หลังผ่าตัดมดลูก ห้ามกินอะไร

การดูแลตัวเองหลังการผ่าตัด เป็นสิ่งสำคัญที่จะทำให้หายเร็ว และทำให้ผลลัพท์ของการผ่าตัดออกมาดี

หลังผ่าตัดมดลูก ห้ามกินอะไร

ไม่ว่าจะเป็นการดูแลทำความสะอาดแผล ประคบอุ่นเย็น การพักผ่อนให้เพียงพอ ในส่วนของอาหารก็มีความสำคัญเช่นกัน โดยเราควรทานอาหารให้ครบเพื่อให้ได้สารอาหารไปเลี้ยงร่างกายและช่วยสมานแผล แต่ก็มีอาหารบางชนิดที่ควรหลีกเลี่ยง โดยหลักใหญ่มี 5 ชนิด ดังนี้

1. เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ งดประมาณ 1 เดือน เนื่องจากทำให้แผลหายช้าและอาจอักเสบได้ และหากเมาก็กลับดึกร่างกายไม่ได้พักผ่อน ซึ่งส่งผลแผลสมานช้า

2. อาหาร สุกๆ ดิบๆ หรือส้มตำปูปลาร้า บาง ท่านชอบมาก แต่ควรงดไปก่อน เนื่องจากอาหารประเภทนี้ไม่ค่อยสะอาด

3. ไข่ และอาหารทะเล อยู่ในกลุ่มอาหารที่เสี่ยงต่อการแพ้ หากรับประทานแล้วแพ้ อาจจะมีตุ่ม ผื่นคัน ขึ้นตามผิวทั่วร่างกาย รวมถึงบริเวณแผลด้วย จึงอาจส่งผลเสียต่อแผลผ่าตัดได้

4. อาหารเสริม อาหารเสริมนั้นเราอาจจะไม่ทราบส่วนประกอบทั้งหมด ซึ่งบางส่วนประกอบส่งผลให้แผลสมานช้า จึงแนะนำให้งดก่อนเช่นกัน

5. อาหารหมักดองอาจจะไม่ค่อยสะอาด รวมทั้งมีแบคทีเรียจากการหมักดอง อาจส่งผลเสียกับแผลผ่าตัดได้ หากเราสามารถเลี่ยงอาหารเหล่านี้ได้ก็จะช่วยให้การดูแลง่ายยิ่งขึ้น รวมทั้งทำให้แผลสมานเร็วด้วยค่ะ

คำแนะนำที่จำเป็นสำหรับผู้ป่วยผ่าตัดทางนรีเวช

ประเภทของการผ่าตัด : ผ่าตัดมดลูก ผ่าตัดรังไข่ ผ่าตัดมดลูกและรังไข่ (บางรายร่วมกับการผ่าตัดไส้ติ่ง)

เวลาที่ใช้ในการผ่าตัด : ประมาณ 2-3 ชั่วโมง ถ้าไม่มีภาวะแทรกซ้อนละสังเกตอาการที่ห้องพักฟื้นต่ออีกประมาณ 1-2 ชั่วโมง ถ้าไม่มีภาวะแทรกซ้อนใดๆ จึงส่งผู้ป่วยกลับไปหอผู้ป่วย

สภาพหลังการผ่าตัด

  • มีแผลผ่าตัดบริเวณหน้าท้อง
  • มีสายน้ำเกลือที่แขนข้างใดข้างหนึ่ง บางรายอาจมีฉีดยาปฏิชีวนะทางสายน้ำเกลือ ประมาณ 1-2 วัน
  • สวนคาสายปัสสาวะไว้ประมาณ 1-2 วัน (ยกเว้นในบางกรณีอาจคาสายไว้นานกว่านี้)
  • อาการข้างเคียงหลังดมยาสลบ เช่น เจ็บคอ คลื่นไส้อาเจียน เวียนศรีษะ
  • อาการข้างเคียงหลังได้รับยาระงับความรู้สึก โดยฉีดยาชาบริเวณหลัง เช่น อาการคันตามร่างกาย ปวดศรีษะ คลื่นไส้อาเจียน ผู้ป่วยนอนราบ 12 ชั่วโมง

คำแนะนำก่อนผ่าตัด

การเตรียมตัวก่อนมาโรงพยาบาล

  1. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ซึ่งจะช่วยให้ร่างกายแข็งแรง มีความพร้อมในการผ่าตัด
  2. พักผ่อนทั้งทางร่างกายและจิตใจ เพื่อให้แข็งแรง ไม่อ่อนเพลียก่อนผ่าตัด
  3. ก่อนผ่าตัด 1 วัน ควรทำความสะอาดร่างกาย อาบน้ำ ตัดเล็บไม่ทาเล็บ
  4. มา Admit ที่โรงพยาบาลก่อนเวลาผ่าตัดอย่างน้อย 4 ชั่วโมง
  5. งดใส่เครื่องประดับมาโรงพยาบาล

การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด

  1. งดน้ำงดอาหาร ประมาณ 6 ชั่วโมง ก่อนผ่าตัด หรือตามคำสั่งแพทย์โดยอาหารที่รับประทานก่อนงดควรเป็นอาหารอ่อน ย่อยง่าย
  2. ถอดฟันปลอม เครื่องประดับหรือของมีค่าก่อนเข้าห้องผ่าตัด
  3. เตรียมผ่าตัดตามคำสั่งแพทย์โดยเจ้าหน้าที่ เช่น
  • โกนขนบริเวณหน้าท้องและหัวหน่าว
  • สวนล้างช่องคลอด
  • สวนอุจจาระ
  • สวนคาสายปัสสาวะ
  • การใช้ยาก่อนผ่าตัด(ถ้ามี)

