เมื่อพระราชาทดสอบปัญญาของมโหสถหลายครั้งจนเป็นที่พอพระทัยแล้ว จึงมีรับสั่งให้เข้าเฝ้า และทรงรับมโหสธเข้ารับราชการ อยู่มาวันหนึ่ง ท่านได้ใช้ปัญญาแก้ไขปริศนาปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นได้สำเร็จลุล่วงด้วยดี และเมื่อมโหสถอายุได้ ๑๖ ปี ก็ได้แต่งงานกับธิดาตระกูลเศรษฐีผู้หนึ่งชื่อว่า อมราเทวี ซึ่งนางก็มีสติปัญญาเฉลียวฉลาด รักษาศีล ๕ ได้บริสุทธิ์ เช่นเดียวกัน
การแสดงเหตุผลของมโหสถบัณฑิตทุกครั้ง เป็นที่ตะขิดตะขวงใจของราชบัณฑิตทั้ง ๔ ท่านอยู่ไม่น้อย บางครั้งก็มีการหักหน้า ลบล้างข้อคิดเห็นของราชบัณฑิต ทำให้ราชบัณฑิตทั้ง ๔ พยายามหาเรื่องใส่ความท่าน แต่ท่านก็สามารถแก้ปัญหาด้วยปัญญาของท่านเองได้ทุกครั้ง
ในเรื่องการวางแผนด้านยุทธศาสตร์นั้น มโหสถบัณฑิตมีความสามารถเช่นเดียวกัน ดังเช่นเมื่อครั้งพระเจ้าจุลนีพรมทัตแห่งเมืองอุตรปัญจาละคิดการใหญ่ตามคำกราบทูลของเกวัฏปุโรหิต เพื่อจะยึดครองแว่นแคว้นต่างๆ มาเป็นเมืองขึ้น รวมทั้งเมืองมิถิลาด้วย พระองค์ได้ทรงปราบปรามมีชัยชนะเหนือพระราชาในแคว้นใกล้เคียงโดยรอบ ยึดครองได้ถึง ๑๐๑ แคว้น และได้ยกทัพพร้อมด้วยกษัตริย์ ๑๐๑ พระองค์มาล้อมเมืองมิถิลาไว้ แต่ด้วยการวางแผนการรบก่อนอย่างรอบคอบหลายชั้นของมโหสถบัณฑิต เริ่มตั้งแต่การส่งสายลับไปอยู่กับศัตรู เพื่อทราบความเคลื่อนไหวจนถึงการใช้กุสโลบายต่างๆ เพื่อให้ข้าศึกไม่อาจตีเมืองมิถิลาได้ แถมยังถูกทหารของเมืองมิถิลาตีแตกกระเจิง จนทำให้กษัตริย์ ๑๐๑ พระองค์พร้อมนักรบเสียขวัญหนีเอาตัวรอด และด้วยความสามารถเชิงการฑูตที่ยอดเยี่ยมยังทำให้พระเจ้าวิเทหะกับพระเจ้าจุลนีพรมทัตมาผูกไมตรีกันได้
พระอนุรุทธะ เป็นเจ้าชายในศากยะวงศ์ ถ้านับตามลำดับพระญาติวงศ์เป็นพระอนุชาของพระพุทธเจ้า ได้บวชเป็นภิกษุในพระพุทธศาสนาจนบรรลุเป็นพระอรหันต์ ท่านได้ชื่อว่าเป็นผู้รักสันโดษในปัจจัย 4 และมีทิพพจักขุญาณ (มีตาทิพย์) เพื่อพิจารณาบุคคลที่สมควรจะสั่งสอนธรรม
พระพุทธเจ้ายกย่องให้ท่านเป็นเอตทัคคะ (มีความเป็นเลิศ เหนือภิกษุทั้งหลาย) ในด้านมีทิพพจักขุญาณ (มีตาทิพย์) ซึ่งนำมาใช้คัดเลือกบุคคลที่จะไปอบรมสั่งสอนหรือฟังการแสดงธรรมตามระดับพื้นฐานของปุถุชนเหล่านั้น ช่วยให้กิจการเผยแพร่พระศาสนามีความเจริญมั่นคง
�����ط�� �繾���Ҫ���ʢͧ����������� ����繾��تҢͧ�������ط⸷�� ����ͧ��ا���ž�ʴ�� ����ٵ����������ô����ǡѹ � ���ͧ�� ��� ���ય�� (�����) ��й����� ��ҹ��� ��С�ԯ���Թ� (��ͧ���) ��й����� ���Գ� ����� � �Ѻ��ط������
