ผลกระทบที่เกิดจากการใช้สารเคมีในด้าน สิ่งแวดล้อม

�ž�ɢͧ�������ѹ����㹪���� �������

�ҧ��������  ��дѺǧ��

�ӹѡ͹��������Ǵ�������͹����

����֡���ž�ɢͧ�������ѹ����㹪���� ������� ���繢��������ͧ��㹡��������������������Ѻ��èѴ��ô�ҹ͹��������Ǵ�������ǹ�������Ǣ�ͧ�Ѻ�ѭ���ž�� �ѹ���繻���ª����ؤ�ҡ÷������Ǣ�ͧ㹡���������觢����� �Ѳ���ѡ��Ҿ�ͧ�� ������͡�èѴ�к�������ѧ�ѭ���ѹ���ͧ�Ҩҡ�������ѹ���·���Ҩ�觼š�з���ͤس�Ҿ���Ե�ͧ��ЪҪ�㹪����  �����������ö�Ѵ��áѺ�ѭ�������ҧ���к��ѹ��ǧ������ջ���Է���Ҿ��觢��

��ù��������ѹ����㹡��������Թ�����������͹Թ�����ҡ��ҧ����� ��С�ü�Ե����ѹ������ç�ҹ�ص��ˡ���㹪�ǧ 10 �շ���ҹ���ջ���ҳ����������ҧ������ͧ �����Ҩ��ա��óç��Ŵ����������աӨѴ�ѵ�پת����ѹ�������ɵ�Ẻ�Թ�������Ҥ�ɵá������� �����ҳ��ù���ҡ��ѧ�������������� ����ѹ��������ҹ���դ�������§����آ�Ҿ�ͧ��ЪҪ������ҧ�ҡ  �����ջ�ͧ�ѹ�ӨѴ��ŧ�ѵ�پת����ѵ��������Ҥ�ɵá����ͧ������� ���͡���� 4 ��������� ����������⹤���չ ����������⹿��࿵������������� ��С������շ����������ѧ��������շ��´��ҡ������������������§ҹ���������ѧ�ҧ�кҴ�Է�� �.�.2540-2549 ������ѵ�Ҽ����¾�ɨҡ��û�ͧ�ѹ�ӨѴ�ѵ�پת����ѵ���������Ŵŧ ��駹������§ҹ�٧�ش����Ҥ�˹�� �ͧŧ�Ҥ���Ҥ���ѹ�͡��§�˹�� �Ҥ��ҧ ����Ҥ�� ����ӴѺ ��������ǹ�˭����Ȫ�� �����ç�ҹ���������ҧ 45-54 �� ����ǹ�˭����Ҫվ�ɵá��� �ͧŧ�����Ҫվ�Ѻ��ҧ ���������ҡ㹪�ǧ�����ҧ��͹�Զع�¹�֧��͹�á�Ҥ��ͧ�ء�� ����繪�ǧ����ա�÷ӡ���ɵ� ������Ҩ�ա������áӨѴ��ŧ����ѵ�پת�繨ӹǹ�ҡ �������һѭ�Ҥ�������§��¨ҡ�����û�ͧ�ѹ�ӨѴ��ŧ�ѵ�پת����ѵ��㹡�����ɵáèФ�͹��ҧ�٧�������º�Ѻ������Ҫվ��� ��駹���Ҩ���ͧ�ҡ�繼��������������µç�Ѻ�ת�ŷҧ�ɵ���������Ѵ���ѧ ��㹻���ҳ�ҡ ���������ҧ������ͧ���������ҹҹ ���ҧ�á������ǹ���������Ҩ���繡����������Ѻ�š�з��ҧ�����ҡ��õ���ҧ�ͧ�������ѹ���´����蹡ѹ �֧����������Ӥѭ㹡�����͡��������Ե�ѳ����������һ�ʹ��¨ҡ�������ѹ���´ѧ�����

�š�з�����آ�Ҿ�ҡ��û�ͧ�ѹ�ӨѴ��ŧ�ѵ�پת����ѵ�� �繻ѭ���Ӥѭ����ռŵ�ͻ�ЪҪ�����价�駡�����ɵáü���Ե��м�������㹪���� �ѧ��鹡���������Ӥѭ��͡��������ѧ ����ͺ�ǹ ��С����§ҹ���Ѵਹ �Ъ������������ŷ���繻���ª���͡���ҧἹ��䢻ѭ�������ҧ�ջ���Է���Ҿ

