นส่วนจำกัด” ดังนี้

– ต้องมีผู้ถือหุ้นตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป

– ไม่มีกำหนดทุนขั้นต่ำ

– ผู้ถือหุ้นมี 2 แบบคือ

1) “จำกัด” ความรับผิด คือรับผิดชอบตามเงินลงทุนของตนเอง แต่จะไม่มีสิทธิ์ตัดสินใจในกิจการ มีสิทธิ์เพียงสอบถามการดำเนินงานของกิจการได้

2) “ไม่จำกัด” ความรับผิด คือรับผิดชอบหนี้สินทั้งหมดที่เกิดขึ้นจากกิจการ โดยมีสิทธิ์ตัดสินใจต่างๆ ในกิจการได้อย่างเต็มที่ (หุ้นส่วนผู้จัดการจะต้องเป็นหุ้นส่วนประเภทไม่จำกัดความรับผิด)

2.ห้างหุ้นส่วนสามัญ (ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล) 

ห้างหุ้นส่วนสามัญ แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

1) ห้างหุ้นส่วนสามัญไม่จดทะเบียน จัดอยู่ในรูปแบบบุคคลธรรมดา

2) ห้างหุ้นส่วนสามัญแบบจดทะเบียน เรียกว่าห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล

โดยเงื่อนไขสำหรับผู้ที่ต้องการจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนแบบ “ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล” มีดังนี้

– ต้องมีผู้ถือหุ้นตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป

– ไม่มีกำหนดทุนขั้นต่ำ

– ต้องร่วมกันรับผิดชอบหนี้สินของกิจการอย่างไม่จำกัด แต่หุ้นส่วนทุกคนมีสิทธิ์จัดการกับกิจการ และแบ่งปันกำไรจากกิจการได้

เอกสารที่ต้องใช้ประกอบการขอจดทะเบียนห้างหุ้นส่วน

ก่อนที่เจ้าของธุรกิจจะขอจดทะเบียนห้างหุ้นส่วน จำเป็นต้องเตรียมข้อมูลและเอกสารต่างๆ ให้ครบและถูกต้อง เพื่อให้การจดทะเบียนเป็นไปอย่างราบรื่นตั้งแต่ครั้งแรก ดังนี้

1.ข้อมูลและเอกสารที่ต้องเตรียมก่อนจดทะเบียนห้างหุ้นส่วน

– เตรียมชื่อจดทะเบียน สำหรับจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนไว้ 3 ชื่อ เพื่อไม่ให้ซ้ำกับที่อื่น

– ทำความตกลงระหว่างหุ้นส่วนในเรื่องสำคัญต่างๆ

– กำหนดจำนวนเงินลงทุนจดทะเบียนของหุ้นส่วนแต่ละคน

– วัตถุประสงค์ของห้างหุ้นส่วน ว่าประกอบธุรกิจเกี่ยวกับอะไร

– ชื่อ ที่อยู่ของหุ้นส่วนทุกคน

– สิ่งที่ลงหุ้นว่าเป็นอะไร จำนวนทุนที่หุ้นส่วนแต่ละคนนำมาลงทุน ซึ่งอาจจะเป็นเงิน ทรัพย์สิน หรือแรงงาน ซึ่งหากลงทุนด้วยแรงงาน ให้ระบุจำนวนเงินไว้ด้วยว่ามีค่าคิดเป็นเงินทุนเท่าไร

– ชื่อหุ้นส่วนผู้จัดการ

– ข้อจำกัดหุ้นส่วนผู้จัดการ ( ถ้ามี)

– ดวงตราหรือตรายางของห้างหุ้นส่วน

– สำเนาบัตรประจำตัวประชาชนของกรรมการและสำเนาทะเบียนบ้าน พร้อมเซ็นรับรองสำเนาถูกต้อง

