จากผลการศึกษาที่ตีพิมพ์ใน Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica ระบุว่า สามในสี่ของผู้ที่ตั้งครรภ์ มีสัญญาณของอาการท้องผูก การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน แรงดันในท้อง และธาตุเหล็กที่ได้รับขณะตั้งครรภ์ ถือเป็นสาเหตุของอาการท้องผูก และนี่คือวิธีจัดการกับ อาการท้องผูกในแม่ตั้งครรภ์ อย่างได้ผลดี
รับประทานกากใยเพิ่มขึ้น
อาหารที่มีกากใยสูง ช่วยป้องกันการเกิดอาการท้องผูก และช่วยให้ผู้ที่ตั้งครรภ์ได้รับวิตามิน และสารต้านอนุมูลอิสระต่างๆ ผู้ที่ตั้งครรภ์ควรรับประทานอาหารที่มีกากใย ปริมาณ 25 ถึง 30 กรัมต่อวัน เพื่อส่งเสริมสุขภาพที่แข็งแรง อาหารต่างๆ เช่น ผักผลไม้สด ถั่ว เลนทิล ธัญพืช ลูกพรุน และขนมปังธัญพืช เป็นทางเลือกที่ดี อาจหั่นราสเบอร์รี่ แอปเปิ้ล กล้วย ลูกฟิค และสตรอเบอร์รี่ลงไปในจานสลัดของคุณ หรือเพิ่มข้าวโพดปิ้ง กะหล่ำดาว และแครอท เป็นเครื่องเคียงในมื้ออาหาร
ดื่มน้ำให้เพียงพอ
การดื่มน้ำให้เพียงพอ เป็นสิ่งสำคัญระหว่างการตั้งครรภ์ นั่นหมายถึง การดื่มน้ำมากกว่าปกติสองเท่า ผู้ที่ตั้งครรภ์ควรดื่มน้ำอย่างน้อย 1.5 ลิตรทุกวัน ซึ่งจะช่วยให้อุจจาระนิ่ม และเคลื่อนที่ผ่านระบบขับถ่ายได้ดี
ทานอาหารมื้อเล็กๆ
เนื่องจากการรับประทานอาหารมื้อใหญ่ ทำให้กระเพาะทำงานหนัก จึงทำให้ระบบการย่อยทำงานหนักขึ้น คุณจึงควรแบ่งมื้ออาหารเป็นห้าหรือหกมื้อต่อวัน เพื่อจัดการกับอาการท้องผูก อีกทั้งยังเป็นการช่วยลดเวลาการย่อยของกระเพาะอาหาร และลำเลียงอาหารไปยังลำไส้ได้อย่างเหมาะสม
ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอสามารถลดอาการท้องผูกได้ เนื่องจากการเคลื่อนไหวเป็นการกระตุ้นลำไส้ ผู้ที่ตั้งครรภ์ควรออกกำลังกายสามครั้งต่อสัปดาห์ (ใช้เวลาประมาณ 20 ถึง 30 นาทีต่อครั้ง) ควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับชนิดของการออกกำลังกาย ที่ปลอดภัยสำหรับคุณและทารกในครรภ์
ใช้ยาทำให้อุจจาระนิ่ม
หากวิธีการทางธรรมชาติไม่ได้ผล แพทย์อาจสั่งยาเพื่อทำให้อุจจาระนิ่ม อย่างเช่นโคเลส (Colace) ให้รับประทานช่วงสั้นๆ เพื่อช่วยบรรเทาอาการท้องผูกในหญิงตั้งครรภ์ (การใช้ยานานเกินไป อาจนำไปสู่ภาวะขาดน้ำ หรือความสมดุลย์ของอิเลกโตรไลต์เปลี่ยนแปลง)
ผ่อนคลายกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน
