ผลกระทบที่เกิดจากการปะทุของภูเขาไฟ

นักวิทยาศาสตร์ที่ศึกษาภาพถ่ายดาวเทียม ชี้ให้เห็นว่าการระเบิดอย่างรุนแรงของภูเขาไฟใต้ทะเลตองกา ในมหาสมุทรแปซิฟิก อาจทำให้เกิดความเสียหายต่อสิ่งแวดล้อมในระยะยาว ทั้งต่อแนวปะการัง กัดเซาะชายฝั่ง และส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตประชาชนและการทำประมง

การปะทุของภูเขาไฟ “ฮังกา ตอง-ฮังกา ฮาอาปาย” ปล่อยซัลเฟอร์ไดออกไซด์และไนโตรเจนออกไซด์ ซึ่งเป็นก๊าซสองชนิดที่ก่อให้เกิดฝนกรด เมื่อทำปฏิกิริยากับน้ำและออกซิเจนในชั้นบรรยากาศ โดยมีคำเตือนว่าอาจเกิดฝนกรดในตองกาและหลายประเทศที่อยู่ใกล้เคียง

เชน โครนิน นักภูเขาไฟวิทยาจากมหาวิทยาลัยโอ๊คแลนด์ บอกกับสำนักข่าว Reuters ว่า มีแนวโน้มว่าฝนกรดจะมีฝนกรดรอบ ๆ ประเทศตองกาสักระยะ และจะทำให้พืชผลเสียหายเป็นวงกว้าง รวมถึงส่งผลกระทบต่อพืชเศรษฐกิจตองกา เช่น เผือก ข้าวโพด กล้วย และพืชผักสวนครัว ความมั่นคงด้านอาหารอาจได้รับผลกระทบขึ้นอยู่กับระยะเวลาของการปะทุของภูเขาไฟลูกดังกล่าว

ผู้เชี่ยวชาญระบุว่า หากดูจากกลุ่มควันที่กระจายไปทางตะวันตกตองกาอาจจะรอดพ้นจากฝนกรด แต่ฟิจิอาจต้องรับเคราะห์แทน ล่าสุด รัฐบาลฟิจิ เรียกร้องให้ประชาชนหามาตรการป้องกันล่วงหน้า รวมทั้งปิดถังน้ำที่ใช้อุปโภคบริโภคในครัวเรือนให้สนิท และพักอยู่แต่ในอาคารหากฝนตกลงมาแล้ว

เจ้าหน้าที่พยากรณ์อากาศในวานูอาตู ห่างจากตองกาไปทางตะวันตกประมาณ 2,000 กิโลเมตร ระบุว่า พบก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (Sulfur dioxide) ระดับสูงในหลายพื้นที่ทั่วประเทศ เมื่อวันจันทร์ที่ผานมา (17 มกราคม) เตือนว่า อาจเกิดฝนกรดในอีกหลายวันข้างหน้าและเรียกร้องให้ประชาชนพักอยู่ภายในอาคาร หากมีฝนตกลงมา

---เถ้าภูเขาไฟทำลายชีวิต---

นอกจากฝนกรดแล้วชีวิตของสิ่งมีชีวิตใต้ทะเลก็น่าเป็นห่วงไม่แพ้กัน เถ้าภูเขาไฟที่ร่วงหล่นสู่ทะเลอาจสร้างความเสียหายให้กับแนวปะการัง ที่ก็ถูกคุกคามตั้งแต่ก่อนภูเขาไฟใต้ทะเลจะระเบิดแล้ว

ทอม ชิลส์ นักชีววิทยาทางทะเลแห่งมหาวิทยาลัยกวม ระบุว่า แนวปะการังบริเวณที่ภูเขาไฟระเบิดอาจถูกฝังและกลบไปด้วยเถ้าภูเขาไฟจำนวนมาก นอกจากนี้ ยังปล่อยธาตุเหล็กลงในน้ำมากขึ้น และอาจไปกระตุ้นการเจริญเติบโตของสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงินและฟองน้ำที่ทำให้แนวปะการังเสื่อมโทรมมากขึ้นด้วย

แม้นักวิทยาศาสตร์ยังไม่ได้สำรวจภาคพื้นดิน แต่ภาพถ่ายดาวเทียมที่มี เผยให้เห็นเถ้าถ่านบนบกและในทะเล ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตในทะเลได้ ขณะที่สำนักบริการทางธรณีวิทยาตองกา เตือนว่าน้ำทะเลในบริเวณใกล้เคียงมีการปนเปื้อนสารพิษจากภูเขาไฟระเบิด และชาวประมงควรถือว่าปลาในทะเลก็มีพิษเช่นกัน