การปฏิบัติตัวเมื่อกลับจากห้องผ่าตัด

1. หายใจเข้าออกลึกๆ โดยทำจำนวน 5 ครั้งในทุกๆ 1 ชั่วโมง

วิธีการ

  • นอนศรีษะสูงหรือลุกนั่ง งอเข่าเล็กน้อยยกเว้นในกรณี Block หลัง
  • ใช้มือทั้ง 2 ข้าง วางหรือประสานกันบริเวณแผลหรือใช้หมอนวางบริเวณแผลทำให้ลดความเจ็บปวดที่จะเกิดขึ้น
  • หายใจเข้าลึกๆ ช้าๆ ทางจมูก ค้างไว้ประมาณ 3 วินาที (นับ 1-2-3 ในใจ)
  • ห่อริมฝีปากเหมือนจะผิวปาก แล้วผ่อนลมหายใจออกช้าๆ ยาวๆ

2. ไอแบบมีประสิทธิภาพ เพื่อเอาเสมหะออกจากลำคอ

วิธีการ

  • หายใจเข้าออกลึกๆ ประมาณ 4 ครั้ง (ตามวิธีดังกล่าวข้างต้น)
  • ครั้งที่ 4 หายใจเข้าลึกๆ กลั้นไว้ประมาณ 3 วินาที (นับ 1-2-3 ในใจ)
  • ใช้มือทั้ง 2 ข้างกดแผลก่อนไอ
  • แล้วไออกมาจากส่วนลึกของลำคอ 1-2 ครั้ง เพื่อขับเสมหะที่คั่งค้างออกมา

3. หลังผ่าตัดสามารถพลิกตะแคงตัวได้ตามความต้องการและภายหลัง 24 ชั่วโมงหลังผ่าตัด พยาบาลแนะนำวิธีการลุกนั่ง/ลุกจากเตียงอย่างถูกวิธี โดย

  1. นอนตะแคงข้างใดข้างหนึ่ง
  2. ใช้ข้อศอกข้างที่อยู่ด้านล่างยันกับพื้น
  3. แขนอีกข้างเกาะไหล่คนที่ช่วยพยุงหรือเหล็กกั้นเตียง
  4. แล้วยกตัวขึ้นในท่าตะแคง

4. งดน้ำงดอาหารจนกว่าจะมีคำสั่งแพทย์ให้เริ่มอาหาร โดยส่วนใหญ่ประมาณ 24 ชั่วโมงหลังผ่าตัด โดยจะเริ่มที่อาหารเหลวแนะนำให้จิบน้ำอุ่นหรือน้ำข้าว น้ำซุปจำนวนน้อยๆก่อนแล้วจึงค่อยๆ เพิ่มปริมาณให้มากขึ้นและเปลี่ยนเป็นอาหารอ่อนย่อยง่าย งดนม งดน้ำอัดลม เพราะจะทำให้ท้องอืดได้ และหลังรับประทานอาหารควรลุกนั่งหรือเดินอย่างน้อย 10-15 นาที เพื่อป้องกันภาวะท้องอืด

5. ภาวะหลังผ่าตัด อาจมีไข้ ท้องอืด หรือมีเลือดอออกทางช่องคลอดได้

6. ถ้ามีอาการผิดปกติอื่นๆ กรุณาแจ้งแพทย์ หรือพยาบาลที่ดูแลทราบ

คำแนะนำเมื่อกลับบ้าน

  • การดูแลแผลผ่าตัด ถ้าเปิดพลาสเตอร์กันน้ำ ให้อาบน้ำได้ตามปกติโดยการตักอาบหรือฝักบัว ไม่ควรนอนแช่อ่างหรือแม่น้ำลำคลอง แต่ถ้าแผลไม่ได้ปิดพลาสเตอร์กันน้ำ ห้ามให้แผลโดนน้ำ
  • ห้ามยกของหนักและห้ามขับรถ ประมาณ 1-2 เดือน
  • งดการมีเพศสัมพันธ์หลังผ่าตัดประมาณ 6-8 สัปดาห์
  • กรุณามาตรวจตามนัด แต่ถ้ามีอาการผิดปกติ เช่น แผลอักเสบ บวมแดง ไข้สูง มีเลือดออกจำนวนมากหรือหนองออกจากช่องคลอด ให้รีบมาพบแพทย์ก่อนวันนัด
  • สภาวะหลังผ่าตัดมดลูก และ/หรือรังไข่ทั้งสองข้างจะทำให้ไม่มีประจำเดือนไม่สามารถมีบุตรได้
  • การผ่าตัดรังไข่ทั้งสองข้าง บางรายอาจมีอาการร้อนวูบวาบ เหงื่อออกมาก ปวดเมื่อยตามตัว ปวดศรีษะ หงุดหงิด ใจสั่นได้ เนื่องจากร่างกายขาดฮอร์โมนเพศหญิง ถ้ามีอาการเหล่านี้สามารถรักษาได้โดยการให้ฮอร์โมนเพศหญิงเข้าไปทดแทน โดยแพทย์จะเป็นผู้ให้คำแนะนำ

ศูนย์สูติ-นรีเวช