เมื่อคุณเข้าห้องน้ำ ให้หายใจเข้าลึก และหายใจออก เพื่อให้กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานผ่อนคลาย แต่อย่าทำให้ตึง ในขณะนั่ง จิกปลายเท้า เพื่อยกเข่าให้สูงขึ้น หรือวางเท้าบนเก้าอี้เตี้ยๆ เพื่อให้เท้าสูงจากพื้น วิธีการนี้จะทำให้คุณอยู่ในท่าสควอท ซึ่งเป็นท่าที่ดีต่อการนั่งขับถ่าย
ลองทำตามวิธีการต่างๆ ข้างต้นเพื่อช่วยให้การขับถ่ายดีขึ้น ขณะที่คุณกำลังตั้งครรภ์
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำปรึกษาด้านการแพทย์ การวินิจฉัย หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด
แม่ท้องปวดท้อง ตั้งครรภ์ท้องผูก คนท้องท้องผูก เบ่งไม่ออก ไม่ถ่ายมาหลายวัน อาหารแก้ท้องผูกสําหรับคนท้อง มีอะไรบ้าง แม่ท้องไม่อยากกินยา ต้องเลือกรับประทานอาหาร เพื่อแก้อาการท้องผูกในหญิงตั้งครรภ์ ก่อนจะไปดูอาหารแก้ท้องผูกสําหรับคนท้อง แม่ ๆ มาทำความเข้าใจกันก่อนว่า ทำไมคนท้องมักจะท้องผูกตลอด 9 เดือนของการตั้งครรภ์
ทำไมคนท้องมักจะท้องผูกบ่อย อาการท้องผูกในคนท้อง
ท้องผูกขณะตั้งครรภ์ ช่วงไตรมาสแรก เดือนที่ 1-3
อาการท้องผูกในคนท้อง ในช่วงที่คุณแม่เริ่มตั้งครรภ์ที่มักจะประสบปัญหากับอาการแพ้ท้อง จนทำให้ร่างกายอ่อนเพลีย เมื่อยล้าง่าย รวมถึงอาการท้องผูก เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนที่เพิ่มขึ้น มีส่วนทำให้กล้ามเนื้อส่วนต่าง ๆ ผ่อนคลาย กลไกดังกล่าวไปส่งผลกระทบต่อการบีบตัวของสำไส้ลดลง ทำให้อาหารเคลื่อนตัวผ่านลำไส้ช้าลง รวมถึงขนาดของมดลูกขยาย-หดรัดตัว และกดทับลำไส้ การเคลื่อนไหวของลำไส้จึงช้าลงเช่นกัน ทำให้ระบบการขับถ่ายเริ่มเปลี่ยนไปด้วย เช่น ขับถ่ายน้อยลง หรืออุจจาระมีลักษณะแข็ง เป็นต้น
( ภาพจาก freepik.com )
ท้องผูกขณะตั้งครรภ์ ช่วงไตรมาสที่สอง เดือนที่ 4-6
อาการท้องผูกในคนท้อง ช่วงนี้มดลูกเริ่มขยายใหญ่มากขึ้น คุณแม่สามารถสังเกตเห็นหน้าท้องตัวเองที่เริ่มขยายจนเห็นได้ชัดมากกว่าในช่วง 3 เดือนแรก บางคนผิวเริ่มอาจแตกลายและมีอาการคัน อาการท้องผูกในช่วงนี้หากคุณแม่ปล่อยไว้ ไม่ดูแลสุขภาพ จะทำให้มีโอกาสเกิดภาวะริดสีดวงทวารเป็นไปได้ง่ายมาก
ท้องผูกขณะตั้งครรภ์ ช่วงไตรมาสที่สาม เดือนที่ 7-9