– สำเนาทะเบียนบ้านของที่ตั้งสำนักงาน

2.แบบพิมพ์ที่ใช้ในการจดทะเบียนห้างหุ้นส่วน

– คำขอ แบบ หส.1

– หน้าหนังสือรับรอง

– รายการ หส.2

– เอกสารประกอบรายการ แบบ ว. ตามประเภทธุรกิจ

ว.1 พาณิชยกรรม

ว.2 บริการ

ว.3 อุตสาหกรรมและหัตถกรรม

ว.4 เกษตรกรรม

ว.5 สำนักงานปฏิบัติการภูมิภาค

– แบบ สสช.1 จำนวน 2 ฉบับ (ภูมิภาคใช้ 3 ฉบับ)

– ใบสำคัญรับชำระเงินลงหุ้น

– หนังสือมอบอำนาจ (กรณีผู้เป็นหุ้นส่วนผู้จัดการไม่ได้ไปยื่นด้วยตนเอง)

ขั้นตอนการขอจดทะเบียนห้างหุ้นส่วน

1.ยื่นแบบขอจองชื่อห้างหุ้นส่วนเพื่อตรวจสอบไม่ให้ซ้ำกับห้างหุ้นส่วนบริษัทอื่น โดยสามารถตรวจสอบชื่อ และจองชื่อห้างหุ้นส่วนได้ 2 ทางคือ

1.1 จองผ่านกรมพัฒนาธุรกิจการค้าได้ทุกแห่ง

1.2 จองผ่านอินเตอร์เน็ต โดยกรอกข้อมูลที่เว็บไซต์กรมพัฒนาธุรกิจการค้า https://www.dbd.go.th/ 

2.กรอกรายละเอียดเกี่ยวกับชื่อของห้างหุ้นส่วน วัตถุประสงค์ที่กิจการจะทำ สถานที่ตั้งห้าง ชื่อ ที่อยู่ อายุ สัญชาติ สิ่งที่นำมาลงทุน ลายมือชื่อของผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคน ชื่อหุ้นส่วนผู้จัดการ ข้อจำกัดอำนาจหุ้น ส่วนผู้จัดการ (ถ้ามี) และประทับตราสำคัญของห้างในแบบพิมพ์คำขอจดทะเบียนจัดตั้ง

3.ต้องไปยื่นขอจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนภายใน 30 วัน นับจากวันที่นายทะเบียนมีคำสั่งอนุญาตจองชื่อห้างหุ้นส่วนแล้ว โดยยื่นขอจดได้ 2 แบบ คือ

3.1 ให้หุ้นส่วนผู้จัดการเป็นผู้ยื่นขอจดทะเบียน ซึ่งโดยปกติการยื่นขอจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคลและห้างหุ้นส่วนจำกัด ผู้เป็นหุ้นส่วนผู้จัดการจะต้องลงลายมือชื่อในคำขอจดทะเบียนต่อหน้านายทะเบียน หุ้นส่วนบริษัท

หากในกรณีหุ้นส่วนผู้จัดการไม่ประสงค์ไปลงลายมือชื่อต่อหน้านายทะเบียน ให้ลงลายมือชื่อต่อหน้าสามัญหรือวิสามัญสมาชิกแห่งเนติบัณฑิตยสภา เพื่อเป็นการรับรองลายมือชื่อ ของตนได้ หรือหุ้นส่วนผู้จัดการจะมอบอำนาจให้ผู้อื่นไปยื่นจดทะเบียนแทนก็ได้

3.2 สามารถยื่นผ่านทางอินเตอร์เน็ตที่ https://ereg.dbd.go.th/ERegistMemberWeb/nonmemberpages/home.xhtml (สามารถดูวิธีการจดทะเบียนบริษัทด้วยตนเองทางอินเตอร์เน็ตแบบ step by step ละเอียดทุกขั้นตอนได้จากคลิป)

4.ในกรณีที่นำไปจดทะเบียนกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า สามารถข้ามเขตไปได้ทุกแห่ง พร้อมชำระค่าธรรมเนียมการจัดตั้ง (ยกเว้นจดเปลี่ยนแปลงต้องไปที่พื้นที่นั้นเท่านั้น)

