ทั่วไป
16 ก.พ. 2565 เวลา 10:40 น.13.7k
หลักการ 3 ทำความดี ละเว้นความชั่ว ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ ที่ความน้อมนำมาปฏิบัติ ตามหลักคำสอน
"โอวาทปาฏิโมกข์" ใน "วันมาฆบูชา"
วันเพ็ญเดือน 3 หรือที่เรารู้จักในชื่อ "วันมาฆบูชา" ปีนี้ตรงกับวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2565 เป็นวันสำคัญทางพุทธศาสนาอีกวันหนึ่ง โดยมีเหตุการณ์สำคัญอย่าง จาตุรงคสันนิบาต ที่แปลความได้ว่า การประชุมด้วยองค์ 4 เกิดขึ้น ได้แก่
1. เป็นวันที่พระสงฆ์สาวกของพระพุทธเจ้า จำนวน 1,250 รูป มาประชุมพร้อมกันที่เวฬุวันวิหารในกรุงราชคฤห์ โดยมิได้นัดหมาย
2. พระภิกษุสงฆ์เหล่านี้ล้วนเป็น "เอหิภิกขุอุปสัมปทา" คือเป็นผู้ที่ได้รับการอุปสมบทโดยตรงจาก พระพุทธเจ้าทั้งสิ้น
3. พระภิกษุสงฆ์ทุกองค์ที่ได้มาประชุมในครั้งนี้ ล้วนแต่เป็นผู้บรรลุพระอรหันต์แล้วทุกๆ องค์
4. เป็นวันที่พระจันทร์เต็มดวงกำลังเสวยมาฆฤกษ
โดยความสำคัญของ "วันมาฆบูชา" นั้น คือเป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงกระทำวิสุทธิอุโบสถแสดงธรรมที่เรียกว่า "โอวาทปาฏิโมกข์" ซึ่งถือกันว่าเป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา ในที่ประชุมสงฆ์ มีเนื้อหาโดยสรุปคือ ให้ละความชั่วทุกชนิด ทำความดีให้ถึงพร้อม และทำจิตใจให้ผ่องใส
ข่าวที่เกี่ยวข้อง :
- บทสวดมนต์ "วันมาฆบูชา" เสริมความเป็นสิริมงคล วันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๓
- 16 กุมภาพันธ์ "วันมาฆบูชา 2565" ชวนรู้จัก "โอวาทปาฏิโมกข์" สำคัญยังไง?
- "มาฆบูชา 2565" ต้อง "เวียนเทียน" ไหม? ชาวพุทธเวียนเทียนวันสำคัญไหนบ้าง?
- 'มาฆบูชา' 2564 เปิดวิธี 'เวียนเทียนออนไลน์' ทำง่ายได้บุญเหมือนกัน
พุทธศาสนิกชน สามารถนำหลักคำสอนไปปฏิบัติตนใน "วันมาฆบูชา" ได้ เพื่อป้องกัน และแก้ปัญหาต่างๆ ในชีวิตได้ โดยหลักการ 3 มีดังนี้
1. ทำกุศลให้ถึงพร้อม (กรรมบถ 10)
- ไม่ฆ่าสัตว์ ไม่เบียดเบียนผู้อื่น
- ไม่ลักทรัพย์ รู้จักเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่
- ไม่ประพฤติผิดในกามไม่พูดเท็จ
- ไม่พูดส่อเสียด
- ไม่พูดหยาบคาย
