�ͧͧ���Сͺ�������� ��� �����ѵ�� ����ת �������ͧẤ��������
�����ѵ���ᵡ��ҧ�ҡ����ת�ç��� �����ѵ������ռ�ѧ���� ��������ç��ѵ�ط����
㹡���ѧ�������ʧ ����Ѻ����Ấ�������դ����Ѻ���ͧͧ���Сͺ��������
���¡��������ѵ���������ת�ҡ �� ����������������þѹ�ء��� �������������ҧ�
�繵�
โครงสร้างเซลล์พืช มีรูปร่างคงที่ มีความแข็งแรง และมีออร์แกเนลล์พิเศษที่สำคัญต่อกระบวนการสังเคราะห์แสง
สำหรับพืชก็ประกอบขึ้นด้วยเซลล์เช่นกัน แต่ส่วนประกอบภายใน เซลล์พืช จะแตกต่างออกไปจากเซลล์สัตว์ ทำให้เซลล์พืชและเซลล์สัตว์มีลักษณะและสมบัติบางอย่างที่แตกต่างกัน โดย โครงสร้างเซลล์พืช ประกอบไปด้วย
1. ผนังเซลล์ (Cell wall)
เป็นส่วนที่อยู่ชั้นนอกสุดของเซลล์ จะพบใน เซลล์พืช แต่ไม่พบในเซลล์สัตว์ เป็นโครงสร้างที่กำหนดขอบเขต และรูปร่างของสิ่งมีชีวิต มีหน้าที่เพิ่มความแข็งแรง ค้ำจุนโครงสร้างของเซลล์ ทำให้เซลล์คงรูป และป้องกันการสูญเสียน้ำของเซลล์พืช ในผนังเซลล์ประกอบด้วยเซลลูโลส (Cellulose) และเพกติน (Pectin)
2. เยื่อหุ้มเซลล์ (Cell membrane)
ประกอบด้วยฟอสโฟลิพิด (Phospholipid bilayer) และโปรตีนเป็นส่วนมาก ทำหน้าที่ห่อหุ้มส่วนที่เป็นของเหลวและออร์แกเนลล์ภายใน ทั้งยังเป็นเยื่อเลือกผ่าน ควบคุมการเข้าออกของสารต่าง ๆ จากสิ่งแวดล้อมเข้าสู่เซลล์
3. นิวเคลียส (Nucleus)
มีลักษณะค่อนข้างกลม ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของเซลล์ และการถ่ายทอดพันธุกรรมจากพ่อแม่ไปสู่ลูกหลาน
4. ไซโทพลาซึม (Cytoplasm)
เป็นของเหลวที่อยู่ภายในเซลล์ ประกอบด้วยออร์แกเนลล์ และสารประกอบต่าง ๆ เช่น น้ำตาล โปรตีน ไขมัน
5. ร่างแหเอนโดพลาซึม (Endoplasmic Reticulum)
แบ่งออกเป็นแบบผิวเรียบและผิวขรุขระ แบบผิวเรียบจะไม่มีไรโบโซม ขณะที่แบบผิวขรุขระจะมีไรโบโซมเกาะอยู่ โดยไรโบโซม(Ribosome) นี้เป็นแหล่งสร้างโปรตีน และทำหน้าที่ส่งโปรตีนออกไปยังนอกเซลล์
6. แวคิวโอล (Vacuole)
เป็นถุงขนาดใหญ่ที่พบในเซลล์พืช มีเยื่อหุ้มเพียงชั้นเดียว ทำหน้าที่เก็บของเหลว น้ำ สารอินทรีย์และอนินทรีย์ เช่น น้ำตาล กรดอินทรีย์ แทนนิน
7. คลอโรพลาสต์ (Chloroplast)
พบเฉพาะในเซลล์พืช มีสีเขียวเพราะมีพลาสติดที่สะสมรงควัตถุสีเขียวอยู่ภายใน นั่นคือคลอโรฟีล (Chloroohyll) ทำหน้าที่ช่วยในการสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช
8. ไมโทคอนเดรีย (Mitochondria)
มีขนาดใหญ่ มีรูปร่างยาว กลมรี ทำหน้าที่หายใจระดับเซลล์ (กระบวนการที่น้ำตาลกลูโคสถูกเปลี่ยนเป็น ATP ซึ่งเป็นพลังงานที่เซลล์นำไปใช้ในการทำกิจกรรมต่าง ๆ)
9. กอลจิบอดี (Golgi Body) หรือกอลจิแอพพาราตัส (Golgi Apparatus)