��ҨйѺ����ӴѺ���ǧ����繾��تҢͧ��к����ʴ� ��ط�������繡�ѵ����������Ūҵ� �ջ���ҷ � ��ѧ�繷���зѺ� � Ĵ� ����ó���������Ѿ���ħ���* ��к������� ��������� ����� ����������ѡ ����������ʴѺ���
����;�к����ʴһ�зѺ������ػ�¹Ԥ��ͧ���š�ѵ���� ����ҹ�� �ҡ¡���ë���繼���ժ������§�դ����ѡ�ҡ �͡�Ǫ�����к����ʴ��繨ӹǹ�ҡ
�ѹ˹�������ҹ��м���繾��ય�� �������Ѻ��ط�м���ͧ��� �����ط�� 㹵�С�Ţͧ����ѧ������� � �͡�Ǫ�����к����ʴ���� ��� ���;�褹㴤�˹�觤�è��͡�Ǫ
��ط�еͺ��� ��ͧ�繤���������Ѻ������آʺ�� �������ö���͡�Ǫ�� ���Ǫ�ͧ�Դ �����ҹ��Ш֧����Ǣ����� ������ҧ��� ��Ҩ����¹������ѡ��çҹ�ͧ����ͧ������¡� �������� ��Ҩ����㨿ѧ
���鹡���Ǵѧ������� �����ҹ��Ш֧���çҹ�ͧ����ͧ��� ��¡����Ըա�÷ӹ����ѹ�Ѻ�á������
�������ط����ѧ���ǡ������ҡ�çҹ����շ������ش����˹���㹡�çҹ �ٴ�Ѻ�������� ������ҧ��� ��������ͧ����Դ ��ͧ�ѡ�Ǫ�ͧ ������ط�С�������ҧ������Ǩ֧�����Ҿ����ôҷ����� ��� ������ѹ��ҡ�кǪ �;�������Ҩ�حҵ����������ѹ�Ǫ�Դ ���١�����ôҵ������� ���������Ǫ ��ҹ���ѧ��������حҵ���Ǫ�����¤���
�������ô���� �ѧ��鹨֧�Դ�غ�·�����������ط�кǪ ���Զ֧ �������ѷ���м���繾�����¢ͧ��ط�� ��ҹ��������͡�Ǫ���� �֧�ٴ��� �����ط�� ��Ҿ������ѷ���кǪ���¨��Ǫ�Դ ��ط����ѧ���ҧ������ǡ����Ҿ������ѷ���� ��ŵ���ҷТͧ��������¡ѹ��� ������� ��þ�Ңͧ��� ���ͧ���º�þ�Ңͧ��ҹ
㹵�á �������ѷ���� �ç����ʸ�������Ǫ 㹷���ش����ͷ������������絡ŧ��Թ����Ǫ���� ��ط�Ш֧�ѡ�ǹ�ҡ¡����������ա � �� ��� �ҹѹ��,���,������� ���¡���� �աͧ��˹�� ��� �Ƿѵ �������غ��ռ���繹������������ � �����㨡ѹ������Ҿ�к����ʴҷ��ػ�¹Ԥ� ��Ţ��ػ����㹾�и����Թ��
�������ط�����ػ�������� ���¹�����ҹ��ӹѡ�ͧ��и����ʹҺ�����պص� ������������㹻�һҨչ�ѧ��Ĥ����ѹ
����;����ط�к�����������������֡��ͧ�֧��һ�����Ե� � ��С�� ���
�. ��������繸����ͧ����դ������ö�ҹ��� �����ͧ����դ����ѡ�ҡ
�. ��������繸����ͧ����ѹ���Թ�մ��¢ͧ��������� �����ͧ�������ѹ��
�. ��������繸����ͧ���ʧѴ���� �����ͧ����Թ������褳�
�. ��������繸����ͧ��������������� �����ͧ�����¨���ҹ
�. ��������繸����ͧ�����ʵ���蹤� �����ͧ�����ʵ��ŧ
�. ��������繸����ͧ��������蹤� �����ͧ�����������蹤�
�. ��������繸����ͧ����ջѭ�� �����ͧ����ջѭ�ҷ���
����;����ط�е�֡�������ҧ��� ��к����ʴ��ʴ��Ҷ֧�ç��Һ�˵ع�鹨֧�ç��������� �ͺ�� � ��ط�� �͵�֡��ͧ�����������Һ���ɵ�֡��ͧ ������ҧ��� �ͨ���֡��ͧ�����������Һ���ɵ�֡��ͷ�� � ��� "������� �繸����ͧ����Թ��㹸��������������蹪�� �����ͧ����Թ��㹸�����蹪��"
���鹵������ط�����ҧ������ǡ��ʴ稡�Ѻ������зѺ ��ǹ�����ط�к��筤������õ��仡��������繾�����ѹ��
��������ҷ�ҹ������Ŵ��ѵ���š���·Ծ¨ѡ���������� ���ҡѹ���¡��������ҩѹ��ҹ�� ���ҷ������ͷ�ҹ�����Ԩ�ó��Ŵ������ѵ���駻ǧ���·Ծ¨ѡ��