- ไม่พูดเพ้อเจ้อ
- ไม่โลภอยากได้ของผู้อื่น
- มีความเมตตาปรารถนาดี
- เข้าใจถูกต้อง
- ตามทำนองคลองธรรม
2. ลด ละ เลิก บาปทั้งปวง (อกุศลกรรมบถ 10)
- ฆ่าสัตว์
- ลักทรัพย์
- ประพฤติผิดในกาม
- พูดเท็จ
- พูดส่อเสียด
- พูดหยาบ
- พูดเพ้อเจ้อ
- อยากได้สมบัติผู้อื่น
- ผูกพยาบาท
- เห็นผิดจากทำนองคลองธรรม
3. ทำจิตใจให้บริสุทธิ์
หลุดจากสิ่งที่ขัดขวางใจ ไม่ให้เข้าถึงความสงบ ได้แก่
- ความพอใจในกาม
- ความพยาบาท
- ความหดหู่ท้อแท้
- ความลังเลสงสัย
- ความฟุ้งซ่าน
ที่มา : สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ
โอวาทปาฏิโมกข์ คืออะไร มาฆบูชา มีความสำคัญอย่างไร วันนี้ The Thaiger Thailand จะพาทุกท่านมาพบกับความหมายของการให้โอวาทที่ถือเป็นหนึ่งในหลักคำสอนที่สำคัญในตอนที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังมีชีวิตได้ทำการสอนด้วยตัวพระองค์เอง เนื่องในโอกาสวันมาฆบูชาที่จะถึงนี้ เพื่อเป็นสิ่งเตือนใจและยึดเหนี่ยวจิตใจให้ทุกท่านตั้งอยู่ในความดี โดยโอวาทนี้จะมีความหมายว่าอย่างไร และมีความหมายมากมายแค่ไหนเราไปดูกันเลย ?
โอวาทปาฏิโมกข์ คืออะไร มาฆบูชาคือวันที่แสดงคำสอนนี้เป็นครั้งแรก
ที่มาของ โอวาทปาฏิโมกข์
เป็นที่ทราบกันดีว่าหลักการแสดงโอวาทปาฏิโมกข์ของศาสนาพุทธเริ่มขึ้นในตอนที่ พระสงฆ์ผู้เป็นสาวกของพระพุทธเจ้า จำนวน 1,250 รูป มาชุมนุมกันโดยไม่ได้นัดหมาย พร้อมด้วยเหตการณ์อัศจรรย์ที่เกิดขึ้นพร้อมกันอีกสามอย่างรวมแล้วเรียกว่า “จาตุรงคสันนิบาต” ซึ่งนอกจากพระสงฆ์จำนวน 1,250 รูป ก็ยังมีเหตุการณ์ที่พระสงฆ์ทั้งหลายที่มารวมตัวกันนั้นล้วนแล้วแต่ได้รับการอุปสมบทจากพระพุทธองค์
รวมถึงได้บรรลุเป็นพระอรหันต์แล้วทุกรูป และสิ่งสุดท้ายที่เป็นที่มาของ “มาฆบูชา” นั่นก็คือการที่ดวงจันทร์เต็มดวงกำลังเสวยมาฆฤกษ์ ซึ่งหมายถึงการที่ดวงจันทร์เดินทางมาพบกับดาวฤกษ์ที่ชื่อว่า “มฆะ” ทำให้ท้องฟ้าในยามค่ำคืนสว่างไสวเห็นดวงจันทร์ที่สวยงามอย่างชัดเจน ด้วยเหตุนี้เองพระพุทธเจ้าจึงได้แสดงธรรม โอวาทปาฏิโมกข์แก่สาวกเพื่อให้ทุกคนได้เข้าใจถึงหลักคำสอนที่เป็นแก่นของศาสนาพุทธนั่นเอง
โอวาทปาฏิโมกข์ มีหลักคำสอนอย่างไร ?