มีลักษณะเป็นถุงแบน ๆ วางซ้อนกัน ทำหน้าที่รับสาร เก็บสารต่าง ๆ ภายใน ตัดแต่ง ต่อเติมโปรตีนให้สมบูรณ์ แล้วเคลื่อนย้ายไปสู่จุดหมายปลายทางต่าง ๆ ทั้งภายในเซลล์และภายนอกเซลล์
เรียนรู้ส่วนประกอบเพิ่มเติมของเซลล์ในรูปแบบภาษาอังกฤษ โดย National Geographic ได้ที่ //es.education.nationalgeographic.com/media/plant-cell/
เซลล์พืชและเซลล์สัตว์ from dnavaroj
ชุดทดลองนี้สำหรับศึกษาเรื่องเซลล์เบื้องต้น แสดงให้เห็นความแตกต่างของเซลล์พืชและเซลล์สัตว์ ผู้ทดลองสามารถศึกษาเซลล์กระพุ้งแก้มและเซลลเยื่อหอมผ่านการย้อมสีของเซลล์ได้ทันทีจากเซ็ทการทดลองนี้ พร้อมด้วยกล้องจุลทรรศน์ที่มีกำลังขยายสูงสุด 400 เท่า ขนาดกะทัดรัด พกพาสะดวกสามารถใช้งานได้นอกสถานที่ โดยการใช้พลังงานจากแบตเตอรี่ (AA 3 ก้อน) สามารถใช้ศึกษาได้เป็นกลุ่มไม่เกิน 30 คน
วัตถุประสงค์
• ศึกษาองค์ประกอบโครงสร้างพื้นฐานของเซลล์แบบยูคาริโอต
• สังเกตความเหมือนและความแตกต่างระหว่างโครงสร้างของเซลล์พืชและเซลล์สัตว์
อุปกรณ์การทดลอง
รหัสสินค้าชื่อสินค้าจำนวน3094125Methylene blue 0.1% 450 cc.13092020Distilled water 1000 cc.13011048ขวดบีบน้ำกลั่น 250 ซีซี14050230สไลด์ถาวรใบเลี้ยงเดี่ยวตัดขวาง14050015สไลด์ถาวรเซลล์เม็ดเลือดกบ14010055กระจกสไลด์ (72 แผ่นต่อกล่อง)14010051กระจกปิดสไลด์ 22x22 มม. (100 แผ่น)183KENESH101กล้องจุลทรรศน์ตาเดียว13019312หลอดหยดพลาสติก (20 อันต่อชุด)130161796บีคเกอร์พลาสติก 100 มล.1** สามารถซื้ออุปกรณ์เพิ่มเติม เช่น ไม้จิ้มฟัน, กระดาษทิชชู่, ปากคีบสแตนเลส, แผ่นสไลด์ถาวร
ยูแคริโอตเซลล์ (Eukaryotic cell)
ภายในเซลล์ยูคาริโอต จะประกอบด้วยเยื่อหุ้มเซลล์และของเหลวที่อยู่ภายในเรียก โปรโตพลาสซมึ ส่วนของเหลวยคูาริโอตนี้แบ่งเป็น 2 ชนิด คือ นิวเคลียสกับไซโตพลาสซึม สิ่งมีชีวิตที่มีเซลล์ชนิดอยู่คาริโอต ได้แก่พืช สัตว์ สาหร่าย และโปรโตซัว
โครงสร้างและส่วนประกอบของเซลล์พืชและสัตว์ต่างก็เป็นสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์เหมือนกัน เซลล์พืชและเซลล์สัตว์มีขนาดรูปร่าง และลักษณะแตกต่างกันตามความเหมาะสมของหน้าที่ แต่โครงสร้างพื้นฐานหรือองค์ประกอบส่วนใหญ่ทั้งของเซลล์พืชและเซลล์สัตว์จะคล้ายคลึงกัน ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
โครงสร้างพื้นฐานและหน้าที่ของเซลล์
3. ไซโทพลาซึม (cytoplasm) มีลักษณะเป็นของเหลวคล้ายเจลลี่ซึ่งมีนํ้าโปรตีน ไขมัน คาร์โบไฮเดรต และเกลือแร่ต่าง ๆ เป็นองค์ประกอบ ไซโทพลาซึม เป็นศูนย์กลางการทำงานของเซลล์ที่ทำหน้าที่เกี่ยวกับ เมแทบอลิซึม (metabolism) ทั้งกระบวนการสร้างและการสลายอินทรียสาร เป็นแหล่งที่เกิดปฏิกิริยาเคมีต่าง ๆที่จะช่วยให้เซลล์ดำรงชีวิตอยู่ได้