---วิถีชีวิตชาวตองกาสุ่มเสี่ยง---

ชาวตองกาส่วนใหญ่พึ่งพาทะเลในการหาอาหารและการดำรงชีวิต นักวิทยาศาสตร์เตือนว่าแหล่งประมงอาจถูกทำลายหรือฝูงปลาอาจจะอพยพไปอยู่ที่อื่นหลังการระเบิดของภูเขาไฟ

มาร์โค เบรนนา นักธรณีวิทยาจากมหาวิทยาลัยโอทาโกในนิวซีแลนด์ กล่าวว่า ต้องใช้เวลาอีกสักระยะก่อนที่จะฟื้นฟูพื้นที่ทำการประมงเดิม หรือหาแหล่งประมงแห่งใหม่ได้

ก่อนที่เครื่องวัดสึนามิจะถูกทำลาย มาตรวัดระดับน้ำทะเลของตองกาบันทึกคลื่นสึนามิได้ที่ 1.19 เมตร (ประมาณ 4 ฟุต) ก่อนจะหยุดรายงาน

เป็นที่ทราบกันดีว่า คลื่นยักษ์สึนามิกัดเซาะชายฝั่งอย่างรวดเร็ว ซึ่งจะทำให้สูญเสียกันชนพายุธรรมชาติ ซึ่งรวมถึงแนวปะการัง หญ้าทะเลชายฝั่งและป่าชายเลน ซึ่งจะส่งผลต่อการรับมือกับคลื่นลมในอนาคต

นอกจากนี้ ยังจะส่งผลกระทบต่อการท่องเที่ยวของตองกา ที่ก่อนโควิดจะแพร่ระบาดมีรายได้จากการท่องเที่ยวราว 166 ล้านบาทต่อปี

---การรั่วไหลของน้ำมันในเปรู---

นอกจากนี้ คลื่นประหลาดที่เกิดจากการระเบิดของภูเขาไฟ ยังถูกโทษว่าเป็นต้นเหตุทำให้น้ำมันรั่วไหลระหว่างการขนถ่ายน้ำมันดิบจากเรือเพื่อส่งโรงกลั่นลา ปัมปิลลา ของบริษัทเรปโซล ของสเปนส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างหนัก มีสัตว์จำนวนมากล้มตาย

แนวชายฝั่งที่ปกติจะเป็นสีทองบริสุทธิ์ของเปรู มีซากนก ปลา และสัตว์สายพันธุ์อื่น ๆ สีดำถูกคลื่นซัดขึ้นฝั่งภาย หลังเหตุการณ์น้ำมันรั่ว ซึ่งมีสาเหตุมาจากการระเบิดอย่างรุนแรงของภูเขาไฟใต้ทะเลในตองกา

รูเบน รามิเรซ รัฐมนตรีสิ่งแวดล้อมเปรู เปิดเผยในวันจันทร์ (17 มกราคม) ว่า ชายฝั่งภาคกลางของเปรู ความยาวอย่างน้อย 3 กิโลเมตรและชายหาดอีก 2 แห่ง ปนเปื้อนด้วยคราบน้ำมันสีดำข้น ที่รั่วไหลจากเรือลำหนึ่งที่ถูกคลื่นทะเลซัด จากการปะทุของภูเขาไฟใต้ทะเลในตองกา

เปโดร สปาดาโร นายกเทศมนตรีของเมืองเวนตานิลลา เรียกร้องให้ประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินเพื่อขอความช่วยเหลือในการทำความสะอาดคราบน้ำมันเหล่านี้

---สถานการณ์ล่าสุดในตองกา---

สำหรับสถานการณ์ล่าสุด รัฐบาลตองกา แถลงเมื่อวานนี้ (18 มกราคม) ซึ่งเป็นการรายงานความคืบหน้าครั้งแรก ตั้งแต่เกิดภัยพิบัติขึ้นว่า บ้านทุกหลังบนเกาะแห่งหนึ่งของตองกา ถูกทำลายเสียหายหมด

มีประชาชน 3 คนได้รับการยืนยันว่าเสียชีวิต การสื่อสารได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงจากสายเคเบิลใต้ทะเลถูกตัดขาด และต้องใช้เวลานาน 1-3 สัปดาห์ในการซ่อมแซมสายเคเบิลดังกล่าว