อาการท้องผูกที่อาจเกิดขึ้นในช่วงใกล้คลอดนี้ เนื่องจากการขยายตัวของเส้นเลือดบริเวณทวารหนักไปกดทับมดลูกบนเส้นเลือดในช่องท้อง ขัดขวางการไหลเวียนของเส้นเลือดบริเวณทวารหนัก ทำให้เส้นเลือดโป่งพองออก ในระยะนี้แม่บางรายอาจมีอาการริดสีดวงขณะตั้งครรภ์ได้ ซึ่งบางคนที่ไม่มีอาการมากนัก อาจมีอาการคันที่ก้นเล็กน้อย แต่ถ้าหากมีอาการมากจะพบว่ามีก้อนปูดออกมา และมีอาการปวดร่วมด้วยตรงบริเวณก้น ระบมจนทำให้ไม่สามารถนั่งเก้าอี้ได้ เวลาที่ถ่ายอุจจาระครูดกับติ่งริดสีดวงอาจทำให้มีเลือดติดออกมาด้วย ดังนั้นแม้จะรู้สึกท้องผูกในช่วงนี้ คุณแม่อย่าพยายามที่จะใช้แรงเบ่งมากไปนะคะ เพราะจะทำให้เส้นเลือดบริเวณนี้ยิ่งโป่งพองมากขึ้น อาจทำให้มีเลือดออกได้
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ : คนท้องกินฟิตเน่ได้ไหม อันตรายต่อลูกหรือไม่ แม่ท้องท้องผูกต้องกินอะไร
( ภาพจาก freepik.com )
อาหารแก้ท้องผูกสําหรับคนท้อง ยาแก้ท้องผูกสําหรับคนท้อง มีอะไรบ้าง
( ภาพจาก freepik.com )
อาหารแก้ท้องผูกที่คนท้องควรรับประทานนั้น คุณแม่ควรเลือกทานอาหารจำพวกผัก ผลไม้ ที่มีกากใย เช่น
- เมนูสลัดแก้ท้องผูกสําหรับคนท้อง สามารถสร้างสรรค์ได้หลายอย่าง จะเป็นสลัดผักล้วน สำหรับคุณแม่ทานผักเก่ง ๆ สลัดไก่ เพิ่มโปรตีนให้ร่างกาย ย่อยง่ายอยู่ท้อง หรือสลัดปลาทอดที่ไม่อมน้ำมัน
- เมนูยำแก้ท้องผูกสําหรับคนท้อง ยำถั่วพู ยำวุ้นเส้น ยำผักหวาน ยําผักบุ้งกรอบ ยำผักกระเฉด เลือกได้ตามใจอยาก แต่อย่าปรุงผงชูรส หรือเผ็ดมาก ๆ เลี่ยงเครื่องปรุงเพื่อสุขภาพ ลดเค็ม เผ็ด เปรี้ยว
- เมนูแกงหรือต้มยำแก้ท้องผูกสําหรับคนท้อง เลือกกินแกงเลียง บำรุงน้ำนมตั้งแต่ยังท้อง ช่วยระบายได้ดีเพราะมีผักมากมาย หรือต้มยำต่าง ๆ ก็ช่วยระบายได้ดี แต่ไม่ควรกินรสจัดเกินไป
- ผลไม้แก้ท้องผูกสําหรับคนท้อง เช่น ลูกพรุน แก้วมังกร ส้ม ฝรั่ง ส้มโอ กล้วย มะละกอ และแอปเปิ้ล ผลไม้เหล่านี้ นอกจากจะอุดมไปด้วยแร่ธาตุและวิตามินที่มีประโยชน์ ยังอุดมไปด้วยกากใย รวมถึงยังมีคุณสมบัติเป็นยาระบายอ่อน ๆ ที่ช่วยในเรื่องท้องผูกได้อย่างดี
- ธัญพืชแก้ท้องผูกสําหรับคนท้อง ธัญพืชที่มีกากใยสูง เช่น ข้าวโพด ถั่วดำ ถั่วเขียว และถั่วเหลือง
- หากวิธีธรรมชาติไม่ได้ผล แพทย์จะสั่งยาเพื่อให้อุจจาระนิ่ม โดยให้คุณแม่รับประทานช่วงสั้น ๆ เพื่อช่วยบรรเทาอาการท้องผูกในหญิงตั้งครรภ์ เช่น ยาโคเลส ซึ่งคุณแม่ไม่ควรใช้ยาชนิดนี้ติดต่อกันเป็นเวลานาน
( ภาพจาก freepik.com )
วิธีการแก้อาการท้องผูกในหญิงตั้งครรภ์ แบบไม่ต้องกินยา
