การปฏิรูปศาสนา เกิดขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 16 โดยมีผู้นำการปฏิรูปหลายคนและใช้ชื่อแตกต่างกันการปฏิรูปคริสต์ศาสนา หมายถึง ขบวนการในยุโรปตะวันตกที่ปัจเจกชนและสถาบันต่างๆ แสดงความเห็นคัดค้านการปฏิบัติที่ไม่ถูกต้องตามหลักในคัมภีร์ไบเบิล การปฏิรูปเป็นไปอย่าง ต่อเนื่อง จนในที่สุดคริสต์ศาสนาในยุโรปได้แตกแยกเป็น 2 นิกาย คือโรมันคาทอลิกและ โปรเตสแตนต์
สาเหตุของการปฏิรูปศาสนา
1.สันตะปาปาทรงใช้อำนาจมากเกินไป ทรงครอบงำการเมือง
สร้างความไม่พอใจให้ผู้ปกครองแคว้นต่างๆ
2.ความเป็นอยู่ของสันตะปาปาและพระชั้นสูงบางองค์มีความฟุ่มเฟือย
ขัดต่อความรู้สึกที่ว่าพระควรจะมีความรู้สึกที่เรียบง่าย
ตลอดจนมีการซื้อขายตำแหน่งกัน
3.ศาสนจักรมุ่งพิธีกรรมมากเกินไป จึงทำให้ประชาชนบางส่วนต้องการที่จะเข้าใจหลักธรรมมากขึ้น
จึงมีนักคิดเสนอว่าควรเข้าถึงพระเจ้า และทำความเข้าใจคัมภีร์ด้วยตัวเอง
4.สันตะปาปาทรงต้องการสร้างมหาวิหารเซนต์ปีเตอร์ จึงทรงนำใบยกโทษบาปไปขายในดินแดนเยอรมัน
ทำให้เกิดกลุ่มต่อต้านคริสตจักรหลายกลุ่มในเยอรมัน
การเริ่มปฏิรูปศาสนา
การปฏิรูปศาสนาเริ่มต้นในดินแดนเยอรมนีใน ค.ศ. 1517 เมื่อมาร์ติน ลูเธอร์ นักบวชชาวเยอรมันได้เขียนญัตติ 95 ข้อ
คัดค้านการขายใบไถ่บาปติดไว้หน้ามหาวิหารแห่งเมืองวิทเทนบูร์ก ญัตติของเขา
ได้รับการสนับสนุนอย่างกว้างขวางในเยอรมนี
ใน ค.ศ.1521 มาร์ติน ลูเธอร์ได้รับคำสั่งจากจักรพรรดิชาลส์ที่ 5 แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์
ให้ไปเข้าประชุมสภาแห่งเวิร์ม
เขาถูกกล่าวหาจากจักรพรรดิว่า มีท่าทีเป็นปฏิปักษ์ต่อคริสต์ศาสนาและให้เป็นคนนอกศาสนา
(การบัพพาชนียกรรม) แต่เจ้าชาย เฟรเดอริก
ผู้ครองแคว้นแซกโซนีได้ให้ ความอุปถัมภ์เขาไว้ และให้เขาแปลคัมภีร์ไบเบิลเป็นภาษา
เยอรมัน ทำให้ความรู้ด้านศาสนาแพร่หลายไปทั่ว นอกจากนี้เขา ได้ก่อตั้งนิกายลูเธอร์ (LUTHERANISM) ซึ่งได้แพร่ขยายไปทั่วเยอรมนีและสแกนดิเนเวีย
ในอังกฤษ พระเจ้าเฮนรีที่ 8 ทรงขัดแย้งกับสันตะปาปา เรื่องการหย่าขาดกับพระมเหสี องค์เดิมของพระองค์ คือ พระนางแคเธอรีนแห่งอารากอน
เพื่ออภิเษกสมรสใหม่แต่พระสันตะปาปาไม่ยอมจัดการหย่าให้พระองค์จึงให้อังกฤษแยกตัวทางศาสนาออกจากศาสนจักรที่กรุงโรม โดยแต่งตั้ง สังฆราชแห่งแคนเทอร์บิวรี (ARCHBISHOP OF CANTERBURY) ขึ้นใหม่ ต่อมาใน ค.ศ. 1563 กษัตริย์ อังกฤษ (สมเด็จพระราชินีนาถ เอลิซาเบทที่ 1) ทรงประกาศตั้งนิกายอังกฤษหรือนิกายแองกลิคัน (ANGLICAN CHURCH) โดยกษัตริย์อังกฤษเป็นประมุขของศาสนา นิกายนี้มีลักษณะเด่นคือ การ ยอมรับและรักษาพิธีกรรมต่างๆ ของนิกายโรมันคาทอลิก
แต่ไม่ยอมรับนับถือสันตะปาปาที่กรุงโรม
การปฏิรูปศาสนาของคริสตจักร
ฝ่ายคาทอลิกปฏิรูปซ้อน
เพื่อให้นิกายคาทอลิกบริสุทธิ์
1.
ศาสนจักรได้จัดการประชุมสังคายนาพระศาสนาที่เมืองเทรนต์ในค.ศ.1545
การประชุมดังกล่าวใช้ระยะเวลา
18
ปี
โดยมีบทสรุปดังนี้
-สันตะปาปาทรงเป็นประมุขในคริสต์ศาสนา
-
การประกาศหลักธรรมทางศาสนาต้องให้ศาสนจักรเป็นผู้ประกาศแก่ศาสนิกชน
-
คัมภีร์ไบเบิลต้องเป็นภาษาละติน
-
ยกเลิกการขายใบยกโทษบาปและตำแหน่งทางศาสนามีการกำหนดระเบียบวินัยมาตรฐานการศึกษาของพระ
และให้ใช้ภาษาพื้นเมืองในการสอนศาสนา
2.
ศาสนจักรได้ตั้งศาลศาสนาเพื่อลงโทษพวกนอกศาสนา
ผลจากการปฏิรูปศาสนา
1) คริสตจักรแตกแยกออกเป็น2นิกาย คือ นิกายโรมันคาทอลิก และ
นิกายโปรเตสแตนต์
2) นิกายต่างๆ
แข่งขันกันปรับปรุงข้อบกพร่องเพื่อเรียกศรัทธา
3)
นิกายโปรแตสแตนต์สนับสนุนการประกอบอาชีพด้านการค้าและอุตสาหกรรม ทำให้ระบบทุนนิยมในยุโรปเจริญเติบโต
4) เกิดกระแสชาตินิยม เช่น
มีการแปลคัมภีร์เป็นภาษาท้องถิ่น
5)
ส่งเสริมอำนาจผู้ปกครองในการปกครองประเทศ
6) เกิดสงครามศาสนาขึ้นในยุโรปหลายครั้ง
เช่น
- สงครามศาสนาในเยอรมนี
(ค.ศ.
1546-1555)
- สงครามศาสนาในประเทศฝรั่งเศส
(ค.ศ.
1562-1589)
- สงครามสามสิบปีในดินแดนของเยอรมัน
(ค.ศ.
1618-1648)