สำนักงานของนายกรัฐมนตรีเซียวซี โซวาเลนี ผู้นำตองกา ระบุในแถลงการณ์ฉบับหนึ่งว่า บ้านทุกหลังบนเกาะแมงโก (Mango Island) ซึ่งมีประชาชนอาศัยอยู่ประมาณ 50 คน ได้รับความเสียหาย มีเพียง 2 หลังเท่านั้นบนเกาะโฟนอยเฟาที่ยังเหลืออยู่ และเกาะนามูกา ก็ได้รับความเสียหายอย่างหนัก มีความเป็นไปได้ว่า จะมีผู้เสียชีวิตเพิ่มอีก

สำนักงานของนายกรัฐมนตรีโซวาเลนี กล่าวว่า ผู้หญิงวัย 65 ปี บนเกาะแมงโก และชายวัย 49 ปี บนเกาะโนมูกา เสียชีวิต ก่อนหน้านี้ มีชาวอังกฤษคนหนึ่งเสียชีวิตในวันจันทร์ คือแองเจลา โกลเวอร์ วัย 50 ปี ซึ่งเสียชีวิตจากสึนามิ ขณะที่พยายามช่วยสุนัข เธอเป็นคนแรกที่ได้รับการยืนยันว่าเสียชีวิตจากภัยพิบัติครั้งนี้ และยังมีรายงานผู้บาดเจ็บจำนวนมาก

ประชาชนบริเวณชายฝั่งด้านตะวันตกของเกาะตองกาตาปู อพยพเพราะเกิดความเสียหายอย่างหนัก ขณะที่ รัฐมนตรีของรัฐบาลประกาศเตือนผ่านทางสถานีวิทยุว่า อย่าโก่งราคาสินค้า ท่ามกลางความกังวลการขาดแคลนอุปทาน

---ความช่วยเหลือจากนานานาชาติ---

กองทัพเรือตองกาส่งทีมแพทย์ และน้ำ, อาหาร และเต็นท์ไปยังเกะฮาอาปาย โดยความช่วยเหลือถูกส่งไปมากขึ้นในวันอังคาร เนื่องจากมีความเสียหายรุนแรงบนเกาะแมงโก, โฟนอยเฟา และนามูกา

เจ้าหน้าที่ด้านมนุษยธรรมของสหประชาชาติ แถลงว่า เจ้าหน้าที่ตองการะบุว่า การเคลียร์รันเวย์ของสนามบิน จะต้องใช้เวลาหลายวัน อย่างเร็วสุดเป็นวันพุธ เนื่องจากเจ้าหน้าที่ทำงานกันด้วยมือ

รัฐบาลตองกา คาดว่าจะได้รับความช่วยเหลืออย่างเป็นทางการจากหลายประเทศ ซึ่งรวมทั้งออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ในวันพุธ ทั้งสองประเทศเตรียมเครื่องบินทหาร ซี-130 รอไว้แล้ว พร้อมสิ่งของบรรเทาทุกข์ฉุกเฉิน

ญี่ปุ่นได้รับคำร้องขอความช่วยเหลืออย่างเป็นทางการจากทางรัฐบาลตองกาแล้ว และจะทำงานอย่างใกล้ชิดกับตองกาและประเทศอื่น ๆ เพื่อตัดสินใจว่าจะส่งความช่วยเหลืออย่างไร ให้ได้เร็วที่สุด

อย่างไรก็ตาม แผนงานส่งความช่วยเหลือต่าง ๆ ยังติดขัดปัญหาจากฝั่งเจ้าหน้าที่ของตองกาเองที่กังวลว่า การเดินทางเข้ามาของเจ้าหน้าที่บรรเทาทุกข์อาจนำเชื้อโควิดมาระบาดบนเกาะหลักของประเทศ ซึ่งยังไม่เคยมีรายงานการติดเชื้อโควิดมาเลยจนถึงบัดนี้

ตองกาเป็นราชอาณาจักร มี 176 เกาะ ซึ่งมีผู้อยู่อาศัย 36 เกาะ โดยมีประชากร 104,494 คน

—————

แปล-เรียบเรียง: สุภาพร เอ็ลเดรจ

ภาพ: Reuters

• เกาะติดข่าวที่นี่
• Website : tnnthailand.com
• Facebook : TNNONLINE
• Facebook Live : TNN LIVE
• Twitter : TNNONLINE
• Line : @TNNONLINE
• Youtube official : TNNONLINE
• Instagram : TNN_ONLINE
• Tiktok : @TNNONLINE