����Ѻ㹪����������ѡɳ��繪�����ص��ˡ������ա���������շ����ҡ��������ա����㹻���ҳ����٧ �ҡ���������������ž���� �ѵ�ҡ���纻��·���Դ�ҡ�������ѹ������Ҥ�ص��ˡ�������շ�ȷҧ������Ѵਹ ����Ǥ�� 㹺ҧ�������٧��鹢�з��ҧ�ա�Ŵ����ŧ ��觷�����������ö��ػ����������ҧ�Ѵਹ

�ҡ�����Ũ��������ҡ�����������ѹ����㹪������仵���ѡɳС�û�Сͺ�Ҫվ�ͧ��ЪҪ�㹪���� ����Ǥ�� �����������ѡɳ��繪�����ɵá������ա����������㹡������û�ͧ�ѹ�ӨѴ��ŧ�ѵ�پת����ѵ�� ��ǹ��Ҥ�ص��ˡ�������ա���������շ������Ǣ�ͧ�Ѻ�ص��ˡ������л���������դ�����ҡ��������ա����㹻���ҳ����٧�����ҡ ��й͡�ҡ��鹨��繡�����������ѹ�������ǹ�ͧ���������·����㹪����

��駹�� �͡�ҡ�������繾���������ѹ���·���դ����繾���µç���� �Ҫ�����ͺ�è��ѳ������Ѻ��è��������ҹ���ѧ�繢ͧ�����ѹ���«���ҡ������Ѻ��èѴ������ҧ�١��ͧ����������� �Ҩ������ա�û����͹�������Ǵ��������觼š�з�����آ�Ҿ�ͧ��ЪҪ��� �ͧ�����ѹ���¨ҡ����� ����

          1) �ͧ�����ѹ���¨ҡ�������͹ ����ҹ俩�«�������ᤴ�������觷�����Դ�ѹ���µ���ç���ҧ��д١ ��ʹ俿�������ૹ������û�ͷ��觷��ѹ���µ���к�����ҷ�Ҫ�к�è������շӤ������Ҵ��������ҧ� �Ҫ�к�è������աӨѴ��ŧ �繵�

2) �ͧ�����ѹ���¨ҡ�Ҥ�ɵá��� �� �Ҫ�к�è���áӨѴ��ŧ�����áӨѴ�Ѫ�ת��觡������Դ�������¹�ŧ��͡�кǹ������Һ��ԫ���ͧ��ҧ�������ժ��Ե �繵�

          3)�ͧ�����ѹ���¨ҡ�ص��ˡ��� ���͡�þҳԪ¡��� ������зԹ�������յ�Ƿ�����·����ķ������ ����繾��ẵ�����ö¹�����蹸ҵصС��Ƿ������ö���ѹ���µ���к�������ҧ������ʹᴧ�ͧ����������ѹ������������Ǩҡʶҹպ�ԡ�ù���ѹ�����ըҡ��кǹ�����ҧ�Ѵ�����Ҿ �����շ������ͷ�駨ҡ��кǹ������͢�鹵͹��ҧ�����ѹ��Сҡ����ѹ �繵�

ปัญหาสุขภาพที่เกิดขึ้นเนื่องจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืช เป็นปัญหาใหญ่และรุนแรงมากของสังคมไทย ซึ่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและสังคมไทยยังขาดความตระหนักร่วมกันอย่างเพียงพอ โดยเฉพาะผลกระทบต่อเกษตรกรและประชาชนทั่วไป ดังข้อมูลเมื่อปี 2540 ของสำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กระทรวงสาธารณสุข พบว่า มีเกษตรกรที่ผลการตรวจเลือดอยู่ในเกณฑ์ไม่ปลอดภัยและเสี่ยงต่อการเกิดพิษ อันเนื่องมาจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชเป็นจำนวนถึง 16.35% หรือ 89,926 คน จากจำนวนเกษตรกรที่ตรวจเลือด 563,353 คน และมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ โดยในปี 2550 ผลการสุ่มตรวจพบว่ามีเกษตรกรถึง 39% ที่มีความเสี่ยงทางสุขภาพดังกล่าว[1]