ในการแสดงหลักการโอวาทปาฏิโมกข์นั้น กล่าวกันว่าพระพุทธองค์ได้แสดงโอวาทผ่านทางคาถา 3 บทครึ่ง โดยแบ่งออกได้ดังนี้
- สพฺพปาปสฺส อกรณํ กุสลสฺสูปสมฺปทา สจิตฺตปริโยทปนํเอตํ พุทธาน สาสนํ
แปลว่า การไม่ทำความชั่วทั้งปวง, การบำเพ็ญแต่ความดี, การทำจิตของตนให้ผ่องใส นี้เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย
- ขนฺตี ปรมํ ตโป ตีติกฺขา
แปลว่า ขันติ คือ ความอดกลั้นที่เป็นตบะอย่างยิ่ง
- นิพฺพานํ ปรมํ วทนฺติ พุทฺธา
แปลว่า พระพุทธเจ้าทั้งหลายกล่าวว่านิพพานเป็นบรมธรรม คือธรรมอันสูงสุดนั่นเอง
- น หิ ปพฺพชิโต ปรูปฆาตี
แปลว่า ผู้ทำร้ายคนอื่นไม่ขึ้นชื่อว่าเป็นบรรพชิต หรือก็คือพระสงฆ์ที่ใช้กำลังก็ไม่ถือว่าเป็นพระสงฆ์นั่นเองครับ
- สมโณ โหติ ปรํ วิเหฐยนฺโต
แปลว่า คนที่ชอบเบียดเบียนผู้อื่นก็ไม่ถือว่าเป็นพระสงฆ์หรือว่าสมณะเช่นกัน
- อนูปวาโท อนูปฆาโต ปาติโมกฺเข จ สํวโร
แปลว่า การไม่กล่าวร้ายผู้อื่น , การไม่เบียดเบียนผู้อื่น , และมีความสำรวมในปาติโมกข์(คือ คัมภีร์ที่รวบรวมวินัยของพระสงฆ์ไว้ 227 ข้อนั่นเอง)
- มตฺตญฺญุตา จ ภตฺตสฺมึ ปนฺตญฺจ สยนาสนํ
แปลว่า อีกทั้งความเป็นผู้รู้จักประมาณในอาหาร , การอยู่ในเสนาสนะที่สงัด (เสนาสนะหมายถึง ที่พักของพระสงฆ์ครับ)
- อธิจิตฺเต จ อาโยโค เอตํ พุทฺธาน สาสนํ
แปลว่า ความเพียรในอธิจิต ทั้งหมดนี้เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย
ซึ่งนี่แหละคือความหมายและคำตอบของ โอวาทปาฏิโมกข์ คืออะไร มาฆบูชา ว่ามีความสำคัญอย่างไร เพราะโดยแก่นแท้แล้วพุทธองค์ก็ได้ทรงเน้นย้ำครับว่า สำหรับพุทธศาสนิกชนทั่วไปก็สามารถถือความหมายในคาถาบรรทัดแรกอันได้แก่ การไม่ทำความชั่วทั้งปวง, การบำเพ็ญแต่ความดี, การทำจิตของตนให้ผ่องใส มาใช้ในชีวิตประจำวันกันได้นั่นเอง ?
เรื่อง : พฤฒ
พงษ์พิเชฐ
บรรณาธิการ : ทศพล ถิรเจริญสกุล
- เดือนอธิกมาส หมายถึง อะไร ? ทำไมถึงต้องเลื่อนวันสำคัญ ?
- ทำไมต้อง เวียนเทียน ทางขวา มาฆบูชา พร้อมสิ่งที่ควรรู้
- วันจาตุรงคสันนิบาต หมายถึงวันใด ใช่วันมาฆบูชาหรือไม่ ทำไมมีหลายชื่อเรียก
? ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน The Thaiger
? Google Play Store
? App Store
นักเขียนบทความที่ชื่นชอบการรีวิวคาเฟ่และจดบันทึกการเดินทางถึงสถานที่ท่องเที่ยวที่เคยไปทั้งในไทยและต่างประเทศ ผ่านการค้นหาข้อมูลโดยละเอียดพร้อมด้วยประสบการณ์ตรงของตัวเอง อีกทั้งยังมีความสนใจในกระแสข่าวรอบตัวต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นด้านสุขภาพ สังคม การเมือง และที่สำคัญคือเป็นทาสแมวร้อยเปอร์เซ็นต์ครับ ^_^