ข้าราชการ คือ ข้าของแผ่นดิน

สวัสดีค่ะ สถานี ก.ค.ศ. วันนี้ดิฉันอยากเรียนว่า ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาต้องตระหนักถึงภาระหน้าที่อันสำคัญที่ ท่านทั้งหลายมีต่อสังคมและประเทศชาติของเรา โดยเฉพาะท่านที่เป็นผู้บังคับบัญชา เป็นผู้บริหารทั้งผู้บริหารสถานศึกษา (ผอ.ร.ร.) และผู้บริหารการศึกษา (ผอ.สพท.) หรือตำแหน่งอื่นๆ จะต้องรักษาวินัยในตนเองโดยเคร่งครัดในอันที่จะเป็นตัวอย่างที่ดีแก่ผู้อยู่ ใต้บังคับบัญชาประการหนึ่ง และหน้าที่อีกประการหนึ่งที่สำคัญ คือ เสริมสร้างและพัฒนาให้ผู้อยู่ใต้บังคับบัญชามีวินัย เช่น ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดี การสร้างขวัญและกำลังใจ ฯลฯ ป้องกันมิให้ผู้อยู่ใต้บังคับบัญชากระทำผิดวินัย เช่น ดูแลเอาใจใส่ ขจัดเหตุที่อาจก่อให้เกิดการกระทำผิดวินัย ดำเนินการป้องกันด้วยวิธีอื่นๆ ตามควรแก่กรณี และดำเนินการทางวินัยแก่ผู้อยู่ใต้บังคับบัญชาทันทีกรณีที่มีมูล ที่ควรกล่าวหาว่ากระทำผิดวินัย หากผู้บังคับบัญชาผู้ใดละเลยไม่ปฏิบัติหน้าที่ตามที่กล่าวมานี้ เพื่อปกป้องช่วยเหลือผู้ใดก็ตามหรือปฏิบัติหน้าที่โดยไม่สุจริต ให้ถือว่า ผู้บังคับบัญชาผู้นั้นกระทำผิดวินัย ส่วนเพื่อนข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาผู้อยู่ใต้บังคับบัญชาก็เช่น กันต้องรักษาวินัยโดยเคร่งครัด ปฏิบัติหน้าที่ราชการด้วยความซื่อสัตย์สุจริต รักษาความสามัคคีปรองดอง ทั้งในหมู่นักเรียน ผู้ปกครอง ประชาชน ผู้มาติดต่อราชการ ตลอดจนระหว่างเพื่อนข้าราชการด้วยกันให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ปฏิบัติตนให้สมกับที่เป็นข้าราชการ... "ข้าของแผ่นดิน"

สำเนา
พระราโชวาท
พระราชทานแก่ข้าราชการพลเรือน เนื่องในวันข้าราชการพลเรือน
วันเสาร์ ที่ 1 เมษายน 2560

งานราชการนั้น คืองานของแผ่นดิน มีผลเกี่ยวเนื่องโดยตรงถึงประโยชน์ของประเทศชาติและประชาชนทุกคน. ดังนั้น ข้าราชการผู้ปฏิบัติบริหารงานของแผ่นดิน จึงต้อง
ทำความเข้าใจถึงความสำคัญในหน้าที่และความรับผิดชอบของตนให้ถ่องแท้ แล้วร่วมกันคิด
ร่วมกันทำ ด้วยความอุตสาหะเสียสละ และด้วยความสุจริตจริงใจ โดยถือประโยชน์ที่จะเกิด
จากงานเป็นหลักใหญ่. งานของแผ่นดินทุกส่วน จักได้ดำเนินก้าวหน้าไปพร้อมกัน และสำเร็จประโยชน์ที่พึงประสงค์ คือยังความเจริญมั่นคงให้เกิดแก่ประเทศชาติและประชาชนได้แท้จริง
และยั่งยืนตลอดไป.

ข้าราชการ คือกลไกของรัฐ มีบทบาทหน้าที่หนุนนำนโยบายรัฐบาล ไปสู่การปฏิบัติ ร่วมกับประชาชนทุกภาคส่วน โดยมีเป้าหมายเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ส่งผลถึงประเทศเจริญก้าวหน้า ทั้งด้านการเมือง เศรษฐกิจ สังคม ข้าราชการ จึงมีความสำคัญ เสมือนหนึ่ง “ข้อต่อตรงกลาง” ที่เชื่อมระหว่างข้างบนคือรัฐบาล กับข้างล่างคือประชาชน ที่การทำงานจากระดับบริหาร ลงไปถึงข้าราชการที่อยู่ในพื้นที่ พูดได้ว่า ข้าราชการ แปลว่า ผู้ทำงานต่างพระเนตร พระกรรณ พระมหากษัตริย์ ในการให้บริการดูแลประชาชน ดังนั้น ถ้าข้าราชการทุกคน เข้าใจความหมายของคำว่า ข้าราชการเป็นอย่างดี ซึ่งแปลว่า ผู้ทำงานต่างพระเนตร พระกรรณ พระมหากษัตริย์ เราจะไม่กล้าทำอะไรที่ ขาดความรับผิดชอบ ยังผลให้ระคายเบื้องพระยุคลบาท

การเป็นข้าราชการที่ดี ต้องรู้ก่อนว่า ข้าราชการ คือ ใคร
ข้า หมายถึง ผู้ทำงานในเชิงบริการ
ราช หมายถึง พระมหากษัตริย์
การ หมายถีง การกระทำ

พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานแก่ …ข้าราชการพลเรือนเนื่องในวันข้าราชการพลเรือน ปีพุทธศักราช 2550 “งานของแผ่นดินนั้น เป็นงานส่วนรวม มีผลเกี่ยวเนื่องถึงความเจริญขึ้นหรือเสื่อมลงของบ้านเมือง และสุขทุกข์ของประชาชนทุกคน ข้าราชการผู้ปฏิบัติบริหารงานของแผ่นดิน จึงต้องสำนึกตระหนักในความรับผิดชอบที่มีอยู่ และตั้งใจพยายามปฏิบัติหน้าที่โดยเต็มกำลังความสามารถ ด้วยความเข้มแข็งสุจริต และด้วยปัญญา รู้คิดพิจารณา ว่าสิ่งใดเป็นความเจริญ สิ่งใดเป็นความเสื่อม อะไรเป็นสิ่งที่ต้องทำ อะไรเป็นสิ่งที่ต้องละเว้น และจำกัด อย่างชัดเจน ถูกต้อง”

เพราะฉะนั้นข้าราชการ จะต้องยึดมั่นในอุดมการณ์ของข้าราชการที่ว่า “ข้าราชการ คือ ผู้ทำงานให้ประชาชนชื่นใจ ” ต้องสร้างจิตสำนึกในการเป็นผู้ให้บริการประชาชน ยึดหลักความโปร่งใสในการปฏิบัติราชการ ไม่แสวงหาผลประโยชน์โดยมิชอบ ต้องวางตัวเป็นกลาง ปฏิบัติตนให้เป็นแบบอย่างของข้าราชการและประชาชน ตลอดจนยึดมั่นในศีลธรรมอันดี

ที่ผ่านมา “ข้าราชการ” ซึ่งถือเป็นมือไม้ในการทำงานของรัฐบาล เพราะงานจะสำเร็จหรือเกิดปัญหาอุปสรรคก็อยู่ที่คนเหล่านี้ เสียดายว่า ในรัฐบาลที่แล้วได้ทำให้ชื่อเสียงเกียรติภูมิของ”ข้าราชการ”ต้องเสียหายไปมาก จะด้วยการแทรกแซงจากฝ่ายการเมือง หรือจากความเต็มใจก้มหัวรับใช้การเมือง โดยหวังผลให้เกิดความก้าวหน้าในอาชีพก็ตาม แต่ได้สร้างความเสียหายให้กับหน่วยงานองค์กรและได้ส่งผลกระทบมาถึงประชาชนเพราะฉะนั้น จึงเห็นการปรับเปลี่ยนโยกย้ายอย่างกราวรูดมาเป็นระลอก นับเป็นความเสื่อมถอยของวงการข้าราชการ เป็นปรากฏการณ์ใหม่ที่ส่วนใหญ่เป็นข้าราชการระดับหัวหน้าส่วนราชการ ปลัดกระทรวง อธิบดี มีส่วนเกี่ยวข้องสัมพันธ์กับการเมืองที่ชัดเจน และรวมทั้งการสร้างความไว้วางใจ หวังจะได้รับการสนับสนุน ด้วยความเชื่อว่า“ผลงาน” กับ“ความก้าวหน้า” เป็นของคู่กันเสมอ มีตัวอย่างให้เห็นมากมาย จะด้วยความเกรงใจ หลงผิดหรือเต็มใจในการช่วยเหลือ หาผลประโยชน์ให้กับนักการเมือง ผลคือ นักการเมือง(ส่วนใหญ่)มักจะรอด เพราะมีการเตรียมการมาก่อนแล้ว แต่คนที่รับกรรมคือ ข้าราชการ ที่รับงานมาทำ ที่นำไปสู่การทุจริต หรือสนับสนุนให้มีการทุจริตเกิดขึ้น

สมัยก่อน “ข้าราชการ” คือเจ้าคนนายคน หรือเจ้านายประชาชน เวลาจะเข้าหาต้องนอบน้อมขอความเมตตาในการติดต่อราชการ ผลคือเป็นการทำงานแบบ”เช้าชามเย็นชาม” เชื่องช้าวางท่าเหนือชั้น แต่สมัยนี้”ข้าราชการ”คือคนที่ทำงานให้รัฐ โดยมีรายได้จากภาษีของประชาชน จึงควรทำงานเพื่อรัฐเพื่อประชาชน มีหน้าที่บริการ ช่วยเหลือ อำนวยความสะดวกแก่ประชาชนในการติดต่อราชการใดๆ ด้วยความสะดวกรวดเร็วและมีการให้เกียรติแก่ประชาชน

“ข้าราชการคือข้าของแผ่นดิน” เป็นข้อความที่ยิ่งใหญ่ กินใจ ให้ความหมายชัดเจนโดยไม่จำเป็นต้องมีการขยายความเพิ่ม แสดงว่า เป็นการทำงานที่สนองพระเนตรพระกรรณขององค์ราชา อย่าให้ข้อความนี้เป็นแค่สติ๊กเกอร์ที่ติดท้ายรถของราชการเท่านั้น เพราะเท่ากับเป็นการหลอกตัวเอง

ขอเพียงมีผลงานเศษเสี้ยวขององค์ราชาที่มีต่อพสกนิกรของพระองค์ คนไทยก็จะชื่นชมเป็นล้นพ้น ในการเป็น”ข้า – ราช – การ”แล้ว