ทั้งนี้สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กระทรวงสาธารณสุข ระบุว่าสารเคมีฆ่าแมลงกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟตและคาร์บาเมตนั้นอยู่ในอันดับที่ 3 และสารเคมีปราบวัชพืชในอันดับ 5 ของสาเหตุการป่วยหรือบาดเจ็บจากการประกอบอาชีพจาก 152 สาเหตุทั้งหมด[2]

ปัญหาสุขภาพและความเสี่ยงจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืช

ปัญหาด้านสุขภาพสามารถแบ่งออกเป็น 2 ส่วนคือผลกระทบที่เป็นพิษเฉียบพลัน ซึ่งผู้ป่วยจะมีอาการในทันทีหลังจากสัมผัสสารเคมี เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ปวดหัว ปวดกล้ามเนื้อ ท้องร่วง หายใจติดขัด ตาพร่า เป็นต้น และผลกระทบที่เป็นพิษเรื้อรัง ซึ่งเกิดจากพิษสะสมที่ก่อให้เกิดโรคหรือปัญหาอื่นๆ เช่น มะเร็ง เบาหวาน อัมพฤกษ์ อัมพาต โรคผิวหนังต่างๆ การเป็นหมัน การพิการของทารกแรกเกิด หรือการเสื่อมสมรรถภาพทางเพศ เป็นต้น

อย่างไรก็ตาม ด้วยข้อจำกัดของระบบข้อมูล ทำให้ตัวเลขสถิติของจำนวนผู้ป่วยที่ได้รับสารพิษจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืช(ไม่นับกรณีทำร้ายตนเอง) ในปี 2553 มีเพียง 2,015 คน[3] ในขณะที่ รายงานจากฐานข้อมูลผู้ป่วยจากระบบประกันสุขภาพ พบว่ามีผู้ป่วยจากพิษสารเคมีกำจัดศัตรูพืชมีจำนวนสูงกว่าถึง 4 เท่าตัว กล่าวคือสูงถึง 8,546 คนต่อปี[4] อย่างไรก็ตาม สถิติเหล่านี้เป็นเพียงการรายงานอุบัติการณ์ของผู้ป่วยจากพิษเฉียบพลันซึ่งส่วนใหญ่เกิดจากการใช้สารเคมี แต่ยังไม่รวมผู้ป่วยที่อาจไม่ได้เข้ารับการรักษาในสถานพยาบาลหรือผู้ป่วยจากพิษสะสมเรื้อรัง ซึ่งมีการคาดการณ์ว่า จำนวนผู้ป่วยแท้จริงแล้วอาจสูงถึง200,000 – 400,000 คนต่อปี[5]

สารเคมีกำจัดศัตรูพืชตกค้าง: วิกฤตในระบบอาหารไทย

ปัญหาและพิษภัยจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืชมิได้ส่งผลต่อเกษตรกรเท่านั้น แต่ยังรวมถึงผู้บริโภคด้วย เนื่องจากการบริโภคผักและผลผลิตที่มีสารเคมีตกค้าง ดังรายงานการตรวจเลือดในเกษตรกรและผู้บริโภคในจังหวัดเชียงใหม่ พบว่าเกษตรกรและแม่บ้านมีสารเคมีตกค้างในระดับไม่ปลอดภัยและเสี่ยงรวม 75% ส่วนในกลุ่มผู้บริโภคที่รวมถึงนักเรียน บุคลากรในมหาวิทยาลัย ข้าราชการ นั้นมีสูงถึง 89.22%[6]  ซึ่งสาเหตุหลักของความแตกต่างนี้อาจเป็นเพราะว่าเกษตรกรมีตัวเลือกในการบริโภคอาหารที่ปลอดภัยมากกว่าผู้บริโภคทั่วไป

รายงานดังกล่าวมีนัยสำคัญต่อปัญหาสุขภาพของคนไทยทั่วประเทศที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงการบริโภคอาหารที่มีสารเคมีตกค้างได้ ผลการสำรวจการตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชในผักผลไม้ยังชี้ถึงวิกฤตความปลอดภัยด้านอาหารอย่างชัดเจน ระหว่างปี 2543-2546 สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ร่วมกับกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ [7] ได้ทำการสำรวจผักสดในกรุงเทพและปริมณฑล 359 ตัวอย่าง[8] และพบว่าอัตราการพบสารเคมีกำจัดศัตรูพืชตกค้างในผักที่มีเครื่องหมายปลอดสารพิษและผักที่ไม่มีเครื่องหมายคือ 51.8% และ 63.7% ตามลำดับ ซึ่งสารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่พบล้วนมีความอันตรายร้ายแรงมาก[9] ส่วนผักในห้างสรรพสินค้าซูเปอร์มาร์เก็ตที่มีการบรรจุหีบห่ออย่างมิดชิดก็มีสัดส่วนสารเคมีตกค้างที่เกินค่ามาตรฐานความปลอดภัยอยู่เช่นกัน[10]

สารเคมีกำจัดศัตรูพืชเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคร้าย

ตั้งแต่ปี 2547 เป็นต้นมา โรคมะเร็งกลายเป็นสาเหตุที่ก่อให้เกิดการเสียชีวิตมากเป็นอันดับหนึ่งของประเทศ[11] แซงหน้าเอดส์ โรคหัวใจ และอุบัติเหตุบนท้องถนน และมีการประมาณจำนวนผู้เสียชีวิตอยู่ที่ 55,000 คนต่อปี[12] สารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ตกค้างอยู่ในอาหารเป็นหนึ่งในเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่ก่อให้เกิดโรคมะเร็งและปัญหาทางสุขภาพต่างๆซึ่งนำไปสู่การเสียชีวิตได้ งานวิจัยของแคนาดาในปี 2547 พบว่า[13] สารเคมีกำจัดแมลงกลุ่มคาร์บาเมท และสารเคมีกำจัดวัชพืชในกลุ่มฟีนอกซี่(carbamate and phynoxy herbicide) เช่น คาร์โบฟูราน เมโทมิล คาบาริล สามารถก่อให้เกิดมะเร็งปอด สารเคมีกลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต (organophosphates) เช่น คลอไพรีฟอส ดิอาไซนอน ไดคลอวอส สามารถก่อมะเร็งสมองและมะเร็งเม็ดเลือด

ส่วนสารเคมีเกษตรที่นับว่ามีพิษเฉียบพลันน้อยกว่ายังก่อให้เกิดโรคร้ายหลายประการเช่น สารเคมีกลุ่มไพริทริน(pyrethrine) สามารถก่อให้เกิดความผิดปรกติทางจิตประสาท โครโมโซมผิดปรกติ และทำให้เด็กทารกในครรภ์เติบโตช้าได้แม้ว่ากระทรวงเกษตรของสหรัฐอเมริกาได้ระบุว่าสารเคมีกลุ่มนี้อาจจะปลอดภัยต่อมนุษย์ที่สุดในจำพวกสารเคมีกำจัดแมลง[14] สารเคมีไกลโฟเซต(glyphosate) และสารในกลุ่มกลูฟาสิเนท (glufasinate) สามารถทำให้เกิดความพิการแต่กำเนิดหรือการแท้งได้ และสารเคมีในกลุ่มฟินอกซิล (phenoxyl) เช่น2,4-D นั้นสามารถก่อให้เกิดมะเร็งต่อมน้ำเหลือง นอกเหนือจากนี้ยังมีรายงานการวิจัยว่าสารเคมีกำจัดศัตรูสะสมอาจเกี่ยวข้องกับการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2[15] และโรคพาร์คินสันอีกเช่นกัน[16]

การแก้ปัญหาสารเคมีกำจัดศัตรูพืชควรเป็นวาระสำคัญของประเทศ โดยต้องร่วมกันขับเคลื่อนให้มีการออกนโยบาย กฎหมาย และมาตรการที่จะทำให้ระบบเกษตรและอาหารของประเทศคำนึงถึงสุขภาพและสิ่งแวดล้อม และสามารถเข้าถึงอาหารได้อย่างพอเพียงและปลอดภัย เพราะนี่เป็นสิทธิขั้นพื้นฐานที่ประชาชนทุกคนพึงได้รับ

[1] สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กระทรวงสาธารณสุข (ไม่มีข้อมูลจากปี 2546 – 2548) ซึ่งในปี 2550 ได้สุ่มตรวจเกษตรกร 89,376 ราย

[2] สถิติโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อมประจำปี 2551, สำนักโรคจากการประกอบอาชีพ กระทรวงสาธารณสุข

[4] รายงานจากปี 2550 มีจำนวนผู้ป่วยมากกว่าสถิติของสำนักระบาดวิทยาในปีเดียวกันถึง 6 เท่า (1,452 ราย)

[5] แผนงานวิจัยและพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพและระบบการประเมินผลกระทบทางสุขภาพ สถาบันวิจัยระบบสาธารณะสุข, 2548

[6]  จากกลุ่มเกษตรกรและแม่บ้าน 924 คน และผู้บริโภคทั่วไป 1,412 คน, แผนงานพืชอาหารเชียงใหม่ปลอดภัย, สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่ 2551

[7] การสำรวจปริมาณสารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชตกค้างในผัก พ.ศ. 2543-2546, วารสารกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์, เม.ย.-มิ.ย. 2549

[8] โดย 166 ตัวอย่างมีเครื่องหมายผักปลอดสารพิษ

[9] สารที่พบมากที่สุดคือ ไซเพอเมตริน ,เอ็นโดซัลแฟน (เลิกใช้ยกเว้นชนิดแคปซูล),เมธามิโดฟอส (เลิกใช้), เมโทมิล

[10] ความไม่ปลอดภัยด้านอาหารของผู้บริโภค จ.เชียงใหม่, สถาบันชุมชนเกษตรกรรมยั่งยืน, พ.ค. 2553

[11] อำพล จินดาวัฒนะ  “พ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติกับอปท.” ในการประชุมสัมมนาสายสัมพันธ์สาธารณสุขท้องถิ่น, 2551 โดยสังเคราะห์จาก มรณะบัตร, สำนักระบาด (ท้องร่วง), คาดประมาณ (เอดส์)

[12] Thailand Health Profile 2005-2007, edt. Suwit Wibulpolprasert

[13] Pesticide Systemic Literature Review, The Ontario College of Family Physicians, 2004

เอกสารประกอบ

ผลกระทบที่เกิดจากการใช้สารเคมี มีอะไรบ้าง

ความอันตรายของสารเคมีสามารถแบ่งได้เป็น 3 ประเภท ได้แก่ 1. ความอันตรายทางกายภาพ เช่น การระเบิด การติดไฟ เป็นต้น 2. ความอันตรายต่อสุขภาพ เช่น การระคายเคือง แสบ คัน ก่อโรคต่างๆ เป็นต้น 3. ความอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม เช่น ทำลายระบบนิเวศน์ สะสมในสิ่งมีชีวิต เป็นต้น

สารเคมีที่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม มีอะไรบ้าง

1. ของเสียที่เป็นพิษร้ายแรง ได้แก่ของเสียที่เกิดจากขยะประเภทโลหะหนัก เช่น ตะกั่ว แคดเมี่ยม โครเมียม สารหนู ยาฆ่าแมลง ซึ่งของเสียเหล่านี้จะก่อให้เกิดพิษต่อร่างกายของมนุษย์และสัตว์ หากเข้าไปสัมผัสโดยตรง นอกจากนั้นยังสามารที่จะคงตัวอยู่ในสิ่งแวดล้อมได้นานมากอีกด้วย

ข้อใดเป็นผลกระทบที่เกิดจากการใช้สารเคมีกำจัดแมลงและศัตรูพืช

- ระคายเคืองตาและผิวหนัง - คลื่นไส้ อาเจียน ท้องร่วง - ปวดหัว ชักและเสียชีวิต การเกิดพิษเรื้อรัง สารกำจัดศัตรูพืชสามารถก่อให้เกิดผลร้ายได้ในระยะเวลาที่ยาวนาน ซึ่งอาจจะได้รับสารเคมีในระดับต่ำมีอาการผิดปกติเพียงเล็กน้อย หรือไม่เเสดงอาการทันที เเต่หากสะสมในระยะยาว อาจทำให้เกิดอาการเจ็บป่วยรุนเเรง อาทิ

ยาฆ่าแมลงส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างไร

เมื่อสารเคมีกำจัดศัตรูพืชซึมลงสู่ดิน ไส้เดือนหรือสัตว์ในดินที่มีประโยชน์อื่นๆจะได้รับพิษโดยตรง ความสูญเสียของประชากรสัตว์เหล่านี้ทำให้ดินเสื่อมสภาพลง น้ำซึมผ่านลงดินได้ยากขึ้น สารอินทรีย์ในดินลดลง และส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของพืชที่เพาะปลูก สารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่มีความเป็นพิษสูงต่อไส้เดือนได้แก่สารเคมีกำจัดแมลงใน ...

กระทู้ที่เกี่ยวข้อง

Toplist

โพสต์ล่าสุด

แท็ก