- ดื่มน้ำเปล่าให้ได้วันละ 8-10 แก้ว และนอกจากน้ำเปล่าแล้ว การดื่มน้ำผลไม้ก่อนนอน เช่น น้ำมะเขือเทศ น้ำแอปเปิ้ล หรือน้ำลูกพรุน ก็จะช่วยในเรื่องระบบขับถ่ายได้
- คนท้องควรออกกำลังกายเบา ๆ วันละ 20-30 นาที จะช่วยกระตุ้นให้ลำไส้ทำงานได้ดีขึ้น
- แม่ท้องควรกินมื้อละไม่มาก แต่กินบ่อย ๆ โดยแบ่งการทานออกเป็นมื้อย่อย 5-6 มื้อต่อวัน เน้นธัญพืช หรือผลไม้ เพราะนอกจากจะอุดมไปด้วยวิตามิน และเกลือแร่แล้ว ยังมีกากใยสูง ที่ช่วยให้ขับถ่ายได้ดี ที่สำคัญ ขณะเคี้ยวอาหาร ควรเคี้ยวให้ละเอียด และช้าลงกว่าเดิม เพื่อช่วยให้กระเพาะอาหารไม่ทำงานหนักจนเกินไป
- ผ่อนคลายกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน ให้หายใจเข้า หายใจออก เพื่อให้กล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานผ่อนคลาย จิกปลายเท้ายกเข่าสูงขึ้น หรือวางบนเก้าอี้เตี้ย เพื่อให้เท้าสูงจากพื้น วิธีนี้จะช่วยให้ขับถ่ายง่ายขึ้น
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ : ธัญพืช อาหารเพื่อสุขภาพ อาหารสำหรับคนท้อง ที่ไม่ควรมองข้าม
วิธีป้องกันไม่ให้เกิดอาการท้องผูก
- หลีกเลี่ยงการเบ่งอุจจาระและการนั่งต่อเนื่องนาน ๆ
- ปรับท่านั่งในการขับถ่าย โดยใช้วิธีการนั่งยองแทนการนั่งบนชักโครก
- งดทานคาเฟอีน เพราะจะทำให้มีอาการท้องผูกได้ง่าย
- ทุกครั้งก่อนใช้ยาเพื่อลดอาการท้องผูก ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรทุกครั้ง
คนท้องกินยาระบายได้ไหม ?
ในคนท้องสามารถกินยาระบายได้ แต่ต้องเป็นยาระบายที่มาจากแพทย์โดยตรง เพราะอาการท้องผูกของแต่ละคนในช่วงของการตั้ครรภ์นั้นไม่เหมือนกัน และการกินยาระบายไม่ได้ทำให้ขับถ่ายปกติ แต่เป็นการกระตุ้นเพื่อให้อุจจาระขับถ่ายคล่อง ซึ่งหากกินติดต่อกันจะส่งผลต่อระบบขับถ่ายในระยะยาวได้
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
ทารกในครรภ์กินอาหารทางไหน และคนท้องควรกินอะไรให้แข็งแรงไปถึงลูกในท้อง
คนท้องกินผลไม้อะไรดี ผลไม้ที่ดีสำหรับคนท้องและลูกในท้องมีอะไรบ้าง?
7 อาหารคนท้องเสีย ท้องเสียกินอะไรดี? พร้อมวิธีดูแลตนเองเบื้องต้น
ที่มา : 1, 2, 3
มีข้อสงสัยเรื่องการตั้งครรภ์ หรือมีคำถามเรื่องการเลี้ยงลูกหรือเปล่าคะ? ติดตามอ่านบทความ หรือสอบถามสิ่งที่คุณอยากรู้ผ่านแอปของเราได้เลย ดาวน์โหลด theAsianparent แอปพลิเคชัน ทั้ง IOS และ Android ได้แล้ววันนี้!