การรวมอํานาจและการกระจายอํานาจ

ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=BrXVj4bSofo

ในอดีตหน่วยงานพัสดุไม่มีปัญหาในเรื่องของการรวมอํานาจหรือการกระจายอํานาจ เพราะองค์การยังมีขนาดเล็กต่อมาองค์การขยายตัวขึ้นและความเจริญก้าวหน้าทางวิทยาการ สูงขึ้นและเกิดแนวความคิดของการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ องค์การเริ่มเห็นความสําคัญและประโยชน์ของการเน้นความชํานาญเฉพาะด้าน ปัจจุบันองค์การสวนมากจะมีการรวมอํานาจเกี่ยวกับการจัดหาไว้ในระดับหนึ่ง การรวมอํานาจจะแตกต่างกันไปในแต่ละองค์การโดยแยก ออกเป็นองค์การขนาดเล็กถึงปานกลาง และองค์การขนาดใหญ่

โดยทั่วไปปัญหาเกี่ยวกับการรวมอํานาจหรือการกระจายอํานาจมักเกิดกับองค์การที่มีหลายหน่วยงานหรือหลายโรงงานมากกว่าที่จะเกิดกับองค์การที่มีหน่วยงานเดียวหรือโรงงานเดียว ปัญหาคือ การรวมอํานาจไว้ที่ส่วนกลางหรือกระจายอํานาจไปให้หน่วยงานต่าง ๆรับ ผิดชอบเอง ในทางปฏิบัติองค์การแต่ละแห่งมีการใช้แตกต่างกันไปบางองค์การก็รวมอํานาจ อย่างเดียวหรือกระจายอํานาจอย่างเดียวบางองค์การใช้ทั้งรวมอํานาจและกระจายอํานาจ

เหตุผลของการรวมอํานาจอํานาจไว้ที่ส่วนกลาง

1. ทําให้เกิดความชํานาญเฉพาะด้านความชํานาญเฉพาะด้านทําให้ผู้จัดหามีความรู้เกี่ยวกับของที่จะต้องจัดหาและสภาวะของตลาดเป็นอย่างดี ทําให้เกิดทักษะและความชํานาญในการจัดทําเพิ่มขึ้นเพราะรับผิดชอบในการจัดซื้อนอยชนิดลงความชํานาญเฉพาะด้านที่เพิ่มขึ้น

 2. ทําให้เกิดการประหยัดเนื่องจากสามารถรวบรวมความต้องการทั้งหมดเพื่อจัดหา จํานวนมากเพียงครั้งเดียวโดยได้รับประโยชน์ของการซื้อจํานวนครั้งละมาก ๆ ทําให้ซื้อได้ ในราคาถูกนอกจากนั้นยังได้รับประโยชนในรูปแบบอื่น ๆ เช่น เพิ่มอํานาจการต่อรองหรือได้รับบริการเพิ่มขึ้น

3. สามารถควบคุมคุณภาพของพัสดุได้เหมาะสมขึ้น เพราะสามารถจัดทํามาตราฐาน พัสดุได้ดีขึ้น

4. ทําให้การประสานงานและการควบคุมในเรื่องการจัดหามีความคล่องตัวขึ้น เนื่องจากการรวมอํานาจไวที่สวนกลางทําให้การออก กฏ ระเบียบ หรือนโยบายทําได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ เป็นประโยชน์ต่อการประสานงาน นอกจากนั้นการควบคุมและการตรวจสอบทางการเงินกระทําได้ง่ายขึ้น การใช้งบประมาณเป็นไปอย่างสะดวก

5. ทําให้ผู้ขายติดต่อกับหน่วยงานจัดหาได้สะดวกและรวดเร็วขึ้นเนื่องจากการจัดหาที่ส่วนกลางทําให้ผู้ขายลดภาระและต้นทุนในการติดต่อกับหน่วยงานต่าง ๆ โดยตรง

เหตุผลของการกระจายอํานาจในการจัดซื้อ

1. ทําให้การติดต่อประสานงานระหว่างผู้จัดหากับผู้ใช้เป็นไปได้สะดวก รวดเร็ว และขจัดปัญหาความไม่เข้าใจของหน่วยงานได้เนื่องจากหน่วยงานสามารถสอบถามราย ละเอียดในเรื่องพัสดุนั้น ๆจากผู้ใช้ได้โดยตรงและรวดเร็ว

2. ทําให้เกิดความสะดวก รวดเร็วในการปฏิบัติงาน เนื่องจากหน่วยงานแต่ละหน่วยหรือแต่ละโรงงานไม่ต้องขออนุมัติจากส่วนกลาง และดําเนินการต่าง ๆ ได้เองก่อให้เกิด ประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานและสามารถสนองความต้องการของผู้ใช้ได้อย่างรวดเร็วกรณีเป็นโรงงานผลิตสามารถสนองความต้องการของลูกค้าได้อย่างรวดเร็ว

3.สามารถเลือกผู้ขายได้อย่างมีประสิทธิภาพเนื่องจากหน่วยงานภายในท้องที่จะรู้ ว่าผู้ขายรายใดเป็นอย่างไรจึงสามารถเลือกผู้ขายที่สามารถจัดส่งพัสดุได้รวดเร็วและคุณ ภาพดีนอกจากนั้นการจัดซื้อในท้องที่ช่วยให้หน่วยงานมีสัมพันธภาพที่ดีกับผู้ขายอันจะช่วยให้สามารถซื้อได้ในราคาถูก และช่วยประหยัดค่าขนส่ง

4. ถูกต้องตามหลักการมอบอํานาจหน้าที่ เนื่องจากหน่วยงานต้องรับผิดชอบในการดําเนินงาน จึงควรต้องมีอํานาจหน้าที่ดําเนินงานได้อย่างอิสระ ถ้ามอบอํานาจให้ไม่พอกับ ความรับผิดชอบการดําเนินงานก็ขาดประสิทธิภาพ

การจัดระเบียบบริหารราชการแผ่นดินตาม พ.ร.บ. ระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534

แนวคิดรูปแบบการจัดระเบียบบริหารราชการแผ่นดินมีอยู่ 3 หลักใหญ่คือ

1.หลักการรวมอำนาจการปกครอง (Centralization) หมายถึงการรวมอำนาจปกครองทั้งหมดไว้ที่รัฐส่วนกลาง คือการบริหารราชการส่วนกลาง อันได้แก่กระทรวง ทบวง กรม เป็นผู้ดำเนินการปกครอง 

2.หลักการแบ่งอำนาจการปกครอง (Deconcentralization) คือการที่ราชการบริหารส่วนกลางแบ่งอำนาจหน้าที่ที่เป็นของราชการบริหารส่วนกลางบางส่วนให้กับราชการบริหารส่วนภูมิภาค แต่เจ้าหน้าที่ การแต่งตั้งโยกย้าย การบังคับบัญชายังเป็นของราชการบริหารส่วนกลาง

3.หลักการกระจายอำนาจการปกครอง (Decentralization) คือการมอบอำนาจการบริหารราชการแผ่นดิน โดยมอบอำนาจทั้งในด้านการเมืองและบริหารให้กับราชการบริหารส่วนท้องถิ่น