5.เมื่อจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนเสร็จสิ้น ให้ขอใบสำคัญแสดงการจดทะเบียนมาคัดสำเนาเก็บไว้ด้วยดังนี้

– หนังสือรับรองห้างหุ้นส่วน (ทุกหน้า)

– หส.2 (มี 3 หน้า)

ค่าธรรมเนียมในการจดทะเบียนห้างหุ้นส่วน

ค่าธรรมเนียมในการจดทะเบียนห้างหุ้นส่วน จะนับจากจำนวนผู้เป็นหุ้นส่วน หากหุ้นส่วนไม่เกิน 3 คน จะเสียค่าธรรมเนียม 1,000 บาท แต่ถ้าหากเกิน 3 คน จะเสียค่าธรรมเนียมหุ้นส่วนที่เกินเพิ่มอีกคนละ 200 บาท และมีค่าธรรมเนียมเพิ่มเติมดังนี้

– ค่าธรรมเนียมจดทะเบียนห้างหุ้นส่วน 1,000 บาท

– ค่าธรรมเนียมออกหนังสือรับรองหุ้นส่วนบริษัท 200 บาท

– ใบสำคัญแสดงการจดทะเบียน 100 บาท

ทั้งนี้ หากจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนผ่านทางระบบออนไลน์ จะเสียค่าธรรมเนียมถูกลง 50% โดยห้างหุ้นส่วนมีอัตราค่าธรรมเนียมเหลือเพียง 500 บาทเท่านั้น ซึ่งหากใครที่สามารถจดทะเบียนห้างหุ้นส่วนผ่านทางระบบออนไลน์เองได้ก็จะช่วยประหยัดเงินในกระเป๋าได้เป็นอย่างมาก

แต่อาจจะเสียเวลาในการเตรียมข้อมูลรายละเอียด และเอกสารต่างๆ อยู่บ้าง เพราะจำเป็นต้องเข้าใจเรื่องข้อมูลและเอกสารอย่างถูกต้อง หรือแม้แต่การไปยื่นเองที่กรมพัฒนาธุรกิจการค้า เรื่องเอกสารและข้อมูลดังกล่าวก็สำคัญไม่ต่างกัน ต้องยื่นให้ครบถ้วนและถูกต้อง เพื่อไม่ให้เสียเวลาในการต้องยื่นใหม่

หรือเพื่อตัดปัญหาในเรื่องที่ไม่ถนัดและไม่มีเวลาออกจากชีวิต ก็สามารถใช้บริการสำนักงานบัญชีที่รับจดทะเบียนบริษัทห้างหุ้นส่วนได้เช่นกัน

PrevPreviousห้างหุ้นส่วน แบบไหนเหมาะกับธุรกิจของคุณ

Nextจดบริษัทด้วยตนเอง ทำได้ง่ายนิดเดียว…จริงหรือ?Next

OUR STORY

เรามีชื่อในการช่วยเหลือเจ้าของธุรกิจในเรื่องบัญชีและภาษีเพื่อให้เจ้าของธุรกิจมั่นใจว่าบัญชีและภาษีที่ทำออกมานั้นถูกต้องอีกทั้งเรายังให้คำแนะนำกับเจ้าของธุรกิจโดยเฉพาะธุรกิจขนาดเล็กและธุรกิจที่กำลังเติบโต ซึ่งต้องเผชิญกับความท้าทายในการดำเนินธุรกิจต่างๆ

ไม่ว่าจะเรื่องจำนวนคนหรือเวลาที่มีน้อยกว่าบริษัทระดับ Corporate หรือความรู้ในการบริหารจัดการภาษีซึ่งเราก็มีผู้ตรวจสอบบัญชี CPA คอยให้คำแนะนำกับเจ้าของธุรกิจทุกท่าน